Chế độ ăn thuần chay và ăn dựa trên thực vật khác nhau thế nào?

Khuê Nguyễn08:20 03/02/2021

Chế độ ăn thuần chay và chế độ ăn dựa trên thực vật có lẽ là hai trong số những chế độ ăn kiêng thịnh hành nhất trong năm nay. Cả hai chế độ ăn này có vẻ giống nhau nhưng có sự khác biệt của chúng.

Chế độ ăn thuần chay – SHUTTERSTOCK

Đọc để biết chính xác chế độ ăn thuần chay và thực vật là gì và sự khác biệt chính giữa chúng là gì.

Chế độ ăn thuần chay là gì?

Thuần chay đề cập đến một khái niệm ăn kiêng không bao gồm bất kỳ thực phẩm có nguồn gốc động vật nào, như sữa, trứng, thịt, cá, gia cầm và một số sản phẩm từ sữa khác.

Những người theo chế độ ăn thuần chay về cơ bản cố gắng chấm dứt sự tàn ác với động vật, điều có thể xảy ra khi chiết xuất các sản ph ẩm thực phẩm như vậy. Chế độ ăn thuần chay có thể không phải là chế độ ăn lành mạnh nhất, vì ăn thực phẩm chế biến không bị cấm trong chế độ này, theo Times of India.

Chế độ ăn kiêng dựa trên thực vật là gì?

Chế độ ăn kiêng dựa trên thực vật – SHUTTERSTOCK

Như tên cho thấy, một chế độ ăn uống dựa trên thực vật chỉ bao gồm thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật. Chế độ ăn kiêng này cũng tập trung vào việc ăn toàn bộ thực phẩm có nguồn gốc thực vật hoặc thực phẩm đã qua chế biến rất ít. Chế độ ăn kiêng dựa trên thực vật bao gồm: trái cây, rau, quả hạch, hạt, ngũ cốc nguyên hạt và dầu thực vật như canola và ô liu.

Một chế độ ăn kiêng dựa trên thực vật được cho là có thể đẩy lùi một số bệnh như bệnh tim, tiểu đường loại 2 và thậm chí là ung thư.

Video đang HOT

Sự khác biệt là gì?

Sự khác biệt chính là chế độ ăn dựa trên thực vật có thể là thuần chay nhưng chế độ ăn thuần chay không thể dựa trên thực vật. Mặc dù cả chế độ ăn thuần chay và thực vật đều tránh các thực phẩm có nguồn gốc động vật, nhưng chế độ ăn thuần chay bao gồm một số thực phẩm đã qua chế biến, không phải là một phần của chế độ ăn dựa trên thực vật, theo Times of India.

Nếu bạn muốn chuyển sang một chế độ ăn uống lành mạnh hơn, tốt hơn hết bạn nên trở thành một người ăn chay trường và sau đó chọn chế độ ăn kiêng dựa trên thực vật.

Ngoài việc không ăn thực phẩm làm từ động vật, người ăn chay trường cũng không mua quần áo, giày dép làm từ da động vật hoặc các sản phẩm được thử nghiệm trên động vật.

TS.BS Từ Ngữ: Những người bị bệnh tiểu đường, gan nhiễm mỡ và những ai cần tĩnh tâm nên chọn chế độ ăn chay

TS.BS Từ Ngữ, Tổng thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam cho biết, việc áp dụng chế độ ăn chay phụ thuộc vào đặc thù công việc của từng nhóm và cơ địa của từng người.

Hiện nay, ở một số quốc gia trên thế giới như Ấn Độ, Thụy Sĩ,... nhiều người đã giảm ăn thịt và chuyển sang ăn các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật. Chế độ ăn chay đang là xu hướng ăn uống được nhiều người lựa chọn.

Tuy nhiên, trước khi quyết định thực hành theo chế độ ăn chay, bạn cần tìm hiểu rõ ưu nhược điểm của chế độ ăn này là gì và liệu bản thân có phù với chế độ ăn này không.

