Trung Quốc chinh phục Mỹ Latinh: Thêm “kênh đào Panama trên cạn”

Trung Quốc đã cùng Peru, Brazil kí bản ghi nhớ xây dựng một “ kênh đào Panama trên cạn”.

Peru và Trung Quốc ngày 12/11 đã ký bản ghi nhớ đánh dấu bước đi đầu tiên trong việc hợp tác xây dựng một tuyến đường sắt nối bờ Đại Tây Dương ở Brazil với bờ Thái Bình Dương ở Peru, nhằm tạo thuận lợi cho các nước Nam Mỹ này xuất khẩu nguyên liệu sang Trung Quốc.

Đây là một trong bảy văn kiện hợp tác được ký trong chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Peru Ollanta Humala sau khi dự hội nghị cấp cao Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 22 tại Bắc Kinh.

Bản ghi nhớ trên đã được các bộ giao thông của Peru, Brazil và Ủy ban phát triển và cải cách Trung Quốc thỏa thuận, theo đó ba bên sẽ thành lập một nhóm công tác nhằm nghiên cứu tính khả thi và những vấn đề tài chính của dự án.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Peru Humala chứng kiến ký các văn kiện hợp tác giữa hai nước.

Đây là kết quả của chuyến công du 10 ngày của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại quốc gia Argentina, Brazil, Venezuela và Cuba từ ngày 23/7. Trung Quốc, Brazil và Peru đã cùng nhau tuyên bố rằng ba nước này sẽ tiến hành một dự án đường sắt kết nối giữa Đại Tây Dương với Thái Bình Dương.

Tuyến đường sắt này dài hơn 3.000 km, bắt đầu từ các thành phố ven biển của Peru và kết thúc là bờ biển của Brazil.

Tuyến đường sắt sẽ chạy qua các tuyến đường vận tải biển quan trọng nhất thế giới, bao gồm Pakistan, Myanmar, vành đai kinh tế “Con đường tơ lụa”, cảng Piraeus của Hy Lạp, Want China Times dẫn bản tin của tuần báo Nam Phương cho hay.

Theo số liệu chính thức của Brazil, năm ngoái kim ngạch mậu dịch giữa Brazil và Trung Quốc đạt kỷ lục 83,3 tỷ USD. Từ năm 2009, Trung Quốc là đối tác thương mại số một của nền kinh tế lớn nhất Mỹ Latinh này.

Trung Quốc nhập của Brazil chủ yếu là đậu tương, quặng sắt và các nguyên liệu khác.

Thông qua tuyến đường sắt trên, Brazil có thể xuất hàng sang Trung Quốc qua Thái Bình Dương mà không phải đi qua kênh đào Panama, nhằm giảm chi phí vận chuyển.

Theo các nhà phân tích, dự án trên cũng tạo thuận lợi cho Peru xuất khẩu sang Trung Quốc. Quốc gia châu Á này là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Peru, với kim ngạch trên 7,3 tỷ USD trong năm 2013.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng ngoài mục đích kinh tế rất có thể mục đích của dự án này là nhằm phá vỡ thế độc quyền của kênh đào Panama hiện do Mỹ quản lý.

Việc xây dựng tuyến đường sắt “Panama trên cạn” sẽ giúp Trung Quốc xác lập vị trí tích cực hơn trong việc kết nối với châu Phi, Mỹ Latinh và Thái Bình Dương.

Hiện tại, vận tải đường biển là con đường giao thông xuyên quốc gia quan trọng nhất thế giới, trong khi ba “yết hầu” vận tải biển chính (gồm eo biển Malacca tại châu Á, kênh đào Suez giữa châu Á và châu Phi, kênh đào Panama chia tách khu vực Nam Mỹ và Bắc Mỹ) đều đang chịu sự kiểm soát bởi những hệ thống chính trị và kinh tế quốc tế do Mỹ đứng đầu.

Vị trí 2 kênh đào ở Panama và Nicaragua.

Đáng chú ý, đây cũng không phải là lần đầu Trung Quốc cố gắng phá vỡ thế độc quyền này của Mỹ. Trước đó, Trung Quốc và Nga đã đạt được thỏa thuận khung với Nicaragua xây dựng kênh đào đi qua lãnh thổ nước này.

Về lâu dài, kênh đào Nicaragua được xem là một sự chọn lựa thay thế cho kênh đào Panama. Truyền thông phương Tây đã đưa tin về khả năng hợp tác giữa Trung Quốc và Nicaragua xây dựng kênh đào Nicaragua.

Dự án kênh đào xuyên Nicaragua trị giá 40 tỉ USD, nối Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, sẽ chính thức bắt đầu vào cuối năm nay. Dự án bao gồm cả việc xây dựng đường sắt, đường ống dẫn dầu, cảng và sân bay bên bờ hai đại dương. Nicaragua sẽ được nhận 1% lợi nhuận trong năm đầu tiên kênh đào đi vào hoạt động, và tỷ lệ lợi nhuận được hưởng sẽ tăng 10% sau mỗi thập kỷ và đạt 100% sau 100 năm.

Dự kiến, kênh đào thứ 2 nằm ở Nicaragua sẽ dài khoảng 200 km, gần gấp 3 lần so với chiều dài 82 km của kênh đào Panama.

Theo kế hoạch, kênh đào xuyên Nicaragua sẽ được hoàn thành vào năm 2019 và bắt đầu được đưa vào hoạt động năm 2020.

Như vậy, việc Trung Quốc cùng Brazil và Peru xây dựng tuyến đường sắt nối bờ Đại Tây Dương và bờ Thái Bình Dương bên cảnh những lợi ích kinh tế cho nước này nó còn có cố gắng phá thế độc quyền và ảnh hưởng của Mỹ tại khu vực Mỹ Latinh.

Theo Đất Việt