Tiếp lửa tri thức cho sinh viên vùng cao
Người thầy năng động và tâm huyết trong mọi suy nghĩ, hành động để tiếp lửa tri thức cho sinh viên vùng cao. Đó là cảm nhận của thế hệ học trò khi nhắc đến thầy Trần Thanh Bắc – Trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên.
Trần Thanh Bắc (thứ hai bên trái) trong một chuyến thiện nguyện ở bản vùng cao.
Hút sinh viên vào giờ học sáng tạo
Gặp ThS Trần Thanh Bắc, dễ thấy ở anh sự nhiệt huyết, sáng tạo, tràn đầy năng lượng ở bất cứ công việc nào được giao phó.
Thầy Bắc kể: Từ bé tôi đã có ước mơ là thầy giáo, trở thành người có ích cho gia đình và xã hội. Mảnh đất xứ Thanh đầy nắng gió và khắc nghiệt đã hun đúc cho Bắc ý chí mạnh mẽ và nghị lực bền bỉ trong học tập, giúp anh bước chân vào giảng đường Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, ngành Việt Nam học.
Không giống như bao bạn bè lựa chọn nơi phố thị náo nhiệt để bắt đầu sự nghiệp, Bắc được thầy cô tư vấn và chọn cho mình một lối đi riêng, gắn bó với Trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên.
Mảnh đất Điện Biên lịch sử từng là địa danh thu hút sự tò mò của cậu sinh viên trẻ về văn hóa các dân tộc và thôi thúc anh tìm đến bởi câu nói của nhà văn Nguyễn Khải trong truyện ngắn Mùa lạc: “Sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình từ những hi sinh, gian khổ”.
“Vậy mà thấm thoát 10 năm đã trôi qua. Một chặng đường dài với nhiều kỷ niệm, khát vọng, ước mơ hoài bão, đủ để tôi gây dựng tình yêu với nghề giáo trên mảnh đất Điện Biên sương gió này”, Bắc trầm ngâm.
Nhớ về những ngày đầu nhận công tác tại trường, Bắc gặp không ít khó khăn bởi tỷ lệ học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số chiếm trên 92%, gồm các dân tộc Thái, Mông, Lào, Khơ Mú, Xạ Phang… Khác nhau về văn hóa sinh hoạt, lối sống, ngôn ngữ, các em thường e ngại trong giao tiếp, ít tham gia các hoạt động tập thể. Một bộ phận sinh viên tách thành nhóm theo dân tộc, theo địa phương với nhiều phong cách và sở thích khác nhau, chưa có định hướng rõ nét.
Người thầy giáo trẻ khi ấy đặt câu hỏi: “Làm thế nào để thu hút, tập hợp sinh viên trong học tập và tổ chức các hoạt động?”. Anh đi tìm câu trả lời bằng cách dành nhiều thời gian lắng nghe nguyện vọng của sinh viên từ sinh hoạt đời sống đến học tập, rèn luyện ở trường. Hướng giải quyết được giảng viên trẻ lựa chọn là đổi mới, sáng tạo phương pháp dạy học, gắn với tâm lí của sinh viên.
Không chỉ tự học tập và nghiên cứu, Trần Thanh Bắc còn được cử đi học tập, nghiên cứu ngôn ngữ, văn hóa tại Trung tâm Nghiên cứu quốc tế, Đại học Hồ Nam, Trung Quốc.
“Đó là khoảng thời gian tôi được đi để khám phá giới hạn bản thân, hiểu về các nền văn hóa, đất nước, con người, tôn trọng sự khác biệt và biết trân quý các hệ giá trị. Từ đó định vị con đường phụng sự cộng đồng” – Bắc nhớ lại.
Video đang HOT
Từ tri thức cập nhật mới mẻ ấy, thầy giáo trẻ đã áp dụng phù hợp trong công tác chuyên môn cũng như nghiên cứu khoa học gắn với thực tiễn đào tạo của nhà trường, đặc điểm của sinh viên là người dân tộc thiểu số theo xu hướng luôn đổi mới, sáng tạo để thích ứng với chuyển đổi số… Nhiều sáng kiến trong giảng dạy, đào tạo được giảng viên trẻ truyền đạt lại cho đồng nghiệp và ứng dụng công nghệ để sinh viên tiếp thu kiến thức tốt nhất.
Một tiết dạy học của “thủ lĩnh” Đoàn Trường CĐSP Điện Biên Trần Thanh Bắc.
Tôn trọng, thấu hiểu đoàn viên
Không chỉ ưa sáng tạo, Trần Thanh Bắc còn là Bí thư Đoàn Trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên nắm giữ nhiều “bí quyết” kéo sinh viên đến với hoạt động phong trào.
