Trường bán trú làm… “trang trại”
Từ việc tận dụng những khoảng đất quanh khu bán trú để trồng rau, nhiều trường phổ thông dân tộc bán trú đã mở rộng thành mô hình “trang trại” nhỏ có chăn nuôi, trồng trọt cung cấp thực phẩm hàng ngày, giúp học sinh vùng cao gắn bó với trường, với lớp.
Thêm nhiều bữa cơm có thịt
Cứ mỗi buổi chiều đi học về, các em học sinh Trường Phổ thông dân tộc bán trú – THCS Sa Dung (xã Sa Dung, huyện Điện Biên Đông, Điện Biên) lại tíu tít rủ nhau đi chăm sóc vườn rau xanh. Năm học 2013-2014, trường có hơn 520 học sinh. 90% trong số này ở nội trú. Để tạo điều kiện cho học sinh nội trú vừa học tập vừa tăng gia sản xuất, thầy cô giáo đã cùng các em cuốc đất làm nương trồng rau. Hiện nay, nhà trường đã có vườn rau cải rộng hơn 100m2. Ngoài trồng rau, các thầy cô còn dựng một dãy chuồng làm bằng gỗ cho học sinh chăn nuôi lợn. Nhà trường đã có đàn lợn gần 20 con.
Học sinh Phổ thông dân tộc bán trú – THCS Sa Dung (xã Sa Dung, huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên) đang làm vườn.
Em Mùa Thị Dính, học sinh lớp 8 cho biết: “Gia đình em nghèo, được đi học ở trường bán trú, được các thầy cô nấu ăn đều đặn 3 bữa, no bụng hơn ở nhà. Cơm cũng có nhiều món hơn, có thịt, rau”.
Thầy Lưu Hoài Nam- Hiệu Trưởng nhà trường cho biết: “Do điều kiện đi lại khó khăn, cho nên việc mua các nhu yếu phẩm như rau xanh và các loại thức ăn khác để đảm bảo cho các con bữa ăn đầy đủ chất rất khó khăn. Nhờ phát triển mô hình vườn – chuồng mà các thầy cô gọi vui là “trang trại”, so với những năm trước bữa ăn của các em học sinh đã được cải thiện rất nhiều”.
Các giáo viên cho biết thêm, mô hình này còn trang bị cho các em học sinh thêm kỹ năng sống, khơi dậy tính tự lập về khả năng thích ứng với cuộc sống”.
Video đang HOT
Một tấn rau, nửa tấn thịt/năm
Mô hình bán trú- trang trại cũng được Trường THCS Nậm Lành ( Văn Chấn, Yên Bái) thực hiện rất hiệu quả, mỗi năm nhà trường thu hoạch được hơn 1 tấn rau và từ 5 – 6 tạ lợn, gần 1 tạ gia cầm. Bà Đồng Thị Anh Ngọc – chuyên viên Sở GDĐT Yên Bái cho biết: “Nhờ mô hình “trang trại” trong trường, hiện nhiều trường trong địa bàn đã chủ động cải thiện được bữa ăn cho học sinh”.
Cũng theo bà Anh Ngọc, đây là một trong những cách giữ học sinh vùng cao đến với con chữ. Mỗi dịp lễ, tết, sau khi bán 1 lứa lợn, các em sẽ giữ lại một con để liên hoan hay chia thịt, gà mang về nhà ăn tết… “Nguồn vốn ban đầu để mua giống cây, con được huy động đóng góp từ gia đình phụ huynh và các thầy cô giáo, chỉ sau một vụ thì nguồn vốn nhỏ này đã được xoay vòng hiệu quả” – bà Anh Ngọc nói.
“Những năm trước, bữa ăn của học sinh các trường vùng cao rất thiếu thốn. Những bữa cơm có thịt cá thường trông chờ từ các nhà từ thiện. Nhưng nhờ mô hình “trang trại” trong trường, hiện nhiều trường trong địa bàn đã chủ động cải thiện được bữa ăn cho học sinh”. – Bà Đồng Thị Anh Ngọc – Sở GD-ĐT Yên Bái
Hiện nay, toàn tỉnh Yên Bái đã có 20/40 trường phổ thông dân tộc bán trú làm tốt mô hình này, Sở GDĐT đang tiến hành cho các trường học tập mô hình để triển khai trên toàn tỉnh.
