Cá kèo món đặc sản vùng sông nước Cà Mau

P.V08:03 19/02/2022

Không phải cao lương mỹ vị nhưng khi kho cùng với lá giang hay ngót, cá kèo trở thành món ăn đặc trưng để nhớ về đất Mũi.

Cá kèo sinh sản và phát triển ở vùng nước mặn. Vào mùa mưa, nhất là lúc con nước rong, khi những hang ổ trú ngụ của cá kèo bị chìm sâu dưới nước, chúng phải thiên di theo dòng chảy nổi lềnh bềnh trên các kênh rạch, trông từ xa giống như những trái mù u.

Cá kèo kho lá giang là sự kết hợp giản đơn nhưng ngon miệng giữa lá rừng và đặc sản sông nước.

Lợi dụng lúc này, người dân thường dùng lưới để đánh bắt. Cá kèo thịt mềm, béo ngọt, thơm ngon, mật cá đăng đắng đặc trưng, ăn riết là “ghiền”, và đây được xem như đặc sản của Cà Mau.

Cá kèo chế biến món ăn nào cũng ngon và được các bà nội trợ miền Tây ưa thích như: cá kèo kho khô, kho dưa cải, kho mẳn (kho ngót), kho lá giang… Trong đó, có hai món được nhiều du khách đặc biệt chú ý là cá kèo kho lá giang và cá kèo kho ngót.

Giang là loại dây leo hoang dại mọc nhiều nơi rừng núi, nhất là miệt Tri Tôn (An Giang), và hiện nay các nhà vườn ở Cần Thơ cũng trồng để bán. Lá giang màu xanh, dạng hình quả tim, vị chua thanh, hậu ngọt. Theo y học dân gian, lá giang có tính mát, thanh nhiệt, tiêu viêm, sát khuẩn…

Video đang HOT

Nguyên liệu chế biến món cá kèo kho ngót.

Chế biến món này rất dễ dàng và nhanh gọn, nhưng phải tinh tế trong khâu nêm nếm để sao cho vừa miệng mà nước cá không quá chua. Trước hết, cho cá kèo tươi, còn nhảy vào rổ, xé nhỏ lá chuối tươi cho vào, và dùng tay chà xát cá, xả nước lạnh vài lần cho sạch nhớt.

Lấy dao bén cắt bỏ phần miệng và đuôi cá nhưng không mổ bụng bỏ ruột vì mật cá đăng đắng, là phần ngon nhất của cá kèo. Nhớ đừng dùng muối chà xát cũng như cắt cá ra làm đôi khi chế biến, cá sẽ cứng mất ngon. Kế đến, lá giang tuốt lấy những lá vừa ăn, rửa sạch, để ráo. Bắc nồi lên bếp, phi mỡ hành, tỏi thơm, đổ nước lạnh cùng gia vị mắm, đường, bột ngọt cho vừa khẩu vị, nấu sôi.

Vò lá giang cùng với cá kèo cho vào nồi. Chờ nước trong nồi sôi bùng lên, lá giang ngả màu nâu sậm. Nêm nếm lần cuối và nhắc xuống ngay, múc ra dĩa. Nhớ thêm ngò gai (xắt nhuyễn), một ít tiêu xay cùng vài lát ớt chín cho có mùi thơm và màu sắc hấp dẫn, thế là xong!

Món cá kèo kho ngót cũng chế biến rất dễ dàng và nhanh gọn. Sau khi sơ chế cá, cà chua xắt miếng, xoài xanh bằm sợi để sẵn ra dĩa. Bắc nước đun sôi, thả cá vào chừng vài phút sau cá chín cho cà chua xắt miếng vào.

Cá kèo kho ngót lên mâm làm nức lòng thực khách.

Nêm nếm gia vị gồm nước mắm, bột ngọt cho vừa khẩu vị, bắc xuống. Khi múc ra tô, cho một ít hành lá xắt khúc và một ít rau mùi vào cho có mùi thơm. Khi thưởng thức nhớ cho xoài bằm vào tô và chuẩn bị chén nước mắm ngon nguyên chất cùng vài trái ớt chín là xong.

Nếu có dịp về đồng bằng sông Cửu Long, bạn hãy vào quán khám phá món cá kèo kho lá giang hoặc món cá kèo kho ngót. Gắp con cá kèo cặp với lá giang chấm một ít nước mắm đưa lên miệng nhai chậm rãi, để cảm nhận vị ngọt, béo của thịt, đăng đắng thơm ngon của mật cá, hòa lẫn vị dai dai, chua chua, giòn giòn đặc trưng của lá giang. Và miếng cơm nóng gạo mới dẻo thơm có chan một muỗng nước canh vào nữa, bạn sẽ luyến nhớ mãi món ăn dân dã nơi quê hương miền Tây.

