Vụ án Vạn Thịnh Phát: Giải mã các mắt xích
Trong vụ án, bị cáo Trương Mỹ Lan xây dựng những mắt xích quan trọng để thực hiện hàng loạt hành vi vi phạm.
Ngày 7-3, ngày thứ 3 của phiên tòa xét xử vụ án Vạn Thịnh Phát, thẩm phán Phạm Lương Toản, chủ tọa phiên tòa, xét hỏi xong các bị cáo là cựu lãnh đạo Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và một số bị cáo thuộc hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Không vượt nổi cám dỗ
Đứng ở bục khai báo, các bị cáo là thân tín của bị cáo Trương Mỹ Lan khai nhận từng tin tưởng bị cáo Lan tuyệt đối.
Nếu như các vị trí chủ chốt tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát được bị cáo Lan giao cho người nhà nắm giữ thì “bộ sậu” thân tín tại SCB chủ yếu là người bên ngoài. Khai tại tòa, các cựu lãnh đạo SCB cho biết được bị cáo Lan lựa chọn, đưa vào các vị trí lãnh đạo chủ chốt. Bị cáo Lan chỉ đạo điều hành, lũng đoạn SCB thông qua đội ngũ này.
Trong ngày xét xử thứ 3, các bị cáo là cựu lãnh đạo SCB và một số bị cáo thuộc hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã được xét hỏi
Một số người đã vượt qua sự hấp dẫn về lương thưởng, cảm thấy bản thân giúp sức cho những sai phạm ở SCB nên chủ động xin nghỉ việc. Tuy nhiên, nhiều người khác thì không.
Điển hình là bị cáo Trương Khánh Hoàng, cựu quyền Tổng giám đốc SCB từ tháng 9-2019 đến tháng 8-2022. HĐXX cho biết người được bị cáo Trương Mỹ Lan trả lương, thưởng nhiều nhất SCB này khai rằng biết rõ các khoản vay bị cáo Trương Mỹ Lan và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là trái quy định pháp luật. Tuy nhiên, vì được trả mức lương rất cao, với vai trò lãnh đạo của mình, bị cáo đã giúp bị cáo Trương Mỹ Lan chiếm đoạt số tiền hơn 182.000 tỉ đồng, gây thiệt hại cho SCB số nợ lãi phát sinh hơn 65.000 tỉ đồng.
Video đang HOT
Bị cáo Trương Mỹ Lan cùng chồng đã có đơn về việc khắc phục hậu quả vụ án Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Còn bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn, cựu Tổng giám đốc SCB, khai sau khi vụ án được phanh phui, bị cáo nhận thấy từ lâu đã trở thành công cụ phạm tội của bị cáo Lan.
Theo bị cáo Văn, từ ngày 18-11-2013 đến 11-12-2017 đã ký hợp thức hồ sơ cho 290 khoản vay, gây thiệt hại cho SCB số tiền hơn 60.000 tỉ đồng. Còn từ ngày 9-2-2018 đến 25-7-2020, bị cáo ký hợp thức hồ sơ 348 khoản vay, giúp sức tích cực cho bị cáo Lan chiếm đoạt số tiền hơn 192.000 tỉ đồng và gây thiệt hại số nợ lãi phát sinh hơn 101.000 tỉ đồng.
Vợ chồng cùng muốn khắc phục hậu quả
Lời khai của các bị cáo cũng thể hiện, không chỉ lợi dụng lòng tin của người thân tín, bị cáo Trương Mỹ Lan còn lợi dụng các công ty đối tác để “rút ruột” SCB.
Bị cáo Nguyễn Thanh Tùng, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Dầu khí Đông Dương, khai sau dịch COVID-19, công ty rơi vào khó khăn. Qua tư vấn từ bạn bè, bị cáo tiếp cận bị cáo Trương Mỹ Lan với mục đích vay vốn vực dậy công ty. Rất nhanh sau cái gật đầu của bị cáo Lan, bị cáo Tùng đã vay được hơn 1.700 tỉ đồng. Tuy nhiên, bị cáo Tùng chỉ thực nhận hơn 400 tỉ đồng, số còn lại về tay bị cáo Lan. Dù xác định đã cấu kết với bị cáo Lan tạo lập hồ sơ vay khống nhưng bị cáo Tùng không biết mục đích chiếm đoạt tài sản của bị cáo Lan.
Thông tin từ phiên xét xử cũng thể hiện để hợp thức việc rút tiền từ SCB, tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo bị cáo Hồ Bửu Phương, cựu Phó Tổng giám đốc phụ trách tài chính của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, phối hợp nhóm nhân viên tập đoàn gồm Nguyễn Phương Anh, Đặng Phương Hoài Tâm để thực hiện mục đích.
