Anh hùng Phạm Tuân và giây phút hạ gục ‘pháo đài bay’
“21h tôi được lệnh xuất kích, bay lên thì gặp F4 trên đầu nhưng không được bắ.n, phải vòng qua. Một lúc sau phát hiện B52, tôi bám theo, khi cách 4 km thì phóng hai quả tên lửa”, anh hùng Phạm Tuân kể lại lúc bắ.n rơi B52.
Trung tướng Phạm Tuân là phi công đầu tiên bắ.n rơi B52 trong trận Điện Biên Phủ trên không.
Dáng nhanh nhẹn, giọng nói hào sảng, anh hùng Phạm Tuân (65 tuổ.i) kể, khoảng 17h ngày 27/12/1972, ông được lệnh bay đến sân bay Yên Bái. 9 ngày kể từ khi Mỹ né.m bo.m bắ.n phá Hà Nội, không quân chưa hạ được chiếc B52 nào trong khi lực lượng phòng không bắ.n rơi vài chiếc khiến đội phi công bay đêm cảm thấy rất căng thẳng.
“Mỗi lần tôi xuất kích, tất cả mọi người đều động viên. Anh em bay ngày nói ‘mày bắ.n rơi B52 tao cõng mày đi học’, rồi chỉ huy, thợ máy, dẫn đường… dặn cố bắ.n một chiếc nhé”, trung tướng Phạm Tuân nhớ lại.
Ông cho biết, thực tế không quân bay lên phá đội hình địch, làm tản nhiễu để lực lượng phòng không dưới đất đán.h tốt hơn. Nhưng không quân chưa đán.h được B52 thì vẫn là cái nợ.
Khoảng 21h, ông được lệnh xuất kích từ sân bay Yên Bái. Khi cất cánh lên gặp rất nhiều máy bay F4, nhưng lệnh là “Cơ động. Vượt qua”. Vừa tránh xong tốp đầu ông lại gặp tiếp F4, song lệnh ở dưới vẫn là tránh nó mà đi. Sau đó Sở chỉ huy thông báo B52 cách 200 km, 150 km rồi 100 km.
Video đang HOT
MIG 21 cứ một phút bay được 40-50 km nên chỉ vài phút Phạm Tuân tiếp cận mục tiêu. Đến độ cao khoảng 6 km ông xin phép ném thùng dầu phụ và bay lên cao. Đang vòng thì phát hiện tốp B52, ông thông báo cho mặt đất thì nhận được phản hồi từ Sở chỉ huy: “Phía trước 10 cây”.
MIG21 do phi công Phạm Tuân lái vừa được công nhận là bảo vật quốc gia. Ảnh: Bá Đô.
“Lúc bám theo mục tiêu, tôi rất căng thẳng vì sợ B52 tắt đèn chạy mất. B52 có vận tốc 900 km/h, chậm một phút thì nó đã bay được 15 km, mình sẽ không đuổi được”, ông Tuân kể. Trước đó, một số phi công khi đuổi theo B52, mồ hơi rơi xuống, lấy tay quệt, đến lúc mở mắt ra thì mục tiêu cũng mất luôn.
Số hiệu của phi công Phạm Tuân lúc đó là 361, ba sở chỉ huy chính ở Hà Nội, Thọ Xuân, Mộc Châu và một đài phụ trợ ở Yên Phong thay nhau nhắc nhở “361, mục tiêu ở đằng trước mấy cây”. Ông Trần Hanh (Phó tư lệnh Binh chủng Không quân) phải nhắc các sở chỉ huy dừng liên lạc để Sở chỉ huy Quân chủng dẫn đường. Lúc đó Phạm Tuân cách máy bay địch khoảng 8-9 km.
Lần đầu tiên phi công tiếp cận B52 trong điều kiện như vậy nên sở chỉ huy nhắc nhở liên tục: bật tên lửa ở vị trí hai quả, mở nút phóng tên lửa quan sát… Phạm Tuân phải trấn an: “Các anh cứ yên trí, tôi nhất quyết bắ.n rơi máy bay B52″.
“Ở dưới hô ‘4 cây’, anh Hanh lệnh ‘361 bắ.n, thoát ly bên trái’. Tôi thấy nó còn ở xa, đèn chưa rõ lắm nên bảo chờ tý. Khẩu lệnh thứ hai, anh Hanh hạ lệnh ‘Bắ.n, thoát ly ngay bên trái’. Tôi lại bảo chờ tý. Đến khẩu lệnh thứ ba ‘Bắ.n. Thoát ly ngay’, tôi mới kéo máy bay lên, chỉnh điểm ngắm, thấy tín hiệu tên lửa tốt, tôi phóng hai quả”, ông Tuân kể.
