Vietcombank với một hiện tượng lãi suất
Cho đến thời điểm này Vietcombank vẫn là trường hợp duy nhất còn lại trong hệ thống các ngân hàng thương mại Việt Nam đứng bên lề các đợt tăng lãi suất.
Từ ngày 01/11 tới, các khoản t.iền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước sẽ kết chuyển về đầu mối tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước.
Tuần qua, thị trường lại đón thêm thông tin một số ngân hàng tăng lãi suất huy động VND. Có hai điểm mới: đã có chứng chỉ t.iền gửi kỳ hạn rất ngắn (1-3 tháng) với lãi suất cao; đã có lãi suất kỳ hạn ngắn 6 tháng vượt trên 8%/năm.
Các đợt tăng lãi suất từ đầu năm 2019 đến nay chưa dừng lại. Những mức lãi suất huy động VND từ 8,5 – 9%/năm đã xuất hiện nhiều hơn, thậm chí trên 10%/năm.
Hiện tượng duy nhất và kéo dài
Chỉ mang tính cục bộ, nhưng những diễn biến trên hình thành hai điểm đáng chú ý nữa, dù chưa chủ đại diện cho đặc điểm chung trên thị trường.
Một là, đường cong lãi suất có dấu hiệu uốn cao, có lãi suất kỳ hạn ngắn cao hơn kỳ hạn dài.
Hai là, chênh lệch lãi suất cạnh tranh, nếu tính riêng lẻ theo mức cao nhất, đã lên tới khoảng 3%/năm giữa các thành viên – mức ít thấy trong nhiều năm qua.
Trong những dòng chảy đó, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) trở thành một hiện tượng, hiện tượng duy nhất suốt từ năm 2018 đến nay: có lãi suất huy động VND thấp nhất và gần như hoàn toàn đứng bên lề các đợt tăng trên thị trường.
Có thể khác biệt nhất định tại một số địa bàn, nhưng suốt từ đầu năm 2018 đến nay, biểu lãi suất huy động VND của Vietcombank niêm yết trực tuyến gần như không thay đổi, cao nhất chỉ 6,8%/năm cho các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, từ 9 tháng trở xuống cao nhất chỉ 5,5%/năm.
Video đang HOT
Dù vậy, tăng trưởng huy động vốn của ngân hàng này vẫn đạt khá trong năm 2018 với 13,3%, 6 tháng đầu năm 2019 tăng hơn 8,6%.
Vậy, với hiện tượng kéo dài trên, áp lực cạnh tranh lãi suất huy động trên thị trường không chạm tới Vietcombank? Hay thành viên lớn trong “big 4″ ngân hàng thương mại Việt Nam này có những cơ sở, giải pháp nào để bình ổn được mặt bằng lãi suất huy động – chi phí đầu vào?
Tại một số hội nghị, lãnh đạo Vietcombank từng lý giải chung rằng: với uy tín trên thị trường, ngân hàng củng cố được niềm tin của người gửi t.iền, huy động vốn vẫn tăng trưởng tốt dù áp lãi suất thấp nhất trong hệ thống.
Nhưng đó chưa phải là tất cả để lý giải cho một hiện tượng.
Thử thách mới gần kề?
Trong tương quan ngành, đây là thành viên lớn, có bề dày lịch sử hơn 50 năm, là ngân hàng thương mại quốc doanh sau cổ phần hóa vẫn có tỷ lệ sở hữu Nhà nước chi phối với những lợi thế riêng có/cũng như có tính quyết định trong cạnh tranh.
Điển hình như, hàng chục năm qua và cho đến nay, đây luôn là đầu mối nhận nguồn t.iền gửi lớn của ngân sách nhà nước. Mặt khác, với định hướng ưu tiên sử dụng sản phẩm và dịch vụ nối khối, Vietcombank thuộc khối doanh nghiệp Trung ương với nhiều tập đoàn, tổng công ty và cũng chính là khách hàng t.iền gửi lớn…
Bên cạnh những lợi thế đó, hiện tượng “lãi suất bên lề những cuộc đua” tại Vietcombank còn gắn với chiến lược được xác định.
Lãnh đạo ngân hàng này từng lý giải ở chiến lược của Vietcombank những năm gần đây: huy động bán buôn, tín dụng bán lẻ. Huy động bán buôn để thu hút những khoản t.iền gửi lớn có chi phí mền hơn; tín dụng bán lẻ vừa để tránh cho vay tập trung, phân tán rủi ro vừa có lãi biên tốt hơn.
“Tích cực mở rộng tài khoản thanh toán và tài khoản chuyên thu cho Kho bạc Nhà nước và Bảo hiểm Xã hội. Đẩy mạnh hợp tác thu ngân sách nhà nước thông qua thỏa thuận thành công với một số tổ chức tín dụng để sử dụng tài khoản của Kho bạc Nhà nước tại Vietcombank làm kênh ưu tiên cho giao dịch thu ngân sách nhà nước. Phối hợp chặt chẽ và mở rộng cung ứng dịch vụ thu/chi cho Bảo hiểm Xã hội”, Báo cáo thường niên năm 2018 của Vietcombank nêu rõ các đầu mối tiềm năng nguồn t.iền gửi lớn (và thực tế cũng thể hiện rõ trên báo cáo tài chính).
“Tập trung vào các giao dịch IPO lớn để phục vụ chuyển đổi ngoại tệ. Bám sát các doanh nghiệp có kế hoạch thoái vốn, các nhà đầu tư tiềm năng để tiếp cận cung cấp dịch vụ liên quan”, cũng theo báo cáo trên, mà điển hình Vietcombank từng là điểm đến của khoản t.iền lên tới khoảng 110.000 tỷ đồng thương vụ Nhà nước thoái vốn Sabeco…
Ở kết quả chung, kỳ 6 tháng đầu năm 2019 chưa bóc tách cụ thể, nhưng chốt năm 2018 cho thấy chiến lược “huy động bán buôn” tại đây thể hiện rõ: tỷ trọng huy động vốn từ tổ chức kinh tế tăng lên trong cơ cấu, từ 45,8% năm 2017 lên 48,8%, trong khi tỷ trọng từ cá giảm tương ứng từ 53,9% xuống 51,2%.
