Bác sĩ trẻ giành học bổng Harvard: ‘Hình ảnh bệnh nhân nghèo luôn trong tâm trí’
Bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Y khoa tại ĐH Kyoto ( Nhật Bản) và nhận được nhiều lời mời hấp dẫn, nhưng Bác sĩ Nguyễn Hải Nam (sinh năm 1988) chọn tiếp tục theo đuổi chương trình lâm sàng tại Trường Y Harvard trước khi trở về.
Suy nghĩ muốn theo đuổi nghề Y của TS.BS. Nguyễn Hải Nam bắt đầu kể từ năm lớp 8, khi mẹ anh chẳng may qua đời vì căn bệnh ung thư. Ở thời điểm đó, bố động viên Hải Nam nên cố gắng phấn đấu học hành, sau này đi theo con đường làm bác sĩ chữa bệnh cứu người, không để những trường hợp đáng tiếc như của mẹ xảy ra. Câu nói ấy như khắc sâu vào trong tâm trí Hải Nam và trở thành mục tiêu để anh phấn đấu.
Năm 2006, Hải Nam thi đỗ vào ngành Y đa khoa của Trường ĐH Y Dược TP.HCM. Mới nhập học, cậu sinh viên năm nhất đã nghe các anh chị khóa trên rỉ tai nhau về việc phải cố gắng học để thi Bác sĩ Nội trú. Mặc dù đó có thể không phải là con đường ngắn nhất, nhưng sẽ là con đường tối ưu nhất để bước chân vào ngành.
Nhưng ngay học kỳ đầu tiên ở trường y, cậu sinh viên năm nhất đã “sốc” vì trượt môn. Dù có chút hụt hẫng nhưng điều đó chợt giúp Hải Nam nhận ra rằng, bản thân cần phấn đấu hơn nữa và phải định hình lại rõ ràng con đường học tập.
“Ở thời điểm đó, trong tôi chỉ có một mục tiêu duy nhất, nếu muốn thi Bác sĩ Nội trú, cần phải cố gắng học từ năm đầu tiên “Y1″ thay vì chỉ nỗ lực trong 1 – 2 năm cuối. Do đó, tôi cũng tự vạch ra con đường đi dài hạn cho bản thân và bắt đầu chuẩn bị từ rất sớm”.
Nhờ quyết tâm ấy, Hải Nam đã thi đỗ chương trình Bác sĩ Nội trú chuyên ngành Ngoại khoa của Trường Đại học Y Dược TP.HCM, sau đó lựa chọn con đường điều trị ung thư bằng phẫu thuật.
Sau khi tốt nghiệp Bác sĩ Nội trú loại Giỏi, Hải Nam được giữ lại làm giảng viên của Trường Đại học Y Dược TP.HCM và tham gia khám, điều trị và phẫu thuật tại khoa Ngoại – Gan – Mật – Tuỵ của Bệnh viện Chợ Rẫy.
Dù có một công việc khá ‘ổn’, song vì vẫn trăn trở với kiến thức và khả năng của mình, Hải Nam quyết định tìm học bổng tiến sĩ và theo học tại ĐH Kyoto – một trong những đại học công lập có truyền thống lâu đời và tốt nhất của Nhật Bản. Đây cũng là cơ sở đại học hiếm hoi ở châu Á có 19 giải Nobel, trong đó có giải Nobel Y học năm 2018 của GS Tasuku Honjo về Program Death Ligand 1 (PDL1). Tình cờ là thời điểm đó, hướng nghiên cứu của Hải Nam cho luận án tiến sĩ Y khoa trong lĩnh vực ghép gan cũng đang sử dụng kết quả nghiên cứu của GS Tasuku Honjo.
Ấn tượng của cậu bác sĩ trẻ đến từ Việt Nam còn là tinh thần chuyên nghiệp và cường độ làm việc rất cao của người Nhật.
“Khi phát hiện ra lỗi sai, họ sẽ trình bày vấn đề để cùng nhau giải quyết thay vì giấu nhẹm. Tuy nhiên, ở Nhật sẽ không có chuyện “cầm tay chỉ việc”. Khi gặp vấn đề khúc mắc, Giáo sư chỉ phân tích đúng sai, còn lại sinh viên phải tự tìm cách khắc phục. Sau thời gian 1 năm học tập tại đây, tôi cũng hiểu ra rằng, khi gặp những vấn đề khó khăn, mình phải tự biết cách giải quyết thay vì nghĩ tới chuyện nhờ vả một ai khác”.
