Tương lai ‘xóa sổ’ HIV đang đến gần?
Đột phá trong những trường hợp điều trị HIV có thể là hy vọng để thế giới sớm tìm ra phương pháp chữa khỏi căn bệnh thế kỷ này.
Những dấu hiệu tích cực trong thử nghiệm điều trị HIV đều có thể là hy vọng tìm ra lời giải cho căn bệnh này. Ảnh: News Medical.
Hy vọng về một giải pháp điều trị bệnh HIV/AIDS được nhen nhóm sau khi thế giới mới đây xác nhận người thứ 5 được chữa khỏi.
Hôm 20/2, các bác sĩ ở California, Mỹ đã xác nhận ông Paul Edmonds trở thành người thứ 5 trên thế giới được chữa khỏi HIV khi dùng liệu pháp ghép tế bào gốc để điều trị bệnh bạch cầu tủy cấp tính.
Điểm chung ở cả 5 bệnh nhân là khi sử dụng cấy ghép tế bào gốc đã xuất hiện đột biến hiếm gặp CCR5 Delta 32, với chỉ 1-2% dân số mang đột biến này.
Virus HIV sử dụng CCR5 như một đồng thụ thể, hay như “cánh cửa” để xâm nhập vào tế bào. Với đột biến Delta 32, thụ thể CCR5 không còn để virus đi qua, tiến vào tế bào, giúp người bệnh tránh nhiễm HIV, theo Nature.
Những trường hợp chữa khỏi HIV tuy ít, nó cũng mở ra những hiểu biết và kỳ vọng để thế giới từng bước tìm ra phương pháp điều trị căn bệnh vốn được coi là “án tử” với những người mắc phải.
Những phát hiện mới nhất
Trong một nghiên cứu được nhóm các trường đại học tại Trung Quốc phối hợp, các nhà nghiên cứu đã công bố bước tiến trong phát triển vaccine chống lại virus HIV, theo Global Times.
Nghiên cứu được đăng tải trên website HKUMed hôm 31/1 cho biết các nhà khoa học đã thử nghiệm trên khỉ và phát hiện vaccine DNA tăng cường PD-1 có thể tạo ra khả năng miễn dịch cho tế bào T CD8 đặc hiệu ở khỉ bị nhiễm AIDS.
Những con khỉ được tiêm vaccine đã không còn phát hiện AIDS trong 6 năm mà không cần điều trị bằng thuố.c kháng virus. Nghiên cứu này cung cấp thêm những thông tin về phát triển vaccine tăng cường PD-1, hứa hẹn trở thành vaccine DNA có thể phòng ngừa và như liệu pháp miễn dịch bệnh AIDS.
“Hy vọng rằng vaccine này có thể được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các biện pháp can thiệp y sinh khác cho những người mắc HIV trong tương lai”, Chen Zhiwei, trưởng nhóm nghiên cứu trên, cho biết.
Nếu phương pháp này hiệu quả ở người, một loại vaccine điều trị virus HIV-1 mà không cần thuố.c kháng virus sẽ được nhân rộng.
Hiện tại, vaccine đang ở thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 để kiểm tra xem liệu kết quả tích cực có thể xuất hiện ở người hay không, dự kiến được công bố vào giữa năm nay.
Video đang HOT
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu thừa nhận vẫn còn chặng đường khá xa để kiểm chứng độ hiệu quả của vaccine trong điều trị HIV/AIDS.
Lu Hongzhou, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân số 3 Thâm Quyến, nói rằng động vật không thể hiện phản ứng miễn dịch đầy đủ ở người, do đó, khó đán.h giá khả năng phản ứng và nhân lên của virus HIV.
Ngoài ra, khả năng đột biến nhanh và né miễn dịch cũng là trở ngại với những nghiên cứu vaccine HIV.
Các nhà khoa học vẫn trên đường tìm cách điều trị HIV/AIDS. Ảnh: YaleNews.
Một nghiên cứu khác tập trung vào việc thu hẹp các ổ chứa virus HIV tiềm ẩn. Ổ chứa HIV tiềm ẩn là các tế bào bị nhiễm HIV nhưng không hoạt động sản sinh virus HIV mới.
Với tình trạng này, bệnh nhân HIV phải liên tục dùng thuố.c điều trị HIV, nếu không, những ổ chứa tiềm ẩn có thể hoạt động và sản sinh virus mới, theo Managed Healthcare Executive.
Trong nghiên cứu được đăng trên Tạp chí về Bệnh truyền nhiễm, các nhà khoa học thuộc Đại học Bắc Carolina đã thử nghiệm thuố.c trị ung thư Zolina kết hợp liệu pháp miễn dịch trên 9 bệnh nhân.
Kết quả thu được những tác động khiêm tốn đến khả năng kháng virus và thu hẹp ổ chứa HIV tiềm ẩn, song không duy trì được lâu dài.
