“Tứ đại Quốc khuyển” Việt Nam, muốn mua cũng phải chờ cả năm
Dingo Đông Dương được biết đến là một trong “Tứ đại Quốc khuyển” của Việt Nam, nhưng không phải ai cũng một lần từng gặp qua giống chó này.
Theo thông tin từ hội chơi chó Dingo thì, Dingo Đông Dương đã xuất hiện từ rất lâu, thậm chí từ khi các Vua Hùng, nhờ những phát hiện qua các tài liệu khảo cổ và lịch sử. Đáng chú ý nhất về giống chó này là từng xuất hiện trong “đội khuyển binh của Nguyễn Xí”.
Dingo Đông Dương là một trong Tứ đại Quốc khuyển
Giống chó này rất đẹp và lanh lợi, không thua kém gì các giống nước ngoài
Tuy nhiên, do không có được sự quan tâm của cộng đồng cùng với những suy nghĩ cổ hủ, quan niệm sai lệch khiến Dingo Đông Dương đã từng không được xem là một loài đáng nuôi và phát triển.
Theo Nguyễn Hải (TP. Hồ Chí Minh), chủ trại Dingo Đông Dương Kennel thì, người Việt Nam yêu mến chó bản địa, nhưng trong quan niệm về chó, nếu chó có “đốm lưỡi thì nuôi, đốm đuôi thì thịt” hay “chó tru là điềm xui rủi cho gia chủ”. Những điều đó đều gián tiếp ám chỉ Dingo Đông Dương vì những đặc điểm đặc biệt của chúng.
Bộ lông mượt, màu sắc đẹp cùng khuôn mặt đáng yêu
“Chỉ vì những khuyết điểm trên, vô tình nó đã che mờ đi những ưu điểm về tính cách, sự tinh khôn, về hình thể, bộ lông mịn màng với màu sắc hoang dã và sức khỏe cơ bắp linh hoạt, dẻo dai của Dingo. Kết cục góp phần to lớn đẩy chúng tới bờ vực tuyệt chủng, biến mất”, anh Hải nói.
Chính vì những lý do đó, số lượng giống chó này ở Việt Nam hiện không còn nhiều. Để kiếm được một con Dingo các vùng cao, sâu trong rừng, trên núi, trong bản làng đã là chuyện rất khó, chưa xét đến có đạt đủ tiêu chuẩn để nhân giống hay không.
Video đang HOT
Cộng đồng chơi Dingo đang phát triển mạnh ở Việt Nam
Theo hội chơi chó Dingo Đông Dương, nếu may mắn tìm được một “bé ” đạt đủ tiêu chí thì phải tìm cách mang về chăm sóc từ nhỏ. Nếu may mắn phát triển tốt (về khung xương, hình thể, màu sắc…) thì còn có giá trị, nếu lớn không ra dáng thì công sức đổ sông đổ biển.
Khó khăn là thế, nhưng để nhân giống Dingo cũng là một điều không hề đơn giản. Vì theo anh Hải, một điều ai quan tâm đến loài này cũng hiểu là từ đầu tìm một con Dingo Đông Dương thuần chủng 100% là điều không thể. Thậm chí, bắt chó hoang trong rừng vẫn bị lai tạp.
Việc nhân giống còn gặp nhiều khó khăn
“Vậy nên phải tìm chó Dingo gần với tiêu chí nhất nhân giống với nhau, từ đời này dưỡng đến đời sau làm sao cho các đời sau ổn định nhất có thể. Phần này mình may mắn được các bạn bảo tồn Dingo của Úc hỗ trợ về mặt khoa học và dinh dưỡng”, anh Hải chia sẻ.
Do những yếu tố trên, nên cách đây 1 – 2 năm số lượng con đạt chuẩn toàn Việt Nam chỉ chưa đến 15 con. Đạt theo tiêu chuẩn của hội chơi Dingo cũng chỉ khoảng 30 con. Cũng bởi vậy, nhiều người đã nhận nhầm chó Dingo Đông Dương với giống chó Lài.
