5 loại nước quen mặt là ‘mỏ muối’, càng uống nhiều thận càng nhanh ‘xuống cấp’
Chúng ta đều biết rằng ăn quá nhiều muối có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải lúc nào muối cũng ‘hiện hình’ dưới dạng hạt trắng quen thuộc.
Thực tế, nhiều loại đồ uống chúng ta thường xuyên sử dụng lại chứa một lượng lớn natri ẩn, âm thầm gây hại cho cơ thể, đặc biệt là thận.
Nước ngọt có ga ảnh hưởng đến thận
Nước ngọt có ga, dù mang hương vị ngọt ngào, lại ẩn chứa một “kẻ thù” nguy hiểm đối với sức khỏe: natri. Mỗi lon nước ngọt 330ml có thể chứa tới 40-60mg natri, một lượng không nhỏ so với khuyến nghị hàng ngày. Việc tiêu thụ quá nhiều natri từ nước ngọt không chỉ gây áp lực lên thận mà còn là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến tăng huyết áp, tim mạch, và thậm chí là suy tim. Bên cạnh đó, lượng đường cao trong nước ngọt cũng là tác nhân chính gây béo phì, tiểu đường và các vấn đề sức khỏe liên quan.
Nước tăng lực gây nguy hại cho thận
Nước tăng lực, dù được quảng cáo rầm rộ với khả năng tăng cường năng lượng và sự tỉnh táo tức thì, lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe. Thành phần chính trong loại đồ uống này là một lượng lớn caffeine và đường, kết hợp với hàm lượng natri vượt quá mức cho phép (có thể lên đến 100mg trong một lon 330ml), gây ra những tác động tiêu cực đến nhiều cơ quan trong cơ thể.
Nhiều loại thức uống càng uống càng hại thận nhưng không phải ai cũng biết. Ảnh: Shutter Stock
Việc tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể dẫn đến tình trạng mất ngủ, tim đậ.p nhanh, lo âu và tăng huyết áp. Đường, đặc biệt là đường fructose có trong nước tăng lực, không chỉ làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường mà còn gây tổn thương gan. Bên cạnh đó, hàm lượng natri cao gây áp lực lên thận, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và thận.
Nước ép trái cây đóng hộp
Nước ép trái cây đóng hộp, dù mang đến sự tiện lợi, lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe, đặc biệt là thận. Hàm lượng đường và natri cao trong hầu hết các sản phẩm này chính là thủ phạm chính. Việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể dẫn đến tăng cân, béo phì, tiểu đường và các vấn đề về tim mạch. Trong khi đó, natri lại gây tăng huyết áp, làm gia tăng gánh nặng cho thận.
Thật đáng ngạc nhiên khi một số loại nước ép trái cây đóng hộp có thể chứa đến 80mg natri mỗi cốc, tương đương với một phần tư lượng natri khuyến nghị hàng ngày. Để bảo vệ sức khỏe, hãy ưu tiên nước ép trái cây tươi hoặc các loại nước ép đóng hộp không đường, ít natri
Sữa có hương vị
Video đang HOT
Sữa có hương vị như sữa chocolate, sữa dâu… thường chứa nhiều đường và natri để tăng thêm hương vị. Một cốc sữa có hương vị (240ml) có thể chứa khoảng 100-150mg natri. Thay vì sữa có hương vị, bạn nên chọn sữa tươi không đường hoặc sữa ít béo để bổ sung canxi và các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.
Nước uống thể thao được thiết kế để bổ sung nước và điện giải cho người tập luyện thể thao cường độ cao. Tuy nhiên, nếu bạn không hoạt động thể lực nhiều, việc uống nước uống thể thao thường xuyên có thể khiến bạn nạp vào cơ thể lượng natri dư thừa, gây hại cho thận. Một chai nước uống thể thao (500ml) có thể chứa đến 200mg natri.
Nguyên nhân ngày càng nhiều người trẻ đột quỵ
Đột quỵ đang có xu hướng trẻ hóa. Tại các bệnh viện chuyên ngành ghi nhận không ít trường hợp người bệnh mới ngưỡng từ 20 đến hơn 30 đã bị đột quỵ.
Việt Nam thuộc nhóm những nước có tỷ lệ đột quỵ cao nhất thế giới. Ảnh: Shutterstock.
Nam thanh niên 27 tuổ.i được đẩy về phòng bệnh sau vài ngày chiến đấu với đột quỵ. Vài ngày trước, nửa người phải của anh yếu nhẹ, không thể nói chuyện. Xe cấp cứu chuyển anh đến thẳng khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115.
