Thương sao bánh cục chợ quê
Tôi có thói quen cứ hễ khi nào rảnh việc là lại quảy ba lô về quê, mặc dù ở đó bây giờ chỉ còn vài người bạn cũ. Và lần nào về, tôi cũng nhất định ghé váo cái góc chợ, chỗ gian hàng bày bán những món bánh quê.
Chợ quê tôi bây giờ đã “hương đồng gió nội bay đi ít nhiều”. Bên trong nhà lồng, những ki-ốt được xây bằng gạch mọc lên có thứ tự lớp lang, bày bán đủ các mặt hàng không thua gì các cửa hàng hay siêu thị mi-ni ngoài phố.
Nhưng may thay, bên ngoài, cái chất của một phiên chợ quê vẫn không mất đi. Ở đó, tôi được sống trong cái không gian rộn rã của “tiếng chợ”: Tiếng í ới, kêu réo, mời mọc, kì kèo, tiếng rao hàng dần lân nghe mắc cười chết được. Ở đó, có mấy cái sạp tre bày bán vài nhúm cá tép vừa tát đìa, tháo đập chưa kịp lượm sạch rác, còn tươi xanh, nhảy soi sói; vài mớ cải trời, rau má mọc ngoài bờ ruộng hay trái bầu, trái mướp trồng che mát sân nhà…
Cái lá rau xanh xanh mọc hoang ở bờ rào, tới mùa, bông nở cánh trắng, nhụy màu tím phớt, có cái tên nghe rất… “mộng mơ”: Lá mơ. Ảnh: IT
Chợ không chỉ có “tiếng chợ”, chợ còn có “mùi chợ”: Mùi tanh tưởi của thịt thà, tôm cá, mùi hành phi thơm lừng của gánh cháo lòng, mùi nước lèo mặn mòi của xe hủ tíu… Nhưng sức hấp dẫn của “mùi chợ” bao giờ cũng tỏa ra từ dãy hàng bán bánh. Đó là mùi nước cốt dừa, mùi lá dứa, mùi mạch nha, mùi nếp mới, mùi đường thốt nốt… Đặc biệt với tôi là mùi lá mơ của bánh cục.
Cái lá rau xanh xanh mọc hoang ở bờ rào, tới mùa, bông nở cánh trắng, nhụy màu tím phớt, có cái tên nghe rất… “mộng mơ”: Lá mơ. Là mấy tay “sính chữ” gọi như thế nghe cho nó… thanh tao, chứ trong dân gian, người ta vẫn hồn nhiên kêu nó là “lá thúi địt” một cách rất “nghiêm chỉnh”. Đơn giản vì lá khi bị giã giập ra sẽ có mùi “tượng khướu” như thế. Nhưng khi nhồi vào bột hấp chín lên thì phải nói là nó thơm lừng một mùi thơm vô cùng quyến rũ không thể ngờ. Nó làm nên thương hiệu bánh cục, chỉ có ở miền Tây, đặc biệt là Bến Tre – xứ sở của dừa, bởi vì nước cốt dừa là một thành phần không thể thiếu của bánh cục. Còn tại sao kêu nó là bánh cục thì tôi chịu thua.
Để làm bánh cục, người ta phải chuẩn bị ngâm gạo từ tối hôm trước. Ngược lại với bột đổ bánh xèo được xay từ loại gạo mùa, khô nở, bột làm bánh cục phải chọn loại gạo ngắn ngày, mềm và có độ dẻo. Gạo vo sạch, ngâm qua đêm, xay bằng cối đá, bồng cho ráo nước. Lá rau mơ rửa sạch, xay nhuyễn, lọc lấy nước trộn chung với bột, dằn thêm chút muối, cho ra một hỗn hợp sền sệt vừa để có thể nắn trên lá.
Video đang HOT
Lá dùng để nắn bột làm bánh cục ưa dùng nhất là lá mít, bởi lá mít có độ dày và rộng vừa phải, khi bánh chín, bề mặt bánh in hình những cái gân lá rất đẹp. Lá mít sau khi được phủ một lớp bột mỏng thì cuộn tròn lại cho vào nồi hấp. Bánh cục khi chín, bột bánh trong, ngã sang màu xanh đen sậm, mịn dẽo và đặc biệt là rất thơm mùi đặc trưng của lá “thúi địt”.
Lá dùng để nắn bột làm bánh cục ưa dùng nhất là lá mít. Ảnh: IT