Quả tên lửa thứ nhất bay vút đi, quả thứ hai theo sau tạo thành một đường sáng rực. Phi công Phạm Tuân kéo máy bay lên và lật ngửa thì nhìn thấy chiếc B52 nổ. “80% là may mắn. May mắn ở đây là hợp thời cơ, nghĩa là thời cơ có và ta chớp được”, ông Tuân nói.
Anh hùng Phạm Tuân nhận định, B52 không ghê gớm như Mỹ tuyên truyền, nếu bay ngày thì chúng ta dễ dàng tiê.u diệ.t. Ảnh: Hoàng Thùy.
Ông cho rằng, bản lĩnh của một con người gồm hai yếu tố: có ý chí và biết phát hiện ra quy luật, hành động theo quy luật ấy. Nếu cứ xông lên mà không khôn khéo thì sẽ bị máy bay địch bắ.n rơi, nhưng có cách đán.h mà không có cái tâm, sợ nó thì cũng không đán.h được. Ý chí và cách đán.h đi với nhau mới tạo nên bản lĩnh.
Là máy bay né.m bo.m chiến lược tầm xa, B52 có cự ly bay hàng chục ngàn kilomet, mang 30 tấn bom, xen kẽ bom tấn, bom tạ, bom bi. Một tốp 3 chiếc B52 có thể san bằng diện tích 2 km2. Nó dùng bom tấn phá hầm ngầm, bom tạ phá hầm trú ẩn, bom bi sát thương người khi không còn chỗ trú.
Trung tướng Tuân phân tích, B52 bay ở độ cao khoảng 10 km, tốc độ là 900 km/h, trong khi máy bay chiến đấu của Việt Nam khi đó có thể bay với độ cao 20 km, tốc độ 2.200 km/h. Nếu B52 bay ban ngày, phi công phát hiện bằng mắt thường thì bằng hai quả tên lửa là có thể bắ.n rơi. Chính vì thế B52 thường chọn bay đêm, có nhiều máy bay yểm trợ, khả năng gây nhiễu mạnh làm cho radar khó phát hiện.
“Không quân hiện có máy bay có Su27, Su30 một lúc có thể bắ.n nhiều mục tiêu chứ không như MIG 21 ngày xưa, ta cũng có tên lửa S300 có thể bắ.n được 300 cây số… Nghĩa là tiềm lực quốc phòng của ta đã nâng lên, ngày càng hiện đại”, nguyên Phó tư lệnh Quân chủng Phòng không Không quân cho hay.
Theo VNE
Trung tướng Phạm Tuân và chiếc B.52 đầu tiên bị hạ
1. Theo hẹn, đúng 7h30 tối, chúng tôi đến nhà Trung tướng Phạm Tuân - người bắ.n rơi chiếc B.52 đầu tiên. Thân hình vạm vỡ, săn chắc, Phạm Tuân bước ra bắt tay chúng tôi thật chặt.
Trung tướng Phạm Tuân: Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động, Anh hùng Liên Xô.
Không để ý lắm đến những câu hỏi chúng tôi đặt ra, những điều ông nói đầu tiên là về công tác tuyên truyền, trong đó đặc biệt là việc giới thiệu lịch sử cho đúng. Theo ông, đó mới là cái khó, bởi những nhâ.n chứn.g của sự kiện rồi cũng sẽ lần lượt ra đi.
Trở lại chủ đề "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" 40 năm trước, Trung tướng Phạm Tuân kể: "Không phải đến những ngày cuối tháng 12 năm ấy tôi mới đán.h B.52, mà vào những năm trước đã được giao nhiệm vụ bay vào đường mòn Hồ Chí Minh với mục tiêu chính là phá đội hình của B.52 nhằm bảo vệ cho bộ đội hành quân. Lúc đó, nhiệm vụ này gần như "có đi không có về", nhưng chúng tôi vẫn trở về trong sự tin tưởng và ngạc nhiên của đồng đội.
Trước và trong chiến dịch 12 ngày đêm đó, chúng tôi có hai nhiệm vụ chính: Bảo vệ mục tiêu (các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước ở Hà Nội) và tiê.u diệ.t địch. Trong đó, bảo vệ mục tiêu là nhiệm vụ được ưu tiên, bởi lẽ, sức hủy diệt của B.52 là vô cùng lớn. Mỗi chiếc mang trên mình 30 tấn bom và mỗi đêm có hàng chục lượt chiếc B.52 lũ lượt vào cùng với hàng trăm lượt các loại tiêm kích đi bảo vệ pháo đài bay.
