Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, Hải Phòng sáng tạo cách dạy vần cho học sinh
Trường tiểu học Võ Thị Sáu (Hải Phòng) đã đổi mới phương pháp dạy học, sáng tạo trong việc dạy những bài dạng nhiều vần, tạo hứng thú học tập cho học sinh.
Trường tiểu học Võ Thị Sáu ( quận Lê Chân, Hải Phòng) vừa tổ chức chuyên đề chuyên môn cấp quận “ Dạy học tiếng Việt theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 kiểu bài dạy vần mới”.
Tại chuyên đề, các đại biểu được dự tiết dạy minh họa tiếng Việt 1, bài 59 với bài dạy vần “ang, ăng, âng” do cô giáo Hoàng Thị Thúy và các em học sinh lớp 1A7 thực hiện.
Phần lên lớp minh họa của cô giáo Hoàng Thị Thúy và các em học sinh lớp 1A7 thực hiện (Ảnh: DT)
Với sự chuẩn bị chu đáo, phương pháp dạy học sáng tạo, linh hoạt, biết kế thừa những điểm mạnh của mô hình trường học VNEN, tiếng Việt công nghệ giáo dục nên giờ học đạt được hiệu quả cao, học sinh chủ động, tích cực, thao tác cô trò nhịp nhàng.
Đặc biệt, cô giáo Hoàng Thị Thúy rất sáng tạo với clip thư giãn “bé vui học vần” giúp học sinh củng cố cách học vần, tạo hứng thú cho các em khi chuyển hoạt động mới.
Các em học sinh hứng thú với phương pháp dạy bài nhiều vần (Ảnh: DT)
Phát biểu tại chuyên đề, cô giáo Vũ Diệu Thư, Phó hiệu trưởng Trường tiểu học Võ Thị Sáu cho biết, năm học 2020-2021 là năm học đầu tiên thực hiện dạy học tiếng Việt lớp 1 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Qua 3 tháng triển khai dạy học và tổ chức các hoạt động giáo dục tại trường đã đi vào nề nếp.
Tuy nhiên, nhiều giáo viên lúng túng, khó khăn trong tiếp cận thực tế nội dung, chương trình, phương pháp dạy học nhất là khi chuyển các dạng bài mới.
Video đang HOT
Để khắc phục tình trạng trên, ngay sau khi lựa chọn được bộ sách giáo khoa phù hợp, Trường tiểu học Võ Thị Sáu đã cho giáo viên khối 1 nghiên cứu kỹ nội dung trong sách.
Từ đó xây dựng được kế hoạch giáo dục môn học, tìm ra những bài có nội dung dài, khó để điều chỉnh giãn tiết.
Chuyên đề của Trường tiểu học Võ Thị Sáu đã kịp thời tháo gỡ những khó khăn về dạy tiếng Việt lớp 1 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 (Ảnh: DT)
Đặc biệt, nhà trường đã xây dựng được bộ tài liệu hướng dẫn giảng dạy tiếng Việt 1 gồm tiến trình giảng dạy của từng dạng bài cụ thể như: dạy âm, dạy vần, dạy ôn tập và kể chuyện,…
Chính vì vậy, giáo viên nhà trường đã nắm chắc được tiến trình của giờ dạy, chủ động trong việc tổ chức các hoạt động dạy học.
Cô giáo Vũ Diệu Thư cho rằng: “Đối với dạng bài dạy 3 vần thì tiến hành dạy song song 3 vần, nhưng từ điểm giống nhau của các vần nên chúng tôi đã linh hoạt ở một số chỗ như: tập viết, ghép vần để phát triển năng lực cho học sinh.
Chúng tôi đã chú ý sử dụng đồ dùng học tập trong phát triển tiếng mới, tự dựng các video làm học liệu ngoài mục đích thư giãn còn củng cố vần vừa học và là phần chuyển giữa các hoạt động trong giờ dạy.
Phần học liệu này thực sự hấp dẫn và lôi cuốn học sinh, tạo được không khí giờ học thoải mái mà hiệu quả.
Lãnh đạo Ủy ban nhân dân quận Lê Chân tặng hoa chúc mừng cô giáo Hoàng Thị Thúy với tiết dạy minh họa (Ảnh: DT)
Sách giáo khoa được sử dụng trong phần đọc hệ thống toàn bộ nội dung bài. Đưa sách sử dụng vào phần này vừa hợp lý về nội dung và còn hợp lý với việc sử dụng các đồ dùng của học sinh, tạo được sự nhịp nhàng nề nếp cho lớp học.