TS.BS Từ Ngữ, Tổng thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam

1. Quan điểm về chế độ ăn chay

Theo TS.BS Từ Ngữ, ăn chay là một chế độ ăn uống chỉ gồm những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật (trái cây, rau quả...) Tuy nhiên, có nhiều trường phái ăn chay và phân loại ăn chay cũng rất kỳ thú.

Một số người ăn thuần chay cho rằng, ăn chay chỉ ăn thực vật, không ăn tất cả các sản phẩm từ thịt động vật, kể cả trứng và sữa. Mặt khác, nhiều người ăn chay cũng cho rằng, ăn chay là không ăn tất cả các sản phẩm từ thịt động vật nhưng có sử dụng các sản phẩm từ sữa, trứng. Việc phân loại này dựa vào tôn giáo và quan niệm của từng người.

Ăn chay là một chế độ ăn uống chỉ gồm những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật (Ảnh Internet)

2. Chế độ ăn chay mang lại lợi ích gì cho sức khỏe?

Chế độ ăn chay có ít cholesterol, ít chất béo bão hòa, nhiều vitamin tan trong nước như vitamin B1, B2, vitamin C... có tác dụng chống oxy hóa, giảm hàm lượng cholesterol trong máu và giúp ngăn ngừa được nhiều căn bệnh như: bệnh tim mạch, tăng huyết áp, béo phì, tiểu đường,...

Bên cạnh đó, chất xơ là thành phần chỉ có trong thực vật, không có trong động vật. Vì thế, thực phẩm chay cung cấp khá đầy đủ chất xơ cho cơ thể. Chất xơ có tác dụng xúc tiến quá trình tiêu hóa, giúp tống chất thải ra khỏi cơ thể nhanh chóng hơn và do đó giảm sự tồn tại của các chất độc trong cơ thể. Người ta ví chất xơ như là cái chổi làm sạch đường tiêu hóa. Ngoài ra, chất xơ còn có tác dụng làm hệ vi sinh đường ruột phát triển. Nhu cầu chất xơ trung bình khoảng 20 - 30g/người/ngày.

Chất xơ là thành phần chỉ có trong thực vật, không có trong động vật. Vì thế, thực phẩm chay cung cấp khá đầy đủ chất xơ cho cơ thể. (Ảnh Internet)

Chế độ ăn chay được đánh giá ít độc tố hơn chế độ ăn thường. Vì trong quá trình trồng trọt hiện nay, người nông dân sử dụng khá nhiều phân hóa học khiến nguồn nước bị ô nhiễm. Các loài động vật như cá, gia cầm,... uống nguồn nước ô nhiễm có nguy cơ tích lũy nhiều độc tố trong cơ thể. Do đó, chế độ ăn nhiều động vật cơ thể có nguy cơ bị tích lũy nhiều độc tố.

3. Những chất dinh dưỡng nào người ăn chay có thể thiếu?

Theo BS.TS Từ Ngữ chế độ ăn chay khó cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng. Người ăn chay trường có thể thiếu những chất dinh dưỡng sau:

- Sắt: Những người ăn chay có nguy cơ bị thiếu sắt, vì nguồn cung cấp sắt chủ yếu đến từ những loại động vật có thịt màu đỏ. Có thể bổ sung sắt từ các loại thực phẩm như: đậu nành, bột ngũ cốc, rau xanh, các loại hạt,.... Tuy nhiên nên lưu ý dùng kết hợp những thực phẩm này với các đồ uống giàu vitamin C để làm tăng lượng chất sắt hấp thụ được.

- Các loại vitamin tan trong dầu: Cũng như các loại vitamin khác, vitamin tan trong dầu rất cần thiết cho cơ thể. Bốn loại vitamin tan trong dầu bao gồm: vitamin là A, E, D và K. Vitamin tan trong dầu đóng vai trò thiết yếu giúp bảo vệ thị lực, phát triển xương, hỗ trợ đông máu. Do không ăn mỡ động vật nên cơ thể người ăn chay thường thiếu loại vitamin này. Tùy vào cơ địa, người ăn chay có thể bổ sung vitamin tan trong dầu dưới dạng thuốc uống.

