Trung-Mỹ “gầm ghè nhau” trên Biển Đông
Hiếm khi nào người ta lại chứng kiến hai siêu cường hàng đầu thế giới Trung-Mỹ đối đầu nhau cùng lúc trên nhiều mặt trận như trong thời gian vừa qua. Những cuộc đối đầu liên tiếp trên Biển Đông, trong lĩnh vực quân sự, kinh tế, nhân quyền… đã khiến quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh chao đảo.
Tàu chiến Mỹ tham gia tập trận với Philippines ở Biển Đông.
Trung-Mỹ “gầm ghè nhau” trên Biển Đông
Căng thẳng Biển Đông hiện nay xuất phát từ cuộc đối đầu giữa Trung Quốc và Philippines vì tranh chấp lãnh hải ở bãi cạn Scarborough. Tuy nhiên, đằng sau mâu thuẫn này là cuộc đối đầu lớn hơn của hai cường quốc Trung-Mỹ.
Biển Đông vốn là khu vực giàu dầu mỏ, khí đốt và là nơi có nhiều tuyến đường hàng hải chiến lược quan trọng. Vì tầm quan trọng của Biển Đông, Trung Quốc có tham vọng độc chiếm khu vực biển này.Nếu độc chiếm được Biển Đông, sức mạnh của Trung Quốc sẽ gia tăng rất nhiều. Đây là điều mà Mỹ không bao giờ chấp nhận.
Siêu cường số 1 thế giới tuyên bố, dù không có tranh chấp nào ở Biển Đông nhưng Mỹ có lợi ích quốc gia trong việc đảm bảo những cuộc xung đột ở khu vực được giải quyết thông qua con đường hòa bình. Washington cũng cho biết, họ muốn đảm bảo sự tự do hàng hải ở Biển Đông trong bối cảnh những cuộc tranh chấp lãnh hải ở đây đang bùng lên dữ dội. Vì thế, trong suốt thời gian qua, bằng cả hành động trực tiếp và gián tiếp, Washington đã can thiệp ngày một sâu hơn vào tranh chấp Biển Đông giữa Trung Quốc và Philippines.
Việc Trung Quốc can thiệp vào tình hình Biển Đông nằm trong chiến lược quay trở lại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương vừa được nước này công bố hồi cuối năm ngoái. Trước đây, trong các cuộc tranh chấp ở Biển Đông, Mỹ hầu như không lên tiếng hoặc nếu có lên tiếng cũng là thể hiện lập trường trung lập. Tuy nhiên, trong những ngày vừa rồi, lầu đầu tiên, người ta thấy một vị tướng của Mỹ công khai tuyên bố sẽ bảo vệ Philippine trong tranh chấp Biển Đông.
Cùng với tuyên bố hùng hồn trên, Mỹ và Philippines đã “chọn” đúng thời điểm căng thẳng leo thang để tiến hành một cuộc tập trận hải quân chung rầm rộ, quy mô với nhiều bài diễn tập khiến Bắc Kinh “giật mình” như diễn tập tái chiếm lại đảo, tái chiếm lại dàn khoan.
Video đang HOT
Mỹ cho biết, nước này sẽ giúp Philippines tăng cường năng lực tuần tra hàng hải và củng cố sức mạnh của Hải quân Philippines. Để thực hiện điều đó, Mỹ hứa sẽ chuyển giao chiếc tàu chiến thứ hai cho Hải quân Philippines trong năm nay đồng thời tăng gần gấp 3 viện trợ quân sự cho nước đồng minh. Chưa hết, Mỹ còn khẳng định sẽ thực hiện đúng những cam kết đưa ra trong hiệp ước phòng thủ chung đã ký với Philippines. Theo đó, Washington sẽ bảo vệ Manila trước bất kỳ cuộc tấn công nào, trong đó có cả cuộc tấn công ở Biển Đông.
Tất cả những hành động của Mỹ trong thời gian qua đã khiến Trung Quốc bất an, “đứng ngồi không yên” và không thể không nổi giận. Nước này đã nhiều lần cảnh báo và ngầm ý đe doạ Washington không nên can thiệp vào cuộc tranh chấp của họ với Manila.
