Bảo vệ sức khỏe, tăng sức đề kháng, phòng bệnh mùa đông

Theo dõi VGT trên

Thời tiết lạnh ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe con người, nhất là những người có sức đề kháng kém như người cao tuổi, trẻ em, phụ nữ mang thai

Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, những virus phổ biến gây cảm lạnh ở người sinh trưởng và phát triển tốt hơn trong môi trường mát mẻ. Nhiệt độ lạnh hơn cũng khiến cho các phản ứng miễn dịch trở nên chậm chạp hơn, đồng thời khiến cơ thể nhạy cảm. Vì vậy, chủ động bảo vệ sức khỏe, giữ ấm cơ thể để tăng cường sức đề kháng, chống chọi lại sự khắc nghiệt của thời tiết.

Bảo vệ sức khỏe, tăng sức đề kháng, phòng bệnh mùa đông - Hình 1

Việc giữ ấm cơ thể khi trời lạnh có thể coi là quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe

Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ

Thực phẩm chính là nguồn cung cấp năng lượng cần thiết để giữ ấm cơ thể trong mùa đông. Do đó, muốn giữ ấm cơ thể tốt nhất thì nên ăn đủ bữa và nạp đủ lượng dinh dưỡng cần thiết. Lượng thực phẩm cung cấp sẽ giúp cho quá trình đốt cháy calo diễn ra thuận lợi, tạo điều kiện sinh nhiệt liên tục cho cơ thể.

Bổ sung đầy đủ vitamin

Mùa đông với đặc trưng là ngày ngắn đêm dài nên cơ thể thường ít tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp, điều này làm giảm lượng vitamin D trong cơ thể. Đây là một chất thiết yếu có vai trò quan trọng trong việc giữ cho hệ thống miễn dịch và khả năng miễn dịch thích ứng của chúng ta hoạt động tốt. Vì vậy, thiếu hụt vitamin D có thể khiến các tế bào miễn dịch không thể phản ứng một cách thích hợp, làm chúng ta dễ bị nhiễm trùng hơn.

Ăn đồ ấm nóng

Một cơ thể khỏe mạnh, sức đề kháng tốt mới có thể chống chọi được với thời tiết giá lạnh. Bên cạnh việc ăn đủ chất, uống đủ nước mỗi ngày, các bạn nên chọn các món ăn ấm nóng. Trong điều kiện nhiệt độ lạnh, các món ăn ấm góp phần bảo vệ sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch. Bên cạnh đó, một chút gia vị cay như tiêu hay ớt trong bữa ăn cũng có tác dụng rất tốt đối với cơ thể trong những ngày này.

Uống nhiều nước

Vai trò của nước trong cơ thể không thay đổi trong cả mùa đông và mùa hè: vận chuyển chất dinh dưỡng và ôxy đến các tế bào, loại bỏ chất thải, tạo điều kiện cho cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng, bảo vệ các cơ quan quan trọng, làm ẩm, làm dịu da và mắt, đảm bảo duy trì huyết áp bình thường. Nước cũng điều chỉnh nhiệt độ, giữ cho cơ thể được ấm. Điều này sẽ tránh cho cơ thể bị giảm nhiệt độ, khiến chúng ta dễ mắc các bệnh hô hấp.

Duy trì tập luyện mỗi ngày

Video đang HOT

Việc luyện tập thể dục thể thao giúp cơ thể giải phóng một lượng endorphin – một chất dẫn truyền thần kinh trong não bộ, có tác dụng tạo cảm xúc tích cực, cải thiện tâm trạng, và giảm đau. Bạn nên tập ít nhất 150 phút tập thể dục mỗi tuần trong mùa đông để tăng cường nguồn năng lượng tích cực cho cơ thể, đẩy lùi mọi bệnh tật. Lưu ý, nên uống nước trước, trong và sau khi tập luyện dù không cảm thấy khát.

