Cao huyết áp ở trẻ em: Điều trị đúng cách bằng phương pháp nào?
Trẻ em và trẻ vị thành niên khi bị cao huyết áp, tình trạng bệnh lý sẽ tiếp tục phát triển cho đến khi trưởng thành và gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát sớm.
Điều trị cao huyết áp ở trẻ em ngay khi phát hiện để phòng ngừa biến chứng có thể xảy ra.
Cao huyết áp ở trẻ em được xác định là một trong những yếu tố nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch khi trưởng thành. Các biến chứng do cao huyết áp ở trẻ em bao gồm đại phì tim, có thể tiến triển thành suy tim, đột quỵ, đau tim và bệnh thận. Thừa cân, béo phì và lối sống thụ động là nguyên nhân khiến cao huyết áp ở trẻ em ngày một gia tăng.
Tìm hiểu nguyên nhân trước khi điều trị cao huyết áp ở trẻ em là vô cùng cần thiết. Dựa vào nguyên nhân gây bệnh bác sĩ sẽ xác định đó là cao huyết áp nguyên phát hay cao huyết áp thứ phát để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Điều trị cao huyết áp ở trẻ em sớm nhất có thể để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra khi trưởng thành. Tuỳ thuộc vào mức độ tăng huyết áp ở trẻ để áp dụng liệu pháp điều trị phù hợp. Trong đó xây dựng lối sống lành mạnh và sử dụng thuốc là các phương pháp được chuyên gia áp dụng rộng rãi trong điều trị.
Tìm hiểu các phương pháp điều trị cao huyết áp ở trẻ em – Ảnh: Internet
1. Xây dựng lối sống lành mạnh
Một lối sống lành mạnh, khoa học không chỉ giúp cơ thể khoẻ hơn. Nó còn là liệu phát hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý nguy hiểm. Trong đó có cao huyết áp.
Để điều trị cao huyết áp ở trẻ em thì việc thay đổi lối sống là điều cần thiết. Phương pháp này giúp cải thiện và ổn định tình trạng huyết áp của trẻ được các chuyên gia khuyến cáo thực hiện.
Muốn sống chung với cao huyết áp, đặc biệt khi trẻ em mắc cao huyết áp, phụ huynh cần biết tới 6 lời khuyên hữu ích để sống chung với bệnh cao huyết áp này.
1.1. Duy trì cân nặng hợp lý
Nếu nguyên nhân gây cao huyết áp là béo phì, các bác sĩ sẽ giúp bạn xây dựng một kế hoạch giảm cân khoa học cho trẻ.
Dự phòng thừa cân giúp hạn chế nguy cơ phát triển thành cao huyết áp mãn tính. Các chuyên gia cho biết, với người béo phì, trung bình cứ giảm 10kg thì huyết áp tâm thu sẽ giảm xuống từ 5 – 10 đơn vị.
Một chế độ tập luyện thể lực đều đặn, khoa học với các hoạt động vui chơi, thể dục ngoài trời là biện pháp tốt giúp cải thiện cân nặng ở trẻ. Bên cạnh đó, hãy khuyến khích trẻ luyện tập một môn thể thao nào đó. Hạn chế việc để trẻ ngồi xem ti vi, chơi game,…
1.2. Chế độ dinh dưỡng khoa học
Trẻ bị cao huyết áp thường được các chuyên gia khuyến cáo điều trị bằng cách áp dụng chế độ ăn uống khoa học. Theo đó, thực đơn của trẻ cần được tăng cường các loại thực phẩm bao gồm: Rau, củ, quả, các loại trái cây, sữa ít béo và chế phẩm từ sữa ít béo.
Khẩu phần ăn hàng ngày cần được tính toán đủ dinh dưỡng, cân bằng và khoa học. Hạn chế cho trẻ ăn đồ ngọt, thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh,… Khuyến khích trẻ ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi để tăng cường chất xơ cho cơ thể.
1.3. Sử dụng tối đa 1,5g muối mỗi ngày
Hạn chế muối trong chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ. Đối với trẻ từ 4 – 8 tuổi chỉ nên tiêu thụ 1 – 2g muối/ ngày. Đối với trẻ lớn hơn có thể tiêu thụ 1.5g/ ngày. Bên cạnh đó, bạn cần hạn chế cho trẻ sử dụng thực phẩm đóng gói. Bởi đồ chế biến sẵn thường chứa một lượng muối dư thừa rất lớn gây ảnh hưởng đến huyết áp của trẻ.