Với phương châm “Tôn trọng, sát với đoàn viên và có trách nhiệm với đoàn viên”, thủ lĩnh Đoàn Trần Thanh Bắc đã xây dựng mô hình, giải pháp: Mô hình 3C (chi đoàn, chương trình, cán bộ đoàn) thu hút, tập hợp đoàn viên sinh viên. Tất cả hoạt động đều bám sát vào điều kiện thực tế tại chi đoàn, thực tế của cán bộ, đoàn viên thanh niên. Nhờ đó, các phong trào triển khai đều thu hút đông đảo đoàn tham gia, đạt hiệu quả thiết thực.
Bằng nhiệt tâm và hoạt động Đoàn sôi nổi, thầy Trần Thanh Bắc được công nhận là cán bộ Đoàn tiêu biểu toàn quốc đạt giải thưởng Lý Tự Trọng năm 2018. Chia sẻ về cảm xúc khi thành tích được ghi nhận và trao tặng, Bí thư Đoàn cho biết: Tôi tự hào nhưng trên hết là trách nhiệm với sinh viên. Không chỉ tôi và mà các thầy cô giáo khác cũng luôn nỗ lực làm tốt công việc được giao bằng chữ tâm của mình.
Từng là sinh viên K15 của Trường Cao đẳng Sư phạm Điện Biên, ngay từ khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường, anh Lò Văn Tâm đã “ngấm” dần sự năng nổ, hoạt bát từ người “thủ lĩnh” đoàn trường. Sau khi ra trường, Tâm mang kỹ năng, kiến thức học được từ phong trào ấy để gây dựng cho quê hương mình.
“Từ việc tham gia các phong trào Đoàn trong trường học, tôi nhận thấy khi mình có sức trẻ, còn cống hiến được sẽ không nề hà. Vì vậy, tôi đã triển khai các chương trình, hoạt động có ích ở địa phương như: Hướng dẫn bà con vệ sinh chuồng trại chăn nuôi. Tuyên truyền để bà con nâng cao nhận thức vệ sinh đường làng, xóm bản, tăng gia phát triển kinh tế và làm giàu chính đáng…” – anh Lò Văn Tâm, Bí thư Đoàn xã Quài Nưa, huyện Tuần Giáo bộc bạch.
Mỗi khi đứng trên bục giảng, tôi lại nhớ về thời sinh viên. Khi đó, người dạy sẽ thấu hiểu, chia sẻ cùng trò không chỉ riêng kiến thức chuyên môn mà còn lý tưởng sống. Những bài học về giá trị cuộc đời cũng như “truyền lửa” tinh thần để các em vượt qua mặc cảm bản thân, có thêm động lực phấn đấu trở thành những hạt giống đỏ của bản làng vùng cao. – Thầy Trần Thanh Bắc
Cô Khuyên cả tuổi trẻ gắn bó giáo dục vùng cao và niềm đam mê làm thiện nguyện
"Đi riết thành quen, có những cung đường người khác nhìn vào phải " lắc đầu, lè lưỡi" mà mình vẫn chở các em học sinh ngồi sau vô tư", cô Khuyên cười tươi chia sẻ
Sinh năm 1987, sau khi tốt nghiệp trường Cao đẳng sư phạm Điện Biên năm 2008, cô sinh viên Bùi Thị Minh Khuyên quê ở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ được phân công lên công tác tại trường Phổ thông cơ sở Nậm Manh (Nậm Nhùn, Lai Châu) theo diện cử tuyển.
Đến tháng 10 năm 2010, cô chuyển vào giảng dạy tại trường Phổ thông cơ sở Nậm Khao, huyện Mường Tè, Lai Châu.
Tháng 8/2016, được lãnh đạo đề nghị, cô lại khăn gói lên trường tiểu Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Pa Ủ, xã Pa Ủ huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu cũng đồng thời mở ra cơ duyên giúp cô gắn bó với công tác thiện nguyện như ngày hôm nay.
Ít được về nhà, cô Khuyên coi học sinh nơi đây như những đứa con, đứa cháu trong gia đình mình. Ảnh: NVCC
Nhớ lại những ngày đầu nhận nhiệm vụ bám bản, nhận lớp với biết bao gian nan vất vả không thể kể xiết như địa hình đường xá xa xôi, hiểm trở; đặc thù học sinh là con em đồng bào dân tộc, kinh tế kém phát triển, trình độ nhận thức còn hạn chế nên cô Khuyên cùng các đồng nghiệp phải leo rừng, lội suối đến tận nhà vận động từng phụ huynh, phổ biến chính sách của Nhà nước để họ yên tâm cho con em đi học.