Người ăn chay có thể bổ sung vitamin tan trong dầu dưới dạng thuốc uống. (Ảnh Internet)

- I-ốt: I-ốt là một vi chất mà tự cơ thể chúng ta không tổng hợp được, nên cần phải bổ sung thường xuyên, lâu dài qua đường ăn uống. Tuyến giáp sử dụng iot để tạo ra các hormone tuyến giáp giúp kiểm soát quá trình tăng trưởng, chữa lành các tế bào bị hư tổn và hỗ trợ quá trình trao đổi chất. Theo thống kế, có đến 1/3 dân số thế giới có nguy cơ bị thiếu iot. Tình trạng thiếu iot có thể dẫn đến các triệu chứng khó chịu và thậm chí nghiêm trọng như bướu cổ, gặp một số vấn đề trong thai kỳ, tăng cân và khó khăn trong học tập.

Để bổ sung i ốt, người ăn chay nên chế biến thức ăn bằng muối i ốt thay vì muối thường. Ngoài ra, cũng cần cân nhắc tăng cường ăn các rau loại rau như bắp cải, bông cải xanh, khoai lang và ngô. Chúng đều chứa một chất gọi là goitrogens, được cho là có thể cản trở quá trình sản xuất hoóc môn ở tuyến giáp.

TS.BS Từ Ngữ cũng lưu ý, những người hoạt động thể lực nhiều không nên ăn chay trường. Ngược lại những người bị bệnh tiểu đường, gan nhiễm mỡ, bệnh gout, những người cần tĩnh tâm nên chọn chế độ ăn chay. Việc lựa chọn chế độ ăn phụ thuộc vào cơ địa từng người, từng cá thể và từng thời điểm.

Những người bị bệnh tiểu đường, gan nhiễm mỡ, bệnh gout, những người cần tĩnh tâm nên chọn chế độ ăn chay. (Ảnh Internet)

Hiện nay, một số sản phẩm chay giả mặn hay còn gọi là chay công nghiệp đa phần được chế biến từ đậu nành biến đổi gen, một số phụ gia thực phẩm khác và muối. Đậu nành biến đổi gen đặc biệt có liên quan đến tổn thương của thận, gan, tinh hoàn, tinh trùng, máu và DNA.

Các sản phẩm chay công nghiệp cũng có nguy cơ gây ngộ độc botulinum. Mới đây, Bộ Y tế đã đưa cảnh báo khẩn cấp về độc tố botulinum sau nhiều ca ngộ độc do ăn pate Minh Chay. Do đó, mọi người cần duy trì chế độ ăn chay từ nguồn thực phẩm tươi, hạn chế sử dụng sản phẩm chay công nghiệp để bảo vệ sức khỏe.

Ba yếu tố quyết định đến sức khỏe của con người bao gồm: Dinh dưỡng, vận động và tinh thần. Do đó, bên cạnh việc thực hành chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học, mọi người cần thường xuyên vận tập thể dục, hạn chế stress để duy trì sức khỏe tốt, TS.BS Từ Ngữ khuyến cáo.

Trẻ nên ăn gì để bảo vệ sức khoẻ vào mùa đông? Việc làm sao để tăng cường miễn dịch, phòng chống bệnh tật cho trẻ là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh. Quả hạch: Các loại quả hạch giàu chất dinh dưỡng với nhiều hợp chất sinh học như phenolic, protein, phytosterol và chất xơ giúp trẻ nhỏ phòng tránh được viêm nhiễm, ung thư và nhiều bệnh khác. Ngoài...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Danh tính nam tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang01:28

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Lời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang09:54

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Nữ nhân viên tử vong trong quán cà phê đang nuôi con nhỏ học lớp 101:29

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chàng trai 20 tuổi kể lại khoảnh khắc lao vào cứu hộ trong vụ cháy quán cà phê02:26

Truy bắt đối tượng vờ mua hàng để trộm điện thoại của nhiều người01:50

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Những tác hại tiềm ẩn của việc uống nước cam không đúng cách

20:04:43 26/12/2024

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cam chứa nhiều vitamin C, B9 (acid folic) và có tác dụng phòng ngừa bệnh tim mạch, mỡ máu cao, chống lão hóa và tăng cường miễn dịch.