Luật sư mù “đe dọa” quan hệ Trung-Mỹ
Ngoài vấn đề Biển Đông, tháng 5 cũng chứng kiến một sự kiện khác làm lung lay quan hệ Trung-Mỹ. Đó là vụ luật sư mù Trần Quang Thành của Trung Quốc trốn vào Đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh và được các quan chức Mỹ che chở.
Vụ việc liên quan đến một cá nhân người Trung Quốc này tưởng đơn giản nhưng sự thực lại rất phức tạp. Nó suýt gây ảnh hưởng lớn đến quan hệ vốn đang đầy sóng gió giữa cường quốc số 1 và số 2 thế giới.
Hôm 22/4, luật sư mù Trần Quang Thành đang bị quản thúc tại gia ở Sơn Đông, Trung Quốc, đã làm cách nào đó bỏ trốn được ra ngoài và vào trú tại Đại sứ quán Mỹ. Đối với Washington, luật sư này là một nhà hoạt động nhưng đối với Bắc Kinh, ông ta lại là một phần tử chống đối chính quyền. Vì thế, đây là một vụ việc nhạy cảm trong quan hệ hai nước.
Chính phủ Trung Quốc đã có phản ứng rất quyết liệt với Mỹ về vụ luật sư Trần Quang Thành. Hồi đầu tháng 5, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, họ “cực kỳ không hài lòng” về cách thức xử lý vụ luật sư mù của phía Mỹ, gọi đó là hành động can thiệp trắng trợn vào công việc nội bộ của nước này.
Bắc Kinh yêu cầu giới chức lãnh đạo ở Washington phải tiến hành điều tra và bắt những người vi phạm nghi thức quốc tế phải chịu trách nhiệm về sự việc và cam kết không được tái diễn hành động đó. Ngoài ra, Trung Quốc còn đòi Mỹ phải có lời xin lỗi.
Rất may, Bắc Kinh và Washington cuối cùng đã giải quyết ổn thỏa mọi việc liên quan đến luật sư Trần Quang Thành, không để nó làm ảnh hưởng đến quan hệ song phương giữa hai nước. Tuy vậy, rõ ràng, giữa hai nước chưa thể xóa bỏ sự “bất mãn” về nhau trong vụ việc này.
Trung Quốc nổi giận đùng đùng vì Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan
Việc Mỹ bán vũ khí cho Vùng lãnh thổ (VLT) Đài Loan từ lâu đã là một trong những cái dằm gây khó chịu nhất trong mối quan hệ giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới. Lần nào, Mỹ cung cấp vũ khí cho VLT Đài Loan thì lần đó họ đều vấp phải những phản ứng hết sức mạnh mẽ từ phía Trung Quốc.
Giữa lúc căng thẳng Trung-Mỹ đang gia tăng vì vấn đề Biển Đông và luật sư mù, Hạ viện Mỹ hôm 18/5 bất ngờ bỏ phiếu thông qua kế hoạch bán 66 phi cơ chiếu đấu hiện đại F-16 cho Đài Loan nhằm giúp vùng lãnh thổ này thu hẹp khoảng cách quân sự với Trung Quốc. Sự việc này đã đẩy mối quan hệ Trung-Mỹ đã “ nóng” lại càng thêm “nóng”.
Phía Trung Quốc đã ngay lập tức có phản ứng trước việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan. Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hồng Lỗi chỉ trích quyết định của Hạ viện Mỹ là “hành động can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc đồng thời vi phạm nghiêm trọng chính sách một Trung Quốc”.
Hiện chưa thấy Trung Quốc đưa ra đòn trả đũa nào trước quyết định bán vũ khí cho VLT Đài Loan của Mỹ. Tuy nhiên, trong năm 2010, Trung Quốc từng tạm ngưng các quan hệ quân sự với Mỹ và đe dọa dùng đòn trừng phạt kinh tế để đáp trả việc Quốc hội Mỹ thông qua hợp đồng bán vũ khí trị giá 6,4 tỉ USD cho Đài Loan.
Mỹ chọc giận Trung Quốc bằng báo cáo quân sự và nhân quyền
Liên tiếp trong những ngày giữa và cuối tháng 5, Mỹ đã tung ra hai bản báo cáo về tình hình quân sự và nhân quyền của Trung Quốc. Cả hai bản báo cáo này đều vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ phía Bắc Kinh.