Số lượng chó Dingo tại Việt Nam hiện rất ít
Theo hội chơi Dingo Đông Dương, trước đây, khi chưa phân biệt được các dòng chó, người ta chỉ đánh giá trên mắt thường và thông tin hạn chế. Một khoảng thời gian dài “ông bà ta” đã không phân biệt được Dingo Đông Dương mà nhầm lẫn gọi nó là chó lai. Đến khi Pháp sang và gọi nó là Indochina Dingo thì mọi người mới biết nó là 1 giống chó riêng.
Cho đến ngày nay khi khoa học phát triển, nhờ được sự hỗ trợ của các nước bạn và cộng động yêu quý Dingo Đông Dương, thì Dingo Đông Dương đã được cộng đồng – những người bảo tồn và các nhà khoa học thế giới dần công nhận.
Giá Dingo Đông Dương hiện khoảng 5 triệu đồng/con
Hiện nay, giá của một con Dingo Đông Dương đang khoảng 5 triệu đồng. Mức giá này vẫn còn thấp so với độ quý hiếm của dòng chó này. Song, do chưa thực sự nhân rộng và được nhiều người biết tới, nên đôi khi khách phải chờ cả năm mới có thể sở hữu một con Dingo Đông Dương.
Ai là "Thần tổ" của nghề nông, lễ rước "Lúa thần" có gì đặc biệt?
Hùng Vương cũng được coi là Thần tổ của nghề nông, vì thế tại Phú Thọ, trong nhiều lễ hội đầu năm, mọi người sẽ dễ nhận ra những nghi thức và diễn xướng dân gian gắn liền với cây lúa, hạt thóc hay vua quan dạy dân cày cấy... vô cùng độc đáo.
Truyền thuyết kể rằng các Vua Hùng thường đi thăm dân, dạy dân trồng lúa, cấy lúa và cùng các lão làng khấn vía lúa, cầu trời đất cho dân no đủ. Nơi Vua Hùng lên gọi Vía lúa là đỉnh núi Hùng, nay là đền Thượng trên núi Nghĩa Lĩnh (thuộc di tích quốc gia đặc biệt Đền Hùng ở xã Hy Cương, TP.Việt Trì, tỉnh Phú Thọ).
Nhớ người dạy dân làm nông
Lễ rước Thần Lúa ở Hội Trò Trám (xã Tứ Hạ, Lâm Thao, Phú Thọ). Ảnh: N.H
Trong đền Thượng, có thờ một tảng đá đẽo hình vỏ trấu rất to, người dân thường tổ chức, thực hiện nghi lễ tế "Lúa thần" vào ngày mùng 1 tháng Giêng và ngày mùng 10 tháng 10 âm lịch hàng năm.
Người dân vẫn truyền lại rằng, tại chính nơi đây, từ thuở khai lập Nhà nước Văn Lang, các Vua Hùng hàng năm kế tục nhau lên cầu trời đất, khấn tế gọi vía hạt Lúa thần và cầu cho mưa thuận gió hòa, an dân hạnh phúc...
Tục thờ lúa không chỉ diễn ra ở đền Thượng mà nhiều địa phương khác trong tỉnh Phú Thọ. Tại các lễ hội truyền thống, những nghi lễ, diễn xướng liên quan đến cây lúa, hạt thóc cũng được đan xen thực hiện nhằm tưởng nhớ đến công ơn của các vị Vua Hùng đã có công hướng dẫn người dân làm nông nghiệp.
Cụ thể, ở xã Thanh Đình, TP.Việt Trì, năm nào cũng vậy, cứ vào ngày mùng 4 tháng Giêng lại diễn ra lễ cầu mùa với tục hèm độc đáo rước ông Khiu, bà Khiu.
Trên kiệu rước ông Khiu, bà Khiu để cỏ de (một loại cỏ có lá giống lá lúa) buộc lẫn bó lúa tẻ, lúa nếp và một ít hạt ngô, đậu, khoai sọ và một cái bánh chưng dầy. Sau khi chủ tế thực hiện nghi lễ ở Gò tế thánh (cánh đồng Ghệ), ông Khiu bưng mâm lúa và ngũ cốc, bà Khiu cầm chiếc bánh chưng tung xuống sân cho dân làng tranh lấy khước.
