Viêm da cơ địa ở trẻ em dễ tái phát, biện pháp chăm sóc da đúng cách
Viêm da cơ địa là bệnh ngoài da khá phổ biến ở trẻ em. Bệnh xuất hiện quanh năm, tuy nhiên khi thời tiết chuyển mùa, nhất là khi trời lạnh và hanh khô sẽ là thời điểm bệnh xuất hiện nhiều hơn.
Viêm da cơ địa dễ tái phát
Viêm da cơ địa còn gọi là bệnh chàm thể tạng (eczema), là một bệnh viêm da tái phát, mạn tính, chủ yếu gặp ở trẻ em và có liên quan tới cơ địa dị ứng.
Bình thường da có một lớp màng bảo vệ, giúp ngăn nước trong da không bị bốc hơi và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. Tuy nhiên, ở người viêm da cơ địa, lớp màng bảo vệ bị tổn thương, da bị khô, mất nước, các vi khuẩn bên ngoài xâm nhập và làm xuất hiện các nốt mẩn đỏ, mụn nước ngứa ngáy trên da.
Một số trường hợp viêm da cơ địa tái đi tái lại nhiều lần cho tới khi trưởng thành, gây nhiều bất tiện và ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ.
Nguyên nhân gây viêm da cơ địa
Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm da cơ địa chưa được xác định rõ, tuy nhiên có 1 số yếu tố chính gây bệnh như:
- Do di truyền: Trong gia đình có cha hoặc mẹ bị bệnh chàm da, viêm da cơ địa… thì khả năng cao trẻ sinh ra cũng sẽ mắc phải căn bệnh này.
- Do miễn dịch: Những người có cơ địa địa ứng khi gặp phải các tác nhân gây nên bệnh viêm da sẽ khiến bệnh phát triển nặng hơn thành viêm da thể cấp tính, mạn tính.
- Do môi trường: Đặc biệt là vào mùa lạnh.
Biểu hiện viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa xuất hiện với đặc trưng là da đỏ, khô, bong vảy, một số trường hợp chảy dịch, ngứa. Ở trẻ dưới 2 tuổi, tổn thương hay gặp ở mặt, hiếm khi gặp ở thân mình. Ở những tuổi lớn hơn, bệnh hay gặp ở vùng nếp gấp như khuỷu, gối, cổ. Bệnh gây ngứa dữ dội, khiến cho trẻ thường xuyên cào gãi hoặc chà xát, làm hàng rào da thêm tổn thương, nhiễm trùng. Vì vậy, trẻ có thể ăn kém, khó ngủ. Nếu tình trạng này kéo dài, vùng da có thể trở nên lichen hóa, da sẽ dày, cứng và sẫm màu hơn.
Tuy nhiên, mỗi trẻ bị viêm da cơ địa có biểu hiện khác nhau, tùy theo từng giai đoạn bệnh. Ở giai đoạn cấp tính, tổn thương là mụn nước dập vỡ trên nền dát đỏ, rỉ dịch, tạo thành vảy tiết… thường hay gặp ở trán, má, cằm, nếu nặng hơn có thể lan ra các chi và thân mình.
Sang giai đoạn bán cấp, triệu chứng bệnh nhẹ hơn, các dát sần trên nền da đỏ, tập trung thành mảng hoặc rải rác, thường thấy ở mặt duỗi các chi.
Tới giai đoạn mạn tính, da trẻ bị khô, vết nứt da đau, thường ở các nếp gấp lớn, lòng bàn tay, lòng bàn chân, cổ tay, cổ chân…
Video đang HOT
Viêm da cơ địa là bệnh ngoài da khá phổ biến ở trẻ em.
Làm gì khi trẻ bị viêm da cơ địa?
Nguyên tắc khi điều trị viêm da cơ địa bằng thuốc cần đạt được một số mục tiêu chính bao gồm: Làm dịu da, chống khô da, chống nhiễm trùng, chống viêm ngoài da, giảm ngứa… Tùy theo từng trường hợp có thể dùng các loại thuốc uống hoặc thuốc bôi phù hợp. Khi dùng các loại thuốc này nên có chỉ định từ bác sĩ cho từng trường hợp cụ thể, tránh tự ý sử dụng để hạn chế thấp nhất nguy cơ kích ứng, dị ứng.
