Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Các trường sư phạm đào tạo theo mô hình đa ngành

Các trường sư phạm đã, đang và sẽ thay đổi về mô hình, theo đó đa ngành là xu thế lớn, xu thế tất yếu, nhất là khi thực hiện tự chủ đại học.

Phát biểu tại cuộc họp trực tuyến với các trường đại học sư phạm, các cơ sở đào tạo giáo viên trên cả nước, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nhắc lại chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đang được toàn ngành Giáo dục triển khai và khẳng định: Đổi mới phải bắt đầu từ đội ngũ nhà giáo. Đổi mới thành công hay không, một phần rất quan trọng do lực lượng nhà giáo quyết định.

Lực lượng này lại được quyết định bởi hệ thống các trường sư phạm. Các trường sư phạm đảm nhiệm được hay không lại phụ thuộc vào sự đổi mới chính mình.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn.

Ghi nhận nỗ lực và sự đóng góp trên nhiều phương diện của hệ thống trường đào tạo giáo viên, Bộ trưởng đồng thời nhận định, đang có sự thay đổi rất lớn trong hệ thống, bao gồm thay đổi trong mô hình cơ cấu tổ chức, trong tuyển sinh, đào tạo; thay đổi trong cơ chế tài chính và các quyền tự chủ khác… “Vấn đề là chúng ta nhận diện về sự thay đổi ấy thế nào, làm sao để thay đổi đạt được giá trị tích cực, hạn chế tác động tiêu cực. Lãnh đạo Bộ cũng phải nhận thức đầy đủ sự thay đổi để có chỉ đạo, ban hành chính sách phù hợp”, Bộ trưởng nói.

Chia sẻ về những vấn đề cụ thể của hệ thống sư phạm đang được quan tâm, Bộ trưởng nhấn mạnh đến quy hoạch mạng lưới các trường sư phạm. Theo Bộ trưởng, đây là việc lớn, khó và cần được thực hiện một cách bài bản; cả về cách bố trí không gian, dự báo nhu cầu, sự tương tác trong hệ thống, quy hoạch cả trên phương diện đầu tư, cơ sở vật chất, hoạt động chuyên môn… Việc quy hoạch chỉ thực hiện tốt được khi đã rõ ràng về mô hình hoạt động của các trường và xu thế các trường thuộc nhóm ngành này.

Bộ trưởng cũng cho rằng, các trường sư phạm đã, đang và sẽ thay đổi về mô hình, theo đó đa ngành là xu thế lớn, xu thế tất yếu, nhất là khi thực hiện tự chủ đại học. Dù đa ngành, hay thuần túy đào tạo sư phạm, điều quan trọng là đào tạo giáo viên phải đạt được các chuẩn đặt ra.

“Chúng ta chấp nhận mô hình có thể đa dạng, chấp nhận sự chuyển đổi, nhưng điều không đổi là chuẩn về chuyên môn, chuẩn nghề nghiệp, chuẩn về nghiệp vụ mà sinh viên sư phạm cần đạt được. Do đó, các trường đào tạo giáo viên theo mô hình đa ngành cần đặt biệt lưu ý đến các nghiệp vụ sư phạm để không vì xu hướng đa ngành khiến đào tạo giáo viên giảm chất lượng”, Bộ trưởng lưu ý.

Riêng với chương trình đào tạo, Bộ trưởng cho rằng, cần phát huy yếu tố năng động, thế mạnh của từng trường. Thống nhất một chương trình là không thể, nhưng cần thống nhất chuẩn chương trình, căn cứ vào chuẩn chương trình để thống nhất các mô hình tổ chức, các phương thức đào tạo còn đa dạng.

Đánh giá về việc triển khai Nghị định 116, theo Bộ trưởng, dù còn có khó khăn, vướng mắc, nhưng Nghị định này bước đầu đã có tác động tích cực và thấy ngay hiệu quả. Minh chứng là điểm đầu vào các trường sư phạm năm nay tăng rõ rệt. Do đó, Bộ trưởng yêu cầu cần cố gắng thực thi, triển khai chất lượng Nghị định này trong thời gian tới.

Với vai trò quan trọng của hoạt động đào tạo giáo viên trong triển khai Chương trình GDPT 2018, Bộ trưởng yêu cầu các trường sư phạm tiếp tục triển khai, phát huy hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên đáp ứng yêu cầu chương trình mới. Đồng thời, sớm tính toán triển khai đào tạo giáo viên giảng dạy các tiếng dân tộc ít người.

Để phát huy vị trí tiên phong trong đổi mới phương pháp, trong cách tiếp cận, trong quan điểm và trong việc dạy học, dẫn dắt toàn bộ hệ thống thay đổi, Bộ trưởng lưu ý đến việc phải kết nối mạnh mẽ hơn nữa giữa hệ thống sư phạm và phổ thông, các Sở GDĐT. Với các trường sư phạm có xu hướng phát triển theo định hướng nghiên cứu, cần quan tâm phát triển khoa học giáo dục.

Toàn quốc hiện có 56 trường đại học đào tạo sư phạm, bao gồm: 14 trường đại học sư phạm; 42 trường đại học đa ngành có đào tạo giáo viên; 2 học viện; 3 phân hiệu và 1 khoa trực thuộc. Với 31 ngành đào tạo trình độ đại học; 1 ngành ở trình độ cao đẳng, tính tới tháng 12/2020, quy mô đào tạo đại học sư phạm chính quy là 52.362 sinh viên; tổng số giảng viên là 5.866 người.

Bộ GDĐT đã trình Chính phủ Đề án sắp xếp, tổ chức lại hệ thống trường sư phạm và tiến tới tích hợp trong quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học và đào tạo giáo viên; tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 116/2020/NĐ-CP quy định về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm, Nghị định số 71/2020NĐ-CP quy định thực hiện lộ trình nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non, tiểu học, trung học cơ sở.

Đồng thời, tăng cường công tác dự báo nhu cầu giáo viên, thực hiện giao chỉ tiêu đào tạo sư phạm; xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng tuyển sinh đầu vào; triển khai các Dự án ETEP, Đề án 69, Đề án 89… nhằm nâng cao năng lực đội ngũ và chất lượng đào tạo nói chung.