"Cứ dịp đầu năm đi nhận mặt học sinh và thuyết phục các em quay trở lại trường đôi lúc học sinh còn bỏ trốn khi thấy cô giáo đến, thậm chí đánh cả các thầy cô. Từ điểm trường cách nhà em gần nhất cũng 4 -5 cây số, bản xa nhất cách 25 cây lại vòng vèo khó đi, không cẩn thận đi xe rất dễ bị trượt ngã, tai nạn.
Nhưng với thâm niên 6 năm công tác tại Nậm Khao đều đi cơ sở nên tôi chỉ lo học sinh bỏ lớp, bỏ trường chứ không lo khó khăn vất vả. Đi riết thành quen, có những cung đường người khác nhìn vào phải " lắc đầu, lè lưỡi" mà mình vẫn chở các em học sinh ngồi sau vô tư", cô Khuyên cười tươi chia sẻ.
Đại đa số các em học nội trú tại trường sau đó cuối tuần đi bộ hoặc bố mẹ đi xe máy đón về, có em vừa đi vừa chơi dọc đường 4 tiếng mới về tới nhà. Đầu tuần hoặc chiều chủ nhật các thầy cô lại đi đón hoặc gặp các em ở dọc đường đi bộ chở về trường.
Năm 2019, trường Phổ thông dân tộc bán trú Pa Ủ được gộp từ hai điểm trường số 1 và số 2, một ở trung tâm xã Pa Ủ và một điểm cách 16 km.
Cuối năm 2015 - đầu năm 2016 mới được kéo điện lên xã, đời sống bớt đi phần nào khó khăn tuy nhiên chỉ được một vài điểm trường còn lại các thầy cô giáo vẫn phải thắp nến soạn bài hoặc vào nhà dân sạc nhờ điện thoại.
Những giáo viên không có gia đình thì ở lại nhà công vụ còn ai có gia đình riêng thì đi thuê hoặc ở nhờ người quen, lại có 2 con nhỏ nên một năm, cô Khuyên chỉ được về thăm nhà vào dịp Tết và nghỉ hè khiến cô càng gắn bó với mái trường và coi học sinh nơi đây như những đứa con, đứa cháu trong gia đình mình. Nhiều khi cuối tháng lĩnh lương cô lại trích ra mua quà cho lũ trẻ để động viên chúng đến trường.
Cô Bùi Thị Minh Khuyên đã có 13 năm gắn bó với giáo dục vùng cao Tây Bắc. Ảnh: NVCC
Nói về cơ duyên đến với thiện nguyện, cô Khuyên liền nhắc tới chị Ngô Thị Hồng Nhung - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Tình Nguyện Trẻ. Qua một chuyến thiện nguyện quyên góp giúp đỡ quần áo và nhu yếu phẩm cho nhà trường đã nhen nhóm trong lòng cô Khuyên sự ngưỡng mộ, từ đó chuyển biến thành hành động lúc nào không hay.
Thông qua nhóm "Chúng tôi là giáo viên Tiểu học", cô chia sẻ những khó khăn khi đi vận động học sinh trở lại trường vào mùa mưa lũ, học sinh phải lội qua suối, đất đá có thể bị sạt lở bất cứ lúc nào mà không có biện pháp đảm bảo an toàn đã được một số bạn phóng viên báo chí theo dõi phản ánh. Đồng thời chị Nhung cũng chính là người kết nối giúp cô biết tới cộng đồng AVIVA và đăng ký dự án quỹ cộng đồng AVIVA.
Hai trong ba sáng kiến "thắp sáng bản em" dùng quỹ lắp pin năng lượng mặt trời cho điểm bản Cò Lò xã Pa Ủ và " Tuyên truyền kỹ năng phòng chống tai nạn đuối nước" nhằm giúp học sinh có thêm những kiến thức cũng như kỹ năng phản ứng khi có tình huống tai nạn đuối nước xảy ra do cô Khuyên gửi đi tham dự đã được trao giải thưởng và cấp quỹ trong chương trình của Quỹ năm 2019.
Hiện tại, bằng nguồn quỹ được cấp và sự giám sát của Trung Ương Đoàn cô đã triển khai lắp được 6 bộ pin năng lượng mặt trời cho 3 điểm trường với tổng kinh phí 84.000.000 đồng trong tổng số 25 điểm trường chưa có điện trên toàn huyện.
Ngoài thời gian dạy trên lớp, cô Bùi Thị Minh Khuyên còn tranh thủ giờ nghỉ để chia sẻ các hoàn cảnh đáng thương của các học sinh bị khuyết tật có điều kiện khó khăn lên các nhóm mạng xã hội để tìm kiếm sự giúp đỡ từ cộng đồng.
