Cá trích nướng kho gừng
Rất nhiều món ăn tuy chỉ sử dụng những thứ nguyên liệu đơn giản, là những loại cá biển bình dân.
Thơm lừng cá trích nướng kho gừng
O tôi lấy chồng vùng biển, sinh mấy người con đều gắn bó với nghề chài lưới. Ngày còn nhỏ, mỗi khi theo ba mạ ra thăm chơi nhà o, tôi đều được thỏa sức vui đùa dưới những cơn sóng mát rượi. Và điều thích thú nhất của chuyến đi chính là được o chiêu đãi những món ăn dân dã, đặc sắc nơi miền cửa biển. Rồi khi ra về còn được o gửi biếu những sản vật quê nhà, đó là các loại hải sản mà thiên nhiên ban tặng, được o cất trữ để dành sau những chuyến ra khơi.
Rất nhiều món ăn tuy chỉ sử dụng những thứ nguyên liệu đơn giản, là những loại cá biển bình dân. Thế nhưng qua bàn tay “biến tấu” khéo léo của o đều trở thành những thức đồ thơm ngon, trông đầy mê mẩn. Sở trường của o là chế biến những món ăn mang hương vị biển cả. Trong đó tôi rất ấn tượng với món cá trích nướng kho gừng của o.
Video đang HOT
Cá trích hầu như có quanh năm. Thịt ăn lành, có nhiều chất đạm, lại rất dễ để chế tác thành các món ngon, như kho rục, chiên xù cuốn bánh tráng chấm nước mắm chua ngọt, nấu canh với dưa quả, hay nướng chấm muối ớt, hoặc có thể phơi khô rồi rim đường hoặc kho với dưa, bầu muối chua…
Theo kinh nghiệm bếp núc của o, để có một nồi cá trích nướng kho gừng “chuẩn” cần chọn những con cá trích tươi, mắt còn sáng, vảy xanh lấp lánh. Sau đó làm sạch, không đ.ánh vảy và bỏ lên vỉ gác trên bếp than, nướng đến khi vàng rộp lớp vảy hai mặt là đạt.
Cá nướng xong, xếp vào nồi, nêm các gia vị gồm dầu ăn, muối, nước mắm, đường, bột ngọt, ớt, tiêu, hành hương thái lát rồi bắc lên bếp, sau đó cho nước vào. Lúc này, o tôi lấy củ gừng tươi đã vùi nướng qua trong tro nóng, rửa sạch, rồi cắt thành miếng nhỏ giã dập cho tiếp vào nồi và kho với chế độ lửa liu riu. Đến khi phần nước trong nồi vơi cạn thì cắt lá ném vào để làm tăng độ thơm cho món ăn.
Những hôm mưa lạnh ra o chơi, trên mâm cơm không thể thiếu món ăn này. Hơi nóng thảo thơm của mùi cơm lúa mới đan quyện với hương cá trích nướng kho gừng thơm nồng lan tỏa, làm ấm bừng gian nhà vắng. Hương vị đó vẫn in rõ mồn một trong tâm trí của tôi.
Phải chăng, chỉ có những người con gắn bó nặng sâu nơi miền chân sóng mặn ráp mới có thể nấu được món ăn đi vào lòng người đến thế.
Mùa cá trích
Cứ độ giêng hai thì biển quê tôi vào mùa cá trích. Những năm còn đói kém, mùa cá trích không chỉ là niềm vui của riêng dân đi biển mà còn là niềm vui chung của dân các làng làm ruộng.
Cứ chiều chiều, khi mặt trời vừa xế bóng; khắp các lối xóm, mấy mụ mấy o làng biển triêng gióng hai đầu đầy cá trích tươi và lanh lảnh tiếng rao: " Ai cá trích khôn, ai cá trích khôn...". Những mớ cá trích tươi, mắt còn sáng, vảy xanh lấp lánh được bán theo số lượng từng chục con. Nhà mô không sẵn t.iền thì có thể đổi gạo lấy cá...
