‘Trường Việt Úc nên thu hồi quyết định từ chối 40 học sinh’

Một số luật sư cho rằng quyết định từ chối học sinh của trường Việt Úc đang vi phạm quy định của Luật Giáo dục, Luật Trẻ em. Nhà trường nên giải quyết bằng cách thu hồi quyết định.

Thạc sĩ Nguyễn Hải Nam, giảng viên ĐH Nguyễn Tất Thành, TP.HCM, cho rằng về tâm lý, việc trường Dân lập Quốc tế Việt Úc (VAS) từ chối dạy học sinh chẳng khác nào đuổi học các em. Điều này gây tâm lý tiêu cực cho trẻ, dù các em không có lỗi, đi ngược lại tinh thần của Luật Giáo dục.

Luật sư cho rằng hành động phản đối chính sách học phí của phụ huynh trường Dân lập Quốc tế Việt Úc là quyền được lên tiếng, không vi phạm pháp luật, không thể lấy lý do từ chối học sinh. Ảnh: Minh Nhật.

Lý do chưa thỏa đáng

Căn cứ những lý do mà trường Việt Úc đưa ra để từ chối tiếp nhận học sinh trong năm 2020-2021, luật sư Tạ Minh Trình, Đoàn Luật sư TP.HCM, nhận thấy mấu chốt vấn đề xoay quanh việc giữa nhà trường và phụ huynh chưa có sự đồng thuận trong việc thu học phí trong giai đoạn ảnh hưởng dịch Covid-19.

Luật sư Trình cho rằng lý do này chưa thỏa đáng, kiểu “giận cá chém thớt”. Hành động từ chối tiếp nhận học sinh của VAS tiêu cực, đi ngược các giá trị trong giáo dục, xâm phạm quyền học tập của công dân, quyền bình đẳng về học tập của học sinh.

Xét về mặt pháp lý, quan hệ giữa trường và phụ huynh học sinh là dân sự. Dù trường và phụ huynh không ký hợp đồng đào tạo, xác định rõ thời hạn, ý chí của các bên tại thời điểm tiếp nhận học sinh, giữa trường và phụ huynh xác định có sự gắn kết lâu dài, ít nhất là “một cấp học”.

Đóng học phí là một giai đoạn trong thời gian thực hiện cam kết nên nếu không đồng thuận, các bên có quyền khởi kiện, yêu cầu tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp.

Ngoài ra, trường học, không phân biệt là trường công lập hay dân lập, phải tạo ra mục đích, sứ mệnh là đào tạo con người phát triển toàn diện. Trường học hình thành nhân cách, phẩm chất của các em có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp.

Trường học không đơn thuần chỉ là hoạt động giáo dục phải mang lại lợi ích kinh tế là trên hết. Nhà trường đơn phương cho thôi học các học sinh đã vi phạm nghiêm trọng mục tiêu nêu tại điều 4 của Luật Giáo dục và ảnh hưởng quyền được giáo dục của các em học sinh.

“Trong việc này, học sinh không có lỗi, không vi phạm nội quy, quy chế của nhà trường và không thuộc các trường hợp buộc phải thôi học. Do đó, trường Việt Úc đơn phương từ chối học sinh là hành vi chưa phù hợp quy định của pháp luật”, luật sư Tạ Minh Trình khẳng định.

Tương tự, thạc sĩ Nguyễn Hải Nam nêu giáo dục là dịch vụ đặc biệt, không chỉ tuân thủ theo Luật Dân sự, mà còn tuân thủ theo các quy định của Luật Giáo dục, Luật Trẻ em.

Thạc sĩ Nam đặt giả thuyết giữa nhà trường và phụ huynh có ký kết hợp đồng nào đó nhưng điều đó không có nghĩa khi có bất đồng về học phí, nhà trường có quyền đơn phương chấm dứt và buộc học sinh phải nghỉ.

Giáo dục là dịch vụ đặc biệt, không chỉ tuân thủ theo Luật Dân sự, mà còn tuân thủ theo các quy định của Luật Giáo dục, Luật Trẻ em.