Cũng mô hình này ở Lào Cai lại có cách làm khá linh hoạt. Ông Đỗ Lê Tín – Phó Giám đốc Sở GDĐT Lào Cai cho biết: “Do địa hình hiểm trở, mặt bằng rộng rất hiếm nên các thầy cô đã học hỏi cách nuôi trồng của người dân tộc thiểu số để cùng phụ huynh xây dựng mô hình chăn nuôi cho các em”. Ví dụ như Trường Phổ thông dân tộc bán trú La Pán Tẩn ( Mường Khương), người dân đã xếp đá thành vòng tròn, đổ đất vào giữa để trồng rau, đổ cột bê – tông làm dàn su su, bầu, bí; Trường Phổ thông dân tộc bán trú Lùng Pìng (Bắc Hà) thì thay vì làm chuồng, giáo viên đã đào hào để nuôi lợn, nuôi gà…
“Ngoài việc phục vụ cho chính bản thân mình, các em còn được rèn luyện kỹ năng lao động, kỹ năng sống, kỹ năng sinh hoạt tập thể… những kỹ năng đó rất cần thiết cho cuộc sống” – ông Tín nói.
Theo Dantri
Giáo dục kiểu Nhật: Học sinh tự nấu ăn bán trú, trường không thuê lao công
Cuối năm 2013 tôi có dịp đưa đoàn học sinh gồm 28 em sang giao lưu học tập kinh nghiệm với học sinh Nhật Bản. Về rồi tôi vẫn trăn trở mãi câu hỏi, tại sao mỗi người dân Nhật Bản có ý thức chấp hành luật, ý thức vì cộng đồng, vì mọi người tốt đến như vậy?
Việt Nam có làm được như vậy không? Và muốn làm như vậy thì chúng ta bắt đầu từ đâu?
Đoàn học sinh Việt Nam đã học hỏi được nhiều điều sau chuyến tham quan Nhật Bản. (Ảnh: Ngọc Thịnh)
Một người vì... mọi người
Sau hai tuần tại Nhật Bản, trong đoàn chúng tôi ai cũng nhận thấy rằng, dù ởTokyo hay Hirosima hay một thành phố khác, thì môi trường vô cùng sạch sẽ. Đường phố không hề có một chút nước nào mà người dân hoặc cơ quan thải ra, sạch đến mức dân Nhật mặc áo trắng đi làm không hề thấy vương một hạt bụi.
Về chấp hành luật giao thông thì khỏi phải nói, nơi đèn xanh đỏ dù là ngõ nhỏ, ít người qua lại, mọi người vẫn chấp hành một cách nghiêm chỉnh. Khi xếp hàng đi tham quan các khu vui chơi giải trí mới thấy người Nhật tuyệt vời đến thế nào. Không cần cảnh sát, không cần trật tự, người dân tuần tự xếp hàng, không chen lấn, dù có thể dễ dàng chui qua sợi dây ni lông mỏng manh là có thể vượt trước... 300 người.
Khi vào thang máy, nếu đi đông người mà có người Nhật đi, dù quen hay lạ họ cũng đứng giữ nút mở cho mọi người vào và họ vào cuối cùng. Nếu đông quá, họ sẵn sang đi chuyến sau. Khi ra thang máy cũng vậy, nếu người Nhật đứng cạnh nơi bấm mở, bao giờ họ cũng đứng lại giữ nút mở, cho mọi người ra hết, họ ra sau cùng.
Khi đón các cháu học sinh Việt Nam về nhà (các cháu có hai ngày rưỡi theo chương trình homstay), các ông bố, bà mẹ người Nhật vô cùng vui sướng, hồ hởi, cởi mở như đón người thân của mình. Đoàn Việt Nam đã rất ấn tượng khi nhìn vào cái quạt, mảnh bìa... với dòng chữ tự viết bằng tiếng Việt, tự vẽ các hoa văn trang trí cho sinh động, mới thấy tấm lòng chân thành của các bạn Nhật. Khi chia tay với các cháu bé Việt Nam, nhiều bà mẹ Nhật nước mắt rưng rưng. Đoàn học sinh Việt Nam đều rất cảm động trước sự quan tâm, chăm sóc tận tình của các bà mẹ Nhật Bản. Nhiều cháu không kìm được nước mắt lúc chia tay.
Giáo dục căn bản từ khi còn nhỏ
Chương trình giáo dục phổ thông của Nhật Bản gần giống với Việt Nam. Bậc phổ thông gồm 12 lớp, độ tuổi đi học trong phổ thông từ 6 tuổi đến 17 tuổi. Tuy nhiên, điểm khác biệt là Nhật thực hiện theo mô hình: 6-3-3 (tiểu học 6 năm, trung học cơ sở 3 năm, trung học phổ thông 3 năm ). Việt Namtheo mô hình 5-4-3 (tiểu học 5 năm, trung học cơ sở 4 năm, trung học phổ thông 3 năm).