Mặc đủ ấm

Việc giữ ấm cơ thể khi trời lạnh có thể coi là việc làm quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe. Chỉ cần một bộ phận bị nhiễm lạnh cũng có thể gây ảnh hưởng tới toàn bộ cơ thể. Vì thế, cần trang bị sẵn cho mình những bộ quần áo dày dặn, đủ ấm để có thể sử dụng ngay khi trời chuyển lạnh. Các bộ phận dễ bị nhiễm lạnh nhất và có thể gây ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng là phần cổ, bàn chân, tai, vùng đầu…

Không tắm quá lâu

Trong những ngày trời lạnh, bạn cần tăng nhiệt độ nước tắm, tắm trong phòng kín gió và tuyệt đối không nên tắm quá lâu. Đặc biệt, nếu nhiệt độ ngoài trời quá thấp, bạn cũng nên hạn chế tắm nhiều, có thể chỉ cần vệ sinh bằng khăn ẩm và tắm 2 ngày 1 lần.

Không ra ngoài quá sớm hoặc quá muộn

Nhiệt độ ngoài trời lúc sáng sớm hoặc tối muộn thường rất lạnh, không những thế còn có những cơn gió mạnh, gió độc. Việc ra ngoài trong khoảng thời gian này sẽ khiến cơ thể nhiễm lạnh, dẫn tới cảm lạnh, ảnh hưởng tới hệ thần kinh và có thể gây méo miệng… Thậm chí, một số trường hợp sức đề kháng quá yếu, trẻ em hoặc người già nếu ra ngoài trong điều kiện như vậy còn có thể ảnh hưởng tới tính mạng.

Đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường

Cơ thể tím tái hoặc rét run, co giật, không nói được, méo miệng… là những dấu hiệu khi cơ thể bị nhiễm lạnh không thể coi thường. Nó có thể gây hậu quả nghiêm trọng như sốt cao, co giật, hôn mê và dẫn tới tử vong. Vì thế, khi có các dấu hiệu bất thường, bạn nên ủ ấm người bệnh và nhờ tới sự trợ giúp của bác sĩ.

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông?

Khi nhiệt độ giảm, cơ thế con người có xu hướng biến đổi để thích nghi với thời tiết lạnh. Đây cũng là thời điểm phát sinh một số vấn đề sức khỏe có thể bạn chưa biết.

1. Môi khô nứt nẻ

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông? - Hình 1

Ảnh: BrightSide

Khi nhiệt độ và độ ẩm xuống mức thấp, môi sẽ có cảm giác khô căng, khiến bạn muốn liếm môi thường xuyên. Mặc dù có thể làm ẩm tạm thời, tuy nhiên thói quen này thực sự không tốt, Nước bọt bay hơi nhanh có thể khiến môi khô và nứt nẻ trầm trọng hơn. Nước bọt cũng chứa nhiều enzyme, gây tác động xấu đến da môi mỏng manh.

2. Dễ bị đau răng

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông? - Hình 2

Ảnh: BrightSide

Nếu răng bạn nhạy cảm, thời tiết lạnh mùa đông có thể là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng đau buốt. Lý do là không khí lạnh có thể tác động đến các dây thần kinh sâu bên trong răng. Các nha sĩ khuyến cáo, bạn nên thở bằng mũi khi ra ngoài trời, đồng thời giữ ấm vùng quanh miệng bằng khăn hoặc khẩu trang.

3. Lượng đường trong máu có thể tăng lên

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông? - Hình 3

Ảnh: BrightSide

Thời tiết lạnh giá khiến cơ thể tiết ra các hormone căng thẳng, nguyên nhân gián tiếp có thể làm tăng lượng đường trong máu. Bên cạnh đó, trời lạnh khiến nhiều người trở nên lười vận động thể chất. Các chuyên gia khuyến khích mọi người nên duy trì thói quen tập thể dục vào mùa đông để tăng cường sức đề kháng, đồng thời giữ mức đường huyết trong tầm kiểm soát.