Món đặc sản Cà Mau vọp nướng mỡ hành chấm muối tiêu chanh ngon lạ

Hình dáng giống nghêu, giống sò mà không không phải là nghêu là sò; ấy là con vọp - một đặc sản quý hiếm của ẩm thực Cà Mau.

Nếu như ẩm thực Cà Mau hấp dẫn du khách bởi vị ngọt, béo, bùi của cua mắm tôm khô thì con vọp lại hấp dẫn bởi sự quý hiếm, độc lạ. Đó cũng là nguyên nhân khiến cho loài hải sản này được xếp hạng đặc sản và món vọp nướng muối tiêu chanh là ẩm thực Cà Mau nổi tiếng.

Nếu không phải người sành ăn, biết chút thông tin về loài này thị nhìn ở ngoài sẽ hay nhầm lẫn với sò hay nghêu. Vì chúng đều thuộc động vật nhuyễn thể hai mảnh, có nhiều nét tương đồng về hình dáng. Mặt vỏ nhiều đường sinh trưởng như vòng cung xếp khít nhau, to bằng ba đầu ngón tay. Về đặc điểm kích thước có thể thấy vọp to gấp 2 lần sò nghêu, còn màu sắc thì dễ thấy lớp vỏ khoác sắc rêu hay xanh đen bóng. Hai đặc trưng này cấu thành nhờ môi trường rừng ngập mặn, đặc biệt là rừng sác và thói quen ẩn dưới lớp bùn, mùn từ lá cây rụng. Ngoài ra, cấu tạo vết cơ khép vỏ sau khá lớn có hình chữ nhật, vết mép màng áo khít nhau.

Thực tế, vọp có thể sống ở cả nước ngọt và nước mặn nhưng loại ngon nhất thì phải là nước mặn. Tại Cà Mau, vọp chuộng sinh sống ở khu vực huyện Ngọc Hiển, Năm Căn và đây mới chính là đặc sản thứ thiệt. Nhưng đó là ngày trước, còn giờ sản lượng vọp khá ít, nếu không muốn nói là quá hiếm. Điều này, trái ngược hoàn toàn với các loại hải sản có tiếng như cua, tôm Cà Mau. Lưu ý là chúng ta đang nói đến loại vọp ta sinh trưởng tự nhiên.

Đã hiếm có nghĩa là ngon, là đặc sản nên hãy cố gắng thưởng thức chúng khi có cơ hội may mắn. Vọp Cà Mau thịt nhiều, dai và rất ngọt vì thế làm kiểu gì đi nữa cũng ngon quên chết. Từ vọp luộc gừng, nấu canh chua đến xào bồn bồn hay nướng nướng mỡ hành; mỗi kiểu có một vị ngon riêng song nếu phải lựa chọn thì nướng mỡ hành chấm muối tiêu chanh vẫn đứng đầu.

Vọp chọn con to khoảng hai ba ngón tay, rửa sạch lớp vỏ bám rong rêu; nếu kỹ hơn có thể rửa trong dung dịch nước chanh pha loãng hoặc ngâm với ít ớt đỏ để loại nhớt, các chất bẩn bám trên vỏ. Chuẩn bị một lò than hồng và một chiếc vỉ nướng. Đặc biệt không quên pha sẵn một chén muối tiêu chanh kèm mỡ hành, đậu phộng giã nhỏ. Nếu thích có thể thêm các loại rau: cải xanh, rau răm. Xếp từng con lên vỉ, nướng đến khi miệng vọp há ra để lộ phần thịt trắng thơm phức thì rắc mỡ hành đậu phộng vào thưởng thức ngay. Đặc trưng của hải sản nướng là nướng chín tới, không để lâu khiến khô nước thịt dai nên hãy thật để ý với món ngon này.

Thịt vọp ngọt đến nỗi phần nước còn lại trong lớp vỏ cũng ngọt không kém. Thế mới nói món này ăn phải đến tận lõi tận gốc, nếm đến tân giọt nước cuối cùng và ăn không ngán ngược lại còn nảy sinh cảm giác thèm thuồng.

Món ăn đặc trưng của Sóc Trăng (P2) Cùng điểm qua thêm một vài món ăn đặc trưng khác của vùng đất Sóc Trăng nhé. Chắc chắn sẽ có một hay nhiều hơn một vài món khiến bạn muốn đến ngay vùng đất này đấy. Khô trâu Thạnh Trị Khô trâu Sóc Trăng có sức hấp dẫn lạ kỳ chính nhờ thịt ngon, ngọt và bổ dưỡng không kém thịt bò....