Bị cáo Nguyễn Phương Anh đã giúp sức cho Trương Mỹ Lan chiếm đoạt số tiền hơn 297.000 tỉ đồng (gây thiệt hại hơn 128.000 tỉ đồng). Trong khi đó, bị cáo Hồ Bửu Phương giúp sức chiếm đoạt số tiền hơn 163.000 tỉ đồng (gây thiệt hại số tiền nợ lãi hơn 99.000 tỉ đồng); bị cáo Đặng Phương Hoài Tâm giúp sức cho Trương Mỹ Lan chiếm đoạt số tiền hơn 171.000 tỉ đồng (gây thiệt hại số tiền nợ lãi hơn 57.000 tỉ đồng)
Trong ngày 7-3, HĐXX lần lượt nhận được đơn của vợ chồng bị cáo Trương Mỹ Lan, Chu Lập Cơ về việc đề nghị ủy quyền cho con gái và cháu trai thu hồi các khoản nợ bên ngoài để thu hồi tài sản, nộp khắc phục hậu quả vụ án.
Chủ tọa phiên tòa cho biết quan điểm của HĐXX là khuyến khích các bị cáo nộp tiền khắc phục hậu quả vụ án. Do đó, nguyện vọng trong đơn được chấp nhận. Tuy nhiên, bị cáo cần cung cấp đầy đủ danh sách những người thiếu nợ, số tài sản bị thiếu, địa chỉ cụ thể… Chủ tọa đề nghị luật sư của bị cáo tham mưu thêm cho bị cáo về vấn đề này.
Đối với số tài sản nộp khắc phục vụ án, HĐXX sẽ xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.
Những “thùng trái cây triệu đô”
Chủ tọa hỏi bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn vì sao SCB huy động hơn 511.000 tỉ đồng nhưng hầu hết chỉ cho bị cáo Trương Mỹ Lan vay; bị cáo có thấy ngân hàng là công cụ của bị cáo Trương Mỹ Lan không?
Bị cáo Văn khai thời điểm đó rất tin tưởng tài năng của bị cáo Trương Mỹ Lan sẽ giúp SCB vượt qua giai đoạn tái cơ cấu, từ niềm tin đó nên khi thấy các khoản vay của bị cáo Lan, bị cáo nghĩ sẽ có hiệu quả. Cũng theo bị cáo Văn, bản thân chỉ làm công ăn lương, không hưởng lợi. Vì vậy, trách nhiệm bồi thường phải thuộc về bị cáo Trương Mỹ Lan.
Liên quan đến hành vi đưa 5,2 triệu USD hối lộ cho bị cáo Đỗ Thị Nhàn (thời điểm này làm trưởng đoàn thanh tra thuộc Ngân hàng Nhà nước), bị cáo Văn khai đã 3 lần gửi các “thùng trái cây” được dán băng keo kín cho bị cáo Nhàn. Với câu hỏi “bị cáo có làm gì để đối phó với đoàn thanh tra không”, bị cáo Văn khai thời điểm đó không biết vì sao SCB có đoàn thanh tra liên ngành đến làm việc. Bị cáo hỏi những người khác thì được thông tin đoàn thanh tra có “thiện chí” hỗ trợ SCB xác định đúng đắn hơn quá trình tái cơ cấu. Những lần đưa “trái cây” đến cho bị cáo Nhàn, bị cáo chỉ nghĩ đây là mối quan hệ riêng của lãnh đạo ngân hàng.
Ông Chu Lập Cơ cho vợ "mượn" tài sản để đảm bảo các khoản vay
Ngày 6/3, phiên tòa xét xử vụ án Vạn Thinh Phát bước sang ngày thứ 2. Đại diện VKS tiếp tục công bố cáo trạng.
Trong cáo trạng của đại diện VKS công bố, nổi bật lên trong đó là vai trò, thủ đoạn của bà Trương Mỹ Lan về việc thành lập và điều hành "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát với hơn 1.000 doanh nghiệp gồm các công ty con, công ty thành viên trong và ngoài nước, được chia thành nhiều tầng lớp. Trong đó, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát giữ vai trò trung tâm, nắm giữ cổ phần, kiểm soát toàn bộ hoạt động của các công ty trong hệ sinh thái và thường không tham gia trực tiếp vào hoạt động kinh doanh.
Đại diện Viện Kiểm sát tiếp tục công bố cáo trạng, sáng 6/3.
Trong số 86 bị cáo ra tòa trong vụ án Vạn Thịnh Phát, ông Chu Lập Cơ (Chu Nap Kee Eric - Chủ tịch HĐQT Công ty CP đầu tư Times Square) là bị cáo phải cần tới phiên dịch. Ông Chu Lập Cơ là người có ảnh hưởng và giúp sức không nhỏ cho vợ, bà Trương Mỹ Lan, thực hiện các hành vi phạm tội.
