Tòa Hình sự quốc tế phản pháo lệnh cấm vận của ông Trump

Văn Khoa21:40 09/02/2025

Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) hôm 7.2 đã ra tuyên bố sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt lệnh cấm vận đối với cơ quan này.

“ICC lên án việc Mỹ ban hành sắc lệnh hành pháp nhằm áp đặt lệnh cấm vận đối với các quan chức của tòa án và gây tổn hại đến công tác tư pháp độc lập và công bằng của tổ chức này”, ICC nhấn mạnh trong một tuyên bố nhằm đáp lại lệnh cấm vận của ông Trump, theo AFP.

“Tòa án kiên quyết bảo vệ nhân sự của mình và cam kết tiếp tục mang lại công lý và hy vọng cho hàng triệu nạ.n nhâ.n vô tội của các hành động tàn bạo trên toàn thế giới”, ICC, có trụ sở tại The Hague (Hà Lan), tuyên bố.

Tổng thống Trump cấm vận Tòa Hình sự quốc tế

“Chúng tôi kêu gọi 125 quốc gia thành viên, tổ chức dân sự và tất cả các quốc gia trên thế giới đoàn kết đấu tranh cho công lý và các quyền cơ bản của con người”, ICC nhấn mạnh trong phần cuối của tuyên bố.

ICC gồm 125 thành viên (không có Mỹ), có thể truy tố các cá nhân vì tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người, diệt chủng và tội xâm phạm lãnh thổ của các nước thành viên.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký một văn bản tại Nhà Trắng ngày 4.2. ẢNH: REUTERS

Tổng thống Trump ký sắc lệnh hành pháp áp đặt lệnh cấm vận đối với ICC hôm 6.2 vì cho rằng ICC tiến hành những cuộc điều tra “bất hợp pháp và vô căn cứ” nhắm vào Mỹ và đồng minh Israel. Ông đã ra lệnh đóng băng tài sản và cấm đến Mỹ đối với các quan chức, nhân viên của ICC và các thành viên gia đình của họ, cùng với bất kỳ ai bị xem là đã giúp ích cho các cuộc điều tra của ICC.

Tên của những cá nhân bị cấm vận không bị công bố ngay lập tức, nhưng các lệnh cấm vận trước đây của Mỹ lúc ông Trump làm tổng thống từ năm 2017-2021 đã nhắm vào công tố viên của ICC.

ICC đã có biện pháp bảo vệ nhân viên trước lệnh trừng phạt tài chính của Mỹ khi trả trước 3 tháng lương, theo Reuters. Tuy nhiên, Chủ tịch ICC Tomoko Akane cuối năm ngoái cảnh báo rằng lệnh cấm vận có thể nhanh chóng gây tổn hại hoạt động của tòa án trong mọi tình huống và mọi vụ án.

Lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Netanyahu và hệ quả pháp lý

ICC đã phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh tại các vùng lãnh thổ Palestine, bao gồm cả Gaza.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (phải) và ông Yoav Gallant (trái, phía trước) dự một lễ kỷ niệm tại Mitzpe Ramon, ngày 31/10/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ngày 21/11 đã phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh tại các vùng lãnh thổ Palestine, bao gồm cả Gaza.

Lệnh bắt giữ này đán.h dấu bước phát triển quan trọng trong nỗ lực buộc Israel phải chịu trách nhiệm về hành vi diệt chủng ở Gaza, hiện đã bước sang năm thứ hai, và sự leo thang bạo lực ở Bờ Tây bị chiếm đóng.

ICC cho biết, lệnh bắt giữ này liên quan đến "tội ác chống lại loài người và tội ác chiến tranh được thực hiện ít nhất từ ngày 8/10/2023 đến ngày 20/5/2024, thời điểm Văn phòng Công tố nộp đơn xin lệnh bắt giữ".

ICC cũng nhất trí bác bỏ các thách thức của Israel đối với thẩm quyền của tòa án theo Điều 18 và 19 của Quy chế Rome - hiệp ước thành lập ICC.