Chúng tôi đã kế thừa những điểm mạnh của mô hình trường học VNEN, tiếng Việt Công nghệ giáo dục khi áp dụng dạy tiếng Việt 1 theo chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Chính vì thế, mọi đối tượng học sinh được tham gia tích cực trong giờ học từ cá nhân đến nhóm, tổ, lớp học có nề nếp”.
Chuyên đề của Trường tiểu học Võ Thị Sáu được Sở Giáo dục, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Lê Chân đánh giá cao (Ảnh: DT)
Chuyên đề dạy học môn tiếng Việt theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 kiểu bài dạy vần mới của Trường tiểu học Võ Thị Sáu được triển khai đã kịp thời tháo gỡ những khó khăn về dạy tiếng Việt lớp 1, nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp với các đối tượng học sinh, các nhà trường và từng địa phương.
Chuyên đề còn đóng góp sáng kiến kinh nghiệm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục tiểu học theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Đồng thời là cơ hội để các giáo viên trên địa bàn quận Lê Chân trau dồi thêm kiến thức chuyên môn và sáng tạo trong quá trình giảng dạy.
Sách Tiếng Việt 1 'nặng' là do chỉ đạo?
Nhiều phụ huynh, giáo viên nhận định, sách giáo khoa Tiếng Việt 1 thiết kế bài học quá nặng, gây áp lực cho học sinh. GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông 2018 nói rằng, nặng hay nhẹ phụ thuộc nhiều yếu tố, trong đó có chỉ đạo của các nhà quản lý.
Nhiều phụ huynh, giáo viên cho rằng, các bài học trong SGK Tiếng Việt 1 năm nay quá nặng
Không nên tập trung dạy viết
Trước ý kiến cho rằng, ngày xưa học sinh học nhẹ nhàng vì học hết bảng chữ cái rồi học ghép vần, tập đọc; còn sách mới nội dung chương trình nặng vì học đến chữ nào thì ghép vần, tập đọc với chữ, vần ấy ngay. GS Thuyết phân tích, sẽ vô ích khi buộc học sinh ghi nhớ máy móc bằng cách chỉ dạy rời từng chữ, từng vần. Học sinh nhớ chữ, nhớ vần đều nhằm đọc được, viết được. Muốn vậy, phải đặt những chữ, những vần ấy vào từ, vào câu, vào đoạn văn, dù chỉ là những đoạn văn ngắn.
"Người viết sách phải đảm bảo một nguyên lí rất cơ bản của việc dạy ngôn ngữ. Đó là, dựa vào vốn chữ rất ít ỏi của học sinh lúc ban đầu, soạn ra các bài đọc, trong đó những chữ, những vần mới học được lặp đi lặp lại nhiều lần, để học sinh không cần học thuộc lòng mà cũng không quên mặt chữ", ông nói.
Về SGK, theo GS Thuyết, nêu mục đích chung, mỗi sách có cách lựa chọn, phân bổ chương trình khung khác nhau. Hiện tại có 5 bộ sách, có thể có sách sắp xếp dạy xong hết các chữ, các vần Tiếng Việt trong học kỳ 1, có sách dạy đến gần hết năm học. "Theo kinh nghiệm của tôi, mỗi một bài, giáo viên chỉ dạy tối đa 2 chữ hoặc 2 vần mới thong thả", ông nói. Theo ông, chương trình chỉ có 1 nhưng có 5 bộ SGK, quá trình dạy, học nặng hay không tuỳ thuộc nhiều yếu tố; một trong những yếu tố tác động không nhỏ là cách chỉ đạo của nhà quản lý.
Hiện nay, nhiều trường quá tập trung vào dạy viết trong khi chương trình quy định dạy viết chỉ chiếm khoảng 25% thời lượng. Thời lượng còn lại được phân bổ khoảng 60% dạy đọc, 10% dạy nói, nghe và 5% cho kiểm tra, đánh giá. Nhiều trường còn đưa yêu cầu "vở sạch chữ đẹp" vào tiêu chuẩn thi đua, khiến giáo viên phải ép học sinh luyện viết quá nhiều. Hầu hết giáo viên dạy SGK cũ trước đây phải tranh thủ mọi thời gian, thậm chí cắt cả giờ dạy môn khác để cho học sinh tập viết.