Bánh cục phải ăn với nước cốt dừa. Dừa khô nạo vắt cốt, thêm đường, muối sao cho có độ ngọt đậm đà, sau đó thắng trên lửa, có thể cho thêm ít bột cho có độ sánh.
Thật ra, làm bánh cục không khó nhưng ăn bánh cục sao cho đúng điệu mới ra “cái hồn” của món bánh quê. Người nhà quê ăn là một quá trình lao động thưởng thức. Sau khi cùng nhau, kẻ hái lá mơ, lá mít, người nạo dừa, nhóm bếp thì mọi người (thường là trẻ nhỏ) cùng xúm lại nắn bột vào lá. Bánh chín tới đâu gỡ ăn liền tới đó (vì thế nước cốt dừa phải được chuẩn bị trước). Cầm từng cái bánh chấm vào chén nước cốt dừa đưa lên miệng cắn một cái, miếng bánh còn nóng hôi hổi dẻo, thơm, ngọt, béo… Chèn ơi!
Nhớ hồi nhỏ mỗi lần về quê nghỉ hè, kiểu gì chị em tôi cũng nài cho được ngoại làm bánh cục. Mê nhất là cái đoạn mấy chị em tranh nhau vừa nắn, vừa gỡ, vừa ăn…
Tôi lớn lên, ngoại già rồi mất. Ở chốn thị thành bao nhiêu là loại bánh nhưng tìm đỏ mắt cũng không thấy có nơi nào bán bánh cục. Thế là, thỉnh thoảng có dịp về quê, tôi lại chạy ù ra chợ. Cái góc chợ chỗ gian hàng bánh có hằng hà sa số nào bánh tét, bánh ít, bánh bò, bánh da lợn… nhưng tôi luôn chọn cho mình món bánh cục của bà Tư.
Cái góc chợ chỗ gian hàng bánh có hằng hà sa số bánh nhưng tôi luôn chọn cho mình món bánh cục. Ảnh: IT
Thời gian cắm cúi trôi qua, bà Tư và một lớp người cùng thời đã lần lượt ra người thiên cổ. Cái góc chợ bán bánh quê ngày mỗi thêm trống trếnh đìu hiu. Các món bánh quê cũng dần bị “công nghệ hóa” với các nguyên liệu hầu như có sẵn. Bột chuyên dụng bán ngoài chợ hoặc trong siêu thị. Bột béo được dùng thay cho nước cốt dừa, phẩm màu thay cho lá cẩm, lá dứa… bánh bỏ túi ni lông thay vì gói bằng lá chuối, lá môn… khiến hương vị của nó cũng vì thế mà có nhiều thay đổi.
Ngồi nhấm nháp món bánh cục vừa mua ở góc chợ quê, tôi chợt nghĩ ngợi vẩn vơ, không biết rồi bao lâu nữa thì món bánh cục sẽ đi vào quá vãng? Không dưng tôi đâm buồn ngang
Bánh cống miền Tây
Nếu có dịp về với miền Tây, hãy thử qua món bánh cống, một món ăn với cái tên thô kệch nhưng mang lại hương vị vô cùng đặc biệt.
Như đã biết, miền Tây là vùng đất nổi tiếng với các loại bánh dân gian như bánh chuối hấp, bánh tằm khoai mì, bánh da lợn, bánh bò... Bên cạnh đó, dưới bàn tay tỉ mỉ và khéo léo của các bà các mẹ từ xưa mà người miền Tây có thêm nhiều món bánh ngon hơn nữa như món bánh cống này.
Bánh cống là một món bánh chiên xèo xèo trong nồi dầu trên bếp lửa nhưng lại không giống bánh xèo, có thể cùng giống nhau ở mặt nguyên liệu nhưng cách làm và hương vị lại rất riêng biệt.
Bánh cống phải kết hợp cùng rau cuốn và nước chấm. Ảnh Vinpearl.
Bánh cống vốn là một món ăn do đồng bào Khmer tại Sóc Trăng sáng tạo ra và đó vẫn luôn là niềm tự hào của họ, đã có mặt từ lâu đời, sau đó dần dà được đem đi xa hơn ra khắp các tỉnh miền Tây rồi khu vực Sài Gòn Vũng Tàu đều thấy sự xuất hiện của bánh cống. Bánh cống theo tiếng miền Tây còn có thể gọi là bánh cóng, cái tên bánh đặc biệt giản dị như dụng cụ làm ra nó vậy, là một món đồ bằng nhôm thoạt nhìn có vẻ giống ly café nhưng có phần nhỏ và thấp hơn.