Về các cáo buộc, tòa án cho biết có "cơ sở hợp lý" để tin rằng ông Netanyahu và ông Gallant chịu trách nhiệm hình sự với tư cách đồng phạm trong các hành vi sau: tội ác chiến tranh sử dụng nạn đói như một phương thức chiến tranh; tội ác chống lại loài người bao gồm giế.t ngườ.i, đàn áp và các hành vi vô nhân đạo khác.

Ngoài ra, ICC cũng phát lệnh bắt giữ thủ lĩnh cấp cao của Hamas, Mohammed Diab Ibrahim Al-Masri, còn được biết đến với tên gọi Deif. Israel tuyên bố Deif đã thiệ.t mạn.g trong một cuộc không kích tại Gaza vào tháng 7, nhưng Hamas chưa xác nhận thông tin này.

Hệ lụy pháp lý đối với thủ tướng Netanyahu và ông Gallant

Theo các chuyên gia, lệnh bắt giữ này khiến ông Netanyahu và ông Gallant bị coi là tội phạm chiến tranh, lần đầu tiên nhằm vào các nhà lãnh đạo của một quốc gia đồng minh phương Tây.

Tuyên bố của ICC đặt ra những thách thức lớn đối với cả 2 nhân vật này, vì 124 quốc gia thành viên của ICC hiện có nghĩa vụ bắt giữ và dẫn độ họ ra xét xử nếu họ đặt chân lên lãnh thổ của những quốc gia này.

Danh sách các quốc gia bao gồm một số đồng minh thân cận nhất của Israel ở phương Tây, những nước đã cung cấp vũ khí và bảo vệ ngoại giao để Israel tiến hành các hành vi bạo lực chống lại người Palestine như Anh, Canada, Úc, Đức, Pháp, Bỉ, Ý, Hà Lan và Na Uy.

Các quốc gia châu Âu khác như Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Đan Mạch, Croatia, Séc, Phần Lan, Hungary, Bồ Đào Nha và Ba Lan cũng thuộc diện này.

Một số quốc gia lớn khác ký Quy chế Rome bao gồm Hy Lạp, New Zealand, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nam Phi, Nigeria, Mexico, Kenya, Colombia và Brazil.

Ngoại lệ đáng chú ý là Mỹ, quốc gia đã rút khỏi Quy chế Rome năm 2002 và không có nghĩa vụ pháp lý phải hành động chống lại ông Netanyahu và Gallant.

Tuy nhiên, ICC nhấn mạnh rằng dù các quốc gia không phải thành viên không có nghĩa vụ pháp lý, họ vẫn được "khuyến khích" thực thi các lệnh bắt giữ, vì tòa án không có cơ chế thực thi trực tiếp.

Các đồng minh của Israel sẽ chịu áp lực lớn

Giáo sư luật Gerhard Kemp nhận định quyết định của ICC là đáng chú ý trên nhiều khía cạnh và gây áp lực lớn lên các quốc gia đã ủng hộ Israel bất chấp sự ch.ỉ tríc.h quốc tế về hành vi diệt chủng ở Gaza.

Ông Kemp nói "Quyết định này tái khẳng định ICC có thẩm quyền xét xử các tình huống tại Palestine, bác bỏ các thách thức của Israel, đồng thời đưa ra các quan sát quan trọng về bản chất của cuộc xung đột, như việc áp dụng luật nhân đạo quốc tế. Nó cũng nhấn mạnh sức nặng của các bằng chứng".

Quan trọng hơn, ICC khẳng định rằng vị trí chính thức của một cá nhân không phải là rào cản cho việc thực thi lệnh bắt giữ hoặc xét xử tại tòa, kể cả các quan chức cấp cao như Thủ tướng Israel.

