Thịt quay đòn Đường Lâm

Làng cổ Đường Lâm từ lâu đã là điểm du lịch đi về trong ngày được nhiều người ưa thích ở Hà Nội.

Đến làng cổ này, bạn sẽ được sống lại tuổi thơ hoặc hiểu thêm về những ngôi làng Bắc Bộ xưa với những cây đa, giếng nước, sân đình được còn được bảo tồn rất tốt. Ngoài ra những ngôi nhà cổ hàng trăm năm tuổi xây bằng đá ong cũng là nét đặc sắc khiến nhiều người say mê ở Đường Lâm.

Đến làng cổ Đường Lâm du khách không chỉ được những người dân hiền hòa nơi thôn quê đón tiếp, trò chuyện mà còn được thưởng thức món thịt quay đòn gánh và nghe câu chuyện lịch sử hào hùng hơn 1000 năm trước của cha ông.

Tương truyền vua Ngô Quyền sau khi thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng đã làm món thị quay đòn gánh để khao quân. Đến nay thịt quay đòn gánh vẫn là món ăn có trên mâm cỗ của người dân nơi đây cũng thiết đãi bạn bè, du khách đến thăm Đường Lâm.

Được làm từ thịt heo nhưng thịt quay đòn đặc sản lại nổi tiếng hơn cả bởi cách chế biến cầu kỳ và độc đáo. Món thịt quay đòn có lớp bì giòn tan, thơm lừng hương ổi. Bên trong lớp vỏ giòn là lớp thịt ngọt, mềm, ngậy béo mà ăn bao nhiêu cũng không thấy ngấy.Để chế biến được 1kg thịt quay đòn người ta phải đợi 6 tiếng, tuy nhiên hương vị mà món thịt này mang lại xứng đáng với những gì người ta phải chờ đợi.

Sở dĩ gọi là thịt quay đòn vì thịt sau khi tẩm ướp sẽ được bó quanh cây đòn tre rồi nướng trên lửa. Nhưng tại sao thịt quay Đường Lâm lại cần tới 6 tiếng? Theo lý giải của những người thạo nghề thì bởi chỉ riêng việc nướng đã mất từ 3 đến 5 tiếng, chia theo nhiều công đoạn, tương ứng với độ cao của đòn thịt với lửa. Cụ thể đầu tiên để đòn thịt cách lửa khoảng nửa mét trong vòng 1 tiếng, sau đó hạ đòn cao 30cm so với lửa rồi nướng khoảng 2,5 giờ rồi hạ tiếng còn 10cm nướng cho đến khi bì giòn. Trong quá trình đó, phải luôn có người canh thịt, lật trở đều tay thì mới có miếng thịt ngon. Gia vị dùng để ướp thịt gồm nước mắm, mì chính, ngũ vị hương, hành khô… Điều khác biệt là dùng lá ổi bánh tẻ chứ không dùng lá mác mật như các nơi khác. Lá ổi phải chọn lá ổi đồng, tức là cây mọc tự nhiên vì như thế sẽ không có phân bón hay thuốc trừ sâu.

Lá ổi sau khi xay nhuyễn cùng hành khô sẽ trộn cùng các nguyên liệu còn lại thành một hỗn hợp sền sệt rồi dùng tay quết đều lên phần bên trong của từng tảng thịt. Sau đó lại rải một lớp lá chuối lên bề mặt để ngăn cách giữa đòn tre và thịt, rồi buộc cuộn lại để thịt “ôm chặt” lấy đòn tre, còn mặt da quay ra ngoài.

Sau khi đã chuẩn bị xong và than củi đã đỏ rực, từng đòn thịt được xếp lên bếp lò. Công đoạn này đòi hỏi người thợ phải có kinh nghiệm thì mới biết được thời điểm nào cần lửa to để bì giòn và khi nào nên giảm lửa để thịt chín.

Thịt quay đòn Đường Lâm khi chấm với nước tương Đường Lâm hoặc muối chanh đều rất ngon. Vì có lớp bì giòn tan bên ngoài và lớp thịt ngọt mềm bên trong cộng với mùi thơm lừng của hương ổi nên ăn bao nhiêu cũng không thấy ngấy.

Thịt quay đòn Đường Lâm vì chế biến công phu nên thành quả cũng rất xứng đáng. Miếng thịt ngọt, đậm đà, không khô lại thơm đặc trưng mùi lá ổi. Chưa kể phần bì giòn tan, ăn đã miệng vô cùng. Thế mới thấy miếng ngon dù phải chờ đợi nhưng kết quả cũng rất xứng đáng.

Thưởng thức thịt quay đòn Đường Lâm trong tiết trời se lạnh không chỉ là thưởng thức món đặc sản quê hương mà còn là một cách đón nhận tình cảm nồng hậu của những người dân nơi đây, qua sự chuẩn bị cầu kỳ của món ăn này.