Như trên, suốt từ năm 2018 đến nay Vietcombank vẫn bên lề các đợt tăng lãi suất, áp mặt bằng thấp nhất thị trường nhưng huy động vốn vẫn tăng trưởng tốt và dịch chuyển như chiến lược.
Thế nhưng, một thử thách mới đối với huy động vốn của Vietcombank đang đến gần: theo văn bản Bộ Tài chính ban hành cuối tháng 8 vừa qua, từ ngày 01/11 tới, các khoản t.iền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước sẽ kết chuyển về đầu mối tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước.
MINH ĐỨC
Theo Bizlive.vn
Sắp nắn lại dòng chảy của nguồn t.iền gửi lớn
Bắt đầu từ tháng 11 tới, nếu không có gì thay đổi, dòng chảy một nguồn t.iền gửi lớn trong hệ thống ngân hàng dự kiến sẽ được nắn lại.
Báo cáo tài chính định kỳ của "big 4" ngân hàng thương mại Việt Nam thường thể hiện số dư lớn t.iền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước.
Theo tìm hiểu của BizLIVE, Bộ Tài chính đã cơ bản hoàn thiện dự thảo thông tư quy định về quản lý và sử dụng tài khoản của Kho bạc Nhà nước mở tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các ngân hàng thương mại.
Sau hai tháng xây dựng và lấy ý kiến hoàn thiện, nhiều khả năng thông tư mới sẽ được ban hành trong tháng 9 này và có hiệu lực từ tháng 11/2019.
Chính sách mới dự kiến trên, khi đi vào hiệu lực sẽ nắn lại dòng chảy của một nguồn t.iền gửi lớn trong hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam, chủ yếu tại một số ít thành viên nhưng có quy mô lớn.
Như BizLIVE đề cập ở một bài viết gần đây, hướng quy định đưa ra trong dự thảo trên có những thay đổi căn bản so với hiện hành, đối với nguồn t.iền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước tại các ngân hàng thương mại - nguồn thời gian qua được xác định là t.iền gửi không kỳ hạn với số dư đọng lại trên tài khoản.
Cụ thể, theo cơ chế hiện hành, nguồn t.iền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước (có những thời điểm ghi nhận hàng trăm nghìn tỷ đồng) từ các chi nhánh, các cấp huyện, tỉnh đến Trung ương chảy qua tài khoản thanh toán mở tại một số ngân hàng thương mại.
Nguồn t.iền trên từ cân đối thu - chi, phục vụ hoạt động thanh toán của Kho bạc Nhà nước, và thường đọng lại trên tài khoản, thể hiện rõ trên báo cáo tài chính các ngân hàng thương mại liên quan mỗi kỳ công bố, bên cạnh lượng t.iền gửi có kỳ hạn của tổ chức này xuất hiện khá lớn khoảng một năm trở lại đây.
Vào cuối mỗi ngày giao dịch, số dư đọng lại trên hệ thống các tài khoản đó theo quy định "có số dư Nợ"; lượng t.iền gửi đọng lại được nhận lãi suất theo thỏa thuận với ngân hàng thương mại nơi mở tài khoản. Ngân hàng thương mại được sử dụng số dư đọng lại tương tự như t.iền gửi thanh toán thông thường...
Nhưng, với quy định tại dự thảo và dự kiến sắp ban hành nói trên, thay đổi thể hiện rõ ở việc kết chuyển toàn bộ nguồn t.iền gửi thanh toán đó về tài khoản tổng hợp của Kho bạc Nhà nước tại Trung ương và tài khoản này tập trung tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước.
"Có số dư bằng 0" nêu rõ trong dự thảo thay cho "có số dư Nợ" theo quy định hiện hành. Cùng đó, dự thảo thông tư mới cũng đã không còn điều khoản riêng về phần "Trả lãi t.iền gửi" như áp dụng thời gian qua.
Do đặc thù yêu cầu về độ phủ mạng lưới thanh toán, cũng như từ lịch sử để lại..., nguồn t.iền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước từ trước đến nay chủ yếu tập trung tại "big 4" ngân hàng thương mại, gồm: Agribank, Vietcombank, BIDV và VietinBank. Báo cáo tài chính định kỳ ở nhóm thành viên này thường ghi nhận số dư riêng t.iền gửi thanh toán của Kho bạc Nhà nước khá lớn.
Áp dụng cơ chế mới trong dự thảo, nguồn t.iền gửi lớn này sẽ kết chuyển về tài khoản mở tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước. Theo đó, nhà điều hành chính sách t.iền tệ sẽ có sự hợp tác chặt chẽ hơn từ chính sách tài khóa, để tăng thêm chủ động trong nắm bắt và cân đối lượng khi điều tiết nguồn vốn trong hệ thống hàng ngày.
MINH ĐỨC
Theo bizlive.vn
Ngừa rủi ro, ngân hàng cân đối lại cơ cấu cho vay Nhiều ngân hàng thương mại đang chủ động giảm bớt tỷ trọng cho vay trung dài hạn, giảm thiểu rủi ro cân đối vốn. Có tới 17/22 ngân hàng trong nhóm khảo sát ghi nhận tỷ trọng cho vay trung dài hạn đã giảm trong 6 tháng đầu năm 2019. Tại các ngân hàng nói chung, việc cho vay trung dài hạn thường...