Đến trường mầm non cô giáo dạy trẻ tính tự lập, về nhà bố mẹ, ông bà không thể làm thay các cháu. Ở trường dạy luật giao thông thì không thể bố mẹ đưa con đi học lại vượt đèn đỏ...Những xích mích trong nhà trường, cô giáo đều hướng dẫn học sinh, không phải tranh luận mình đúng hay sai mà xem bản thân có lỗi gì để xin lỗi bạn. Về nhà cũng vậy, khi con cái xảy ra mâu thuẫn gì, bố mẹ, ông bà phải có cách giải quyết giúp các con biết tôn trọng người khác.
Nhưng cách giáo dục về ý thức trong nhà trường thì Nhật Bản có nhiều nét khác biệt so với Việt Nam. Các trường phổ thông không phải thuê lao công mà hoàn toàn tự các em lao động làm sạch đẹp trường lớp. Tôi có đưa đoàn học sinh đến giao lưu và học tập kinh nghiệm 1 ngày tại Trường Trung học nữ sinh Showa ở Thủ đô Tokyo. Ở đây, các em học sinh học 8 tiết/1 ngày (sáng học 4 tiết, chiều học 2 tiết và 2 tiết lao động). Ăn trưa cũng các em tự nấu, rồi chia ra từng suất ăn cho các bạn. Việc nấu ăn luân phiên theo từng lớp.
Buổi chiều, sau 2 tiết học đầu tiên là giải lao. Sau đó, các em thay quần áo để lao động làm sạch đẹp trường lớp. Giờ lao động các em tự quản và phân công công việc: Nhóm lau sàn nhà, nhóm lau bàn ghế, nhóm lau kính, nhóm lau cầu thang, nhóm tỉa cây, tưới cây, quét sân trường, nhóm làm vệ sinh...Các em làm rất tự giác, với tinh thần rất thoải mái. Khoảng 5h chiều, các em hoàn tất công việc, thay quần áo và về nhà.
Ba vấn đề nêu trên, khi nói chuyện các bạn Nhật Bản, mới thấy rằng phải bắt đầu từ giáo dục: Giáo dục trong nhà trường và giáo dục trong gia đình. Nhưng điều hết sức quan trọng là hai nền tảng giáo dục đó phải thống nhất: Đến trường mầm non cô giáo dạy trẻ tính tự lập, về nhà bố mẹ, ông bà không làm thay các cháu. Ở trường dạy luật giao thông thì không thể bố mẹ đưa con đi học lại vượt đèn đỏ...Những xích mích trong nhà trường, cô giáo đều hướng dẫn học sinh, không phải tranh luận mình đúng hay sai mà xem bản thân có lỗi gì để xin lỗi bạn. Về nhà cũng vậy, khi con cái xảy ra mâu thuẫn gì, bố mẹ, ông bà phải có cách giải quyết giúp các con biết tôn trọng người khác. Điều này vô cùng có ý nghĩa khi giáo dục con người ý thức vì mọi người.
Ở Nhật Bản, người mẹ có vai trò vô cùng quan trọng trong việc giáo dục nhân cách cho trẻ em, nhất là ý thức tự lập, ý thức vì mọi người, giữ gìn vệ sinh chung và ý thức chấp hành kỷ luật. Giáo dục Nhật Bản rất cụ thể, nếu trong nhà trường giáo dục ý thức lao động, ý thức vì mọi người, thì không chỉ có lý thuyết là khẩu hiệu "mình vì mọi người", hay "lao động là vinh quang" mà là làm gì được gì cho bạn, cho thầy cô, cho bố mẹ, bản thân tự làm gì để trường lớp sạch sẽ.
Thiết nghĩ, đất nước ta còn nghèo, việc giáo dục ý thức lao động cho học sinh là rất cần thiết (mình tự tay làm ra sản phẩm chắc mình nâng niu quý giá hơn nhiều). Tại sao các gia đình nghèo lại cứ phải đóng tiền thuê lao công trường học, trong khi việc này các em hoàn toàn có thể làm được. Ở trường, các em cứ vứt giấy rác không nương tay, vì đã có người quét, về nhà bố mẹ lại nuông chiều, không yêu cầu các con phải làm bất cứ việc gì, chỉ có học thôi. Cứ như vậy đến bao giờ các em học sinh mới yêu lao động, mới biết quý trọng những sản phẩm mình làm ra bằng chính sức lực của mình?! Ths Đào Ngọc Thịnh
Theo TNO
Nâng cao thể trạng từ bữa ăn bán trú Dinh dưỡng là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng tới sự phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ con người. Tuy nhiên, tại các bữa ăn trong trường học - nơi rất cần sự tư vấn của các chuyên gia dinh dưỡng lại đang bị bỏ ngỏ. Bữa ăn học đường hiện chưa được quan tâm đúng mức - Ảnh: Ngọc Thắng...