1.4. Tránh Stress, căng thẳng
Ngoài ra hãy cảnh giác với stress ở trẻ em. Bởi nó cũng là nguyên nhân dẫn đến cao huyết áp. Giữ cho trẻ tâm lý thoải mái, vui vẻ. Tránh những căng thẳng, mệt mỏi từ học tập, cha mẹ, gia đình, bạn bè…
Video đang HOT
Xây dựng lối sống lành mạnh giúp điều trị cao huyết áp ở trẻ em – Ảnh: Internet
1.5. Giữ trẻ tránh xa khói thuốc lá
Gián tiếp hít phải khói thuốc lá cũng có thể gây cao huyết áp ở trẻ. Đồng thời trực tiếp làm tổn thương tim và mạch máu của người bệnh. Do đó, bảo vệ con bạn tránh xa khói thuốc là điều cần thiết để điều trị cao hiệu quả.
2. Điều trị cao huyết áp ở trẻ em bằng thuốc
Nếu trẻ bị cao huyết áp nặng, không thể cải thiện bằng cách thay đổi lối sống. Vậy thì bác sĩ sẽ tiến hành điều trị bằng liệu pháp sử dụng thuốc hạ huyết áp. Để tìm được loại thuốc phù hợp và ít tác dụng phụ có thể sẽ mất một thời gian.
Tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh của trẻ bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc phù hợp. Một số nhóm thuốc được chấp nhận sử dụng cho trẻ em bao gồm:
- Thuốc lợi tiểu có tác dụng làm giảm lượng chất lỏng trong máu. Từ đó giúp loại bỏ lượng natri ra khỏi cơ thể.
- Thuốc ức chế men chuyển, thuốc chẹn alpha, chẹn canxi giúp giữ mạch máu từ thắt chặt.
- Thuốc Beta-blockers ngăn chặn cơ thể tạo Hormone adrenaline gây căng thẳng, khiến tim đập nhanh, làm co thắt mạch máu dẫn đến cao huyết áp.
Điều trị cao huyết áp ở trẻ em bằng thuốc nên bắt đầu với liều thấp nhất. Sau đó sẽ tăng dần lên đến khi đạt huyết áp mục tiêu. Trong quá trình điều trị thuốc đầu tiên với liều tốt đa, nếu trẻ bị tác dụng phụ sẽ được chỉ định sử dụng thêm loại thuốc thứ hai.
Việc phối hợp thuốc phải dựa trên cơ chế bổ trợ tác dụng giữa các nhóm như: UCMC lợi tiểu, thuốc giãn mạch lợi tiểu hoặc chẹn Beta.
Trong quá trình điều trị, phải theo dõi sát sao chỉ số huyết áp của trẻ. Biến chứng cơ quan đích, tác dụng phụ của thuốc, điện giải đồ dùng ở trẻ và các yếu tố nguy cơ liên quan đến tim mạch cần được kiểm soát liên tục.
Tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị bằng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ – Ảnh: Internet
Thực tế, các dấu hiệu cap huyết áp ở trẻ em thường không rõ ràng. Khám và đo huyết áp định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm bệnh. Đối với các trường hợp có nguy cơ cao, cha mẹ nên kiểm tra huyết áp liên tục và thay đổi lối sống cho trẻ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Trong trường hợp trẻ bị cao huyết áp thứ phát, cần theo dõi liên tục tình trạng sức khoẻ và tiến trình phát triển của bệnh tiềm ẩn. Tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa để cải thiện tình trạng huyết áp an toàn và hiệu quả nhất.
3. Một số khuyến cao khi điều trị cao huyết áp ở trẻ em
Cao huyết áp ở trẻ em có nhiều điểm khác biệt với cao huyết áp ở người lớn. Phần lớn trường hợp cao huyết áp ở trẻ em là cao huyết áp thứ phát. Vì thế, việc tiếp cận bệnh phụ thuộc vào chẩn đoán. Quá trình điều trị cần can thiệp vào nguyên nhân gây bệnh.
- Các phương pháp điều trị cao huyết áp ở người lớn không thể áp dụng ở trẻ em. Do những điểm khác biệt về sinh lý và bệnh lý.
- Các loại thuốc giảm huyết áp mang lại hiệu quả ở người lớn chưa đủ bằng chứng về tính an toàn và hiệu quả khi dùng ở trẻ em.
Việc này cho thấy điều trị cao huyết áp ở trẻ em cần áp dụng phác đồ trị liệu riêng biệt. Đồng thời phải tuyệt đối cẩn trọng khi điều trị để mang đến kết quả tốt nhất.
Cao huyết áp ở trẻ em: Kịp thời phát hiện và điều trị sớm
Cao huyết áp ở trẻ em hoàn toàn có thể xảy ra và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của trẻ. Trong đó bao gồm các nguy cơ gây ra bệnh tim và đột quỵ.
Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng cao huyết áp chỉ xảy ra ở tuổi trung niên hoặc người cao tuổi. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, cao huyết áp có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Trong đó có trẻ em.