Cách chăm sóc da cho trẻ đúng cách
Ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, việc chăm sóc da cho trẻ đúng cách là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những lưu ý khi chăm sóc da cho trẻ.
Cần tắm nước sạch
Khi trẻ viêm da cơ địa nhiều cha mẹ quan niệm sai lầm là tắm lá sẽ giúp mát da, tốt cho da trẻ. Nhưng thực sự tắm lá khiến da khô hơn, do làm thay đổi độ pH da và có chứa nhiều vi khuẩn, chất bẩn gây nhiễm trùng trên da, khiến hàng rào bảo vệ da bị tổn thương. Vì vậy, tắm các loại nước lá, đặc biệt là vào mùa đông, sẽ là nguy cơ tiềm ẩn gây nên viêm da cơ địa.
Để tránh những tổn thương cho da của trẻ, mẹ chỉ nên tắm cho trẻ bằng nước đun sôi để nguội, đồng thời pha nước có nhiệt độ vừa phải để trẻ tắm. Nhiệt độ nước tắm dao động từ 36 – 38 độ C là phù hợp.
Cần sữa tắm có độ pH thích hợp
Khi tắm rửa vệ sinh da cho trẻ, tốt nhất không nên dùng xà phòng thông thường, thay vào đó hãy lựa chọn loại sữa tắm dành riêng cho trẻ, có tính acid nhẹ, giúp tái tạo và duy trì pH da, rửa sạch chất bẩn, không làm khô da và cũng không chứa các thành phần gây kích ứng.
Tránh các yếu tố gây bùng phát bệnh ở trẻ
Viêm da cơ địa có liên quan đến tình trạng dị ứng, nên chọn quần áo có chất liệu mềm mại, được làm từ các chất liệu thoáng, thấm hút tốt như sợi cotton hoặc sợi thiên nhiên, tránh các loại vải cứng, vải sợi đồ len dạ tiếp xúc trực tiếp với trẻ, vì có thể khiến trẻ khó chịu, ngứa ngáy, kích ứng da.
Khi bị viêm da cơ địa có thể bôi dưỡng ẩm và xịt khoáng thường xuyên trong ngày để làm dịu da cho trẻ. Ảnh minh hoạ.
Hạn chế cào gãi tổn thương
Trẻ bị viêm da cơ địa sẽ có triệu chứng khô da nên rất ngứa, tình trạng này dẫn đến phản xạ gãi, nên dễ dẫn đến bội nhiễm. Cha mẹ chú ý không cho trẻ gãi, chà xát, nếu có thì phải can thiệp ngay.
Khi trẻ ngứa ngáy có thể bôi dưỡng ẩm và xịt khoáng thường xuyên trong ngày để làm dịu da, giảm kích ứng và giúp trẻ không còn ngứa ngáy muốn cào gãi, có thể sử dụng kháng histamin theo chỉ định của bác sĩ để giảm ngứa cho trẻ.
Lời khuyên thầy thuốc
Phòng tránh viêm da cơ địa đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe của trẻ, vì đa số trường hợp viêm da cơ địa là mạn tính và hay tái phát. Ngoại trừ nguyên nhân do di truyền, các nguyên nhân khác gây viêm da cơ địa đến từ môi trường đều có thể phòng tránh được bằng các biện pháp:
- Khuyến khích cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, để đảm bảo sức khỏe và hệ miễn dịch.
- Giữ môi trường sống sạch sẽ, tránh khói bụi, lông động vật, độ ẩm cân bằng, không khí thoáng sạch.
- Không cho trẻ tiếp xúc với không khí ô nhiễm, các loại hóa chất sinh hoạt trong gia đình.
- Khi nhà có trẻ nhỏ nên hạn chế nuôi các loại vật nuôi như chó, mèo, chim cảnh… nếu nuôi phải vệ sinh sạch và hạn chế để trẻ tiếp xúc.
