Trẻ lớp 1 nguy cơ trầm cảm do học quá tải?

TS Thái Văn Tài – Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học (Bộ GD&ĐT) cho rằng chương trình mới vừa bắt đầu được một tháng, nhiều ý kiến kêu ‘nặng’ là chưa đúng thời điểm và chưa đủ căn cứ, nhưng các bậc phụ huynh vẫn chưa ngừng ‘kêu than’ về chuyện học của học sinh lớp 1.

Chương trình học lớp 1 là chủ đề nhận được nhiều quan tâm trên các diễn đàn giáo dục. Ảnh: chụp màn hình.

Trẻ không thể nhớ hết chữ sau 1 tuần học

TS Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên Đại học Sư phạm Hà Nội nhận định: “Nhiều phụ huynh “than” chương trình học lớp 1 năm nay nặng, tôi nghĩ có nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là do sự bố trí chương trình không hợp lý. Khi số tiết Tiếng Việt quá nhiều so với các môn khác, tăng gấp rưỡi so với chương trình cũ, trẻ cảm thấy quá tải do không nhớ hết số âm và vần được học trong tuần cũ đã phải học âm mới, vần mới”.

Theo lý giải của TS Hương, vì áp lực từ phía dư luận, sách giáo khoa đã được thiết kế để học sinh không ghi chép vào đó. Vì không được ghi chép vào sách, các tác giả sách đã phải thiết kế thêm sách bài tập cho các con. Mỗi môn có thêm 1 cuốn sách bài tập. Do đó, số lượng sách của trẻ lớp 1 năm naytăng đột biến.

TS Hương cũng nhận định, không có sự thống nhất giữa các môn học trong các bộ sách. Giáo viên đã phản ánh tình trạng trẻ chưa được học chữ “đ” và “s” trong môn Tiếng Việt nhưng lại được yêu cầu điền chữ “đ” và “s” trong bài tập của môn học khác. Các cuốn sách của các môn học khác nhau trong các bộ sách khác nhau như các “ốc đảo riêng tư” mà không có sự nghiên cứu hài hòa dẫn đến việc giáo viên và học sinh thật sự bấn loạn khi sử dụng.

Đặc biệt, số tiết Tiếng Việt lớp 1 tăng lên đột biến, 12 tiết thay vì 8 tiết như chương trình cũ. Điều này nghe có vẻ hợp lý vì các cô giáo có nhiều thời gian hơn để dạy trẻ. Tuy nhiên, trẻ lớp 1 mới bước vào con đường học vấn, có quá nhiều điều bỡ ngỡ cần làm quen.

Lần đầu tiên đến lớp, thay vì 35 phút học như mầm non, các con lại phải ngồi cả ngày trên ghế nhà trường. Với 12 tiết Tiếng Việt, trẻ không thể nhớ hết nổi sau 1 tuần học. Sang đến tuần sau, bài mới, 12 tiết Tiếng Việt mới, trẻ gần như rối loạn khi vần cũ, âm cũ chưa nhớ đã phải học vần mới âm mới. Điều này đã khiến chủ trương giảm tải nhận được hiệu ứng ngược, thành ra là tăng tải.

“Có vài cuốn sách được thiết kế để học sinh học quá nặng ngay từ những tuần lễ đầu tiên. Học sinh vừa học vần xong, chưa thạo, đã phải đọc trơn, viết trơn. Thậm chí có cuốn sách đã hướng dẫn giáo viên dạy chính tả cho trẻ ngay khi trẻ còn chưa thẩm thấu xong quy tắc đánh vần. Rõ ràng, áp lực của môn Tiếng Việt quá lớn. Rất nhiều trẻ đã có biểu hiện quá tải, rối loạn, học trước quên sau”, TS Hương cho biết.

TS Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên Đại học Sư phạm Hà Nội.

Không thể loại trừ khả năng sẽ có trẻ bị trầm cảm nặng với chương trình

Chia sẻ lý do vì sao vì sao chương trình mới, đổi mới tưởng giảm tải cho học sinh nhưng lại nặng, TS Hương cho rằng, các tác giả tính là tổng thể sẽ không nặng nhưng sự bố trí không hợp lý, bài học dồn dập lúc mới vào học và giảm dần khi gần cuối năm khiến cho áp lực đầu năm rất nặng nề.

TS Hương cũng lo lắng chia sẻ việc áp dụng chương trình khi chưa thử nghiệm rõ ràng đã để lại vô vàn hệ lụy khiến cả ngành giáo dục rơi vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”. Các gia đình có con mới vào lớp 1 thật sự phát khóc với các bài học Tiếng Việt quá khó. Giáo viên không biết phải dạy trẻ thế nào khi các cuốn sách không thống nhất. Giáo viên cũng gặp khó khăn lớn khi thời lượng môn Tiếng Việt quá nặng trong 1 tuần, học sinh quá tải, bắt đầu nảy sinh các vấn đề như phá lớp, không nghe lời, ăn vạ…

“Đặc biệt, nếu việc học trở nên quá tải ngay từ lúc mới vào, trẻ có thể gặp các bất ổn về tâm lý. Trẻ có thể sợ học, ghét học, ghét đến trường. Thậm chí có cháu sẽ hoảng loạn khi nghĩ đến việc học, vật vã, khóc lóc đòi nghỉ học, đòi quay trở lại mầm non. Cũng có trẻ sẽ bị quá tải, không nhớ nổi, rối loạn và nhầm lẫn lung tung giữa các chữ, âm, vần. Từ đó, việc học của trẻ sẽ khó khăn hơn nhiều. Chúng ta cũng không thể loại trừ khả năng sẽ có trẻ bị trầm cảm nặng, gây ra hệ lụy lớn cho sức khỏe tâm thần”, TS Hương nhấn mạnh.