Một trong những thuận lợi khác, theo TS. BS. Nguyễn Hải Nam là sự liên kết chặt chẽ và đa dạng trong công tác nghiên cứu tại trường đại học ở Nhật bản. Đây là điều mà xu hướng ở ta chưa thật sự được mạnh mẽ.
“Ở Nhật thường có sự hợp tác liên kết nghiên cứu giữa các khoa, thậm chí có thể không cùng trong một chuyên ngành. Ví dụ như khoa của tôi là Phẫu thuật Gan Mật Tụy, nhưng cũng có thể liên kết với các giảng viên của khoa công nghệ thông tin chuyên về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) để kết hợp hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân”.
Ngoài ra, hàng tuần, trường cũng sẽ có các buổi hội thảo mời chuyên gia đến từ các trường đại học khác nhau để trò chuyện, chia sẻ chuyên môn. Thậm chí, các trường cũng có thể liên kết với nhau để cùng nghiên cứu một vấn đề. TS.BS. Nam cho rằng điều này sẽ giúp các nhóm nghiên cứu có thể đi xa hơn thay vì nghiên cứu độc lập.
Những ngày tháng học tập ở Nhật Bản, Nam cũng tham gia mổ và điều trị tại bệnh viện. Đây cũng là một trong những thuận lợi để Nam công bố hơn 30 bài báo quốc tế. Trong đó, hơn một nửa được công bố trên tạp chí Q1.
Mới đây, Hải Nam đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ Y khoa tại ĐH Kyoto (trước thời hạn quy định 3 tháng). Những ngày đầu năm mới 2022, TS.BS. Nguyễn Hải Nam nhận tin vui trúng tuyển vào Trường Y Harvard, theo đuổi chương trình nghiên cứu lâm sàng toàn cầu, góp phần tăng cường kiến thức và kinh nghiệm để có thể điều trị tốt hơn cho các bệnh nhân về sau.
Video đang HOT
Nói về quyết định này, Hải Nam cho rằng mình tìm kiếm cơ hội tới học tập tại một quốc gia khác để bản thân có thêm những góc nhìn đa chiều và toàn cảnh của các nền y học trên thế giới. Trước đó, đa số nghiên cứu của Hải Nam là nghiên cứu cơ bản, vì vậy việc theo đuổi chương trình nghiên cứu lâm sàng sẽ giúp ích nhiều khi trở về Việt Nam làm việc trong tương lai.
Một trong những nghiên cứu tâm đắc của anh là về sự tái sinh của gan.
“Gan là cơ quan đặc biệt duy nhất trong cơ thể có thể tái sinh sau khi phẫu thuật cắt gan. Chính vì thế, khả năng tái sinh của gan giúp ích rất nhiều cho các bệnh nhân ung thư gan trong điều trị. Khi cắt bỏ phần gan chứa khối u thì phần gan lành còn lại vẫn phải đảm bảo chức năng của cơ thể. Nếu cắt quá nhiều gan, bệnh nhân sẽ không có đủ gan để đảm bảo chức năng của cơ thể, từ đó rơi vào suy gan và có thể t.ử v.ong.
Do đó, một trong các đề tài của tôi là nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự tái sinh của gan sau phẫu thuật, làm thế nào để đảm bảo phần gan còn lại có thể nuôi sống cơ thể. Bên cạnh đó, ung thư gan rất dễ tái phát và cần phải phẫu thuật cắt gan nhiều lần. Nếu không tính toán hợp lý, việc phẫu thuật trong những lần tiếp theo sẽ không còn chỉ định do phần gan còn lại không còn đủ để duy trì chức năng cho cơ thể bệnh nhân, từ đó làm mất đi một phương án điều trị hữu hiệu và triệt để cho các bệnh nhân ung thư gan tái phát”.
Ung thư gan cũng là hướng đi anh mong muốn tiếp tục theo đuổi tại Trường Y Harvard, trong đó tập trung vào nghiên cứu mối quan hệ giữa ung thư gan và sự suy mòn cơ (sarcopenia).
Nhiều năm học tập và nghiên cứu trong ngành Y, TS. BS. Nguyễn Hải Nam cho rằng yếu tố tiên quyết khi theo đuổi ngành này hay bất kỳ lĩnh vực nào khác là đam mê và sự kiên trì.