Thực tế, cao huyết áp ở trẻ em ngày càng gia tăng, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Vậy nguyên nhân gây cao huyết áp ở trẻ em là gì? Làm thế nào để bảo vệ trẻ khỏi mối đe dọa này?
1. Cao huyết áp ở trẻ em là gì?
Huyết áp là áp lực dòng máu chảy qua các mạch bên trong cơ thể con người. Trong điều kiện bình thường, trái tim sẽ bơm máu qua tất cả các mạch trên cơ thể. Khi bị cao huyết áp, việc đẩy máu trở nên khó khăn hơn, gây nguy hại cho tim mạch và các cơ quan khác.
Cao huyết áp ở người lớn có thể dễ dàng chẩn đoán bằng cách đo huyết áp thường xuyên bằng dụng cụ chuyên dụng. Việc chẩn đoán cao huyết áp ở trẻ em khó khăn hơn nhiều. Bởi việc so sánh, giải thích các con số vô cùng phức tạp. Các bác sĩ phải dựa vào giới tính, chiều cao và số huyết áp của trẻ để đưa ra chẩn đoán phù hợp.
Cao huyết áp ở trẻ em được kết luận khi chỉ số huyết áp bằng hoặc cao hơn 95% so với các bạn cùng giới tính, độ tuổi và chiều cao. Tuỳ thuộc vào độ tuổi và chiều cao của từng trẻ, bác sĩ sẽ xác định được tình trạng huyết áp riêng biệt.
Cụ thể là:
- Với trẻ em từ 3 - 6 tuổi được chẩn đoán cao huyết áp khi chỉ số huyết áp trên 116/76 mmHg
- Với trẻ em từ 7- 10 tuổi được chẩn đoán khi chỉ số huyết áp cao trên 122/78 mmHg.
- Với trẻ em từ 11- 13 tuổi được chẩn đoán khi chỉ số huyết áp cao trên 126/82 mmHg.
- Với trẻ em từ 14- 16 tuổi được chẩn đoán khi chỉ số huyết áp cao trên 136/86 mmHg.
- Với trẻ em từ 16- 19 tuổi được chẩn đoán khi chỉ số huyết áp cao trên 120/81 mmHg.
Chi tiết về chỉ số cao huyết áp, bạn có thể đọc thêm qua bài viết: Huyết áp cao là bao nhiêu? Ghi nhớ ngay những con số này nếu không muốn ân hận.
Cao huyết áp ở trẻ em gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của bé - Ảnh: Internet
2. Các nguyên nhân gây cao huyết áp ở trẻ em
Cao huyết áp ở trẻ em thường gặp ở những trẻ béo phì, thừa cân hoặc tiền sử gia đình có người bị cao huyết áp. Những trường hợp này được gọi là cao huyết áp nguyên phát. Một số đối tượng khác bị tăng huyết áp thứ phát do những nguyên nhân dưới đây.
- Viêm thận - tiết niệu: Trẻ bị tổn thương thận có nguy cơ cao bị tăng huyết áp. Đối tượng thường gặp là những người bị viêm thận, bể thận mạn, viêm cầu thận mạn, loạn sản thận bẩm sinh, thận đa nang, tổn thương thận do thải ghép...
- Trẻ bị tim bẩm sinh, hẹp eo động mạch chủ, viêm mạch, Shunt động- tĩnh mạch, hội chứng William- Beuren,...
- Trẻ bị xuất huyết nội sọ, tổn thương não tồn dư hoặc bại liệt.
- Một số nguyên nhân khác là do nội tiết, cường giáp, hội chứng tăng sản thượng thận bẩm sinh. Hội chứng Cushing, cường Aldosteron tiên phát,...
3. Một số dấu hiệu cao huyết áp ở trẻ em
Giống như cao huyết áp ở người lớn, cao huyết áp ở trẻ em không có triệu chứng điển hình. Vì vậy, việc chẩn đoán và điều trị sớm là vô cùng cần thiết.
Một số triệu chứng tăng huyết áp ở trẻ em thường gặp như: Nhức đầu, chóng mặt, nôn mửa, đỏ mặt, vã mồ hôi, giảm thị lực,... Một số trẻ có dấu hiệu đánh trống ngực xảy ra theo từng cơn. Đồng thời có dấu hiệu mệt mỏi, hôn mê sâu khi tình trạng bệnh nghiêm trọng.
Đối với trường hợp trẻ bị cao huyết áp nặng có thể xuất hiện triệu chứng phù ngoại biên, co giật. Trong trường hợp không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến suy tim, suy thận, tai biến mạch máu não dẫn đến tử vong.