Hôm 18/5, Lầu Năm Góc đã đưa ra một bản báo cáo về tình hình phát triển quân sự của Trung Quốc. Theo đó, Mỹ cáo buộc Trung Quốc đang khai thác các công nghệ thương mại của phương Tây, thực hiện chiến dịch tình báo trên mạng và mua thêm nhiều tên lửa chống hạm, để củng cố sức mạnh quân sự của mình.
Bản báo cáo cho biết: “Bắc Kinh đang thông qua hình thức cả hợp pháp và bất hợp pháp để mua lại công nghệ quân sự phương Tây, đặc biệt là của Mỹ. Mục đích cuối cùng là để tăng cường sức mạnh quân sự cho Trung Quốc”. Lầu Năm Góc cũng lên án Trung Quốc nhiều lần xâm phạm không gian mạng của thế giới để khai thác công nghệ quốc phòng của các nước.
Phản ứng trước bản báo cáo trên, Bắc Kinh tố cáo Mỹ “bóp méo sự thật” về những bước phát triển sức mạnh quân sự của Trung Quốc. Bắc Kinh gọi bản báo cáo của Lầu Năm Góc là “vô trách nhiệm” đồng thời cảnh báo về viễn cảnh một cuộc chiến nổ ra giữa Trung Quốc và Mỹ liên quan đến vấn đề Biển Đông.
Sau bản báo cáo quân sự, Mỹ tiếp tục làm Trung Quốc tức giận bằng bản cáo cáo nhân quyền với đầy những lời lẽ chỉ trích. Bản báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng, tình hình nhân quyền ở Trung Quốc “đang xấu đi, đặc biệt trong vấn đề tự do ngôn luận, tự do hội họp, tụ tập”.
Trung Quốc lập tức phản pháo, miêu tả bản báo cáo nhân quyền của Mỹ là “phiến diện, mang định kiến và vô căn cứ”. Bắc Kinh kêu gọi Mỹ ngừng ngay việc dùng vấn đề nhân quyền làm công cụ can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc. Bắc Kinh còn khuyên Washington “tự soi lại mình và chấm dứt những ý nghĩ và việc làm sai trái” xung quanh vấn đề này.
Chắc chắn, Trung Quốc sẽ sớm đáp trả Washington bằng việc đưa ra một bản báo cáo về tình hình nhân quyền ở Mỹ. Năm nào, Trung Quốc cũng trả đũa Mỹ bằng cách này.
Quan hệ giữa hai siêu cường Mỹ – Trung Quốc là cặp quan hệ quan trọng nhất thế giới. Tuy nhiên, mối quan hệ này không phát triển được như mong đợi vì giữa hai nước luôn tồn tại mối nghi kỵ, thiếu tin tưởng lẫn nhau.
Theo VNMedia
Khi những nước nhỏ dám thách thức Trung Quốc
Trung Quốc là cường quốc số 1 khu vực Châu Á-Thái Bình Dương và là siêu cường số 2 thế giới. Tuy nhiên, trong thời gian qua, người ta đã chứng kiến siêu cường này bị "thách thức" bởi các nước nhỏ hơn mình rất nhiều lần.
Philippines tập trận với Mỹ trong thời điểm diễn ra cuộc đối đầu với Trung Quốc ở Biển Đông.
Trung Quốc có số dân đông nhất thế giới, chiếm tới hơn 1/7 dân số toàn cầu. Nước này cũng là quốc gia có lãnh thổ rộng hàng top 5 thế giới. Vì vậy, bản thân Trung Quốc đã là một nước lớn. Với sức mạnh kinh tế và quân sự không ngừng tăng trong vài thập kỷ qua, Trung Quốc dần khẳng định vị thế là siêu cường số 1 của khu vực Châu Á tiềm năng. Nước này được cho là cũng đang cạnh tranh vị trí bá chủ thế giới với Mỹ.