“Ung thư gan là mảng tôi khá đam mê kể từ khi còn học ở Việt Nam. Tuy nhiên, trên hành trình nghiên cứu ấy cũng có rất nhiều thất bại, có những ca phẫu thuật không thành công, có những bài báo phải chỉnh sửa rất nhiều lần trước khi có thể được chấp thuận xuất bản. Do đó, nếu không đam mê và kiên trì theo đuổi thì sẽ không thể đi tiếp trên con đường này”, Hải Nam nói.
Khi được hỏi về dự định trong tương lai, Hải Nam trả lời, hình ảnh những bệnh nhân nghèo từng gặp khi còn đang công tác tại Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) luôn trong tâm trí, thúc giục anh cố gắng nỗ lực hơn nữa trước khi trở về nhà.
“Họ thậm chí còn không đủ ăn, phải sống và chữa bệnh nhờ sự tài trợ của các nhà hảo tâm. Sau khi sang Nhật, tôi rất chạnh lòng trước những mảnh đời cơ cực của người bệnh quê hương mình. Bản thân mình được học hành, được may mắn tiếp cận những thứ tốt như vậy thì nên cống hiến để trả nợ cho đời, cho người dân Việt Nam. Do đó, tôi mong muốn sau khi kết thúc chương trình học tập tại Mỹ sẽ quay trở về, đóng góp một phần khả năng của mình để cứu chữa cho những bệnh nhân nghèo”.
Cuộc gặp gỡ tình cờ với bà cụ trên đường và cơ duyên đến với nghề y của vị bác sĩ có hàng nghìn lượt theo dõi trên MXH
Hơn 10 năm gắn bó với Bệnh viện Việt Đức, BS Khánh nổi tiếng mạng xã hội facebook có vô vàn những trải nghiệm vui buồn trong nghề. Tất cả đều được viết lại trong cuốn sách anh mới xuất bản...
Gây ấn tượng ngay khi nhìn thấy bởi gương mặt sáng cùng nụ cười tươi, BS Trần Quốc Khánh (phẫu thuật viên chuyên về thần kinh - cột sống, hiện đang công tác tại khoa Phẫu thuật cột sống của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức) khiến người nghe bị cuốn dần vào từng câu chuyện anh kể, dù là chuyện đời hay chuyện nghề...
Lựa chọn nghề y bắt đầu từ cuộc gặp gỡ tình cờ với một bà cụ trên đường đến bệnh viện thăm con
BS Khánh kể, khi còn là cậu học sinh cấp 3, anh đã có năng khiếu về sinh học, học chuyên Sinh và dự định ban đầu là thi chuyên ngành sư phạm Sinh để theo nghiệp người thầy mà mình vô cùng kính trọng. Đến năm lớp 12 sau khi thi đậu học sinh giỏi quốc gia và được quyền chọn trường đại học thì ước mơ đó ngày càng rõ dần.
Rồi một ngày cơ duyên đến, trên đường đạp xe ra thị xã có việc thấy bà cụ đi bộ cùng chiều bên đường, cậu bé học sinh cấp 3 ngỏ ý chở bà đỡ một đoạn đường, khi hỏi ra mới biết bà ra bệnh viện tỉnh chăm con đang lâm bệnh nặng. Chẳng giúp được gì nhiều ngoài việc chở bà đến cổng viện nhưng đây thực sự là một sự kiện quan trọng trong đời BS Khánh. Anh bỗng nghĩ đến chuyện nộp đơn vào trường y vì học y khoa cũng chuyên về môn sinh học, lại có thể chữa bệnh cứu người, có thể xua tan nỗi lo trên gương mặt như trường hợp của bà cụ kia...
Thế là ngay hôm ấy, anh về xin ý kiến thầy giáo, gia đình dù cả nhà chưa có ai từng làm nghề y, bố mẹ xuất thân nông dân nông trường chè chân chất. May mắn cho BS Khánh, ai ai cũng ủng hộ anh làm bác sĩ. Cuộc đời BS Khánh bắt đầu bén duyên với nghề y từ đó...