Đau đầu là một trong những dấu hiệu cao huyết áp ở trẻ - Ảnh: Internet
4. Các yếu tố làm tăng nguy cơ cao huyết áp ở trẻ em
Những yếu tố nguy cơ cao của bệnh tăng huyết áp ở trẻ em là béo phì và gia đình có bố, mẹ bị cao huyết áp. Tuy nhiên trẻ cũng có thể bị cao huyết áp bởi các tác nhân như: Ngưng thở khi ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ.
Béo phì, thừa cân là yếu tố nguy cơ chính với bệnh cao huyết áp ở trẻ. Đồng thời nó cũng là nguyên nhân gây ra bệnh tim mạch và tiểu đường nếu không được điều trị sớm.
Béo phì là kết quả của việc ăn quá nhiều và lười vận động. Có rất nhiều trẻ ăn một lượng thực phẩm lớn hơn nhiều so với nhu cầu của cơ thể. Cùng với đó là chế độ ăn không lành mạnh như: Tiêu thụ mạnh các loại thức uống có đường. Ăn nhiều bánh ngọt, đồ chiên rán...
Do đó để hạn chế cao huyết áp do béo phì cha mẹ cần xây dựng cho trẻ một chế độ dinh dưỡng khoa học. Đồng thời tăng cường các hoạt động thể chất. Khuyến khích trẻ chơi thể thao thay vì dành nhiều giờ ngồi xem ti vi hoặc chơi điện tử.
Không chỉ đối mặt với khả năng bị cao huyết áp vô cùng nguy hiểm mà Trẻ em béo phì phải đối mặt với 5 biến chứng sức khỏe nguy hiểm khác.
5. Chẩn đoán cao huyết áp ở trẻ
Để chẩn đoán chính xác bệnh cao huyết áp ở trẻ, bác sĩ cần đo một cách chính xác nhất. Thông thường, huyết áp được đo bằng các dụng cụ như: Huyết áp kế thuỷ ngân, huyết áp kế đồng hồ hoặc máy đo huyết áp điện tử. Tuy nhiên đo bằng phương pháp nghe được ứng dụng rộng rãi trên lâm sàng để chẩn đoán cao huyết áp ở trẻ em.
Bên cạnh đó, tuỳ vào bệnh lý phối hợp, bác sĩ sẽ tiến hành thêm các xét nghiệm cận lâm sáng cần thiết cho người bệnh. Một số xét nghiệm thường gặp như chụp động mạch thận, chụp cộng hưởng từ sọ não, định lượng hormone,...
Các phương pháp chẩn đoán cao huyết áp ở trẻ - Ảnh: Internet
6. Các phương pháp điều trị và cách phòng tránh
Để điều trị cao huyết áp ở trẻ bạn có thể tham khảo một số biện pháp sau:
- Áp dụng chế độ ăn phòng ngừa cao huyết áp DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension). Bổ sung các thực phẩm ít béo hoặc chất bão bão hoà trong thực đơn của trẻ. Ăn nhiều chất xơ, trái cây tươi, rau củ. Hạn chế lượng muối tiêu thụ trong khẩu phần ăn hàng ngày. Kiêng đồ chiên, rán, đồ ngọt, nước có gas và các thực phẩm khiến cân nặng tăng nhanh.
- Theo dõi cân nặng thường xuyên và kiểm soát chúng. Xây dựng chế độ tập luyện thể dục thể thao phù hợp, phòng ngừa tình trạng thừa cân, béo phì ở trẻ.
- Điều trị nội khoa bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Đồng thời tránh các loại thuốc gây tăng huyết áp được chống chỉ định với người đang điều trị bệnh.
- Không cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá. Ngay cả khi đó là khói thuốc thụ động. Bởi khói thuốc có thể gây tổn thương cho tim mạch của trẻ.
- Hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử của trẻ. Cần có biện pháp giúp trẻ tránh khỏi áp lực do học hành, thi cử hoặc nguyên nhân khác. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ tình trạng huyết áp của trẻ tại nhà. Đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị kịp thời khi có dấu hiệu bất thường.
Trên đây là mọi thông tin về cao huyết áp ở trẻ em bạn cần biết. Hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chi tiết hơn. Từ đó có phương pháp chăm sóc sức khoẻ tốt nhất cho con em mình.
Tổng hợp các câu hỏi thường gặp về bệnh cao huyết áp Cao huyết áp là căn bệnh khá phổ biến và có nhiều biến chứng nguy hiểm. Một loạt câu hỏi về bệnh cao huyết áp dưới đây có thể giúp bạn hiểu biết phần nào về căn bệnh này. 1. Huyết áp là gì? Với mỗi nhịp tim, máu sẽ được bơm vào động mạch và đi khắp cơ thể. Huyết áp là...