Clip ‘tìm kho báu’ ghép lời bà Trương Mỹ Lan: Từ hài hước đến phạm pháp
Luật sư cho rằng, đối với trend “ra khơi tìm kho báu”, cơ quan chức năng sẽ xác minh thông tin, đánh giá hậu quả có thể gây ra đối với gia đình bị cáo Trương Mỹ Lan và xã hội để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Như VietNamNet đã đưa, ông Giang Hồng Thanh, luật sư của bà Trương Mỹ Lan vừa có đơn đề nghị xử lý người tạo trend ‘ ra khơi tìm kho báu’.
Theo luật sư Giang Hồng Thanh, trend “ra khơi tìm kho báu” được cho là xuất phát từ đoạn clip ghi lại cảnh bà Lan trả lời thẩm vấn của HĐXX trong vụ án xảy ra tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát mà TAND TP.HCM vừa đưa ra xét xử (từ ngày 5/3-11/4/2024).
Trên mạng xã hội, đoạn clip đã bị xử lý thành đoạn hội thoại không đúng sự thật, lồng ghép vào khẩu hình như sau: HĐXX hỏi bà Lan giấu khoản tiền 673 ngàn tỷ ở đâu, bà Lan đáp tiền đang ở ngoài biển. Sau đó, nhiều người đã “đu trend” tìm kho báu bằng những bức ảnh chế, các đoạn video chèo thuyền ra khơi tìm kho báu.
Luật sư cho rằng, clip này đã xuyên tạc diễn biến phiên tòa, xuyên tạc lời nói của chủ tọa cũng như của bà Trương Mỹ Lan, tạo dư luận xấu, làm giảm sự uy nghiêm, phụng công thủ pháp của Tòa án. Không những vậy, đoạn clip bịa đặt đã xúc phạm đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của bà Trương Mỹ Lan được pháp luật bảo vệ.
Bà Trương Mỹ Lan tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: Nguyễn Huế
Trao đổi với PV VietNamNet, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường cho hay, vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng, xét xử nhiều bị cáo về nhiều tội danh và dư luận xã hội rất quan tâm.
Toàn bộ diễn biến của phiên tòa được các cơ quan truyền thông đưa tin khá đầy đủ, chi tiết. Những người quan tâm đến vụ án này phần lớn đã nắm được thông tin diễn biến phiên tòa.
Trên một số nền tảng mạng xã hội những ngày qua xuất hiện đoạn clip về diễn biến phiên tòa, nhưng nội dung lại có sự lồng ghép, dàn dựng lời nói của bị cáo và chủ tọa phiên tòa có tính chất gây cười, hài hước…
Theo ông Đặng Văn Cường, những người đã biết thông tin vụ việc, đã theo dõi phiên tòa thì có thể sẽ thấy đây là một clip hài, có tính chất giải trí. Nhưng với những người không theo dõi diễn biến phiên tòa, có thể họ tin phần nào nội dung là sự thật.
Nội dung này cũng có thể gây ảnh hưởng đến tâm lý của gia đình bị cáo, ảnh hưởng đến nhận thức, đánh giá của xã hội đối với thái độ khai báo của bị cáo…
Chính vì vậy, việc các luật sư bào chữa cho bị cáo lên tiếng để bảo vệ thân chủ của mình trên không gian mạng là điều dễ hiểu. Việc các luật sư có văn bản kiến nghị còn có thể xuất phát từ yêu cầu của gia đình về trách nhiệm tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho bị cáo và gia đình bị cáo trong quá trình giải quyết vụ án.
“Việc luật sư gửi văn bản kiến nghị cơ quan chức năng làm rõ hành vi phát tán thông tin sai sự thật là chuyện dễ hiểu và hoàn toàn có thể xảy ra, đây cũng là trách nhiệm của luật sư”, ông Đặng Văn Cường nói.
Video đang HOT
Xử lý thế nào với người thông tin sai sự thật?
