Đề xuất bổ sung nhiều chế độ với người bị kết án tử hình đang bị tạm giam

Bộ Công an đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều quy định mới về chế độ đối với người bị kết án tử hình đang bị tạm giam.

Tại hồ sơ dự án Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú vừa gửi tới Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Công an đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều quy định liên quan đến người bị kết án tử hình đang bị tạm giam (so với Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015).

Theo đó, người bị kết án tử hình đang bị tạm giam được đề xuất hưởng chế độ ăn, mặc, sinh hoạt, chăm sóc y tế, nhận quà, gửi, nhận thư, sách, báo, tài liệu như người bị tạm giam khác.

Việc thăm gặp đối với người bị kết án tử hình mà bản án đã có hiệu lực pháp luật, đang chờ thi hành án do giám thị trại tạm giam quyết định.

Bị cáo Trương Mỹ Lan – Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát – bị tuyên án tử hình về tội Tham ô tài sản, theo bản án phúc thẩm hồi tháng 12/2024 (Ảnh: Trịnh Nguyễn).

Đối với người bị kết án tử hình mà bản án chưa có hiệu lực pháp luật, theo dự thảo luật, thực hiện theo quy định như với người bị tạm giữ, người bị tạm giam khác. Trong đó, Bộ Công an yêu cầu việc tổ chức thăm gặp phải bảo đảm tuyệt đối an toàn.

“Cơ sở giam giữ phải bảo đảm cho người bị kết án tử hình thực hiện quyền kháng cáo, quyền đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm, quyền xin ân giảm án tử hình theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự và tạo điều kiện tốt nhất cho người bị kết án tử hình thực hiện các quyền khác của người bị tạm giam theo quy định của luật này”, dự thảo nêu.

Trường hợp người bị kết án tử hình có quyết định ân giảm xuống tù chung thân hoặc có bản án giảm xuống tù chung thân, tù có thời hạn thì thủ trưởng cơ sở giam giữ chuyển người đó đến nơi giam giữ người chờ chấp hành án phạt tù.

Trường hợp hủy án để điều tra lại thì thủ trưởng cơ sở giam giữ chuyển người bị kết án tử hình đến buồng tạm giam để phục vụ hoạt động điều tra.

Cơ sở giam giữ trả lại tiền, tài sản gửi lưu ký, đồ dùng cá nhân của người đã bị thi hành án tử hình cho thân nhân hoặc người được ủy thác của người đó.

Dự thảo luật nêu rõ, trại tạm giam phải tổ chức buồng riêng hoặc khu riêng để giam giữ người bị kết án tử hình.

Trong quá trình quản lý tạm giam người bị kết án tử hình, nếu xét thấy họ có biểu hiện bỏ trốn, tự sát hoặc có hành vi nguy hiểm khác thì thủ trưởng cơ sở giam giữ quyết định việc cùm một chân và tổ chức theo dõi, quản lý, ngăn ngừa.

Ứng dụng khoa học công nghệ thông tin trong quản lý giam giữ đối với người đang chờ thi hành án tử hình được yêu cầu đảm bảo tuyệt đối an ninh, an toàn.

Bộ trưởng Bộ Công an và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng sẽ quy định chi tiết một số quy định nêu trên.

Lý giải về những đề xuất trên, cơ quan soạn thảo khẳng định nhằm hoàn thiện quy định về chế độ, chính sách người bị tạm giữ, người bị tạm giam, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với các quy định của pháp luật có liên quan và đảm bảo chính sách nhân đạo, quyền con người.

Theo Bộ Công an, hệ thống tổ chức của cơ quan quản lý tạm giữ, tạm giam, cơ quan thi hành tạm giữ, tạm giam được kiện toàn từ cấp bộ, cấp tỉnh đến cấp huyện. Hiện nay cả nước có 78 trại tạm giam, 720 nhà tạm giữ, 247 buồng tạm giữ.

Trong đó, Bộ Công an đang quản lý 69 trại tạm giam, 703 nhà tạm giữ. Bộ Quốc phòng quản lý 9 trại tạm giam, 17 nhà tạm giữ và 247 buồng tạm giữ của đồn biên phòng.