Ông Kemp nhấn mạnh, tương tự như trường hợp của ông Omar Al-Bashir (Sudan) và Tổng thống Vladimir Putin (Nga), lệnh bắt giữ này sẽ tạo ra thách thức lớn về ngoại giao và chính trị đối với các quốc gia thành viên ICC, đặc biệt là ở phương Tây như Đức và Anh, ông Kemp nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng các quốc gia thành viên ICC thường gặp khó khăn chính trị trong việc tuân thủ nghĩa vụ, như từng thấy ở Nam Phi và Jordan (không bắt giữ Al-Bashir) hay gần đây là Mông Cổ (không bắt giữ tổng thống Putin).

Ông dự đoán các quốc gia châu Âu và các đồng minh truyền thống của Israel sẽ sớm chịu áp lực lớn để đưa ra quan điểm liệu họ có thực thi lệnh bắt giữ này nếu có cơ hội hay không.

Trong một diễn biến liên quan, nhiều nước châu Âu lên tiếng sẽ tuân thủ phán quyết của ICC. Ngày 21/11, khi được hỏi về một lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đối với các quan chức cấp cao của Israel, Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố nước này sẽ tuân thủ mọi phán quyết của các tòa án quốc tế. Trong khi đó, Ngoại trưởng Na Uy Espen Barth Eide nêu rõ: "Điều quan trọng là ICC phải thực hiện nhiệm vụ của mình một cách thận trọng. Tôi tin tưởng rằng tòa án sẽ tiến hành vụ án dựa trên các tiêu chuẩn xét xử công bằng cao nhất".

Ngoại trưởng Thụy Điển Maria Malmer Stenergard khẳng định Thụy Điển và EU ủng hộ công việc quan trọng của tòa án và bảo vệ sự độc lập và toàn vẹn của tòa án. Bà cho biết thêm, các cơ quan thực thi pháp luật của Thụy Điển quyết định bắt giữ các đối tượng trên lãnh thổ Thụy Điển căn cứ theo phán quyết của ICC.

Còn Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đán.h giá lệnh bắt giữ của ICC là một bước đi "đầy hy vọng" và cực kỳ quan trọng trong việc đưa các nhà chức trách Israel phạm tội diệt chủng đối với người Palestine ra trước công lý.

Ngoài ra, các nước Hà Lan, Thụy Sĩ, Ireland, Italy và Tây Ban Nha đều cam kết sẽ thực hiện các cam kết và nghĩa vụ của mình liên quan đến Quy chế Rome và luật pháp quốc tế.

Tác động từ một lệnh bắt giữ của ICC đối với Thủ tướng Israel sẽ ra sao? Lãnh đạo Israel và Hamas có nguy cơ bị bắt và đưa đến Hague để xét xử nếu họ tới một trong 124 quốc gia thành viên của tòa án, bao gồm hầu hết các nước châu Âu. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu chủ trì một cuộc họp ở Jerusalem. Ảnh: AFP/TTXVN Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ngày 20/5 thông báo...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: tòa án tổn hại tổng thống mỹ donald trump diệt chủng lệnh cấm vận tội ác chống lại loài người tội ác chiến tranh ông trump

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc tung chatbot đấu ChatGPT, cổ phiếu Phố Wall chao đảo bốc hơi 1.000 tỉ14:53

Ý tưởng gâ.y số.c của Tổng thống Trump về Dải Gaza08:59

Hé lộ kế hoạch mới của ông Trump về xung đột Nga-Ukraine08:31

'Chiến thắng' đầu tiên của Tổng thống Trump trong cuộc chiến trục xuất di dân lậu09:26

Tổng thống Trump lên tiếng về 'thảm kịch' hàng không ở thủ đô Washington DC10:41

Iran công bố tên lửa đạn đạo mới nhất08:23

Ông Trump cấm người chuyển giới tham gia các môn thể thao dành cho nữ08:45

Nga sắp cho chạy thử 'chiến hạm mạnh nhất thế giới' sau cuộc đại tu?10:04

Lãnh đạo nước ngoài đầu tiên được ông Trump mời đến Nhà Trắng08:45

Hàn Quốc sắp nhận trực thăng mới từ Mỹ để đối phó tàu ngầm Triều Tiên09:58

Máy bay rơi gần trung tâm thương mại ở Mỹ, nhiều người thương vong03:42

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cảnh báo nguy hiểm từ bệnh nhiễm xoắn khuẩn do Leptospira ở tr.ẻ e.m

09:45:09 10/02/2025

Qua xét nghiệm Leptospira IgM cho kết quả dương tính. Bệnh nhi được dùng kháng sinh doxycyclin ngay từ khi vào viện và đã cắt sốt sau 2 ngày dùng thuố.c và tình trạng ban giảm dần. Trẻ đã được ra viện sau 1 tuần điều trị.