Theo ông Đặng Văn Cường, khi nhận được văn bản kiến nghị của luật sư, cơ quan chức năng sẽ xác minh thông tin để làm rõ clip này, đánh giá hậu quả có thể gây ra đối với gia đình bị cáo và xã hội để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường. Ảnh: NVCC
Theo quy định của Luật An ninh mạng, người sử dụng mạng viễn thông, mạng Internet phải đưa các thông tin trung thực, đúng sự thật lên không gian mạng.
Hành vi đưa thông tin sai sự thật mà gây ra hậu quả tác động tiêu cực đối với xã hội, xâm phạm đến lợi ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân thì tùy vào tính chất mức độ hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà người thực hiện hành vi vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cơ quan chức năng sẽ xác minh làm rõ clip này có đúng sự thật hay không. Nếu là clip dàn dựng, cắt ghép chỉnh sửa, nội dung không đúng sự thật thì sẽ làm rõ ai là người tạo ra clip này và hành vi đưa thông tin này với dụng ý, mục đích gì, đồng thời sẽ đánh giá hậu quả đã gây ra đối với xã hội để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Trường hợp kết quả xác minh cho thấy clip là dàn dựng, không đúng sự thật nhưng mang tính chất tấu hài, người làm clip này chỉ mang tính chất giải trí mà không có dụng ý xấu, đánh giá hậu quả chưa tác động xấu đến xã hội, lúc này cơ quan chức năng có thể nhắc nhở, yêu cầu gỡ bỏ clip chứ không áp dụng chế tài.
Trường hợp kết quả xác minh của cơ quan chức năng cho thấy clip là sai sự thật, người thực hiện hành vi làm ra, phát tán clip này nhằm xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác, làm ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan tổ chức thì sẽ xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
“Cùng với sự phát triển của công nghệ, việc tạo ra các clip bằng trí tuệ nhân tạo, bằng công nghệ chỉnh sửa hiện nay là rất dễ dàng.
Nhiều người làm các clip với các mục đích khác nhau, trong đó có nội dung sáng tạo, mang tính chất nghệ thuật, giải trí, cũng có những nội dung có tính chất bịa đặt, xuyên tạc với dụng ý xấu, gây ảnh hưởng đến uy tín của Nhà nước, của cơ quan tổ chức.
Tùy thuộc vào hành vi, mục đích và hậu quả xảy ra mà các clip, các sản phẩm công nghệ đó có thể bị gỡ bỏ, người thực hiện hành vi có thể bị xử lý theo quy định pháp luật”, luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh.
Đại án Vạn Thịnh Phát và những bản án nghiêm minh
Sau hơn một tháng xét xử sơ thẩm đại án Vạn Thịnh Phát, chiều ngày 11/4, Tòa án nhân dân TP Hồ Chí Minh đã tuyên án đối với 86 bị cáo.
Những bản án nghiêm minh, có tính răn đe cao đối với những bị cáo chủ mưu, cầm đầu, quanh co chối tội, nhưng cũng có nhiều bị cáo nhận được sự khoan hồng của pháp luật nhờ thành khẩn khai báo, khắc phục gần hết hậu quả thiệt hại và có nhiều tình tiết giảm nhẹ khác...
Tuyên phạt tử hình bị cáo Trương Mỹ Lan
Trước khi bước vào phần tuyên án, Hội đồng xét xử (HĐXX) dành ra một buổi sáng để nhận định về vụ án, phân tích, lập luận, đưa ra dẫn chứng cụ thể làm sáng tỏ các tình tiết phạm tội của từng bị cáo. Đặc biệt là vai trò của bị cáo Trương Mỹ Lan.
Hội đồng xét xử tuyên án.
Kết quả thẩm vấn tại tòa có căn cứ xác định, từ năm 2011, bà Lan đã thâu tóm 3 ngân hàng tư nhân để hợp nhất thành Ngân hàng SCB. Lợi dụng chính sách của Nhà nước trong đề án tái cơ cấu SCB, bà Lan đã thâu tóm nhà băng như một công cụ tài chính để huy động vốn phục vụ kinh doanh cá nhân và "hệ sinh thái" của Vạn Thịnh Phát.
