Trẻ chảy nước mũi màu xanh, vàng đã cần thiết phải uống kháng sinh?
Thời điểm này, nhiều trẻ bị viêm đường hô hấp, không ít phụ huynh thường thắc mắc rằng con mình nước mũi màu xanh, vàng có phải là nhiễm vi khuẩn, đã phải sử dụng kháng sinh?.
Trẻ bị chảy nước mũi màu xanh có cần uống kháng sinh?
Thời tiết giao mùa, trời trở lạnh đột ngột khiến bệnh lý về nhiễm trùng đường hô hấp tăng cao. Ghi nhận tại các bệnh viện, số trẻ đến khám do viêm mũi, họng, sốt đều tăng vọt. Trong số này không ít phụ huynh thường thắc mắc rằng con mình nước mũi màu xanh, vàng có phải là nhiễm vi khuẩn, đã phải sử dụng kháng sinh?.
Trong số những bà mẹ này, không ít bà mẹ vẫn tự ý cho con sử dụng kháng sinh nếu thấy con ho kèm theo mũi có màu xanh, vàng vì nghĩ rằng con đã bị nhiễm khuẩn nặng.
Chị Hương (Ba Đình, Hà Nội) là ví dụ điển hình. Đưa con gái 4 tuổi đi khám, chị cho biết như mọi khi thấy con ho chị mua siro cho uống, nếu thấy con kèm thêm cả mũi xanh là chị đến cửa hàng thuốc gần nhà mua kháng sinh cho con uống cùng.
Lần này, đi công tác vắng nên chị không thể chăm sóc con. “Sau một tuần về biết nhau ngay”. Con bé ho suốt một tuần, kèm thêm sổ mũi xanh lè mà bố cháu cứ bảo không sao, không cần uống kháng sinh. Kết quả là đêm qua, bé sốt, sáng nay lại phải đưa đi viện. Đằng nào cũng phải uống kháng sinh, cho uống ngay từ đầu có phải đỡ mệt con không”, chị Hương bực dọc than phiền.
Viêm họng cấp chính là tình trạng lớp niêm mạc của cổ họng bị viêm cấp tính, cùng với đó là sự kết hợp ….
Chia sẻ về vấn đề này, BS CK1 Phí Xuân Thi, Khoa Nhi Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh cho biết, ở thời điểm hiện tại, gần như không có bất cứ các tổ chức chuyên môn nào đưa ra hướng dẫn dựa vào màu sắc nước mũi để phân biệt nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn hay do virus.
“Tiếp nữa là nhiễm trùng đường hô hấp trên không biến chứng thì không nhất thiết phải sử dụng kháng sinh ngay lập tức. Chúng ta hoàn toàn có thể trì hoãn việc sử dụng kháng sinh, tiếp tục chăm sóc, theo dõi tiếp các triệu chứng và diễn tiến của bệnh”, BS Thi nhấn mạnh.
Video đang HOT
Lý giải vì sao chảy nước mũi có màu trắng, BS Xuân Thi cho biết, nếu bạn cảm thấy trẻ ngạt mũi hay tắc mũi, có thể bạn nhận thấy nước mũi của trẻ có màu trắng.
Lúc này trẻ có thể bị viêm – sưng nề các niêm mạc mũi và dịch nhầy trong mũi chảy ra chậm. Việc ngạt mũi sẽ làm mất nước, làm nước mũi trở nên đặc, thậm chí nước mũi trở sang màu đục. Các dấu hiệu cho thấy trẻ có thể trong giai đoạn ủ bệnh cảm lạnh hoặc nhiễm khuẩn khác.
Cảm lạnh thông thường có thể khiến trẻ cảm thấy không khỏe. Các triệu chứng của bệnh thường sẽ phát triển từ một đến ba ngày sau khi tiếp xúc với virus. Một đứa trẻ có thể bị nhiều lần cảm lạnh mỗi năm.