Hay như tục rước lúa thần trong Lễ hội Trò Trám ở xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao, diễn ra vào sáng ngày 12 tháng Giêng. Trong lễ hội, dân làng tổ chức rước "Lúa thần" và diễn trò trình nghề Tứ dân chi nghiệp.
"Lúa thần" là một khóm lúa bông dài, hạt mẩy, chủ tế chọn từ vụ mùa năm trước, đến Tết thêm một cây mía đủ ngọn. Cả khóm lúa và cây mía tượng trưng cây lúa thần. Đám rước đi quanh làng, về miếu Trám, khóm "lúa thần" được đặt lên bàn thờ và phường Trám diễn trò trình nghề.
Mong mùa màng bội thu
Lễ hội Vua Hùng dạy dân cấy lúa ở phường Minh Nông, TP.Việt Trì là lễ hội tái hiện rõ nét truyền thuyết về Vua Hùng dạy dân cấy lúa. Đó là lệ cầu xuống đồng vào ngày 1/6 và 1/11 âm lịch.
Theo tục lệ, dân làng chọn cử một cụ cao niên, làm lễ tế Thần Nông tại đàn xây trên khu ruộng Tịch điền, lễ vật gồm ván xôi gà, trầu cau, vài bó mạ, cây nêu cao. Sau khi tế lễ xong thì làm lễ xuống đồng.
Ông chủ tế kiêm chủ điền lúc này đóng vai tượng trưng cho Vua Hùng cùng các quan viên, hội đồng kỳ mục và đông đảo bà con dân làng ra ruộng cấy lúa. Một người cầm hương, một người cầm mạ, một người cầm lọng che cho chủ tế.
Ông chủ tế xắn quần, áo tế rồi cầm mạ lội xuống ruộng, cấy xong bó mạ thì lên bờ. Dân làng cùng nhau ùa xuống cấy tiếp trong không khí náo nhiệt, vui vẻ với mong muốn người người thạo việc, mùa màng bội thu, đông đàn dài lũ, người người no đủ. Cấy xong thửa ruộng, dân làng cùng ông chủ tế làm lễ tạ Thần Nông rồi cùng các quan viên, kỳ mục, bô lão trong làng về đền làm lễ tạ Thành hoàng.
Tại làng Cổ Tích (xã Hy Cương, TP.Việt Trì), có Lễ hạ điền được tổ chức vào ngày 25 tháng 5 âm lịch. Lễ vật gồm ván xôi gà và ba bó mạ. Ông Chúa đồng (người được dân làng chọn cử) chít khăn đỏ, áo đỏ xuống đồng cấy lúa. Khi Chúa đồng cấy xong, dân làng lấy bùn nhão tung vào Chúa đồng làm cho Chúa đồng ướt hết, với ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa.
Ở Kẻ Thiệc (tức xã Hà Thạch, thị xã Phú Thọ), lễ hạ điền được tổ chức vào ngày mùng 1 tháng 6 âm lịch. Ông Chúa đồng cấy xong lại cắm thêm mấy mầm khoai môn.
Lễ hạ điền ở xã Thụy Vân, TP.Việt Trì cũng được tổ chức vào ngày 15 tháng 6 âm lịch. Chúa điền lo 100 miếng trầu cau, đồng thời mỗi giáp phải sửa một ván xôi gà đem ra đình. Chúa điền làm lễ cúng thần linh trong đình rồi mới xuống ruộng cắm một cây nêu và cấy từ 8 - 12 khóm lúa quanh cây nêu. Một nghi thức không thể bỏ qua trong các lễ hội trên là trước lúc Chúa đồng xuống đồng cấy mở đầu thời vụ thì phải làm lễ cúng Thần Nông.
Ngô Hùng
Phú Thọ: Bí thư, Chủ tịch tỉnh "đội mưa" dâng hương ở Đền Hùng Chiều 24/1 (tức 30 Tết), dù thời tiết mưa rét, nhiều nơi xuất hiện mưa đá, tuy nhiên tại Điện Kính Thiên trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh thuộc Khu di tích lịch sử Đền Hùng, Bí thư và Chủ tịch tỉnh cùng đông đảo lãnh đạo các sở, ban ngành của tỉnh Phú Thọ vẫn tiến hành dâng hương tưởng niệm, tri ân...