Tại tòa, các bị cáo đều thành khẩn thừa nhận hành vi phạm tội. Riêng bị cáo Trương Mỹ Lan không thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố. Bị cáo Lan cho rằng bản thân không chi phối, chỉ đạo hoạt động tại Ngân hàng SCB, mà ngược lại còn dùng tài sản để cho Ngân hàng SCB mượn tái cơ cấu. Căn cứ vào hồ sơ vụ án và kết quả thẩm vấn tại tòa, HĐXX cho rằng lời khai của các bị cáo phù hợp với nhau, phù hợp chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, xác định bị cáo Trương Mỹ Lan là chủ Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và nhiều công ty khác trong "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát.
Mặc dù bị cáo Trương Mỹ Lan không thừa nhận hành vi phạm tội, HĐXX có đủ cơ sở xác định bị cáo Lan đã nắm giữ cổ phần hơn 91,5% của Ngân hàng SCB, nắm quyền chi phối gần như tuyệt đối tại SCB. HĐXX nhận định lời khai của bị cáo Lan và luật sư bào chữa cho rằng bà Lan chỉ nắm 15%, còn lại là của cổ đông nước ngoài và nhờ bạn bè đứng tên là không có căn cứ, không có cơ sở chấp nhận.
Lợi dụng vai trò là cổ đông lớn, quyền lực, nắm giữ trên thực tế số lượng cổ phần gần tuyệt đối của Ngân hàng SCB, Trương Mỹ Lan đã truyền đạt ý chí cho các bị cáo là lãnh đạo chủ chốt của Ngân hàng SCB thực hiện việc rút tiền nhằm chiếm đoạt số tiền lớn của ngân hàng để sử dụng vào mục đích cá nhân.
Các bị cáo Đinh Văn Thành (cựu Chủ tịch SCB, đang trốn truy nã), Bùi Anh Dũng (cựu Chủ tịch SCB giai đoạn sau), Võ Tấn Hoàng Văn (cựu tổng giám đốc), Trương Khánh Hoàn (cựu quyền Tổng giám đốc), Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó tổng giám đốc SCB), tiếp nhận ý chí của bà Trương Mỹ Lan, bỏ qua các quy định pháp luật, giúp sức tích cực để Trương Mỹ Lan rút tiền của Ngân hàng SCB, gây hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn.
Các bị cáo bất chấp quy định của pháp luật, thậm chí giải ngân trước, hợp thức hóa hồ sơ sau. Bị cáo Trương Mỹ Lan trở thành người có quyền quyết định cao nhất tại SCB, đủ dấu hiệu về mặt chủ thể có chức vụ, quyền hạn của tội Tham ô tài sản. HĐXX khẳng định lời bào chữa của luật sư cho rằng bị cáo Lan không có vai trò gì tại SCB là không có căn cứ, không được tòa chấp nhận. Vì vậy, có đủ cơ sở xác định bị cáo Lan phạm vào các tội danh như cáo trạng truy tố.
Theo HĐXX, hậu quả do bị cáo Lan và đồng phạm gây ra là đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại đặc biệt lớn với SCB, đẩy nhà băng vào tình trạng mất thanh khoản, gây hoang mang cho khách hàng, người dân. Hành vi của 86 bị cáo mang tính có tổ chức, trong đó Trương Mỹ Lan là chủ mưu, cầm đầu, chỉ đạo hành vi phạm tội.
Bị cáo Trương Mỹ Lan nghe tòa tuyên án.
Từ những nhận định trên, HĐXX tuyên án tử hình bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) về tội tham ô tài sản, 20 năm tù tội đưa hối lộ và 20 năm tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tổng hợp hình phạt tử hình đối với Trương Mỹ Lan.
Nghe xong bản án, bà Lan buông thõng người xuống, đầu bà nghiêng sang một bên, ánh mắt thất thần đầy vẻ lo lắng. Đây là kết quả không hề bất ngờ với những gì mà bà Lan đã gây ra, điều này đã được dự đoán trước và bà Lan có lẽ cũng xác định được bản án nghiêm khắc nhất dành cho mình. Tuy nhiên, đứng trước cái chết, bà Lan không tránh khỏi tâm trạng hoảng loạn và sợ hãi.