Ngoài ra, BS Thi cho biết, trẻ có thể kèm theo các triệu chứng khác bao gồm: Đau họng; Tắc mũi; Ho; Hắt hơi; Sốt nhẹ, thường dưới 38 độ; Nhức đầu nhẹ.
Tuy nhiên trong trường hợp trẻ chảy nước mũi màu xanh- vàng, BS Xuân Thi cho rằng đây là những dấu hiệu cho thấy bất cứ loại virus hoặc vi khuẩn nào trẻ đều có thể mắc phải. Nhưng chảy nước mũi xanh- vàng không phải lúc nào cũng là lý do để bạn đến gặp bác sĩ.
“Một nhận thức sai lầm phổ biến là nước mũi nhầy màu xanh- vàng là dấu hiệu cho thấy trẻ bị nhiễm vi khuẩn và rất nhiều bậc cha mẹ hay bác sĩ đã sử dụng kháng sinh cho trẻ. Trên thực tế hoàn toàn không phải như vậy”, BS Thi nhấn mạnh.
Bởi theo bác sĩ, đây là dấu hiệu cho thấy “cơ thể của trẻ đang chiến đấu trở lại. Hệ thống miễn dịch đang hoạt động mạnh mẽ để chống lại sự nhiễm trùng”.
“Màu xanh- vàng xuất phát từ các tế bào- ví dụ như tế bào bạch cầu- lao vào diệt vi trùng xâm nhập. Trong những tế bào này chứa một loại enzyme có màu xanh lục, và với số lượng lớn, chúng có thể biến chất nhầy có màu giống nhau. Khi các tế bào đã hoàn thành nhiệm vụ của mình, chúng sẽ bị loại bỏ trong mũi của trẻ cùng với các chất thải khác và khiến cho nước mũi chảy ra có màu xanh- vàng”, BS Xuân Thi nhấn mạnh.
Bằng chứng khác mà BS Xuân Thi cũng chỉ ra các bậc cha mẹ cũng có thể thấy, đôi khi trẻ bị chảy mũi trong, nhưng vẫn bị viêm tai giữa, hoặc viêm xoang nặng. Nguyên nhân gây viêm xoang đa phần là do virus, không phải do nhiễm vi khuẩn.
Tuy nhiên, nói như vậy không phải để các bố mẹ yên tâm để con ở nhà. Thay vào đó, người lớn cần sắp xếp lịch đưa trẻ đi khám nếu có các dấu hiệu nước mũi xanh- vàng kèm theo sốt kéo dài 3-4 ngày liên tục.
“Ngoài ra trẻ kêu nhức đầu xung quanh hoặc sau ổ mắt, nặng hơn khi cúi đầu. Sưng quanh mắt hoặc quầng thâm quanh mắt. Trẻ kích thích, khó chịu. Nôn ói liên tục. Bệnh kéo dài trên 7-10 ngày
Đó có thể là các dấu hiệu cho thấy trẻ có thể bi viêm xoang do vi khuẩn, hoặc biến chứng khác yêu cầu phải cần đến chăm sóc y tế”, BS Xuân Thi cảnh báo.
Viêm mũi họng, thanh quản cấp nở rộ cuối năm
Hà Nội đang vào đợt rét đậm, còn ở TP.HCM, tuy chưa vào cao điểm của mùa lạnh, nhưng lượng bệnh nhân bị bệnh về hô hấp đều tăng.
Học sinh chờ khám ở Bệnh viện Tai Mũi Họng
Riêng ở Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM, trong tháng qua, có 320 lượt bệnh nhân đến khám vì viêm mũi họng cấp.
Tiến sĩ - bác sĩ (BS) chuyên khoa II Nguyễn Thanh Vinh, Phó giám đốc Bệnh viện (BV) Tai Mũi Họng, cho biết thời điểm giao mùa từ nóng sang lạnh, ẩm như hiện nay là yếu tố thuận lợi gây các bệnh đường hô hấp, đặc biệt là tai mũi họng với bệnh viêm mũi họng cấp, viêm amidan cấp, viêm thanh quản cấp... Tương tự, ở các BV như Đại học Y Dược, Nguyễn Trãi, Nhi Đồng 2... đều có nhiều bệnh nhân đến khám vì viêm họng, viêm thanh quản...