Thạc sĩ Nguyễn Hải Nam

Đi học là quyền cơ bản của công dân mà Hiến pháp đã quy định. Luật Giáo dục cũng quy định người học có quyền được tôn trọng, bình đẳng về cơ hội giáo dục và học tập; phát triển tài năng, năng khiếu, sáng tạo, phát minh; cung cấp đầy đủ thông tin về việc học tập, rèn luyện của mình; trực tiếp hoặc thông qua đại diện hợp pháp kiến nghị với cơ sở giáo dục các giải pháp góp phần xây dựng cơ sở giáo dục, bảo vệ quyền, lợi ích của người học…

Do đó, nếu chỉ vì sự bất đồng ý kiến về học phí, nhà trường cho học sinh nghỉ là chưa phù hợp quy định về của Luật Giáo dục.

“Giả sử giữa nhà trường và phụ huynh có ký kết hợp đồng dịch vụ thì cũng phải căn cứ vào mức độ vi phạm của phụ huynh (hoặc học sinh) có vi phạm nghiêm trọng hợp đồng đến mức phải đơn phương chấm dứt hay không. Cần phải căn cứ các quy định pháp luật, chứ không thể nói nhà trường là nơi cung cấp dịch vụ thì có thể chấm dứt, từ chối cung cấp dịch vụ bất cứ lúc nào”, giảng viên ĐH Nguyễn Tất Thành nói.

Trường nên thu hồi quyết định

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Thương mại Luật gia Việt Nam, cho rằng trường Việt Úc nên thu hồi quyết định từ chối tiếp nhận học sinh, bởi đây là hành động sai về mặt pháp luật. Phụ huynh có quyền yêu cầu nhà trường tiếp tục dạy con em mình.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Thương mại Luật gia Việt Nam, cho rằng trường Việt Úc nên thu hồi quyết định từ chối nhận 40 học sinh. Ảnh: NVCC.

“Trường đưa ra lý do vì bất đồng ý kiến về học phí, phụ huynh có hành động chống đối, gây rối trật tự để từ chối học sinh là chưa đúng. Nếu bất đồng ý kiến, phụ huynh có quyền lên tiếng. Việc giăng băng rôn, biểu ngữ thể hiện sự lên tiếng đó. Hành động này vẫn nằm trong khuôn khổ của pháp luật. Phụ huynh nếu sai, gây rối trật tự, đã có cơ quan chức năng xử lý. Trường không thể lấy lý do đó để đuổi học sinh, đơn phương chấm dứt hợp đồng”, luật sư Hậu nói.

Mặt khác, theo luật sư Hậu, kể cả trong hợp đồng nhà trường và phụ huynh đã ký kết có quy định trường được tự ý chấm dứt hợp đồng khi phụ huynh có hành vi quấy rối, gây mất an ninh trật tự, đây là quy định sai về mặt pháp luật. Do đó, nhà trường không thể căn cứ điều này để từ chối học sinh.

“Tranh chấp giữa hai bên không nên đưa học sinh vào. Cách làm của nhà trường không chuyên nghiệp, không đúng với quy định của luật pháp, phản giáo dục”, luật sư Hậu chia sẻ.

Chung ý kiến, luật sư Tạ Minh Trình và thạc sĩ Nguyễn Hải Nam cho rằng các bên cần bình tĩnh giải quyết vụ việc trên tinh thần cầu thị, hợp tác. Trường Việt Úc nên rút lại thông báo từ chối tiếp nhận học sinh đã ban hành. Nhà trường mời phụ huynh làm việc công khai các khoản chi phí phát sinh, nên thu các chi phí hợp lý để duy trì hoạt động của trường.

Nếu các bên vẫn không thống nhất, phụ huynh nộp đơn khởi kiện, yêu cầu tòa án có thẩm quyền giải quyết. Trong thời gian tòa giải quyết vụ án, nhà trường phải đảm bảo quyền được học tập của học sinh nếu phụ huynh còn nhu cầu.

“Phụ huynh có ý kiến về học phí là điều bình thường bởi đó là quyền của họ. Nếu nhà trường cảm thấy không đáp ứng được yêu cầu của phụ huynh, cần giải trình rõ lý do. Phụ huynh không chấp nhận thì có thể tự nguyện rút hồ sơ”, thạc sĩ Nam cho hay.