Với sức mạnh và ảnh hưởng như trên, nhiều cường quốc như Mỹ, Nga.. còn phải có đôi phần kiêng nể Trung Quốc. Vậy mà mới đây, một số nước nhỏ đã dám ngạo nghễ thách thức Trung Quốc. Điều này đã khiến Bắc Kinh thực sự bối rối.
Triều Tiên dội gáo nước lạnh vào Trung Quốc
Hồi giữa tháng 5, truyền thông thế giới được dịp "nổi sóng" trước một sự kiện g.ây s.ốc liên quan đến Trung Quốc và Triều Tiên.
Trung Quốc và Triều Tiên vốn được coi là một trong những cặp đồng minh gắn bó bền vững hàng đầu thế giới. Trung Quốc vừa là đồng minh lớn nhất cũng vừa là nhà tài trợ lớn nhất của Triều Tiên. Quan hệ giữa hai nước này được gắn bó bởi lợi ích sống còn. Bình Nhưỡng cần Bắc Kinh trong cuộc đối đầu với các cường quốc. Trong khi đó, Bắc Kinh cần Bình Nhưỡng với tư cách là vùng đệm an toàn cho Trung Quốc. Những tưởng mối quan hệ Trung-Triều sẽ không bao giờ có thể r.ạn n.ứt nhưng mới đây, người ta đã chứng kiến mâu thuẫn hiếm hoi nổi lên giữa hai nước này.
Có thể nói, Triều Tiên đã khiến nhiều người kinh ngạc khi dám công khai bắt giữ một loạt tàu thuyền và 29 ngư dân Trung Quốc. Không những thế, Bình Nhưỡng còn đòi phải được trả t.iền bồi thường trước khi thả các tàu thuyền và ngư dân của nước đồng minh. Bình Nhưỡng cho biết, họ bắt giữ ngư dân Trung Quốc vì những người này đã dám xâm nhập bất hợp pháp vào lãnh hải Triều Tiên để đ.ánh bắt cá. Tuy nhiên, các chủ thuyền Trung Quốc khăng khăng khẳng định, tàu thuyền của họ bị bắt khi đang đ.ánh bắt cá trong vùng lãnh hải thuộc chủ quyền lãnh thổ của nước họ.
Chưa rõ ai đúng ai sai trong vụ việc trên nhưng vụ bắt giữ tàu thuyền Trung Quốc của Triều Tiên đã khiến Bắc Kinh bẽ mặt. Điều này được thể hiện rõ qua phản ứng lặng lẽ của Trung Quốc trong vụ lùm xùm với Triều Tiên này.
Tại sao Bình Nhưỡng lại dám dội một gáo nước lạnh vào Bắc Kinh khi mà họ đang phải phụ thuộc rất nhiều vào đồng minh của mình, cả trên mặt trận kinh tế lẫn ngoại giao? Khi một nước nhỏ dám thách thức một cường quốc thì có hai lý do, hoặc là họ có chỗ dựa, hai là họ có lý do chính đáng có thể được cộng đồng quốc tế ủng hộ. Trong trường hợp Triều Tiên, việc nước này cáo buộc tàu thuyền Trung Quốc xâm phạm lãnh hải không rõ có đúng hay không nhưng Bình Nhưỡng hiểu tầm quan trọng của họ đối với an ninh Trung Quốc.
Tuy vậy, việc Triều Tiên dội gáo nước lạnh vào Trung Quốc không có nghĩa là nước này muốn phá hỏng mối quan hệ đồng minh tốt đẹp với cường quốc số 1 Châu Á. Bình Nhưỡng vẫn nỗ lực củng cố quan hệ với Bắc Kinh. Tuy nhiên, nước này khó chịu trước những hoạt động "vi phạm lãnh thổ" của tàu thuyền Trung Quốc trong thời gian qua. Hơn nữa, Triều Tiên còn đang bất mãn với Trung Quốc khi đồng minh lớn này gần đây có nhiều động thái quay lưng lại với họ. Bắc Kinh đã thẳng thừng lên án Bình Nhưỡng về vụ phóng tên lửa đưa vệ tinh vào vũ trụ hồi tháng 4 vừa rồi. Chưa hết, Trung Quốc còn đang lặng lẽ gây sức ép, buộc Triều Tiên từ bỏ kế hoạch tiến hành vụ thử hạt nhân mới.