Viêm thanh quản cấp: nghẹt thở như chơi
Chị Nguyễn Thị Diệu H., 41 tuổi, ở Q.4, vừa xuất viện sau một tuần nhập viện điều trị viêm thanh quản cấp ở BV Nguyễn Trãi. Chị H. kể, ban đầu chị chỉ bị chảy nước mũi và ho nhẹ. Chị tưởng mình bị cảm nên uống thuốc thảo dược, rồi ngậm kẹo ho. Qua hôm sau, chị bắt đầu khan tiếng, và ngồi họp trong phòng lạnh nên đến chiều chị bị khan tiếng nhiều hơn. Đến đêm, chị ho nhiều hơn, giọng khàn đặc, không nói lớn hay nói những chữ có dấu sắc được. Sáng dậy, chị nói không ra tiếng. Chưa từng mắc bệnh "lạ" này, chị vào BV Nguyễn Trãi khám, BS kết luận chị H. bị viêm thanh quản cấp, chỉ định nhâp viện điều trị.
Chị cố bật lên thành tiếng phản ứng: "Tôi chỉ bị khan tiếng thôi mà, sao bắt nhập viện". BS giải thích, chị bị viêm thanh quản cấp, ảnh hưởng đến đường thở, nếu về nhà, bệnh diễn tiến nặng, không xử trí kịp sẽ nguy kịch. Sau đó, chị H. được nội soi vùng thanh quản và phát hiện ổ viêm có nhiều dịch và mủ. BS nói may là chị H. đi khám sớm, chưa bị khó thở, chứ viêm thanh quản không điều trị kịp dễ dẫn đến khó thở, nghẹt thở và tử vong. Chị H. là trường hợp bị viêm thanh quản không quá nặng, nhưng cũng phải nằm viện cả tuần, điều trị bằng kháng sinh, kết hợp xông họng mỗi ngày.
Viêm thanh quản là bệnh lý nguy hiểm nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời, đặc biệt là ở trẻ em. BS Nguyễn Thanh Vinh cho biết, ông từng tiếp nhận bệnh nhi bị viêm thanh quản cấp, nhưng người nhà đưa đến BV trễ. Đến khi cháu bé khó thở, gia đình mới đưa vào BV Tai Mũi Họng, lúc đó các BS phải cân não "điều trị nội khoa (dùng thuốc), hay mở nội khí quản". Cuối cùng, BS chọn cách dùng thuốc. May mắn, bệnh nhi đáp ứng tốt điều trị nên cơn khó thở dần qua, thoát được tình trạng nguy kịch và mở khí quản.
Viêm mũi họng: coi chừng biến chứng qua viêm tai giữa
Chiều 16/12, gần hết giờ làm việc, nhưng khu khám bệnh của BV Tai Mũi Họng vẫn nhiều bệnh nhân, trong đó có không ít cô cậu bé mặc đồng phục học sinh. Một cậu bé chừng 13 tuổi, vừa đi vừa lấy tay chặn ngực ngăn từng cơn ho. Người mẹ kể: "Cách đây mấy ngày, con tôi dầm mưa xong về ho, sổ mũi. Tôi cho uống nước cam, súc miệng nước muối, nhưng hai hôm rồi ho nhiều, sốt. Chiều nay, con đang học thì cô giáo kêu tới đón về vì bị sốt cao. Tôi đưa con tới đây khám, BS nói bị viêm mũi họng cấp, phải rửa mũi, uống thuốc".
