Chuẩn bị giáo viên cho năm học mới: ‘Lấy ngắn nuôi dài’

Triển khai Chương trình GDPT mới, một số địa phương gặp khó do thiếu giáo viên, đặc biệt là giáo viên các môn mới.

Để gỡ khó, nhà trường, ngành Giáo dục đưa ra các giải pháp mang tính tình thế.

Về lâu dài rất cần sự vào cuộc cùng ngành Giáo dục để tháo gỡ khó khăn.

Thiếu giáo viên môn mới

Năm học 2022 – 2023 là niên khóa thứ ba thực hiện Chương trình GDPT 2018. Tuy nhiên, nhiều địa phương ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) gặp khó khăn, trong đó có việc thiếu giáo viên môn Ngoại ngữ, Tin học và Nghệ thuật. Như tỉnh Trà Vinh, qua thống kê của ngành Giáo dục, khó khăn hiện nay là thiếu đội ngũ giáo viên vì thiếu nguồn tuyển dụng. Trong đó cấp THPT thiếu giáo viên dạy Âm nhạc, Mỹ thuật theo Chương trình GDPT 2018. Tỉnh cũng thiếu giáo viên Tiếng Anh, Tin học ở cấp tiểu học và môn tích hợp cấp THCS.

Theo đại diện Sở GD&ĐT TP Cần Thơ, thành phố vẫn đối diện tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ. Điều này gây khó khăn trong việc phân công giảng dạy, nhất là thời điểm đầu mỗi năm học. Việc đào tạo, bố trí giáo viên Tiếng Anh, Tin học cấp tiểu học còn nhiều khó khăn, bất cập.

Hiện, cấp tiểu học vẫn còn thiếu 39 giáo viên Tin học và 36 giáo viên Tiếng Anh. Cấp THCS thiếu nguồn giáo viên ngoại ngữ có trình độ đào tạo ngoài Tiếng Anh nên việc tuyển dụng giáo viên, tổ chức dạy tự chọn Ngoại ngữ 2 còn gặp khó khăn. Cấp THPT thiếu giáo viên dạy Âm nhạc, Mỹ thuật, Ngoại ngữ 2…

Không chỉ tỉnh Trà Vinh và TP Cần Thơ, một số địa phương ở ĐBSCL cũng khó khăn trong việc đảm bảo đội ngũ giảng dạy chương trình mới do bổ sung thêm một số môn học mới, tăng cường số tiết dạy (Tin học, Ngoại ngữ ở cấp tiểu học và Nghệ thuật ở cấp trung học). Ngoài ra, dân số tự nhiên tăng, mất cân đối giữa các vùng; nhu cầu chất lượng giáo dục càng cao và nhu cầu học tập ngày càng tăng nên thiếu nguồn giáo viên.

Theo ông Trần Quang Bảo, Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Kiên Giang, tỉnh cần hơn 1.200 biên chế bổ sung cho các năm học tiếp theo. Riêng năm học 2022 – 2023, tỉnh thiếu 281 giáo viên, chủ yếu cho môn Tin học, Ngoại ngữ, Âm nhạc, Mỹ thuật, Tiếng dân tộc. Đặc biệt là thiếu giáo viên Kỹ thuật, Mỹ thuật khi triển khai SGK mới lớp 10…

Mặc dù, các địa phương đã thực hiện nhiều giải pháp như dồn dịch trường, lớp; bố trí, sắp xếp, điều chuyển giáo viên… nhưng vẫn chưa khắc phục tình trạng này, nhất là trong bối cảnh vừa phải giải quyết bài toán thiếu giáo viên, lại vừa phải thực hiện chính sách tinh giản biên chế.

Ông Lê Hoàng Dự, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Cà Mau, cho biết thêm: Năm học 2022 – 2023 thực hiện Chương trình GDPT mới, dạy bắt buộc Tiếng Anh, Tin học cho học sinh lớp 3, tỉnh còn thiếu khoảng 100 giáo viên dạy Tin học. Trong khi đó, bộ môn này không thể tuyển giáo viên vì không có biên chế. Trước mắt, tỉnh phải liên kết với các trường dạy nghề để hợp đồng có thời hạn giáo viên dạy bộ môn này.

Triển khai Chương trình GDPT mới, một số địa phương gặp khó do thiếu giáo viên, đặc biệt là giáo viên các môn mới.

Vừa làm vừa tính

Trước khó khăn giáo viên dạy các môn mới chương trình mới, UBND tỉnh Trà Vinh chỉ đạo ngành Giáo dục được tuyển dụng theo phân cấp đảm bảo việc dạy và học. Trong đó, ưu tiên tuyển giáo viên dạy Tiếng Anh, Tin học cấp tiểu học; rà soát đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên để tập huấn, nâng cao trình độ… Sở GD&ĐT phối hợp các địa phương, sở, ngành liên quan bố trí kinh phí thực hiện lộ trình phù hợp.