Kiên quyết với tội phạm tham nhũng
Với bị cáo Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước, HĐXX nhận định bị cáo Nhàn biết rõ bà Trương Mỹ Lan nắm chi phối gần tuyệt đối tại SCB, toàn quyền chỉ đạo hoạt động SCB. Lợi dụng vị trí trưởng đoàn thanh tra, bà Nhàn đã thông qua Võ Tấn Hoàng Văn, cựu Tổng giám đốc SCB hai lần gặp gỡ bà Lan và trao đổi về kết luận thanh tra. Từ đây, bà Nhàn nhận 5,2 triệu USD từ bà Lan thông qua Văn, để rồi chủ trì xây dựng kết quả thanh tra theo hướng không đề nghị đưa SCB vào dạng kiểm soát đặc biệt, không kiến nghị chuyển Cơ quan điều tra các sai phạm của nhà băng.
Các bị cáo khác trong đoàn thanh tra có nhận quà, tiền từ SCB nhưng không biết việc bà Nhàn gặp Văn để thỏa thuận với bà Lan về việc ban hành kết quả thanh tra, không biết cựu Cục trưởng chỉ đạo ký báo cáo thanh tra theo hướng làm giảm nhẹ đi sai phạm tại SCB. Do đó, các bị cáo trong đoàn thanh tra không bị truy tố cùng tội danh với bà Nhàn. Theo HĐXX, việc ban hành kết luận thanh tra là phương thức để thỏa thuận với bà Lan nhằm nhận hối lộ 5,2 triệu USD.
Bị cáo Nguyễn Văn Hưng thẫn thờ khi nhận bản án 11 năm tù.
Về các lần nhận tiền của bà Nhàn, lần đầu tiên là sau khi thanh tra đợt 1, hai lần nhận tiếp rơi vào lúc lấy ý kiến xây dựng dự thảo kết luận thanh tra và lần cuối vào lúc ban hành kết luận cuối cùng của thanh tra. Xâu chuỗi toàn bộ hành vi, HĐXX nhận thấy việc bị cáo Nhàn gặp bà Lan, chỉ đạo đoàn thanh tra bỏ qua sai phạm của SCB, thực hiện không đúng chức năng nhiệm vụ quy định. Là trưởng đoàn thanh tra, đáng lẽ bị cáo phải báo cáo người ra quyết định thanh tra chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra, nhưng lại đề xuất bưng bít sai phạm để nhận tiền SCB.
Hành vi của bị cáo có mối quan hệ nhân quả giữa nhận tiền và ra kết quả thanh tra. Bị cáo nhận tiền diễn ra trong thời gian dài, nếu không muốn thì không thể 4 lần gặp Văn để nhận tiền, thậm chí cho mật khẩu nhà riêng. Tại tòa, bị cáo Nhàn nêu lý do nhận 5,2 triệu USD nhằm bảo vệ gia đình. Tuy nhiên, HĐXX thấy lời trình bày này không có căn cứ, không phù hợp tình tiết khách quan vụ án.
Bị cáo Nhàn nhận số tiền đặc biệt lớn, đây là tội phạm tham nhũng nguy hiểm nhất, ảnh hưởng đường lối chủ trương của Đảng và Nhà nước. Tại phiên tòa, bị cáo Nhàn chưa thành thật, thừa nhận nhận vi phạm tội, nên cần phải có mức án nghiêm khắc. Nhưng xét bị cáo đã nộp lại toàn bộ tiền nhận hối lộ nên cần giảm nhẹ một phần hình phạt.
Bị cáo Đỗ Thị Nhàn lặng người khi chịu mức án chung thân.
Về khoản tiền 5,2 triệu USD bị cáo Nhàn nhận hối lộ, tòa tuyên buộc bị cáo Nhàn nộp lại 5,2 triệu USD sung công quỹ nhà nước. Đồng thời, bị cáo Nhàn đã nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn nên áp dụng hình phạt bổ sung nộp phạt 100 triệu đồng. Nhận mức án chung thân, bị cáo Nhàn bơ phờ, đôi mắt hằn rõ nỗi buồn thăm thẳm. Hai tay bà Nhàn nắm chặt lại, như cố kìm giữ sự run rẩy, đau đớn xót xa đang gặm nhấm bên trong con người của bà.