Gần đây nhất, trong khi đang chuẩn bị cho 6 bé từ độ tuổi 3 -6 tuổi xuống Hà Nội để thăm khám và chữa trị thì trường hợp của bé Vàng Nhù Xa ở bản Chà Kế bị chấn thương đốt sống lưng trong 1 lần đi nương dẫn đến cháu không thể đứng hay ngồi thẳng được mà phải nằm xoài ra bàn học ở lớp đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ từ các nhà từ thiện. Số tiền quyên góp lên tới 160.000.000 đồng vượt xa mức cô mong đợi và gia đình mong đợi.
Đến nay ngoài 2 dự án đang triển khai mang tính dài hơi là lắp pin năng lượng mặt trời cho các điểm trường và lên kế hoạch tập hợp, tổ chức đưa các em bị khuyết tật có hoàn cảnh khó khăn đi thăm khám theo để kịp thời điều trị. Cô Khuyên còn kết nối thành công với Ban chấp hành Trung ương đoàn thông qua Câu lạc bộ tình nguyện Niềm Tin, và Tổ chức Sao Biển - một tổ chức phi Chính phủ của Thụy Điển thông qua Câu lạc bộ VPV hỗ trợ xây dựng thành công 6 điểm trường tại các xã Nậm Chà (huyện Nậm Nhùn), xã Pa Tần,( huyện Sìn Hồ ), Pa Vệ Sử, xã Pa Ủ (huyện Mường Tè).
Để có được kết quả hỗ trợ như thời gian qua, ngoài sự thiện tâm của mình, cô Bùi Thị Minh Khuyên phải xây dựng kế hoạch cụ thể trong công tác thiện nguyện, từ việc nắm bắt, khảo sát các hoàn cảnh cần được trợ giúp đến phương thức đưa thông tin, hình thức cần giúp đỡ, kêu gọi ủng hộ.
Kịp thời và minh bạch mọi sự ủng hộ, cho thấy rõ sự thay đổi tích cực của đối tượng được ủng hộ là điều mà cô Khuyên luôn luôn tuân thủ. Chính vì thế, facebook của cô Khuyên ngày càng được bạn bè gần xa chia sẻ, ủng hộ cùng chung tay giúp đỡ các trường hợp mà cô đưa lên.
Con đường các thầy cô đi đón các học sinh không hề đơn giản. Ảnh: NVCC
Cô Khuyên chia sẻ: "Thời gian đầu, mình chưa nhận được sự tin tưởng, ủng hộ của nhiều người nên vận động từ thiện không hiệu quả. Mình lại hoạt động độc lập nên khó khăn trong việc xác minh lại trường hợp cần trợ giúp khi nhận được thông tin hay trong vận chuyển đồ, quà hỗ trợ... Mình phải tranh thủ ngoài giờlên lớp, có khi giờ nghỉ trưa hay chập tối mình đều tranh thủ đi, thậm chí là cả thứ Bảy và Chủ nhật nữa.
Nhiều khi rất vất vả, rồi cũng có dị nghị của những người không hiểu việc mình làm, rồi băn khoăn của ban giám hiệu trong việc mình có đảm bảo tốt chuyên môn nhưng nghĩ đến những nụ cười và cả những giọt nước mắt hạnh phúc, xúc động, biết ơn của những phụ huynh có hoàn cảnh khó khăn, khi con em mình được chữa trị khỏi bệnh, những thầy cô có ánh sáng để soạn bài hay đơn giản là sạc được pin cho chiếc điện thoại gọi về gia đình cũng khiến mình thêm động lực tiếp tục công việc".
Hơn 13 năm làm công tác giảng dạy, hơn 4 năm làm thiện nguyện, giờ đây mong mỏi duy nhất của cô Khuyên là được giúp đỡ của cơ quan chức năng, hỗ trợ về mặt pháp lý, thủ tục, thống nhất cách làm, cách hỗ trợ để gia tăng thêm niềm tin trong kết nối ủng hộ. Làm được điều này sẽ có nhiều em bé được khỏe mạnh đến trường, nhiều người hiểu và lan tỏa giá trị tốt đẹp mà cô đang hướng tới.
Trường đại học dạy sinh viên về 'hạnh phúc' Một ngày cuối tháng 2, trước khi bắt đầu tiết dạy của mình, ThS Võ Đình Văn đưa ra câu hỏi cho những sinh viên năm thứ nhất: "Theo các em, hạnh phúc là gì?". Nhiều sinh viên lúng túng trước câu hỏi của thầy giáo 8X. Có sinh viên trả lời rằng: "Hạnh phúc là khi có mẹ, có ba ở bên";...