Đề thi lớp 10 và THPT sẽ ra sao khi tinh giản chương trình?

Ngay sau khi Bộ GD-ĐT hướng dẫn tinh giản nội dung chương trình, nhiều giáo viên và các trường lập tức ’soi’ vào một số môn học, những khối lớp chuẩn bị kỳ thi quan trọng là tuyển sinh lớp 10 và thi THPT quốc gia.

Thí sinh tham dự kỳ thi THPT quốc gia năm 2019 tại TP.HCM – Ngọc Dương

Phần “khuyến khích tự học” có đưa vào đề thi ?

Ông Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng Trường THCS-THPT Marie Curie ( Trường Marie Curie, Hà Nội), cho biết cuối chiều ngày 31.3, Bộ GD-ĐT công bố chi tiết hướng dẫn điều chỉnh tinh giản chương trình của từng môn học, thì ngay trong buổi tối, toàn bộ giáo viên (GV) của trường đã đọc, nghiên cứu và đưa ra những nhận định ban đầu về sự điều chỉnh này, liên hệ với cách ra đề thi để có hướng ôn tập, chuẩn bị cho học sinh (HS), đặc biệt là khối lớp 9 và lớp 12.

Cụ thể, với môn toán lớp 9, theo tổ bộ môn toán của trường, việc giảm tải ở cả phần môn đại số và hình học theo hướng hợp lý, cơ động, nếu nghỉ đến ngày 15.4 thì cũng vẫn không bị ảnh hưởng nhiều; một số nội dung tích hợp từ 2 bài thành 1 bài; một số chuyển sang khuyến khích tự học, tự làm. Ở phần hình học không gian, hướng dẫn tinh giản đã cắt bỏ kiến thức về hình nón cụt và phần cắt hình trụ bằng 1 mặt phẳng. Các GV cho rằng đây là một cắt giảm hoàn toàn phù hợp vì lên cấp THPT, HS sẽ còn được học lại nội dung này.

Ông Hồng Trí Quang ( Hệ thống giáo dục Học Mãi) cho rằng theo nội dung điều chỉnh thì phần kiến thức không dạy của lớp 9 là cắt hình trụ bởi 1 mặt phẳng, hình nón cụt. Đề thi những năm trước vào lớp 10 của Hà Nội và nhiều tỉnh, thành khác cũng không thi phần này. Như vậy phần kiến thức bỏ đi này không ảnh hưởng gì.

“Việc điều chỉnh nội dung gần như không thay đổi quá lớn, nên lộ trình ôn của các HS lớp 9 với môn toán cũng không thay đổi nhiều, chỉ cần điều chỉnh lại các mốc thời gian theo sự điều chỉnh thời gian năm học, chọn giai đoạn tăng tốc cho phù hợp”, ông Quang nhận định.

Với môn văn lớp 9, các GV Trường Marie Curie chỉ ra rằng so với chương trình chung của Bộ hiện hành ở học kỳ 2, thì hướng dẫn đã giảm được 25 tiết, tương đương với 5 tuần, những nội dung giảm tải là hợp lý. Tuy nhiên, tổ bộ môn văn của trường chỉ ra các tồn tại mà Bộ cần làm rõ hơn. Chẳng hạn cần đưa ra các khung chương trình ứng với các thời điểm khác nhau, như tinh giản trên là cho tình huống quay lại trường vào thời điểm nào. Cần làm rõ hơn các phần khuyến khích cho HS tự làm có trong nội dung thi nữa không? Việc giảm tải 3 bài kiểm tra điểm hệ số 2 (về thơ, truyện, tiếng Việt) thì điểm số thực hiện như thế nào, trong khi theo chương trình cũ 6 điểm hệ số 2?

Ông Phạm Văn Đại, Phó giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội, khẳng định đề thi tuyển sinh vào lớp 10 của Hà Nội năm nay sẽ hoàn toàn bám sát nội dung đã tinh giản, điều chỉnh của Bộ GD-ĐT trong từng môn. Do vậy, GV và HS xây dựng bài giảng, ôn tập cho HS có thể yên tâm dựa vào hướng dẫn tinh giản của Bộ.

Về phần khuyến khích tự học, tự làm trong hướng dẫn điều chỉnh, ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học (Bộ GD-ĐT), khẳng định sẽ không đưa vào nội dung đề thi, kiểm tra đánh giá với HS.

Đề thi THPT quốc gia phải dựa vào thời gian thực học

Về môn toán lớp 12, một GV toán của Trường Marie Curie thốt lên: “Đọc xong giảm tải mà không thấy giảm áp lực một chút nào”, vì chỉ bỏ đi một yêu cầu nhỏ trong bài.

Ngược lại, với môn văn, tổ bộ môn của trường này nhận xét chương trình của học kỳ 2 giảm được gánh nặng kiến thức cho HS lớp 12 khá nhiều, đặc biệt là phần tiếng Việt và làm văn. Nhờ vậy, chương trình sẽ “nhẹ” hơn, gọn hơn và kết thúc sớm nhất trong điều kiện có thể; giúp GV và HS yên tâm, có thời gian tập trung cho việc ôn thi THPT quốc gia, chủ yếu là kiến thức của học kỳ 1.

Với môn lịch sử, theo ghi nhận của PV Thanh Niên, các GV có chung nhận định là chương trình lớp 12 giảm rất ít, chưa phù hợp so với thời gian HS phải nghỉ học. Hơn nữa, nội dung giảm thuộc những phần nhỏ trong một bài lớn, những phần đó không quan trọng trong bài học, hầu như không xuất hiện trong các đề thi THPT những năm vừa qua.

Với môn vật lý, GV các trường đều chung nhận xét phần giảm tải là tương đối nhiều, những phần khó gần như được cắt bỏ. GV Trường Marie Curie băn khoăn nội dung giảm tải còn một số chỗ chưa thật rõ, về việc các phần tự học có hướng dẫn thì có thời lượng hướng dẫn là bao nhiêu, và có thi, kiểm tra không?…

Ông Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch hội đồng Trường THCS-THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hà Nội), đề nghị Bộ cần xây dựng đề thi THPT dựa vào thực tế là thời gian học rất hạn hẹp của học kỳ 2 năm học này; không thể chủ quan nghĩ rằng việc học từ xa có thể thay thế học trực tiếp để rồi cho rằng HS đã được học đủ thời gian. Đề thi không nên ôm đồm kiến thức của cả lớp 10 và 11, mà nên tập trung vào những gì HS đã được học trực tiếp.

Được biết, Bộ GD-ĐT đã xây dựng xong đề tham khảo kỳ thi THPT quốc gia, dựa vào hướng dẫn tinh giản chương trình của từng môn học và đang trong quá trình rà soát lại, dự kiến công bố trong tuần này.

Tuệ Nguyễn