4. Có nhiều "cơ hội" hơn để giảm cân

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông? - Hình 4

Ảnh: BrightSide

Nhiều người nhận thấy cơ thể dễ dàng tăng cân vào mùa đông, tuy nhiên thực tế bạn có thể giảm cân dễ hơn vào mùa đông nếu có chế độ tập luyện đúng cách. Cơ thể dễ đốt cháy calo hơn khi trời lạnh do phải sản sinh ra nhiệt, giải phóng năng lượng để giữ ấm.

5. Dễ xuất hiện nếp nhăn hơn

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông? - Hình 5

Ảnh: BrightSide

Nếp nhăn xuất hiện do nhiều nguyên nhân, trong đó thời tiết lạnh cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng làn da. Nhiệt độ thấp và không khí khô khiến làn da dễ bị tổn thương. Nếu không cấp nước đủ, các vấn đề về da sẽ nghiêm trọng hơn, dẫn đến hình thành nếp nhăn sớm.

6. Thị lực có thể giảm sút

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông? - Hình 6

Ảnh: BrightSide

Đôi mắt của con người có thể gặp nhiều rủi ro hơn vào mùa đông so với mùa hè. Lớp màng nước mỏng bao phủ mắt rất nhạy cảm với không khí khô và gió, nếu không được bảo vệ có thể khiến mắt bị khô rát. Các bác sĩ khuyên bạn nên sử dụng nước mắt nhân tạo, đồng thời đeo kính chắn gió vào mùa đông khi phải ra ngoài trời.

7. Dễ bị mất nước hơn

Cơ thể bạn sẽ thay đổi như thế nào vào mùa đông? - Hình 7

Ảnh: BrightSide

Trong những tháng mùa đông, con người hiếm khi cảm thấy khát nên thường quên uống đủ nước mỗi ngày. Do không đổ mồ hôi, bạn có thể cảm thấy không khát nhưng thực tế các cơ quan trong cơ thể vẫn cần nước trong hoạt động. Vì vậy, bạn luôn phải uống đủ lượng nước cần thiết hàng ngày. Bên cạnh đó, bạn có thể bổ sung hoa quả giàu vitamin để cải thiện sức khỏe vào mùa đông.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

CSGT dùng xe đặc chủng kịp thời đưa bé trai 2 tháng tuổi đi cấp cứuCSGT dùng xe đặc chủng kịp thời đưa bé trai 2 tháng tuổi đi cấp cứu
07:34:22 18/12/2024
Viêm não tự miễn lại do khối u buồng trứngViêm não tự miễn lại do khối u buồng trứng
20:54:07 16/12/2024
Giảm cholesterol nhờ ăn nho thường xuyênGiảm cholesterol nhờ ăn nho thường xuyên
15:48:35 17/12/2024
Phát hiện mới về lợi ích của cà phê với đường ruộtPhát hiện mới về lợi ích của cà phê với đường ruột
08:53:16 17/12/2024
Cô gái co giật, la hét liên tục, nguyên nhân ẩn giấu từ khối u buồng trứngCô gái co giật, la hét liên tục, nguyên nhân ẩn giấu từ khối u buồng trứng
18:12:59 16/12/2024
Ung thư đại trực tràng gia tăng ở người dưới 50 tuổiUng thư đại trực tràng gia tăng ở người dưới 50 tuổi
05:43:27 18/12/2024
Chớ dại hâm lại 3 loại đồ ăn này, nguy cơ rước độc vào ngườiChớ dại hâm lại 3 loại đồ ăn này, nguy cơ rước độc vào người
10:02:29 18/12/2024
Rau "cứu đói" ở quê, lên phố thành báu vật "hái ra tiền"Rau "cứu đói" ở quê, lên phố thành báu vật "hái ra tiền"
19:31:16 16/12/2024