Thái Lan đón 3,7 triệu lượt du khách nước ngoài trong tháng 1/2025

08:42:19 10/02/2025

Thái Lan đã xác định năm nay là "Năm Du lịch và Thể thao Thái Lan 2025 tuyệt vời". Bộ trưởng Du lịch và Thể thao Sorawong Thienthong cho biết Bộ đã nâng mục tiêu đón du khách nước ngoài từ 39 triệu lên 40 triệu lượt.

Cuộc đoàn tụ cảm động của 5 công dân Thái Lan từng bị Hamas bắ.t có.c

08:37:59 10/02/2025

Bộ trưởng Maris cho biết, một số gia đình vẫn không tin vào mắt mình khi thấy người thân trở về. "Hai gia đình nói với tôi rằng họ chưa bao giờ dám nghĩ đến khoảnh khắc này", ông chia sẻ lại.

Trung Quốc trong đối sách của Tổng thống Trump

07:51:39 10/02/2025

Tuy không ồn ào như cách đang thực thi với Canada, Mexico hay Panama..., Tổng thống Mỹ Donald Trump còn có nhiều động thái củng cố quan hệ các đồng minh, đối tác có cùng chí hướng trước Trung Quốc.

Iran: Đóng cửa trường học và cơ quan công quyền tại 10 tỉnh

07:49:54 10/02/2025

Đây là biện pháp thường được Iran tiến hành trong mùa Đông khi nhiệt độ giảm sâu. Trong vài ngày qua, băng giá đã bao trùm toàn bộ nửa phía Bắc của nước này, khiến mức tiêu thụ năng lượng tăng đột biến.

Điện Kremlin lên tiếng về thông tin Tổng thống Trump và Tổng thống Putin điện đàm

07:47:07 10/02/2025

Về phần mình, ông Putin từng khẳng định ông duy trì mối quan hệ thực dụng với ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên và không bác bỏ khả năng đàm phán trong tương lai.

Dịch cúm diễn biến phức tạp ở nhiều khu vực

07:31:35 10/02/2025

Dịch cúm diễn biến bất thường với tỷ lệ lây nhiễm chưa từng thấy trong nhiều năm tại một số nơi khiến nhiều nước tăng cường các biện pháp ứng phó.

Tranh cãi số phận trung tâm hậu cần miền đông Ukraine

07:29:05 10/02/2025

Ngày 7.2, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố giành được TP.Toretsk (Nga gọi là Dzerzhinsk) ở tỉnh Donetsk và loại bỏ 26.000 binh sĩ Ukraine trong 5 tháng giao tranh giành thành phố này.

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump

07:25:30 10/02/2025

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi các đồng minh đầu tư vào khoáng sản và cho biết Ukraine phải giữ tất cả những thứ này vì chúng đại diện cho những đảm bảo an ninh .

Tạp chí Time đăng ảnh chế tỉ phú Elon Musk ngồi tại bàn tổng thống

07:21:06 10/02/2025

Ngày 7.2, tỉ phú Elon Musk bất ngờ xuất hiện trên trang bìa tạp chí Time với hình ảnh đang ngồi ở bàn tổng thống Mỹ tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng.

Ba nước Baltic ngắt kết nối điện với Nga, hòa lưới điện EU

07:14:23 10/02/2025

Ba nước Baltic gồm Latvia, Lithuania và Estonia đã ngắt kết nối với lưới điện của Nga trong ngày 8.2 trong động thái được lên kế hoạch trước để chuẩn bị hòa lưới điện của Liên minh châu Âu (EU).