Trung Quốc cấm vận 2 tập đoàn Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan
Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố Bắc Kinh sẽ áp dụng biện pháp cấm vận đối với hai công ty quốc phòng Mỹ Northrop Grumman và Lockheed Martin vì cung cấp vũ khí cho Đài Loan.
Trong một cuộc họp báo ngày 15.9, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói rằng các biện pháp cấm vận nhắm vào hai công ty trên sẽ được thực thi theo Luật cấm vận chống nước ngoài của Trung Quốc, theo Reuters.
“Chúng tôi kêu gọi phía Mỹ tuân thủ nguyên tắc một Trung Quốc một cách hiệu quả…ngừng liên lạc quân sự Mỹ-Đài Loan và dừng trang bị vũ khí cho Đài Loan, nếu không phía Trung Quốc sẽ đáp trả một cách kiên quyết và mạnh mẽ”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh trong cuộc họp báo ngày 15.9. Ảnh Chụp màn hình Fmprc.gov.cn
Bà Mao nêu tên chi nhánh của Lockheed Martin Corp tại bang Missouri (Mỹ) là nhà thầu chính trực tiếp tham gia thương vụ bán vũ khí cho Đài Loan vào ngày 24.8 và nói rằng Northrop Grumman đã nhiều lần tham gia việc bán vũ khí cho Đài Loan, theo Reuters.
Trong tháng trước, chính quyền Tổng thống Joe Biden đã phê duyệt gói viện trợ quân sự đầu tiên của Mỹ dành cho Đài Loan theo chương trình Tài trợ quân sự nước ngoài (FMF), theo AP.
Trung Quốc đã nhiều lần áp dụng các biện pháp cấm vận đối với những công ty Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan. Hiện chưa rõ Bắc Kinh thực hiện biện pháp này như thế nào vì cả hai công ty Northrop Grumman và Lockheed Martin đều không bán vũ khí cho Trung Quốc.
Mỹ cảnh báo ‘hành vi quá khích’ của Trung Quốc ở Biển Đông
Trong khi đó, Trung Quốc gia tăng hoạt động quân sự xung quanh Đài Loan trong thời gian gần đây. Cơ quan Phòng vệ Đài Loan sáng 14.9 nói rằng trong 24 giờ trước đó, họ đã phát hiện 40 máy bay thuộc không quân Trung Quốc bay vào vùng nhận diện phòng không của Đài Loan, theo Reuters.
Trung Quốc vẫn chưa chấp thuận khôi phục liên lạc quân sự với Mỹ
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã kết thúc chuyến thăm Trung Quốc kéo dài 2 ngày trong đó ông và Chủ tịch Tập Cận Bình cam kết ổn định mối quan hệ Washington-Bắc Kinh.
Nhưng Trung Quốc đã khước từ đề nghị của Mỹ về khôi phục liên lạc giữa quân đội hai nước để giảm thiểu rủi ro hiểu nhầm.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (giữa) tiếp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (thứ 2, trái) tại Bắc Kinh, ngày 19/6. Ảnh: THX/TTXVN
Ngoại trưởng Blinken cho biết ông "nhiều lần" nêu vấn đề liên lạc quân sự nhưng phía Trung Quốc đã từ chối. Theo hãng thông tấn AP (Mỹ), Tổng thống Joe Biden và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin trong vài tháng qua đã thường xuyên kêu gọi Trung Quốc thiết lập lại các kênh liên lạc quân sự.
Lý do Trung Quốc dừng liên lạc quân sự?
Trung Quốc đã đình chỉ liên lạc thường xuyên với quân đội Mỹ từ tháng 8/2022 sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ khi đó Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan (Trung Quốc). Tuy nhiên, vấn đề đã tồn tại ngay cả trước chuyến thăm của bà Pelosi. Mỹ cho biết kể từ năm 2021, Trung Quốc đã từ chối hoặc không hồi đáp hơn một chục yêu cầu từ Lầu Năm Góc về các cuộc đối thoại cấp cao.
Mỹ muốn khôi phục liên lạc quân sự
Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác lo ngại về viễn cảnh xảy ra t.ai n.ạn vượt ngoài tầm kiểm soát giữa quân đội nước này và TrungQuốc.
Washington muốn tránh một sự cố như năm 2001, khi máy bay trinh thám EP-3 của Hải quân Mỹ và chiến đấu cơ Trung Quốc va chạm trên không trung ngoài khơi đảo Hải Nam của Trung Quốc. Vụ việc khiến phi công Trung Quốc t.ử v.ong trong khi EP-3 của Mỹ buộc phải hạ cánh khẩn cấp xuống đảo Hải Nam khi chưa được Trung Quốc cho phép.
Ông Li Nan tại Đại học Quốc gia Singapore cho biết: "Điều quan trọng nhất đối với phía Mỹ là tránh những t.ai n.ạn như vậy".
Điều khiến Trung Quốc nói không
Việc Trung Quốc từ chối khởi động lại liên lạc quân sự liên quan đến lệnh trừng phạt do Washington áp đặt. Năm 2018, Mỹ đã áp đặt lệnh trừng phạt vào năm 2018 với ông Lý Thượng Phúc - nay là Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc. Vào thời điểm đó, ông Lý Thượng Phúc tham gia vào việc Trung Quốc mua máy bay chiến đấu và tên lửa phòng không từ Nga.
Trong cuộc họp báo ngày 19/6, Yang Tao, một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tuyên bố: "Phía Mỹ chắc chắn nhận thức được lý do tại sao có khó khăn trong trao đổi quân đội với quân đội. Một trong những lý do là các biện pháp trừng phạt đơn phương đối với Trung Quốc. Trước tiên, họ cần loại bỏ các trở ngại và tạo điều kiện cho hợp tác quân đội với quân đội".
Bộ trưởng Quốc phòng Lý Thượng Phúc vào đầu tháng 6 đã từ chối lời mời trao đổi với người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin bên lề một diễn đàn quốc phòng ở Singapore. Hai quan chức đã bắt tay trước khi ngồi xuống cùng bàn, một cử chỉ ông Austin cho là chưa đủ. Ông nói: "Một cái bắt tay thân mật trong bữa tối không thể thay thế cho cam kết thực chất".
Washington nói rằng các biện pháp trừng phạt không ngăn ông Lý Thượng Phúc tham gia cuộc gặp với các quan chức Mỹ. Nhưng ông Li Nan tại Đại học Quốc gia Singapore nhận định: "Bạn áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một người và sau đó cũng muốn đối thoại với chính người đó. Từ quan điểm của Trung Quốc, điều đó chẳng có ý nghĩa gì cả".
Ông Paul Haenle, một quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia trong chính quyền các cựu Tổng thống George W. Bush và Barack Obama, nhận định Mỹ và Trung Quốc đang nói chuyện về những chủ đề khác nhau nhưng lại tin rằng đang nói về cùng một điều. Ông đ.ánh giá: "Ở cấp cao nhất, vẫn chưa đạt được thỏa thuận... về cách thức hai cường quốc nên tương tác với nhau và tôi cho rằng điều đó sẽ gây khó khăn cho hai bên trong tương lai".
50 tàu chiến, chiến đấu cơ Trung Quốc áp sát Đài Loan giữa căng thẳng? Cơ quan Phòng vệ Đài Loan vừa thông báo đã phát hiện 8 tàu chiến và 42 máy bay chiến đấu của Trung Quốc vượt qua đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan trong hôm nay 8.4, theo Reuters. Cơ quan Phòng vệ Đài Loan còn nói rằng trong số máy bay chiến đấu trên có 29 chiếc bay vào vùng nhận...