Thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh

Tại buổi họp báo quốc tế về Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 diễn ra chiều 23/6 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Tổng Thư ký Ủy ban ASEAN Quốc gia 2020, đã chia sẻ một số thông tin về hội nghị này, đặc biệt là những nỗ lực thực hiện nhiệm vụ kép của ASEAN vừa phòng, chống dịch COVID-19, vừa tiếp tục nỗ lực xây dựng cộng đồng lớn mạnh.

Ảnh: MOFA

Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 sẽ được tổ chức vào ngày 26/6/2020. Theo Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng, đây là hội nghị cấp cao chính thức đầu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN 2020. Theo kế hoạch ban đầu, Hội nghị được dự kiến tổ chức vào tháng 4/2020, nhưng do dịch bệnh COVID-19, Việt Nam đã quyết định lùi đến cuối tháng 6/2020 với mong muốn sẽ tổ chức hội nghị trực tiếp, bình thường như mọi khi. Tuy nhiên, cho đến nay, trước tình hình dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp, Việt Nam và các nước quyết định tổ chức họp theo hình thức trực tuyến.

Theo thông lệ, hội nghị cấp cao đầu tiên trong năm là hội nghị nội bộ của các lãnh đạo ASEAN. Các nhà lãnh đạo sẽ rà soát công tác xây dựng Cộng đồng ASEAN kể từ Hội nghị Cấp cao ASEAN-35, cho ý kiến chỉ đạo về hướng triển khai các trọng tâm ưu tiên của năm, quan hệ đối ngoại của ASEAN trong thời gian tới và trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Trong hoàn cảnh đặc biệt hiện nay, chắc chắn rằng một trọng tâm được các nhà lãnh đạo tập trung trao đổi sẽ là tiếp tục hợp tác ứng phó dịch bệnh COVID-19 và tăng cường khả năng phục hồi của ASEAN, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng cho biết.

Trên tinh thần đó, các nhà lãnh đạo sẽ nghe báo cáo và cho ý kiến về hợp tác ASEAN trong 6 tháng đầu năm 2020 trên cả 3 trụ cột: Chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa- xã hội. Thời gian qua, Việt Nam, trong cương vị Chủ tịch ASEAN, đã cùng các nước thành viên ASEAN khác, thực hiện nhiệm vụ kép “vừa tập trung phòng chống dịch bệnh COVID-19 vừa tiếp nối các nỗ lực xây dựng Cộng đồng, tập trung triển khai những trọng tâm ưu tiên hợp tác đề ra trong năm 2020″.

Về ứng phó dịch bệnh, ASEAN đã xây dựng cơ chế điều phối, hợp tác, tổ chức nhiều cuộc họp trực tuyến của ASEAN ở các cấp, các ngành, đặc biệt là Hội nghị Cấp cao ASEAN về COVID-19 ngày 14/4, đề ra nhiều biện pháp cụ thể như lập Quỹ ứng phó COVID-19, lập kho y tế dự phòng, lập Quy trình chuẩn về ứng phó dịch bệnh, xây dựng kế hoạch phục hồi của ASEAN. ASEAN cũng có nhiều cuộc họp trực tuyến với các đối tác như Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU, Nga… để thúc đẩy hợp tác quốc tế ứng phó với COVID-19, hỗ trợ khắc phục tác động của dịch bệnh.

Về xây dựng Cộng đồng, triển khai các sáng kiến và ưu tiên của Chủ tịch 2020, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng cho biết, ASEAN đang tích cực đánh giá giữa kỳ việc thực hiện Kế hoạch tổng thể Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 ở cả 3 trụ cột, kiểm điểm việc thực hiện Hiến chương ASEAN, khởi động thảo luận về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 cũng như triển khai các biện pháp nâng cao hình ảnh và bản sắc của Hiệp hội, đẩy mạnh hợp tác với các đối tác .

Trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN-36, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc sẽ chủ trì Phiên họp đặc biệt của các nhà lãnh đạo ASEAN về tăng quyền năng cho phụ nữ trong thời đại số. Đây là sáng kiến do Việt Nam đề xuất nhằm kỷ niệm 25 năm thông qua Tuyên bố và Cương lĩnh Bắc Kinh về thúc đẩy các quyền của phụ nữ. Hoạt động này cũng nhằm khẳng định cam kết của ASEAN trong thực hiện đầy đủ và hiệu quả các mục tiêu đề ra trong Cương lĩnh Bắc Kinh, cũng như thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế-xã hội và hợp tác ASEAN.
Khách mời của Phiên họp gồm Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Thủ tướng New Zealand Jacinda Arden, Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi, Thư ký điều hành Ủy ban Kinh tế Xã hội châu Á-Thái Bình Dương của Liên Hợp Quốc (UNESCAP) Armida Salsiah Alisjahbana.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng chủ trì Phiên đối thoại của lãnh đạo các nước ASEAN với Đại hội đồng Liên nghị viện ASEAN (AIPA) do Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA-41 dẫn đầu. Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng tham dự Phiên đối thoại này với tư cách là Trưởng đoàn đại biểu Việt Nam tại AIPA.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và các lãnh đạo ASEAN khác cũng có phiên đối thoại với đại diện Thanh niên ASEAN và Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN (ASEAN-BAC). Thông qua các hoạt động đối thoại với đại diện các ngành, các giới trong ASEAN, lãnh đạo các nước ASEAN mong muốn thúc đẩy gắn kết và sự tham gia đóng góp tích cực của các thành phần khác nhau trong xã hội trong tiến trình liên kết khu vực và xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Dự kiến lãnh đạo các nước ASEAN sẽ thông qua Tuyên bố của Chủ tịch về kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36, thông qua Tuyên bố chung về Tầm nhìn ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng; thông qua Tuyên bố ASEAN về phát triển nguồn nhân lực cho một thế giới công việc đang đổi thay. Ngoài ra, các nhà lãnh đạo cũng dự kiến ghi nhận 9 văn kiện khác.