Trên phim MRI ghi nhận nhồi má.u nhỏ kèm hẹp nặng/ tắc động mạch não giữa. Chưa đầy 24 giờ sau, các triệu chứng diễn tiến nặng hơn, tay và chân liệt hoàn toàn.
Ảnh MRI lần 2 cho thấy thể tích nhồi má.u đã lan rộng ở nhiều nơi. Không có các dấu hiệu nên can thiệp xâm lấn, trường hợp của bệnh nhân trẻ tuổ.i trên đặt ra cho các bác sĩ một bài toán khó.
Thực tế, những trường hợp đột quỵ ở độ tuổ.i trước 30 như nam thanh niên nói trên không hiếm. Trong khi Việt Nam thuộc nhóm những quốc gia có nguy cơ đột quỵ cao nhất thế giới, tỷ lệ người trẻ tuổ.i mắc phải cũng ngày một nhiều.
Chia sẻ với Tri Thức - Znews, PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM), cho rằng thực tế này hoàn toàn có thể hiểu được.
Những con số báo động
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2023, Việt Nam có gần 160.000 người t.ử von.g vì đột quỵ do tắc mạch não, xuất huyết não. Cứ 3 trường hợp bị đột quỵ do thiếu má.u cục bộ sẽ có 2 người t.ử von.g hoặc mắc các di chứng lâu dài, buộc phải cần người chăm sóc trong 5 năm sau đột quỵ.
300.000 là số trường hợp t.ử von.g do nhồi má.u cơ tim và đột quỵ hàng năm tại Việt Nam. Trong đó, cứ 100 người lại có hơn 30 người mất vì hai căn bệnh này. Trung bình, trong 4 người trên 25 tuổ.i sẽ có một người đã và sẽ bị đột quỵ.
Đây là thông tin được GS.TS Đỗ Doãn Lợi, Phó chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam chia sẻ tại tại Hội thảo về Chương trình dự phòng đột quỵ và nhồi má.u cơ tim do Đại học Y Khoa Tokyo Việt Nam và Bệnh viện Kusumi tổ chức hôm 27/10.
Đáng báo động, đột quỵ đang có xu hướng trẻ hóa. Tại các bệnh viện chuyên ngành tim mạch, đột quỵ cũng ghi nhận không ít trường hợp người bệnh chỉ hơn 20 tuổ.i đến hơn 30 đã bị đột quỵ và nhồi má.u cơ tim.
Phớt lờ các dấu hiệu cảnh báo có thể khiến người bệnh lỡ mất thời gian vàng cấp cứu đột quỵ. Ảnh: Shutterstock.
Là đơn vị điều trị đột quỵ lớn nhất tại TP.HCM, mỗi ngày, khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115 tiếp nhận khoảng 50-70 ca nhập viện do đột quỵ.
PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch má.u não, Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM), Chủ tịch Hội đột quỵ TP.HCM cho biết khoảng 15% trong số những ca nhập viện trên là người dưới 45 tuổ.i, trong khi độ tuổ.i đột quỵ trung bình của người Việt Nam nằm ở ngưỡng 60 tuổ.i.
"Có thể thấy rằng đột quỵ ngày càng được trẻ hóa chứ không còn là vấn đề của riêng người cao tuổ.i", PGS Thắng chia sẻ.
Lối sống kém lành mạnh là một phần nguyên nhân
PGS Nguyễn Huy Thắng chỉ ra đột quỵ thường xuất phát từ những nguyên nhân như cao huyết áp, tiểu đường, xơ vữa mạch má.u, bệnh lý tim mạch... Khoảng 10 năm trở lại đây, các bệnh lý kể trên chỉ còn chiếm khoảng 90% các trường hợp đột quỵ. 10% còn lại đến từ lối sống kém lành mạnh của người trẻ.
Trong bối cảnh cuộc sống ngày càng phát triển, người trẻ phải chịu đựng không ít sự căng thẳng, áp lực. Lúc này, cơ thể sẽ tiết nhiều hormone làm huyết áp tăng, có thể bị co thắt mạch má.u não trong một khoảng thời gian ngắn, từ đó tăng nguy cơ đột quỵ.
Nước ngọt, bánh kẹo, đồ ăn chế biến sẵn có nhiều calo và ít dinh dưỡng... kết hợp thức khuya, dậy muộn, lười vận động có liên quan đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như béo phì, tiểu đường, huyết áp và bệnh tim. Ảnh: Univision.