Ông là cổ đông chính (có 99,26% cổ phần), Chủ tịch Hội đồng quản trị, giữ vai trò quyết định cao nhất tại Công ty Cổ phần Times Square Việt Nam. Năm 2012, để lập hồ sơ vay vốn tại Ngân hàng SCB nhằm cơ cấu các khoản nợ xấu sau khi hợp nhất 3 ngân hàng, gồm ngân hàng Đệ Nhất, Ngân hàng Việt Nam Tín Nghĩa và Ngân hàng Sài Gòn thành Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), Trương Mỹ Lan đã trao đổi, thống nhất với Chu Lập Cơ và lãnh đạo Ngân hàng SCB về việc sử dụng tài sản Dự án Times Square (Quyền sử dụng đất thuê và tài sản hình thành trong tương lai gắn liền với đất thuê) gồm Cao ốc phức hợp Văn phòng - Khách sạn - Căn hộ cao cấp - Trung tâm Thương Mại Times Square (tọa lạc tại số 22-36 Nguyễn Huệ và 57-69F Đồng Khởi, phường Bến Nghé, quận 1, TP Hồ Chí Minh và Quyền tài sản có liên quan) để đảm bảo cho các khoản vay.
Ông Chu Lập Cơ tại tòa.
Thực hiện theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, Chu Lập Cơ đã ký Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông, Biên bản họp Hội đồng quản trị của Công ty Times Square chấp thuận thế chấp tài sản của Công ty bảo lãnh nợ vay cho các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định.
Sau khi có tài sản đảm bảo để vay vốn, Trương Mỹ Lan chỉ đạo các cá nhân tại Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty Times Square lập các hồ sơ vay vốn "khống"; nhờ người đứng tên các khoản vay và ký "khống" hồ sơ, thủ tục vay vốn. Bằng phương thức này, từ tháng 12/2012 đến tháng 12/2014, Chu Lập Cơ đã giúp Trương Mỹ Lan hợp thức hóa hồ sơ vay vốn "khống" để giải ngân số tiền vay tại Ngân hàng SCB cho 73 khoản vay của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân gần 30 ngàn tỷ đồng, thời hạn vay vốn 5 năm. Toàn bộ số tiền vay vốn được sử dụng cho mục đích riêng của Trương Mỹ Lan.
Bà Trương Mỹ Lan tại tòa, sáng 6/3.
Đến năm 2017, do phương án vay vốn là lập "khống", khoản vay chỉ dùng trả nợ xấu, không có nguồn để thu hồi gốc, lãi nên các khoản nợ đến hạn nhưng không thể trả được, Trương Mỹ Lan thuyết phục Chu Lập Cơ ký Biên bản họp HĐQT Công ty Cổ phần Times Square, tiếp tục sử dụng tài sản của Công ty Times Square để thế chấp đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ vay cho 54 khách hàng đang vay vốn tại Ngân hàng SCB nhằm gia hạn nợ. Tổng dư nợ được đảm bảo gần 36 ngàn tỷ đồng.
Các bị cáo tại phiên xử thứ 2, ngày 6/3.
Tính đến thời điểm ngày 17/10/2022, tổng nghĩa vụ các khoản nợ do Chu Lập Cơ ký hợp thức thủ tục còn 46 khoản vay với dư nợ gốc hơn 19,5 ngàn tỷ, đồng; nợ lãi hơn 19,6 ngàn tỷ đồng; tổng cộng dư nợ là 39,2 ngàn tỷ đồng. Sau khi đối trừ giá trị tài sản bảo đảm của các khoản vay mà Chu Lập Cơ đã ký các tài liệu để hợp thức thủ tục vay vốn nêu trên (theo kết quả định giá của Công ty Hoàng Quân tại thời điểm ngày 30/9/2022 được SCB chấp nhận có đủ pháp lý để trích lập dự phòng rủi ro được phân bổ cho các khoản vay còn dư nợ nêu trên) là 30,1 ngàn tỷ đồng. Như vậy, ông Chu Lập Cơ đã giúp sức cho vợ, bà Trương Mỹ Lan, gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB số tiền hơn 9,1 ngàn tỷ đồng.
Với hành vi của mình, ông Chu Lập Cơ bị truy tố về tội "Rửa tiền" và "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng"
Ai đã "ngó lơ" để Trương Mỹ Lan gây thiệt hại hơn 677 ngàn tỉ đồng? Ngày 6/3, TAND TP Hồ Chí Minh tiếp tục phiên sơ thẩm xét xử vụ án Vạn Thịnh Phát. Đáng lưu ý, đồng phạm của bị cáo Trương Mỹ Lan trong vụ án này có hơn 10 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước với đủ chiêu tiếp tay Lan gây án. Bị cáo Nhàn tại phiên tòa sáng 6/3. Theo đại điện...