Để làm ra món bánh cống thực sự là một quy trình cầu kỳ, từ khâu chọn lọc nguyên liệu đến khi đổ bánh, chuẩn bị cực vậy đó nhưng khi ngồi thưởng thức thành quả lại vui vẻ mà quên hết mệt nhọc. Mặc dù nguyên liệu để làm ra chiếc bánh rất đơn giản, đều là nhưng thứ gần gũi ngay bên cạnh cuộc sống hằng ngày như bột gạo, đậu xanh, tôm thịt hay hành tím và các loại gia vị thông thường nhưng các công đoạn làm mới đòi hỏi sự khéo léo. Gạo xay bột phải là loại gạo mới còn thơm hương lúa ngâm trọn trong vòng 2 đêm, tôm là loại tôm thẻ tươi đem hấp cách thủy, thịt heo cần xay nhuyễn còn đậu xanh nhất định phải hấp nhừ nhưng vẫn còn nguyên hạt.
Bánh cống chiên nóng hổi, ăn bùi bùi vị đậu xanh. Ảnh riviu.
Món bánh cống dù dân dã nhưng không chỉ là một món ăn chơi mà còn được coi là món ăn ngon ngày Tết của đồng bào người Khmer nói riêng và người dân Sóc Trăng nói chung. Bánh cống được đánh giá là một món ăn cầu kỳ ngay từ khâu chuẩn bị tới chế biến bởi nhìn đơn giản vậy mà không phải ai cũng có thể làm ngon. Người làm ra chiếc bánh cống ngon là người hội tụ cả đức tính cẩn thận lẫn đôi tay khéo léo kết hợp với nhiều kinh nghiệm, phải canh bột canh lửa nếu không bánh trở nên nhão bên trong khét bên ngoài.
Sau khi pha bột xong để cho bột nghỉ có thời gian nở sẽ quay qua chuẩn bị nhân, chiếc bánh ngon nào cũng cần có sự kết hợp hài hòa của vỏ bánh và nhân bánh cả. Vỏ bánh có khi chỉ có bột gạo, nhưng sẽ ngon hơn nếu có cả đậu nành xay hòa chung hương vị càng tuyệt hơn. Nhân bánh là tôm thẻ, là thịt xay, là đậu xanh nguyên hạt hay cả củ sắn bào nhỏ trộn với nhau, có người làm sẽ chuẩn bị riêng từng nguyên liệu, có người lại xào tôm thịt chung với hành tím đặc biệt là loại hành tím Vĩnh Châu mới đủ dậy vị thơm nồng.
Món ăn rất thu hút nhiều thực khách. Ảnh Internet.
Trên chảo dầu sôi là những chiếc bánh cống có lớp dưới cùng là bột gạo trắng ngần, tiếp đến là nhân tôm thịt đậu xanh củ sắn, sau đó sẽ đổ thêm một lớp bột và trên cùng sẽ để vài ba con tôm cho đẹp mắt. Mẻ bánh ra lò thơm nức mũi, vỏ giòn tan còn bên trong béo mềm ăn kèm chén nước mắm pha chua ngọt và rổ rau rừng tươi rói thì ngon không gì bằng. Bởi vậy dù là món ăn dân dã đơn giản nhưng cũng đủ níu chân bao thực khách khó tính.
15 loại bánh đặc sản các miền đất nước Việt Nam Đặc sản bánh Việt rất nhiều loại và kiểu dáng, hương vị khác nhau, nhưng mỗi tỉnh, thành phố đến mỗi làng đều có món bánh truyền thống riêng. 1. BÁNH KHẨU SLI - CAO BẰNG Cái tên bánh khẩu sli nghe lạ lạ vui tai khiến nhiều người nghe lần đầu tò mò. Khẩu sli thường có hình dáng to bằng viên...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Cuối tuần tranh thủ làm món bánh "chiêu tài" này ăn, vừa ngon lại tốt cho sức khỏe