Philippines thách thức Trung Quốc
Ngoài Triều Tiên, một nước nhỏ nữa dám thách thức siêu cường Trung Quốc là Philippines. Suốt từ tháng 4 đến giờ, người ta chứng kiến cuộc đối đầu quyết liệt giữa Bắc Kinh và Manila vì tranh chấp bãi cạn Scarborough ở Biển Đông.
Với tư cách là nước lớn, Trung Quốc đã dùng rất nhiều cách để gây sức ép và uy h.iếp Philippines nhằm buộc nước này phải nhượng bộ trong cuộc đối đầu mới nhất ở vùng tranh chấp. Ngoài việc liên tiếp tung ra những lời cảnh báo, đe dọa, Bắc Kinh còn phô trương sức mạnh quân sự của mình để thị uy đối phương.
Tuy nhiên, Manila không hề tỏ ra nao núng trước những "đòn gió" của Trung Quốc. Mặc dù luôn thể hiện thái độ mềm mỏng, thận trọng nhưng Philippines vẫn cho thấy rõ sự quyết tâm của họ trong việc "bảo vệ chủ quyền" ở bãi cạn Scarborough.
Trong cuộc đối đầu với một nước lớn như Trung Quốc hiện nay, Philippines đã khá khôn khéo khi thể hiện thái độ lúc mềm mỏng lúc lại rất cứng rắn. Trong khi liên tục bày tỏ mong muốn tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc tranh chấp bãi cạn Scarborough, Manila cũng kiên quyết không "bỏ qua" cho bất kỳ hành động "hiếu chiến" hay là "vi phạm chủ quyền" nào của đối phương.
Trong hơn 6 tuần qua, Manila đã nhiều lần thẳng thắn tố cáo Trung Quốc quấy rối tàu thuyền và vi phạm lãnh hải của họ. Mới đây nhất, hôm 23/5, Philippines đã không ngần ngại tố cáo Trung Quốc đang tìm cách uy h.iếp nước này bằng việc huy động một số lượng lớn tàu thuyền đến vùng tranh chấp. Manila cũng tố cáo Trung Quốc không thực thi lệnh cấm đ.ánh bắt cá mà nước này tuyên bố áp dụng từ ngày 16/5 đến 1/8 ở nhiều khu vực thuộc Biển Đông.
Khi Trung Quốc cảnh báo Philippines không được lôi bên thứ 3 vào tranh chấp Biển Đông. Ngay lập tức, Manila đã phản pháo bằng tuyên bố sẽ tiếp tục "trông cậy" vào bên thứ 3 trong nỗ lực giải quyết cuộc tranh chấp hiện nay ở bãi cạn Scarborough.
Bản thân việc Philippines tăng cường quan hệ hợp tác quân sự với Mỹ trong thời gian diễn ra cuộc đối đầu với Trung Quốc cũng chính là một minh chứng rõ ràng về sự thách thức của nước này đối với cường quốc láng giềng. Sự hậu thuẫn của Mỹ - cường quốc quân sự số 1 thế giới, là một trong những "vũ khí" giúp Philippines trở nên tự tin hơn khi đối đầu với Trung Quốc.
Trung Quốc và Philippines đang tranh chấp chủ quyền đối với bãi cạn Scarborough (còn được Manila gọi là bãi cạn Panatag hay đảo Hoàng Nham theo cách gọi của Bắc Kinh). Bãi cạn này nằm cách đảo Luzon của Philippines chỉ khoảng 230km. Trong khi đó, khu vực đất liền gần nhất của Trung Quốc là tỉnh Hải Nam cũng cách bãi cạn Scarborough đến 1.200km.
Theo VNMedia
Tàu Trung Quốc ra Biển Đông đáp trả Philippines Trung Quốc hôm qua (24/5) đã thừa nhận việc nước này huy động thêm một loạt tàu thuyền đến bãi cạn Scarborough ở Biển Đông. Tuy nhiên, Bắc Kinh đổ lỗi cho Manila làm leo thang căng thẳng trong khu vực, khiến họ phải huy động thêm tàu thuyền đến vùng tranh chấp. Bộ Ngoại giao Philippines hôm 23/5 đã tố cáo rằng,...
