Tiền tham nhũng, chết vẫn chưa thể xóa!

Ngày 09/01/2024, Văn phòng công tố Đài Bắc (Đài Loan – ĐL, Trung Quốc – TQ) cho biết gia đình của trùm buôn vũ khí (VK) bỏ trốn Vương Truyền Phố không bị truy tố về những khoản “lại quả” trong quá trình mua bán máy bay chiến đấu phản lực Mirage năm 1992.

Tuy nhiên, việc phong tỏa tài sản của vợ đối tượng cũng như “đóng băng” tài khoản ngân hàng ở nước ngoài của bà này và 4 người con vẫn được áp dụng theo các quy định liên quan để thu hồi về cho ĐL (TQ) gần 1 tỷ USD.

Với quyết định trên, các trách nhiệm hình sự mà những thành viên gia đình này phải gánh chịu xuất phát từ 1 vụ án gây rúng động ĐL (TQ) và cả ở những nước có liên quan năm 1993 được khép lại do thời hiệu tố tụng đã hết từ ngày 03/9/2023.

Vợ chồng Vương Truyền Phố – Diệp Tú Trinh cùng các thành viên trong gia đình nằm trong diện được “đặc biệt quan tâm” khi xảy ra vụ bê bối liên quan đến việc mua sắm VK của Hải quân ĐL (TQ) giai đoạn 1989-1991. Scandal xuất phát từ lá thư tố cáo của Quách Tỷ gửi năm 1993 và Đại tá Doãn Thanh Phong – Giám đốc điều hành Văn phòng quản lý mua sắm VK của Hải quân ĐL (TQ) – được giao xử lý vụ này, nhưng ông đã bị đâm chết ngày 10/12/1993, thi thể được ngư dân tìm thấy trên biển, cách bờ 500m. Cái chết của Đại tá Doãn cho đến nay vẫn là một bí ẩn; thậm chí ở ĐL (TQ), người ta còn dùng tên của ông như cụm từ để chỉ những vụ án mạng không thể khám phá.

Vương Truyền Phố bị nghi dính líu tới cái chết của Đại tá Doãn Thanh Phong vì đối tượng này bỏ trốn khỏi ĐL (TQ) ngay trước khi Đại tá Doãn bị sát hại. Quan trọng hơn, các công ty của vợ chồng Vương thành lập ở ĐL (TQ), tại các quần đảo Vigin và Caymman lại đứng ra môi giới mua máy bay và tàu chiến của nước ngoài trong chương trình mua sắm đang bị tố cáo. Vụ án Doãn Thanh Phong vì thế trở thành “vụ án hình sự thế kỷ của ĐL (TQ)” diễn ra song hành đồng thời liên quan đến bê bối mua sắm lớn nhất trong lịch sử quân đội ĐL (TQ).

Lệnh truy nã Vương Truyền Phố

Năm 2000, Vương Truyền Phố bị cáo buộc là 1 trong những kẻ sát nhân, nhưng đối tượng này luôn miệng bác bỏ cho tới khi chết vì bệnh tại Anh vào năm 2015, thọ 86 tuổi. Trong bản cáo trạng (nhưng không được dùng để truy tố vì bị cáo đã chết), các công tố viên nhận định từ ngày 29/12/1992 đến 03/9/1998, một số tài khoản ngân hàng dưới sự kiểm soát của Vương Truyền Phố liên tiếp nhận được số tiền “lại quả” lên đến 2,163 tỷ franc. Cơ quan công tố xác định vợ cùng các con của họ Vương đều tham gia vào việc nhận và xóa dấu vết những khoản tiền “lại quả” trên và hành vi này đã phạm vào tội giúp nhận tiền tham nhũng, với khung hình phạt từ 15 năm tới chung thân.

Sau những thay đổi của luật pháp về việc thu hồi tài sản liên quan đến tham những, ĐL (TQ) đã tiến hành các thủ tục tư pháp trong nước và đàm phán về định chế tài chính quốc tế để thực hiện. Ngày 21/7/2017, Tòa án Đài Bắc (ĐL-TQ) phê chuẩn việc tịch thu hơn 914 triệu USD (bao gồm trên 487,19 triệu USD tiền gốc và hơn 412,95 triệu USD tiền lãi) của gia đình Vương Truyền Phố. Sau đó, vào các năm tiếp theo, phán quyết này lần lượt được Tòa án tối cao và Tòa án Hiến pháp ĐL (TQ) phê chuẩn. Tháng 02/2023, Liechtenstein đã chuyển khoản thanh toán đầu tiên trị giá 11,03 triệu USD; tháng 7 cùng năm, Thụy Sĩ cũng “hồi hương” khoản tiền bất hợp pháp bị phong tỏa thứ 2 trị giá hơn 138,04 triệu USD.