“Cách tiếp cận này đã có thể giảm ổ chứa virus, nhưng mức giảm không đáng kể để có ý nghĩa thống kê”, David Margolis, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.
Nhiều thách thức phía trước
Kể từ khi những ca AIDS đầu tiên được phát hiện vào năm 1981, đến nay, HIV/AIDS đã giế.t chế.t khoảng 40 triệu người và vẫn là tình trạng sức khỏe nghiêm trọng toàn cầu, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Hiện chưa có phương pháp điều trị virus HIV. Dù các liệu pháp kháng virus được chứng minh hiệu quả trong kiểm soát lây nhiễm, việc tạo ra thuố.c đặc trị AIDS và vaccine ngừa HIV vẫn đang là bài toán với các nhà khoa học.
Những trường hợp được chữa khỏi HIV có thể là tia hy vọng, song một thực tế là ghép tế bào gốc cần nhiều yếu tố như người hiến tặng, quy trình phức tạp và đột biến siêu hiếm khiến đây khó trở thành cách điều trị HIV quy mô lớn, ông Lu Hongzhou nhận định.
Bất chấp khó khăn, các nhà khoa học tin rằng với phát triển của khoa học công nghệ và hợp tác quốc tế, một thế giới “không còn AIDS” sẽ không phải điều viển vông.
Giải pháp giúp tuân thủ dùng thuố.c điều trị HIV mỗi ngày
Tuân thủ dùng thuố.c điều trị HIV/AIDS mỗi ngày sẽ giúp người có HIV sống khỏe mạnh và giảm nguy cơ lây truyền HIV qua đường tìn.h dụ.c...
Điều trị HIV bao gồm việc sử dụng các loại thuố.c có hiệu quả cao gọi là liệu pháp kháng virus (ART), có tác dụng kiểm soát lượng virus HIV trong má.u của bạn (tải lượng vius).
Điều trị thuố.c kháng virus (ARV) được khuyến nghị cho tất cả những người nhiễm HIV và người nhiễm HIV nên bắt đầu điều trị ARV càng sớm càng tốt, sau khi được chẩn đoán, thậm chí ngay trong ngày có kết quả xét nghiệm HIV dương tính.
Những người điều trị ART sử dụng kết hợp các loại thuố.c điều trị HIV được gọi là phác đồ điều trị HIV. Phác đồ điều trị ban đầu của một người thường bao gồm ba loại thuố.c điều trị HIV từ ít nhất hai nhóm thuố.c khác nhau, phải được sử dụng hàng ngày.
Nhiều người nhiễm HIV dùng hai hoặc nhiều loại thuố.c điều trị HIV khác nhau kết hợp trong một viên thuố.c. Có rất nhiều lựa chọn về các loại thuố.c kết hợp này. Ngoài ra, còn có thuố.c tiêm điều trị HIV tác dụng kéo dài, được tiêm hai tháng một lần.
Người có HIV cần dùng thuố.c đều đặn hàng ngày để sống khỏe mạnh.
1. Những yếu tố ảnh hưởng đến việc dùng thuố.c điều trị HIV mỗi ngày
Uống thuố.c điều trị HIV mỗi ngày có thể khó khăn. Ví dụ, việc nhớ khi nào nên uống thuố.c điều trị. Một số phác đồ bao gồm uống nhiều viên thuố.c mỗi ngày, uống cùng hoặc không cùng thức ăn hoặc uống trước hay sau các loại thuố.c điều trị bệnh khác...
Do đó, lập lịch trình về thời gian và cách dùng thuố.c có thể hữu ích hoặc trao đổi với bác sĩ về việc dùng viên thuố.c kết hợp.
Các yếu tố khác có thể gây khó khăn cho việc dùng thuố.c điều trị HIV hàng ngày, bao gồm:
- Các vấn đề khi dùng thuố.c : Chẳng hạn như khó nuốt thuố.c, có thể khiến việc duy trì điều trị trở nên khó khăn hơn. Bác sĩ có thể đưa ra những lời khuyên và cách để giải quyết những vấn đề này.
- Tác dụng phụ của thuố.c: Chẳng hạn như buồn nôn hoặc tiêu chảy, có thể khiến người bệnh không muốn dùng thuố.c. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về điều này để có cách xử lý thích hợp như dùng thuố.c hỗ trợ, tư vấn dinh dưỡng để đảm bảo bạn đang nhận được các chất dinh dưỡng quan trọng, có thể giúp giải quyết các tác dụng phụ thường gặp nhất.
- Lịch trình bận rộn: Việc đi làm hoặc đi xa nhà có thể khiến bạn dễ quên uống thuố.c. Lập kế hoạch trước có thể giúp ích hoặc bạn có thể mang thêm thuố.c điều trị HIV tại nơi làm việc hoặc theo người... để phòng khi bạn quên uống ở nhà.