Nguy cơ trẻ mắc viêm da cơ địa khi giao mùa
Thời tiết giao mùa khiến không ít người gặp các bệnh lý về da. Trong đó, số bệnh nhi mắc viêm da cơ địa có xu hướng tăng đáng kể vào thời gian này.
Bác sĩ thăm khám trẻ mắc viêm da cơ địa tại Bệnh viện Da liễu Trung ương. Ảnh: BVCC
Da hanh khô trong mùa Thu Đông
Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, bé N.L.P (18 tháng tuổi, trú tại Thạch Thất, Hà Nội) được bà và mẹ đưa đi khám. Trẻ vào viện với khuôn mặt xước đỏ, thậm chí có vết xước mưng mủ.
Mẹ bé P cho hay: "Con được chẩn đoán viêm da cơ địa từ 1 tháng tuổi, gãi đến đâu mẩn ngứa nổi lan đến đó. Thời tiết càng khô hanh con lại càng ngứa. Mấy hôm nay, con lại bắt đầu ngứa nhiều, vì lo lắng nên gia đình tôi đưa con đi thăm khám".
Vừa dỗ con khóc, chị P.T.P. (Ba Đình, Hà Nội) cho biết suốt 3 ngày qua, con trai 13 tháng tuổi của chị thường quấy khóc và đưa tay cào mặt do ngứa.
"Vài hôm nay hai bên má của bé khô, ửng đỏ, con khóc quấy và ngứa rất nhiều. Các bác sĩ vừa thăm khám và chẩn đoán bé mắc viêm da cơ địa ở má", chị P., mẹ bệnh nhi chia sẻ.
Chia sẻ về vấn đề này, BSCKII Nguyễn Thùy Linh - Phó Trưởng khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết: Bước vào mùa Thu Đông, làn da của chúng ta trở nên hanh khô, giảm sức đề kháng. Từ đó, dẫn đến da bị suy yếu, kích ứng hay gặp các bệnh lý như viêm da, chàm, dị ứng, nấm da, vảy nến...
"Trong số này, dù chưa có thống kê cụ thể, nhưng sơ bộ cho thấy thời điểm này tình trạng trẻ mắc viêm da cơ địa gia tăng đáng kể. Đa phần có biểu hiện da khô quá, ngứa ngáy khó chịu và càng gãi càng ngứa, gây tổn thương da trầm trọng hơn", chuyên gia cho biết.
Bác sĩ Thùy Linh lý giải, tổn thương điển hình của viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ là các đám da đỏ bên trên có mụn nước nhỏ li ti tập trung thành đám rất ngứa. Những mụn nước này rất dễ vỡ, chảy dịch vàng. Nếu không được điều trị sẽ bị nhiễm trùng, tạo nên các vảy tiết màu vàng nâu trên da.
Tổn thương thường ở hai má, cằm và cẳng chân. Tình trạng này kéo dài mà không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách sẽ làm vảy tiết dày lên, lan ra toàn bộ vùng đầu mặt của trẻ. Nặng hơn nữa có thể gây ra tình trạng đỏ da toàn thân.
Đây là biến chứng nặng nhất trong chuyên ngành da liễu. Bởi, khi đó, những trao đổi chất qua da tăng lên cực mạnh, khiến cơ thể bị mất năng lượng nhiều, mất protein, mất nước toàn cơ thể. Bệnh nhân có thể bị rối loạn điện giải hoặc nguy hiểm tính mạng nếu không được điều trị, chăm sóc kịp thời.
Nguy cơ nhiễm trùng thứ phát
Trong khi đó, BSCKII Nguyễn Thanh Thùy - Trưởng khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, Bệnh viện Da liễu Trung ương cảnh báo, mặc dù viêm da cơ địa là bệnh không lây, nhưng nếu không được điều trị có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn, virus.