Tin đang nóng

Nhật Kim Anh lên tiếng trả lời "bố đứa bé là ai?" sau khi công bố mang bầu gần 9 thángNhật Kim Anh lên tiếng trả lời "bố đứa bé là ai?" sau khi công bố mang bầu gần 9 tháng
13:32:18 18/12/2024
Tài tử "Phong Vân" lừng lẫy xuề xòa, phát tướng không nhận ra, cưới đại mỹ nhân nhưng không có conTài tử "Phong Vân" lừng lẫy xuề xòa, phát tướng không nhận ra, cưới đại mỹ nhân nhưng không có con
13:03:28 18/12/2024
Em trai Sơn Tùng và Thiều Bảo Trâm "đụng mặt", chỉ nói đúng 1 câu khiến Hải Tú ngay lập tức bị réo tênEm trai Sơn Tùng và Thiều Bảo Trâm "đụng mặt", chỉ nói đúng 1 câu khiến Hải Tú ngay lập tức bị réo tên
15:05:10 18/12/2024
Nữ ca sĩ khiến Chị Đẹp Đạp Gió gây tranh cãi: Mỹ Linh xin lỗiNữ ca sĩ khiến Chị Đẹp Đạp Gió gây tranh cãi: Mỹ Linh xin lỗi
10:57:50 18/12/2024
Giữa đêm, 1 sao nam Vbiz bất ngờ lên tiếng về thông tin sinh con với sao nữGiữa đêm, 1 sao nam Vbiz bất ngờ lên tiếng về thông tin sinh con với sao nữ
13:13:37 18/12/2024
Hot nhất MXH: Paparazzi lần đầu tung clip "full HD" tóm Lưu Diệc Phi hẹn hò Song Seung HunHot nhất MXH: Paparazzi lần đầu tung clip "full HD" tóm Lưu Diệc Phi hẹn hò Song Seung Hun
13:21:08 18/12/2024
1 Anh Trai Say Hi đánh mất nghệ danh vì Sơn Tùng1 Anh Trai Say Hi đánh mất nghệ danh vì Sơn Tùng
10:50:02 18/12/2024
Nhan sắc không thể tin nổi của Song Hye KyoNhan sắc không thể tin nổi của Song Hye Kyo
11:34:48 18/12/2024

Tin mới nhất

Dấu hiệu cơ thể thiếu Omega-3

Dấu hiệu cơ thể thiếu Omega-3

12:04:50 18/12/2024
Omega-3 không chỉ tốt cho da, giúp ngủ ngon hơn, giúp trí não phát triển mà còn tác dụng giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, giảm mỡ máu trong gan. Việc bổ sung Omega-3 cho cơ thể là cần thiết.
5 thói quen cần tránh trong mùa lạnh để không hại xương khớp

5 thói quen cần tránh trong mùa lạnh để không hại xương khớp

11:42:35 18/12/2024
Để đảm bảo hệ thống xương khớp khỏe mạnh trong mùa Đông và dự phòng những bệnh lý xương khớp, chúng ta nên tránh một số thói quen.
4 món canh rất tốt cho người bệnh tiểu đường

4 món canh rất tốt cho người bệnh tiểu đường

11:12:35 18/12/2024
Đái tháo đường (tiểu đường) là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, đặc trưng bởi tình trạng tăng đường huyết. Việc lựa chọn thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát đường huyết, vì vậy người bệnh cần tìm hiểu kỹ trước khi...
Bệnh nhiệt đới bị lãng quên?

Bệnh nhiệt đới bị lãng quên?

10:00:59 18/12/2024
Hiện 19/54 quốc gia châu Phi ghi nhận bệnh đậu mùa khỉ. Trung Phi, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch bệnh, chiếm 85,7% số ca bệnh và 99,5% số ca tử vong toàn châu lục.
Sự nguy hiểm của hút thuốc lá thụ động

Sự nguy hiểm của hút thuốc lá thụ động

09:25:11 18/12/2024
Kết quả này cho thấy ý thức tuân thủ quy định cấm hút thuốc trong cộng đồng đã có chuyển biến tích cực, đây cũng là một trong những kết quả bền vững trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại nước ta.
7 chiến lược giữ sức khỏe vào mùa đông, ai cũng cần

7 chiến lược giữ sức khỏe vào mùa đông, ai cũng cần

09:22:39 18/12/2024
Để khiến bản thân muốn uống nước, hãy mua một chai nước đẹp và thêm vài miếng chanh. Vào những ngày lạnh, hãy bổ sung nước bằng cách nhấm nháp nước hầm xương và trà thảo mộc.
Cách giảm triệu chứng bệnh cúm không dùng thuốc cho phụ nữ mang thai