Chế độ ăn giúp kiểm soát hội chứng thận hư ở người lớn

20:02:38 26/12/2024

Bệnh thận có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ vitamin và khoáng chất của cơ thể. Do đó việc cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và hệ miễn dịch của người bệnh.

Kỳ diệu nối thành công cổ chân bị đứt lìa cho nam bệnh nhân

19:57:03 26/12/2024

Đứt lìa chi thể thường dẫn đến hoại tử nhanh chóng, nếu không xử lý kịp thời phần chi bị tổn thương sẽ không thể cứu được. Thêm vào đó, nguy cơ cao từ máu độc trong phần chi hoại tử có thể đe dọa tính mạng bệnh nhân sau nối.

Phụ nữ mang thai cần chú ý 6 điều sau giúp thai kỳ khỏe mạnh

19:54:06 26/12/2024

Rửa sạch tất cả các bề mặt và dụng cụ, và tay sau khi chuẩn bị thực phẩm sống (thịt gia cầm, thịt, trứng, cá, động vật có vỏ và rau sống) để giúp bạn tránh bị ngộ độc thực phẩm.

Phân biệt cảm lạnh và cảm cúm khi mang thai

19:48:26 26/12/2024

Bệnh cúm thường tiến triển lành tính nhưng có thể gây biến chứng nguy hiểm ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch, hô hấp hoặc suy giảm miễn dịch. Các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi nặng, suy đa phủ tạng có thể dẫn đến tử ...

Người đàn ông bị đứt rời cổ chân khi đang làm vườn

19:45:42 26/12/2024

Đây là một trường hợp hy hữu và đầy thách thức khi lưỡi máy cắt cỏ gãy văng trúng cổ chân với tốc độ cao, khiến toàn bộ cổ chân phải của bệnh nhân bị đứt lìa hoàn toàn.

Vì sao biến cố tim mạch gia tăng vào mùa lạnh?

19:39:56 26/12/2024

Bác sĩ cảnh báo, khi thời tiết chuyển sang lạnh, nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch như tăng huyết áp, đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim gia tăng đáng kể.

Mổ cấp cứu kịp thời ca dây rốn thắt nút cho sản phụ lớn tuổi

19:34:06 26/12/2024

Khoa Phụ sản, bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc TCI vừa cấp cứu thành công sản phụ Nguyễn Thị Quý và thai nhi gặp tình trạng nguy hiểm: dây rốn thắt nút, tim thai dao động ít, đa ối, thai to.

5 loại thảo mộc giúp thanh lọc phổi

19:29:30 26/12/2024

Bạc hà là phương pháp chữa trị tự nhiên đã có từ lâu đời giúp điều trị các vấn đề về hô hấp. Các hợp chất dược liệu trong trà bạc hà có thể chữa đau họng bằng cách làm sạch chất nhầy và giảm viêm do nhiễm trùng phổi.

Người loang lổ sẹo do đốt thuốc của 'lang vườn' trị đau lưng

19:26:32 26/12/2024

Sau một thời gian dùng thuốc, bà B. vẫn đau lưng, sẹo vẫn y nguyên nên phải đến BVĐK Yersin Nha Trang thăm khám, điều trị. Sau một tuần điều trị tại đây, tình trạng đau lưng của bà B. giảm dần.

Chuối xanh và chuối chín có khác biệt gì về lợi ích sức khỏe?

12:02:52 26/12/2024

Tinh bột kháng có nhiều lợi ích cho sức khỏe và có ít calo hơn so với tinh bột thông thường. Do đó, nó không chỉ tốt cho sức khỏe đường ruột mà còn là thực phẩm giúp giảm và duy trì cân nặng phù hợp.