Đáng lo hơn, nhiều cha mẹ mắc sai lầm, nghĩ triệu chứng mẩn ngứa là bệnh đơn giản, chỉ cần tắm nước lá cho mát dịu, sau đó tự mua thuốc về bôi, bệnh sẽ ổn. Song, những phụ huynh này không biết rằng, việc lạm dụng bôi thuốc sẽ ảnh hưởng khôn lường. Thậm chí, nhiều bệnh nhi phải nhập viện vì tổn thương da nặng.
"Khi bị viêm da cơ địa, trẻ sẽ có biểu hiện khô da, mẩn đỏ, ngứa ngáy gây khó chịu. Cha mẹ bôi thuốc cho con, thấy trẻ đỡ ngay sau vài ngày và cứ nghĩ sẽ ổn. Tuy nhiên, cha mẹ không hề biết thuốc đó là corticoid, làm dịu ngứa rất nhanh", bác sĩ Thùy nhấn mạnh.
Bởi, nếu lạm dụng lâu ngày, thuốc sẽ gây những tác dụng phụ như rạn da, teo da, rậm lông và kèm các yếu tố nhiễm khuẩn khác, gây biểu hiện mẩn ngứa toàn thân. Dùng thuốc kéo dài sẽ dẫn đến việc điều trị khó khăn hơn.
Bác sĩ Vũ Nguyệt Minh - Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm lâm sàng, Bệnh viện Da liễu Trung ương cũng nêu thực trạng, 10 bệnh nhân thì có đến 9 người từng ra hiệu thuốc nói viêm da và được bán cho loại thuốc chứa cả corticoid, kháng sinh, kháng nấm.
"Chúng tôi thường gọi là thuốc 3 thành phần. Thông thường, thuốc chứa corticoid là thuốc kháng viêm không đặc hiệu, giúp giảm triệu chứng viêm da rất nhanh. Tuy nhiên, không phải viêm da nào cũng được chỉ định dùng. Chưa kể đến việc tự ý điều trị kéo dài, làm tổn thương trên da nặng hơn dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh, tác dụng phụ và thậm chí gây biến chứng", bác sĩ Minh cảnh báo.
Các chuyên gia khuyến cáo, để điều trị viêm da cơ địa, việc chăm sóc da cho trẻ là rất quan trọng, giúp bệnh được ổn định và tránh tái phát. Điều này cần sự tỉ mỉ khi chăm sóc và sự hợp tác chặt chẽ giữa thầy thuốc và cha mẹ của trẻ.
Cha mẹ không nên bôi, tắm cho trẻ bằng các nước lá không rõ nguồn gốc. Bởi, đây chính là nguyên nhân làm tình trạng bệnh của trẻ nặng thêm. Luôn luôn chú ý loại bỏ các yếu tố kích ứng làm cho tình trạng của bệnh nặng lên ví dụ như bụi, mạt nhà, phấn hoa, lông súc vật... Không nên cho trẻ ăn các loại thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng hoặc thực phẩm lạ.
Ngoài ra, những trẻ bị viêm da cơ địa nên được tắm bằng những loại sữa tắm dịu nhẹ, ít kích ứng và có tính chất dưỡng ẩm. Đồng thời, tắm nước không quá nóng và không nên ngâm trẻ quá lâu.
Bác sĩ nhấn mạnh, khi thấy trẻ có biểu hiện mẩn đỏ, khô da nhiều, cha mẹ cần đưa con đến các cơ sở y tế chuyên khoa. Từ đó, được thăm khám xác định căn nguyên, điều trị kịp thời, tránh xảy ra biến chứng.
Nhiễm trùng nặng vì trị nám bằng thuốc chứa axit Được người quen giới thiệu, bệnh nhân mua thuốc trị nám ngoài chợ giá 200.000 đồng. Sau khi sử dụng, gò má của chị bị bong tróc, rỉ dịch, nhiễm trùng nặng. Sáng 10/12, theo thông tin từ Bệnh viện Da liễu TP.HCM, trường hợp này là người phữ nữ 44 tuổi ngụ tại Tiền Giang. Hơn một tháng trước, chị được người...