Trong 16 bị cáo thuộc nhóm tội lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong khi thi hành công vụ, HĐXX đánh giá bị cáo Nguyễn Văn Hưng (cựu Phó chánh Thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước) là người ra quyết định thanh tra và là người chỉ đạo, giám sát nội dung hoạt động thanh tra của đoàn thanh tra tại SCB, tiếp nhận báo cáo và báo cáo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước và Thủ tướng Chính phủ về kết quả thanh tra.
"Bị cáo Hưng cũng là người nhận số tiền lớn nhất, nên cần phải có mức án cao nhất so với các bị cáo khác trong nhóm tội này". Vì vậy, HĐXX tuyên 11 năm tù với cựu Phó chánh thanh tra Ngân hàng Nhà nước. Dù nhận mức án thấp hơn so với đề nghị trước đó của Viện kiểm sát là 14 - 15 năm tù. Bị cáo Nguyễn Văn Hưng cũng thẫn thờ, lấy tay ôm mặt tỏ vẻ đau khổ và buồn bã, rơi nước mắt.
Phiên tòa kết thúc, bị cáo Chu Lập Cơ, chồng bà Lan nhận 9 năm tù, Trương Huệ Vân, cháu ruột bà Lan nhận 17 năm tù và những bị cáo khác đều nhận mức án tương xứng với hành vi của mình gây ra.
Hơn một tháng xét xử "đại án" Vạn Thịnh Phát, có quá nhiều cung bậc cảm xúc tại công đường và cũng thật nhiều câu chuyện bên lề, ngoài trang cáo trạng. Dư âm đọng lại trong vụ án không chỉ là những xót xa, ân hận, bi kịch gia đình mà còn là bài học sâu sắc về danh dự con người và thượng tôn pháp luật.
Về thiệt hại của Ngân hàng SCB, HĐXX xác định: 1.284 khoản vay khống là phương thức, thủ đoạn để Trương Mỹ Lan chiếm đoạt của SCB hơn 677.000 tỉ đồng, tính đến ngày 17/10/2022. Đồng thời, bản chất toàn bộ số tiền trên do Trương Mỹ Lan sử dụng, hoặc chỉ đạo sử dụng theo ý của bị cáo, nên Trương Mỹ Lan có nghĩa vụ bồi thường toàn bộ cho SCB. Tuy nhiên, HĐXX cũng xét thấy, đến ngày 1/4/2024, có một số khoản vay trong 1.284 khoản vay đã được tất toán, đồng thời Trương Mỹ Lan có nộp một số tiền khắc phục hậu quả nên bị cáo Trương Mỹ Lan chỉ còn bồi thường hơn 673.800 tỉ đồng/1.243 khoản vay.
HĐXX tuyên chuyển 1.000 tỉ đồng bị cáo Nguyễn Cao Trí khắc phục cho Trương Mỹ Lan cho SCB; chuyển toàn bộ tiền các bị cáo khác tự nguyện khắc phục hậu quả cho SCB để đảm bảo nghĩa vụ của Trương Mỹ Lan trong vụ án. HĐXX tuyên tiếp tục kê biên các bất động sản liên quan đến Trương Mỹ Lan, bao gồm biệt thự cổ 112 Võ Văn Tần (Q.3) và tòa nhà 19 Nguyễn Huệ (Q.1, TP Hồ Chí Minh).
Vụ Vạn Thịnh Phát: Thu hàng nghìn tỷ đồng và loạt bất động sản của các bị cáo Liên quan đến vụ Vạn Thịnh Phát, để đảm bảo thi hành án, tòa buộc các bị cáo nộp lại hàng nghìn tỷ đồng và nhiều bất động sản. Ở giai đoạn 2, CQĐT đang làm rõ hành vi phát hành 25 gói trái phiếu để chiếm đoạt tài sản. Thu loạt bất động sản, tiền mặt của các bị cáo để đảm...