Còn chị Nguyễn Kim L., ở Q.Bình Thạnh, dẫn con trai năm tuổi đi khám vì bị ho, sổ mũi. Mấy bà mẹ xung quanh thắc mắc "sao không để theo dõi vài ngày rồi hãy cho đi BV, vì con nít bị ho, sổ mũi là chuyện thường". Chị L. lắc đầu giải thích: "Lúc trước, tôi cũng nghĩ như vậy. Bé bị ho, sổ mũi nhẹ chỉ ở nhà theo dõi, và nhỏ mũi, xịt mũi chứ không dùng thuốc. Một tuần sau, bé bị sốt và than đau tai, tôi nhìn kỹ thì thấy tai bé chảy mủ nên phải đưa đi khám. BS nói bé bị viêm mũi họng biến chứng qua viêm tai giữa, phải uống kháng sinh gần cả tháng".
Nhiều người cho rằng viêm mũi họng là bệnh lý thông thường nên tự điều trị bằng các biện pháp dân gian, uống thảo dược, hoặc thuốc tây. Thế nhưng, từ viêm mũi họng có thể chồng thêm bệnh khác, vì gây ra biến chứng viêm tai giữa, nhất là ở trẻ nhỏ. BS Nguyễn Thanh Vinh phân tích: "Viêm mũi họng có liên quan đến tai, dẫn đến viêm tai giữa. Vì cấu trúc vòi nhĩ của trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh. Vòi nhĩ của trẻ nằm ngang hơn so với người lớn, nên vi trùng, vi khuẩn dễ lan lên tai. Ngoài ra, lỗ vòi nhĩ của trẻ chưa đóng mở hoàn chỉnh, thường có khuynh hướng mở nên dễ lây bệnh từ mũi họng lên tai".
Hành động mà phụ huynh hay làm và tưởng vô hại lại vô tình đưa vi trùng, vi khuẩn từ mũi họng lên tai là xì mũi sai cách. Nhiều phụ huynh có thói quen kêu con xì mũi mà không dạy con che một mũi và xì một bên, rồi đổi ngược lại. Hành động xì mũi sai cách vô tình đưa vi trùng vi khuẩn lên tai và gây viêm. Viêm tai giữa không điều trị sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt, trẻ bỏ ăn, bỏ bú, quấy khóc do chảy mủ tai... Ngoài ra, viêm tai giữa còn ảnh hưởng đến dây thần kinh mặt, có thể làm méo mặt và sẽ để lại lỗ thủng màng nhĩ, gây ra sự nghễnh ngãng.
Cũng cần lưu ý, trong các bệnh lý tai mũi họng, thì viêm thanh quản cấp được xem là bệnh cấp cứu, nguy hiểm, mà ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ thì diễn tiến nhanh và nguy hiểm. BS chuyên khoa II Đặng Kim Huyên, Trưởng khoa Khám bệnh BV Nhi Đồng 2, cảnh báo: "Mùa lạnh, trẻ dễ bị viêm thanh quản. Bệnh hay diễn tiến nặng về đêm, khoảng 2-3g sáng, gây co thắt thanh quản, khó thở. Do vậy, nếu không cấp cứu kịp thời trẻ có thể rơi vào tình trạng nguy kịch".
BS Nguyễn Thanh Vinh cho biết thêm: điều trị viêm thanh quản chủ yếu dùng kháng sinh, kháng viêm. Còn với những bệnh nhân khó thở mức nặng thì phải mở khí quản.
Để phòng bệnh hô hấp và tai mũi họng, các chuyên gia đặc biệt lưu ý đến trẻ em và người già là hai đối tượng dễ bị nhiễm bệnh nhất. "Cần giữ ấm cơ thể, nhất là về đêm, gần sáng, ăn uống đầy đủ, tăng cường trái cây, vitamin C, hạn chế ăn uống thức ăn lạnh và đặc biệt phải rửa tay kỹ", BS Nguyễn Thanh Vinh lưu ý.
Những sai lầm khi súc miệng bằng nước muối sinh lý Hiện nay, nước muối sinh lý được nhiều người dùng để súc miệng nhằm vệ sinh, sát khuẩn khoang miệng - họng, ngăn ngừa vi khuẩn tấn công. Tuy nhiên, việc dùng nước muối thế nào cho đúng, cho an toàn không phải ai cũng thực hiện đúng. Có thể súc miệng bằng nước muối sinh lý không? Súc miệng bằng nước muối...