Cách giảm triệu chứng bệnh cúm không dùng thuốc cho phụ nữ mang thai

09:20:12 18/12/2024
Do đó, khi thai phụ có những triệu chứng nghi ngờ mắc cúm cần đi khám ngay để được bác sĩ hướng dẫn chăm sóc điều trị cụ thể, không được tự ý dùng thuốc tránh gây hại cho cả mẹ và thai nhi.
Vaccine ung thư có giúp ngăn mắc bệnh?

Vaccine ung thư có giúp ngăn mắc bệnh?

09:08:11 18/12/2024
Công nghệ mRNA được ưa chuộng trong lĩnh vực ung thư học và nhiều nước cũng đang trong quá trình nghiên cứu vaccine ung thư dựa trên công nghệ này.
Polyp dạ dày có nguy hiểm không?

Polyp dạ dày có nguy hiểm không?

09:06:11 18/12/2024
Tùy theo người bệnh bị mắc loại polyp nào mà mức độ nguy hiểm sẽ khác nhau. Điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó tùy thuộc vào loại polyp.
7 lý do nên bổ sung quả bơ vào bữa sáng

7 lý do nên bổ sung quả bơ vào bữa sáng

09:00:16 18/12/2024
Quả bơ chứa chất chống oxy hóa, bao gồm vitamin C và E và các hợp chất như phytosterol và polyphenol, giúp giảm viêm trong cơ thể. Viêm mãn tính liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm viêm khớp, bệnh tim và rối loạn chuyển hóa.
Rối loạn đông máu do bị rắn cắn

Rối loạn đông máu do bị rắn cắn

08:53:33 18/12/2024
Ngay khi tiếp nhận người bệnh, các bác sĩ đã tiến hành điều trị theo phác đồ chống độc đặc hiệu bằng huyết thanh kháng nọc rắn lục. Hiện tại, sức khỏe người bệnh ổn định, kết quả xét nghiệm máu trở về chỉ số bình thường.
Súp lơ - thuốc bổ rẻ tiền giúp khỏe thận mạnh gân cốt

Súp lơ - thuốc bổ rẻ tiền giúp khỏe thận mạnh gân cốt

08:45:47 18/12/2024
Súp lơ không chỉ là loại rau ăn ngon nhiều dinh dưỡng mà còn được sử dụng chữa một số chứng bệnh như cơ thể suy nhược, người mắc các bệnh tiêu hóa về ăn kém, chán ăn.

Có thể bạn quan tâm

Vợ cũ 1 sao Vbiz nhận "bão" chỉ trích khi tiếp tục đăng ảnh Hoa hậu Khánh Vân kèm lời lẽ thô thiển

Vợ cũ 1 sao Vbiz nhận "bão" chỉ trích khi tiếp tục đăng ảnh Hoa hậu Khánh Vân kèm lời lẽ thô thiển

Sao việt

16:47:57 18/12/2024
Hôn lễ của Khánh Vân và chồng hơn 17 tuổi đã diễn ra được 1 tuần, tuy nhiên những tranh luận xoay quanh ngày vui của cặp đôi vẫn đang được đem ra mổ xẻ trên mạng xã hội.
Nghị sĩ Mỹ đề xuất 3 dự luật mở đường cho các lệnh trừng phạt Trung Quốc

Nghị sĩ Mỹ đề xuất 3 dự luật mở đường cho các lệnh trừng phạt Trung Quốc

Thế giới

16:47:55 18/12/2024
Phát biểu tại sự kiện giới thiệu về dự luật mới, ông Jake Auchincloss nói rằng: Đây là hành động đầu độc người dân Mỹ do nhà nước bảo trợ .
Cộng đồng Tiktok đang "sốt" vì bài hát chủ đề của game Thần ma Loạn Vũ - Vplay