Về giải pháp lâu dài, ông Lê Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh, kiến nghị: Bộ GD&ĐT tạo điều kiện cho cơ sở giáo dục đại học có khoa sư phạm tham gia tập huấn, bồi dưỡng giáo viên sư phạm theo Thông tư 19 của Bộ. Bộ hướng dẫn tổ chức dạy các môn Giáo dục Kinh tế và Pháp luật; Tiếng Khmer… cấp THPT để các địa phương chủ động tuyển dụng giáo viên. Cụ thể như môn Giáo dục Kinh tế và Pháp luật thì giáo viên dạy Giáo dục công dân thực hiện giảng dạy được…

Giải pháp TP Cần Thơ thực hiện để khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên bằng cách điều chuyển giáo viên từ nơi thừa sang nơi thiếu. Giảm dần số biên chế nhân viên làm các công việc gián tiếp… Các cơ sở giáo dục, đặc biệt ở cấp tiểu học khẩn trương xây dựng bổ sung vị trí việc làm đối với 2 môn Tiếng Anh và Tin học. UBND quận, huyện chỉ đạo phòng GD&ĐT, các trường THCS tạo điều kiện cho giáo viên dạy các môn Âm nhạc và Mỹ thuật (có đủ trình độ) ở trường THCS tham gia dạy môn Âm nhạc và Mỹ thuật lớp 10 tại trường THPT…

Tại huyện Mường Tè (Lai Châu), năm học 2022 – 2023 có 15 trường có lớp tiểu học, với 44 lớp 3. Ông Tống Thanh Sơn, Trưởng phòng GD&ĐT huyện Mường Tè, chia sẻ: Huyện thiếu nhiều biên chế giáo viên dạy Tin học và Ngoại ngữ đối với cấp tiểu học. Cụ thể, 15 trường có cấp tiểu học, môn Tiếng Anh chỉ có 9 biên chế (còn thiếu 10 giáo viên). Trong khi đó, môn Tin học chỉ 3 trường có giáo viên, 12 trường còn lại đều kiêm nhiệm.

“Chúng tôi đã xây dựng phương án bố trí giáo viên THCS xuống dạy tiểu học vào các buổi chiều trong tuần. Cùng với đó, dạy học trực tuyến, kết nối đối với những trường đảm bảo cơ sở vật chất hoặc dạy ghép các lớp cùng khối. Đồng thời tuyển thêm, hợp đồng để đảm bảo giáo viên đứng lớp”, ông Tống Thanh Sơn thông tin.

Năm học 2022 – 2023, Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Thu Lũm (huyện Mường Tè) có 2 lớp 3 ở trung tâm và 1 lớp ở điểm bản với tổng số 53 học sinh. Nhà trường hiện không có giáo viên Tiếng Anh và Tin học. Nhận nhiệm vụ giảng dạy môn Tin học dù không đúng chuyên môn nên thầy Nguyễn Tiến Anh không tránh khỏi bỡ ngỡ. Tuy nhiên, qua các đợt tập huấn của phòng GD&ĐT, cùng với việc tìm hiểu qua mạng, trao đổi với đồng nghiệp, thầy đã tự tin hơn và sẵn sàng dạy môn học này.

Theo kế hoạch, năm học tới, thầy Chu Chu Cà (giáo viên Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Thu Lũm) sẽ làm chủ nhiệm lớp 3. Thầy Cà còn nhận thêm nhiệm vụ trợ giảng môn Tiếng Anh. Trên cơ sở kết nối với những trường có giáo viên để dạy học trực tuyến, thầy Cà và 2 đồng nghiệp có nhiệm vụ kết nối với giáo viên, quản lý và hỗ trợ trực tiếp cho học sinh. “Tuy còn gặp nhiều khó khăn, đường truyền mạng không ổn định, nhưng tôi sẽ cố gắng để hoàn thành nhiệm vụ trên cương vị mới”, thầy Cà chia sẻ.

Theo thầy Phạm Đức Quyền, Hiệu trưởng Trường THPT Vĩnh Thạnh (huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ), trường còn thiếu giáo viên ở một số môn: Tiếng Anh, Kỹ thuật công nghiệp… đặc biệt là thiếu giáo viên môn Âm nhạc, Mỹ thuật. Trường đưa ra giải pháp khắc phục việc thiếu giáo viên để đáp ứng Chương trình GDPT năm 2018 là hợp đồng giáo viên dạy Tiếng Anh. Còn giáo viên Mỹ thuật, Âm nhạc nếu học sinh có nguyện vọng, nhà trường hợp đồng giáo viên có chuyên môn để giảng dạy.