GS Thuyết cho rằng, nên xem xét lại tiêu chí thi đua "vở sạch chữ đẹp". Không nên tổ chức quá nhiều cuộc thi chữ đẹp, nếu có thi thì nên để ở những lớp học sau. Phương pháp của giáo viên là yếu tố tác động chính đến quá trình dạy học. Từ thực tế hướng dẫn cho giáo viên một số nơi soạn giáo án để tổ chức các hội nghị chuyên đề về dạy học Tiếng Việt 1, GS Thuyết nhận định, giáo viên thường nâng cao yêu cầu so với chương trình, như yêu cầu học sinh tự xác định số câu trong bài tập đọc, đọc diễn cảm...
Như vậy là không cần thiết, ông nói. Thực tế có học sinh đã học trước khi vào lớp 1, tạo thành áp lực cho những em chưa học gì. Do đó, giáo viên phải đánh giá công bằng, không so sánh giữa các học sinh với nhau mà căn cứ theo chuẩn cũng như tiến bộ của từng em, ông nói.
Hi vọng có sự điều chỉnh trong năm học tới
Tuy nhiên, hiệu trưởng một trường tiểu học ở quận Đống Đa (Hà Nội) nói rằng, so với chương trình cũ, bài học trong SGK mới được thiết kế nặng, tốc độ ghép chữ, vần nhanh khiến giáo viên, học sinh gặp khó khăn trong dạy và học. Đặc biệt, ở độ tuổi lớp 1, những tuần đầu, các em rất cần có thời gian để làm quen với việc cầm bút, tô nét chữ, mặt chữ cái sau đó mới đến ghép vần. Năm nay, mỗi ngày học sinh phải học 3-4 âm vần trong một bài. Ngoài phần đọc, học sinh còn được yêu cầu viết, luyện chữ... Lớp học có xấp xỉ 50 em, nên giáo viên có kinh nghiệm đứng lớp 1 vẫn rất vất vả.
Theo vị hiệu trưởng này, khi có trong tay 5 bộ sách, trường giao cho giáo viên lớp 1 phải đọc kỹ, sau đó mới có ý kiến chọn bộ sách nào. Chương trình cũ nặng nên giáo viên đều có chung ý kiến chọn bộ sách giảm tải nhất nhưng vẫn không được như kỳ vọng. "Hi vọng, sang năm học 2021-2022, khi đó mỗi địa phương chỉ chọn một bộ SGK duy nhất, các nhà xuất bản sẽ lắng nghe ý kiến và có sự điều chỉnh", hiệu trưởng này nói.
Trong khi Bộ GD&ĐT cho rằng, phải sau một thời gian thực hiện mới đánh giá được chương trình nặng, nhẹ. Mới đây, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM, ông Nguyễn Văn Hiếu thừa nhận, sau khi đi kiểm tra tình hình dạy học ở các trường về việc thực hiện chương trình lớp 1 mới, ông nhận thấy, đúng như dư luận phản ánh, thầy cô, học sinh đang gặp khó khăn với môn Tiếng Việt.
Vì thế, sắp tới, Sở GD&ĐT TPHCM sẽ điều chỉnh, giao quyền cho giáo viên chủ động dạy học phù hợp, không bắt buộc phải chạy theo thời lượng số tiết học một cách cứng nhắc. "Nếu giáo viên thấy học sinh lớp mình tiếp thu bài chưa tốt thì chủ động giãn tiến độ thực hiện chương trình. Bài học này có thể dạy 1 tiết nhưng nếu thấy học sinh khó tiếp thu thì giáo viên có quyền chủ động tăng thời lượng giảng dạy lên 2 hay 3 tiết", ông Hiếu nói.
GS Nguyễn Minh Thuyết nói rằng, để học sinh biết đọc, biết viết, bất cứ chương trình nào cũng phải yêu cầu dạy đủ 29 chữ cái và khoảng 140 vần. Mục đích cuối cùng của lớp 1 là học sinh biết đọc, biết viết. Năm nay, SGK mới Tiếng Việt lớp 1 được kéo giãn ra, thêm 2 tiết/tuần so với chương trình cũ (trước 10 tiết/tuần, nay tăng lên 12 tiết/tuần).
Thay SGK lớp 6: Tiền đề vững vàng Chuẩn bị thực hiện Chương trình GDPT 2018 với học sinh lớp 6, các trường THCS trên địa bàn thành phố Hải Phòng đã và đang thực hiện lộ trình bồi dưỡng đội ngũ với tinh thần sẵn sàng tâm thế đón chương trình mới. Học sinh Trường THCS Thụy Hương, huyện Kiến Thụy (Hải Phòng) trong giờ học môn Văn. Lộ trình...