Sau 6 năm học đa khoa tại trường Đại học Y Hà Nội, cậu sinh viên Trần Quốc Khánh tham gia kỳ thi tuyển bác sĩ nội trú vốn là kỳ thi khốc liệt và cũng nhiều hãnh diện nhất trong ngành y. Anh đăng ký chuyên ngành ngoại khoa và trở thành phẫu thuật viên - bác sĩ phẫu thuật - vì "mình là con trai, lại được ưu điểm người to cao", BS Khánh cười nói.
BS Khánh được về Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức để học tập và đào tạo, sau đó công tác tại viện từ năm 2009, đến giờ cũng đã hơn 10 năm.
Thi đậu và sau 2 năm theo học nội trú, BS Khánh nhận thấy nhiều người bị đau cột sống, đặc biệt là đau lưng. Trong khi vào thời điểm đó, chuyên ngành phẫu thuật cột sống cũng mới bắt đầu phát triển tại Việt Nam, còn nhiều cơ hội khám phá thử thách những điều mới mẻ. Suy nghĩ vậy, BS Khánh nộp đơn theo học chuyên ngành sâu trong ngoại khoa là phẫu thuật thần kinh-cột sống. "Mình đã gắn bó với chuyên ngành này từ đó đến nay" , BS Khánh cho hay.
Và cũng từ đợt thi đậu bác sĩ nội trú, BS Khánh được về Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức để học tập và đào tạo. Sau đó công tác tại viện từ năm 2009, đến giờ cũng đã hơn 10 năm. Khi kể về công việc tại mái nhà Việt Đức, bác sĩ chia sẻ, công việc của một phẫu thuật viên thì hơi thất thường vì phụ thuộc vào ca mổ, "có những hôm 9-10 giờ đêm mổ xong mới rời viện về nhà, có những đêm trực cấp cứu thì sẽ ở lại bệnh viện xuyên đêm" , BS Khánh chia sẻ.
Chuyên tâm công việc, BS Khánh còn rất đam mê viết sách, chú trọng mạng xã hội để lan truyền kiến thức đến mọi người.
Ngoài bệnh viện, bác sĩ chú trọng mạng xã hội để lan truyền kiến thức đến mọi người, trải nghiệm vui buồn nghề y được viết thành sách
"Khi chúng ta yêu công việc gì thì luôn có thời gian cho nó và ngược lại, khi chúng ta không thích điều gì thì luôn có lý do để từ chối. Khi cuộc sống của mọi người đang ngày càng bận rộn và mọi người chưa thể có thời gian tìm hiểu, chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình nhiều hơn thì những rủi ro về sức khỏe trong cộng đồng sẽ ngày càng tăng cao. Cùng thời điểm như vậy, mạng xã hội lại đang lên ngôi. Chính vì vậy, mình mong muốn thông qua những nền tảng công nghệ 4.0 và các mạng xã hội để gửi gắm ít nhiều những thông điệp sức khỏe đến với mọi người", BS Khánh nói. Đó là lý do vì sao ngay cả khi công việc của một bác sĩ phẫu thuật vô cùng bận rộn, BS Khánh vẫn dành nhiều tâm huyết cho những bài đăng mình muốn lan tỏa đến cộng đồng.
Không phải là những đơn thuốc hay phác đồ chữa trị cụ thể, nội dung BS Khánh tập trung hướng đến là dấu hiệu phát hiện bệnh sớm cũng như những giải pháp dự phòng.
Không phải là những đơn thuốc hay phác đồ chữa trị cụ thể, nội dung BS Khánh tập trung hướng đến là dấu hiệu phát hiện bệnh sớm cũng như những giải pháp dự phòng. Bác sĩ cũng mong muốn góp một phần nhỏ của mình giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về những nội dung sống lành mạnh và những điều cần tránh vì đây chính là gốc rễ của vấn đề.
Khi ý thức và hiểu biết về y học thường thức của người dân tăng cao thì chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe được cải thiện, áp lực cho hệ thống y tế cũng như các bệnh viện vì vậy cũng giảm đi ít nhiều.
Với những câu chữ trước khi muốn lan truyền đến cộng đồng, BS Khánh đặc biệt quan tâm đến biên tập nội dung và lựa chọn câu từ vì "giống như chúng ta mang quà đi biếu vậy, xin hãy cho đi những gì giá trị và người nhận cần đến chứ đừng cho đi những thứ mình không dùng đến".