Gái đảm Hà Tĩnh chế biến bã rượu thành món lạ, ăn một miếng nhớ cả đời

Loại hạt của Việt Nam được xếp top vị thơm ngon nhất thế giới, ngừa ung thư tốt lại là nguyên liệu nhiều món ngon

Bún riêu tôm chả ốc thơm ngon, nóng hổi, giòn giòn cho bữa sáng cuối tuần

Hôm nay nấu gì: Vợ nấu bữa tối ngon chồng bỏ cả nhậu để về nhà thưởng thức

5 mâm cơm mùa xuân ngon hết ý từ mẹ đảm Hà thành, món nào cũng thơm nức, đủ đầy dinh dưỡng

4 món mà người trung niên và cao tuổi nên ăn vào mùa xuân để tăng cường miễn dịch, giảm bệnh tật

Thêm 1 cách biến đậu phụ thành món ăn ngon bổ dưỡng: Làm rất đơn giản mà thơm nức, cả người già và trẻ em đều thích

5 công thức nấu cháo đậm đà hương vị, bổ dưỡng và thơm ngon

"Lá dại" ven đường hóa "thần dược" làm đẹp: Nấu món ăn dưỡng tóc đen mượt, da trắng hồng cực đơn giản

Gợi ý thực đơn bữa tối ngon cơm với 3 món dễ làm

Cách làm gà chiên mắm đơn giản tại nhà
Có thể bạn quan tâm

3 con giáp vận đỏ như son, ăn nên làm ra trong tháng 2 Âm lịch
Trắc nghiệm
17:17:12 01/03/2025
NSƯT Nguyệt Hằng nghỉ việc ở Nhà hát Tuổi trẻ sau 35 năm công tác
Sao việt
17:11:03 01/03/2025
Côn đồ ngông cuồng mang kiếm 'gặp đâu chém đó'
Pháp luật
16:45:39 01/03/2025
Loài thực vật săn mồi có lá giống hệt rắn hổ mang
Lạ vui
16:24:08 01/03/2025
Vợ đẹp của Lâm Tây gây tranh cãi khi tập gym chỉ sau 10 ngày sinh con, lên tiếng cảnh báo: Đừng như Xuân!
Sao thể thao
16:22:18 01/03/2025
Timothée Chalamet liệu có thể chạm tay tới tượng vàng Oscar?
Hậu trường phim
15:15:44 01/03/2025
Selena Gomez và hành trình giảm cân, lấy lại phong độ nhan sắc
Sao âu mỹ
15:08:28 01/03/2025
Triệu Lộ Tư: Từ thánh nữ vạn người mê thành "tội đồ làm gì cũng bị ghét"
Sao châu á
14:57:41 01/03/2025
Người đàn ông làm tranh thủy cung bằng nguyên liệu độc đáo
Sáng tạo
14:57:35 01/03/2025
Sự "hết thời" của G-Dragon: Thành tích streaming "lẹt đẹt", bị chê lép vế trước BTS - BLACKPINK nhưng...
Nhạc quốc tế
14:40:53 01/03/2025