Thuố.c l.á, bia rượu, chất gây nghiệ.n cũng là một trong những tác nhân tiềm ẩn dẫn đến nguy cơ đột quỵ. Số liệu báo cáo nghiên cứu của Quỹ Phòng chống tác hại thuố.c l.á Việt Nam năm 2023 chỉ ra tỷ lệ người tuổ.i trưởng thành hút thuố.c l.á chiếm 20,2% (giảm 2,5% so với năm 2015).
Trong đó, tỷ lệ nam hút thuố.c l.á chiếm 38,9% và nữ chiếm 1.5%. Tỷ lệ người trưởng thành hút thuố.c l.á năm 2023 so với năm 2015 có giảm, tuy nhiên tỷ lệ giảm không đáng kể.
Bác sĩ Phạm Văn Cường, khoa Can thiệp mạch thần kinh, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Hà Nội, cho rằng bên cạnh nguyên nhân như các bất thường về mạch má.u não, dị dạng mạch, vấn đề tim mạch thì thói quen xấu trong sinh hoạt hàng ngày cũng là một phần nguyên nhân dẫn đến nguy cơ đột quỵ sớm.
Ăn uống theo trend, thực phẩm chế biến sẵn, nước ngọt có ga, hút thuố.c l.á, rượu bia... dẫn đến các rối loạn chuyển hóa mỡ má.u sớm, tăng huyết áp, béo phì - những bệnh nền vốn là nguy cơ tiềm ẩn của cơn đột quỵ.
"Quả bo.m n.ổ chậm" dễ bị bỏ qua
Bên cạnh những yếu tố kể trên, một trong những nguyên nhân dẫn đến số ca đột quỵ ngày một tăng chính việc phớt lờ các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ.
"Trước khi trời mưa thường sẽ có sấm chớp. Có thể hình dung những cơn đột quỵ nhẹ là sấm chớp, có thể dẫn đến đột quỵ ngay sau đó", bác sĩ Thắng dẫn ví dụ.
Làm việc quá sức, lối sống kém lành mạnh, sinh hoạt không khoa học... làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ. Ảnh: Freepik.
Đột quỵ nhẹ (hay cơn thiếu má.u não thoáng qua) là tình trạng dừng cung cấp má.u lên não trong một thời gian ngắn mà không làm tổn thương não hay gây chế.t mô não. Đối với các ca đột quỵ nhẹ, chưa có đủ chứng cứ ủng hộ việc can thiệp xâm lấn như trên, sẽ rất khó để các bác sĩ đưa ra những chỉ định phù hợp.
Khoảng 90% ca đột quỵ sẽ có các biểu hiện như liệt, yếu nửa người, mất căn bằng cơ thể... Vì lẽ đó, nhiều bệnh nhân, thậm chí là bác sĩ, có thể vô tình bỏ qua một số biểu hiện như méo nửa miệng, yếu nhẹ, giảm thị lực... từ đó để lỡ thời gian vàng cấp cứu (3,5-4 giờ đầu).
Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, khoảng 50% bệnh nhân sẽ bị đột quỵ sau 2 ngày trải qua đột quỵ nhẹ. Về lâu dài, đột quỵ nhẹ có thể làm giảm tuổ.i thọ của người bệnh.
PGS Thắng khuyến cáo khi đã có các triệu chứng gợi ý đột quỵ kể trên, người bệnh nên đến bệnh viện ngay lập tức. Việc phòng ngừa sớm sẽ tránh được biến chứng, giảm tỷ lệ t.ử von.g.
Bên cạnh đó, người trẻ vẫn có thể phòng ngừa nguy cơ đột quỵ thông qua việc xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh. Mọi người nên duy trì việc luyện tập thể dục thể thao, hạn chế hút thuố.c l.á, rượu bia để giữ sức khỏe ổn định.
Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, không ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn và chất béo để hạn chế cholesterol trong má.u cao gây tắc nghẽn động mạch cũng là chìa khóa để phòng đột quỵ.
Dấu hiệu bạn nên ngừng uống cà phê Cà phê là thức uống quen thuộc của con người. Uống cà phê giúp tỉnh táo và làm tăng năng lực sáng tạo cho một ngày mới. Tuy vậy, cà phê cũng có một số bất lợi, nhất là với người tăng huyết áp. Lợi ích của cà phê với sức khỏe Lợi ích của cà phê với sức khỏe đã được ghi...