Cộng đồng Tiktok đang "sốt" vì bài hát chủ đề của game Thần ma Loạn Vũ - Vplay

Mọt game

16:43:24 18/12/2024
Ca khúc Làm Như Mình Hay Ho do Miu Lê hợp tác cùng Huỳnh James và Pjnboys đang gây sốt trên TikTok, trở thành một hiện tượng âm nhạc mới thu hút hàng ngàn video sáng tạo từ cộng đồng người dùng.
Hôm nay nấu gì: Cơm tối 4 món cực ngon, ai khó tính cũng phải khen tấm tắc

Hôm nay nấu gì: Cơm tối 4 món cực ngon, ai khó tính cũng phải khen tấm tắc

Ẩm thực

16:41:40 18/12/2024
Cơm tối 4 món cực ngon, ai khó tính cũng phải khen tấm tắc. Hương vị dân dã nhưng thơm ngon, hấp dẫn của những món ăn này khiến cả nhà thích thú ăn hết sạch.
Bí mật đằng sau sự nổi tiếng ngày càng tăng của "When The Phone Rings"

Bí mật đằng sau sự nổi tiếng ngày càng tăng của "When The Phone Rings"

Hậu trường phim

16:39:10 18/12/2024
Cốt truyện nhanh, kết hợp với sự pha trộn độc đáo giữa các yếu tố lãng mạn và ly kỳ, đã thúc đẩy sự nổi tiếng ngày càng tăng của When The Phone Rings .
Chân dung Lê Cương - Giám đốc công ty giải trí đứng sau loạt hit V-pop

Chân dung Lê Cương - Giám đốc công ty giải trí đứng sau loạt hit V-pop

Netizen

16:31:30 18/12/2024
Năm 2019, Lê Cương chính thức cho ra mắt công ty Giải trí ACV. Đây không chỉ là nơi chuyên về sản xuất, phát hành âm nhạc mà còn tìm kiếm và đào tạo nghệ sĩ trẻ.
Wenger trêu đùa Ancelotti khi lên nhận giải thưởng

Wenger trêu đùa Ancelotti khi lên nhận giải thưởng

Sao thể thao

16:02:59 18/12/2024
Cựu HLV Arsenal, Arsene Wenger đã trêu đùa Carlo Ancelotti khi ông thầy người Italia lên nhận giải HLV nam xuất sắc nhất trong lễ trao giải FIFA The Best 2024.
Vĩnh Long truy quét mạnh các tụ điểm cờ bạc

Vĩnh Long truy quét mạnh các tụ điểm cờ bạc

Pháp luật

15:13:27 18/12/2024
Công an tỉnh Vĩnh Long đã tập trung tấn công, trấn áp, truy quét mạnh các tụ điểm cờ bạc trên địa bàn các huyện Bình Tân, Vũng Liêm, Long Hồ, Trà Ôn và thị xã Bình Minh.
Nam sinh giành 7,5 tỷ đồng học bổng Mỹ nhờ bài luận về mất kết nối

Nam sinh giành 7,5 tỷ đồng học bổng Mỹ nhờ bài luận về mất kết nối

Tin nổi bật

14:55:26 18/12/2024
Trần Nam Khánh - học sinh lớp 12A3, Trường THPT Chuyên ngoại ngữ - trúng tuyển vào trường Colby College, Hoa Kỳ, với học bổng hơn 84%.
IU được Billboard vinh danh là nghệ sĩ số 1 Hàn Quốc

IU được Billboard vinh danh là nghệ sĩ số 1 Hàn Quốc

Nhạc quốc tế

14:48:39 18/12/2024
Billboard ghi nhận tài năng xuất chúng của IU khi vừa là thần tượng nổi tiếng, vừa là nhạc sĩ, diễn viên và người dẫn chương trình xuất chúng.
"Yêu em không cần lời nói" bản Hàn sắp ra mắt

"Yêu em không cần lời nói" bản Hàn sắp ra mắt

Phim châu á

14:44:32 18/12/2024
Bộ phim về mối tình lãng mạn của cô gái khiếm thính được làm lại từ tác phẩm Hear Me của Đài Loan (Trung Quốc) nổi tiếng cách đây 15 năm.