Hơn nữa, cuộc sống bận rộn, vội vã khiến mọi người không có nhiều thời gian tìm hiểu một nội dung nào đó, vậy nên BS Khánh tập trung viết chắt lọc để đi thẳng vấn đề mọi người cần biết cũng như tìm cách lựa chọn câu từ đơn giản, dễ hiểu và dí dỏm một chút, như vậy hiệu quả bài viết cũng sẽ cao hơn.
Những vui buồn nghề y đều đã được anh chia sẻ trong cuốn sách "Nơi ánh sáng không bao giờ tắt".
Hơn chục năm là bác sĩ phẫu thuật chữa bệnh cứu người, BS Khánh cũng gặp rất nhiều những mảnh đời, những câu chuyện khiến mình vô cùng ám ảnh. Điều mà khiến anh thấy buồn và suy nghĩ nhiều nhất là chuyện có rất nhiều bệnh nhân vì lười đi khám, vì sợ này sợ kia, để rồi khi đến bệnh viện thì các bác sĩ có rất ít cơ hội để điều trị khỏi.
"Còn nỗi buồn nào hơn khi biết rằng năng lực y học có thể làm rất tốt với những tình huống đó nếu bệnh nhân phát hiện bệnh và đến sớm hơn một chút, chỉ một chút thôi", BS Khánh tâm sự.
Hầu hết, những câu chuyện ấy đều đã được anh chia sẻ trong cuốn sách "Nơi ánh sáng không bao giờ tắt" - là nơi anh dốc tất cả bầu tâm sự, những chuyện vui buồn trong quãng thời gian bắt đầu làm bác sĩ đến nay.
Là một bác sĩ, nhất là bác sĩ phẫu thuật, thời gian thất thường và bận bịu, lại kiêm thêm những bài đăng tâm huyết trên mạng xã hội, thế nhưng BS Khánh luôn có nguyên tắc không bao giờ "ăn bớt" thời gian bên gia đình và các con.
Công việc bận rộn đến đâu cũng không được làm ảnh hưởng đến cuộc sống gia đình
Là một bác sĩ, nhất là bác sĩ phẫu thuật, thời gian thất thường và bận bịu, lại kiêm thêm những bài đăng tâm huyết trên mạng xã hội, thế nhưng BS Khánh luôn có nguyên tắc không bao giờ "ăn bớt" thời gian bên gia đình và các con. Anh tâm sự, mình có một "hoàng tử" đang học lớp 3 và một "cô công chúa" năm nay lên 6 t.uổi. Buổi tối, nhiều lúc công việc xong muộn nhưng anh đều về nhà ăn cơm vợ nấu. Đặc biệt, chủ nhật là ngày "bất khả xâm phạm dù đó là công việc gì vì mình muốn dành trọn thời gian bên các con".
BS Khánh thành thật: "Thực sự với những đứa con thân yêu, không có điều gì tuyệt hơn khi ở cạnh bên, vui đùa và trò chuyện. Điều này sẽ giúp chúng ta hiểu các con hơn, các con cũng thấu cảm cha mẹ và sợi dây kết nối tình cảm gia đình vì thế mà càng thắm thiết. Vợ mình cũng là bác sĩ nên cơ bản hiểu được tính chất công việc của mình và thường xuyên chia sẻ động viên để mình tiếp tục những công việc ý nghĩa này".
Nói về chuyện tương lai, BS Khánh chia sẻ, ngoài việc dành thời gian cho công việc ở viện và quây quần cùng gia đình, anh vẫn sẽ tiếp tục chia sẻ kiến thức sức khỏe thường thức tới cộng đồng thông qua những nền tảng công nghệ 4.0 như Facebook, Youtube... và lan tỏa những điều tích cực, giàu năng lượng để mỗi người đều cảm thấy thêm yêu cuộc sống hơn.
Bác sĩ từng tập thở cho "bệnh nhân 91": Trở thành F0 vẫn miệt mài cấp cứu những lá phổi đông đặc Trong những ngày chạy đua giành sự sống cho bệnh nhân COVID-19, anh Trương Văn Hiền không may bị nhiễm SAR-CoV-2 và trở thành F0. Đều đặn mỗi ngày, mỗi ca làm việc, ngoài việc tập vật lý trị liệu cho bệnh nhân F0, bác sĩ Trường Văn Hiền (chuyên gia vật lý trị liệu của Bệnh viện Chợ Rẫy), hiện đang tăng...