2. Trong chiến dịch 12 ngày đêm đó, khi địch chủ động đán.h ta vào ban đêm, chúng đã loại khoảng 80% số phi công của ta, bởi lẽ, không phải phi công nào cũng có thể bay và chiến đấu về đêm. Những ngày đó, đường băng của tất cả các sân bay đều bị đán.h phá ác liệt. Nhưng cứ bị bom thì chúng ta lại lấp và máy bay của ta vẫn cứ xuất kích trên những đường băng như vậy, lại vào ban đêm nên rất khó khăn. Khó, nhưng chúng tôi được lệnh vẫn cất cánh bằng mọi giá.
Ngay đêm đầu xuất kích (18.12.1972), tôi đã phát hiện được B.52, tuy nhiên, những đêm đầu tiên, chúng tôi không thể tiê.u diệ.t được B.52. Ngày 25.12.1972, chúng tôi cùng ngồi rút kinh nghiệm, tìm những quy luật, sơ hở của B.52 để đán.h. Thay vì bay thấp để tránh địch phát hiện, chúng tôi lấy độ cao để tránh địch (mig21 có thể bay cao tới 20km, vận tốc tối đa 2.100km/h, còn B.52 thường bay ở độ cao từ 10- 11km, tốc độ là 900km/h. Còn các chiếc tiêm kích chỉ có thể đán.h tốt ở độ cao 6km). Như vậy, vừa tránh được đạn cao xạ của ta bắ.n nhầm, tránh được sự bám đuổi của hàng chục chiếc tiêm kích bảo vệ cho B52.
Ngày 26.12.1972 thời tiết xấu.
Đêm 27.12.1972, sau khi hạ độ cao để tiếp cận phía sau đội hình 3 chiếc B.52 (một đợt côn.g kíc.h, chúng có nhiều tốp B.52), còn hai bên và phía sau của nó nhung nhúc những tiêm kích hộ tống. Vì bay theo đội hình, chúng đều bật đèn (B.52 có 4 đèn, tiêm kích F4 có 3 đèn) nên bằng mắt thường, việc phân biệt B.52 với các tiêm kích không khó. Cũng vì đêm tối, chúng ta chỉ có một chiếc máy bay lên chiến đấu nên cũng dễ hòa lẫn.
Khi cách B.52 ở khoảng cách 10km, dưới đất bắt đầu nhắc nhở. Tới cự ly 3km, tôi được lệnh bắ.n, thoát ly bên trái, nhưng nhắc đến lần thứ 3, ở cự ly 1,5-2km, tôi mới quyết định bắ.n cùng lúc 2 quả tên lửa. Khi thấy điểm nổ, tôi hô to "máy bay đã cháy". Khi bắ.n xong, tôi kéo máy lên và lộn ngược lại thấy máy bay địch cháy sáng rực. Lệnh từ mặt đất, yêu cầu tôi phải về ngay. Và đường băng cũng vừa mới bị băm nát, lúc hạ cánh máy bay của tôi bị lộn nhào.
3. Hồi đó, viên phi công Mỹ Kittinggo đi thị sát trên chiếc F21 - một trong những tay lái nhiều giờ nhất nước Mỹ - không tin rằng bị máy bay của ta bắ.n hạ - nên không chịu nói chuyện với bất cứ một ai. Khi chụp ảnh, hắn vẫn luôn giơ hai ngón tay hình chữ V (biểu tượng của chiến thắng!). Chỉ sau khi anh Ngô Duy Thư (người bắ.n hạ chiếc F21 do Kittinggo lái) và tôi vào nói về những đường bay, cách tiếp cận và bắ.n như thế nào Kittinggo mới tin, y bắt đầu chuyện trò khá thoải mái.
Theo laodong
Anh hùng Phạm Tuân: "Chỉ sợ B52... chạy mất!" "Khi gặp B52, máy bay của tôi đạt tốc độ 1.600km/h mà vẫn thấy chậm vô cùng. Đến khi phóng được quả tên lửa đi mới thở phào nhẹ nhõm...", Trung tướng Phạm Tuân nhớ lại thời khắc hạ gục B52 của Mỹ. Ngày 10/12, Trung tướng Nguyễn Xuân Mậu (nguyên Phó Chính ủy Quân chủng Phòng Không - Không quân), Trung tướng...