- Bị bệnh hoặc bị trầm cảm: Cảm giác của bạn về mặt tinh thần và thể chất có thể ảnh hưởng đến việc bạn có sẵn sàng sử dụng thuố.c điều trị HIV hay không. Bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ là nguồn thông tin quan trọng, giúp bạn có thể nhận được các dịch vụ và hỗ trợ sức khỏe tâm thần mà bạn có thể cần.
- Sử dụng rượu hoặc m.a tú.y:Nếu việc sử dụng chất gây nghiệ.n cản trở khả năng dùng thuố.c thường xuyên của bạn hoặc cản trở khả năng giữ cho bản thân khỏe mạnh, bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp để cai thuố.c hoặc quản lý tình trạng này tốt hơn.
- Sự kỳ thị: Sự kỳ thị liên quan đến HIV, khiến một số người bỏ lỡ liều thuố.c vì sợ rằng những người khác có thể biết được tình trạng nhiễm HIV của mình. Các nhóm hỗ trợ và cộng đồng trực tuyến của những người nhiễm HIV, thường có thể hữu ích nếu bạn cảm thấy dễ bị tổn thương.
2. Một số mẹo giúp bạn tuân thủ dùng thuố.c điều trị HIV uống mỗi ngày
Ứng phó với tác dụng phụ nghiêm trọng của thuố.c điều trị HIV
- Tuân thủ kế hoạch điều trị:Thực hiện theo kế hoạch điều trị của bạn mà bác sĩ đã chỉ định. Tùy thuộc vào chế độ điều trị, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn biết thời điểm uống thuố.c, có nên uống cùng hoặc không cùng với một số loại thực phẩm nhất định.
Nếu bạn có thắc mắc về thời điểm và cách dùng thuố.c điều trị HIV, hãy trao đổi với bác sĩ để được hiểu rõ. Khi hiểu rõ được lợi ích của việc tuân thủ này, bạn sẽ tuân thủ uống thuố.c tốt hơn.
- Tạo một thói quen:Thêm việc dùng thuố.c điều trị HIV vào những việc bạn đã làm hàng ngày. Ví dụ, nếu bác sĩ kê toa thuố.c điều trị HIV uống vào mỗi sáng cùng với thức ăn, hãy tạo thói quen uống thuố.c vào bữa sáng.
- Dùng hộp đựng thuố.c hàng tuần hoặc hàng tháng : Các loại hộp này có ngăn cho từng ngày trong tuần, để giúp bạn nhớ xem mình đã uống thuố.c ngày hôm đó hay chưa.
- Đặt báo thức:Đặt báo thức trên đồng hồ hoặc điện thoại về thời gian bạn dùng thuố.c điều trị HIV.
- Ghi nhật ký hàng ngày hoặc sử dụng lịchđể theo dõi những ngày bạn đã dùng thuố.c điều trị HIV.
- Tải xuống một ứng dụng từ Internet về máy tính hoặc điện thoại thông minh của bạn để nhắc nhở bạn khi nào nên uống thuố.c điều trị HIV. Tìm kiếm "ứng dụng nhắc nhở" và bạn sẽ tìm thấy nhiều lựa chọn.
- Nhờ một thành viên trong gia đình hoặc bạn bè động viên bạn và gọi điện, nhắn tin hoặc gửi email hàng ngày để nhắc nhở bạn uống thuố.c điều trị HIV. Điều này có thể đặc biệt hữu ích khi bạn đang hình thành thói quen dùng thuố.c điều trị HIV hoặc điều chỉnh chế độ điều trị mới.
- Thường xuyên trao đổi và hẹn lịch khám với bác sĩlà rất quan trọng để theo dõi lượng virus trong má.u, đảm bảo lượng virus không bị phát hiện và nhận được hỗ trợ y tế khác và trao đổi với bác sĩ về bất kỳ những băn khoăn, thắc mắc nào liên quan đến thuố.c và bệnh của mình hoặc về bất kỳ trợ giúp nào mà bạn có thể cần để tuân thủ kế hoạch điều trị của mình.
Hãy cởi mở trao đổi với bác sĩ để xác định các rào cản trong việc theo kịp phác đồ điều trị HIV và cách giải quyết những rào cản đó. Hiểu các vấn đề có thể gây khó khăn này sẽ giúp bạn và bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất cho bạn.
8 yếu tố có thể làm thất bại điều trị HIV Thất bại trong điều trị HIV xảy ra khi thuố.c kháng virus ARV không còn khả năng ức chế virus hoặc ngăn chặn sự suy giảm hệ thống miễn dịch, khiến bạn dễ bị nhiễ.m trùn.g cơ hội. Thất bại điều trị có thể được phân loại là do virus (liên quan đến virus), do miễn dịch(liên quan đến hệ thống miễn dịch)...