Cá trích tươi hấp kẹp rau sống với bánh tráng chấm nước mắm. Cá trích kho lấp sấp nước với thiệt nhiều ớt tươi nguyên trái. Cá trích chiên xắm nước mắm tỏi ớt. Cá trích ráy thịt nấu canh môn sen có vị ngọt của đồng của biển... Đến mùa cá trích, lộc biển dồi dào, ngư dân các làng biển nướng hoặc phơi khô cá trích mang đến các chợ và đi bán dạo khắp cá nẻo quê như thế suốt cả mùa Hè. Cá trích khô là món khoái khẩu của nhiều người. Chiều chiều chỉ cần vài khô cá trích là cánh đàn ông quê tôi có thể cưa hết chai "sáu lăm" rượu gạo...
Cá trích ăn vừa khi đ.ánh lên là ngon nhất. Thuyền vừa tấp vào bờ là gỡ cá ra trích còn sống khỏi lưới, đem luộc hoặc nướng ngay, xương cá còn mềm nên chấm nước mắm ăn ngang cả con, thịt bùi béo và thơm lựng. Tôi còn nhớ cái ngon, cái thú của những bữa ẩm thực cá trích nướng trên bếp củi dương ngay trên bãi biển vào những đêm trăng...
Năm nay, cứ tưởng là đã Hè rồi khi nắng đã kéo dài cả gần 1 tháng. Mới hôm qua còn ăn nguyên cả dĩa sứa với rau thơm, chuối chát, ớt xanh. Ngon, tan giòn và mát lành khi cơn nắng đã bắt đầu ngột ngạt. Rứa mà sáng nay đã mưa và lạnh. Nhìn mưa lạnh trái mùa chủ nhà chợt nhớ trong cái gác - măng - rê nhà mình còn có mấy chục cá trích nướng để dành. Thì mới độ ra giêng biển vô mùa cá trích. Mấy o làng biển gánh từng gánh đầy cá tươi còn xanh vảy đi bán ở chợ rồi đi bán rao khắp làng trên xóm dưới. Cá trích tươi kho ăn liền thịt ngọt, xương mềm; kho lại nước hai là dở ngay, xương lại cứng. Nhưng cá trích đem nướng qua cho vừa cháy sém lớp vảy rồi đem phơi khô qua hai ba nắng rồi cho vô khạp hay bỏ trong gác - măng - rê ăn từ từ cũng ngon.
Chủ nhà nhớ chút cay cay để thưởng cái rét nàng Bân thì cá trích nướng sẵn đó. Lấy cái bếp lò ra, nhen ít hột dương liễu khô cho than vừa đượm hồng để nướng lại cá cho vừa chín tới. Kinh nghiệm của chủ nhà cùng với mấy ông bạn hàng xóm thì cá trích khô nướng với than hột dương là ngon nhất. Cái mùi khói của hột dương nó thơm mùi dễ chịu chứ không gây hôi khói như mấy loại than khác.
Hôm qua chống nóng cũng mớ rau thơm, chuối chát, xà lách, ớt xanh kẹp con sứa biển chấm ruốc. Hôm nay chống lạnh thì cũng mấy vị rau đó kẹp cá trích nướng chấm nước mắm tỏi ớt. Ngoài trời cứ đổ mưa. Trong nhà những người đàn ông thôn quê cứ túc tắc và nhấm cá trích nướng than...Có người nói rét nàng Bân hay quá! Có người ngơ ngác hỏi: Nàng Bân quê ở làng mô, đẹp lắm à, rứa ôn có quen à?
Nhớ biển, nhớ cá trích là nhớ những lần về Phong Hải. Nhưng muốn ăn cá trích ngon thì không phải về Phong Hải mà là vô Điền Hải - xã tiếp giáp với Phong Hải là nơi có nhiều người làm nghề buôn cá biển. Mùa cá trích. Nhớ giọng hát với chất giọng nặng của người quen với sóng gió của mấy người bạn Phong Hải: "Ai về Phong Hải, xin mời ghé lại, vui đời dân chài!".
Cá trích nướng Thạch Kim - ăn một lần nhớ mãi... Đi dọc cảng cá Thạch Kim (Lộc Hà, Hà Tĩnh), bất kể mùa nắng hay mùa mưa, ta vẫn nghe thơm lừng mùi cá trích nướng lẫn trong mùi khói than hồng, ngào ngạt. Những rổ cá còn tươi ròng, đầy ắp hương vị mặn mòi của biển đã níu chân bao người phương xa... Dưới cái nắng gần 40oC của mùa hè,...