Thí sinh, phụ huynh ký cam kết không để lộ lọt đề thi tốt nghiệp, có cần thiết?

Thí sinh phải tuân thủ Thông tư Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông, không cần thiết phải ký cam kết không để lộ lọt đề thi.

Ngày 1/7/2022, Đoàn kiểm tra số 1 do Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ làm trưởng đoàn kiểm tra công tác tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2022 tại Hà Nam, Hà Nội.

Ông Phạm Anh Tuấn, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nam cho biết, Hà Nam có 23 điểm thi với 9225 thí sinh dự thi.

Công an tỉnh Hà Nam chỉ đạo phòng PA03 phối hợp với 24 trường trung học phổ thông phổ biến các quy định về bảo vệ bí mật Nhà nước liên quan đến công tác tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022. Cụ thể tất cả học sinh lớp 12 và phụ huynh học sinh đã ký cam kết thực hiện đúng quy chế. [1]

Thông tin này khiến nhiều độc giả băn khoăn, việc tất cả học sinh lớp 12 và phụ huynh ký cam kết thực hiện đúng quy chế có phù hợp?

Người viết cho rằng, thí sinh phải tuân thủ Thông tư Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông, không cần ký cam kết không để lộ lọt đề thi.

Thí sinh phải tuân thủ Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông. (Ảnh minh họa: Dương Hà)

Trách nhiệm của thí sinh

Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2022 cơ bản giữ ổn định như năm 2021. Do vậy, năm nay Bộ Giáo dục và Đào tạo không ban hành quy chế thi mới – thực hiện theo Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT.

Ngày 26/5/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo ra Thông tư số 15/2020/TT-BGDĐT ban hành Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông. [2]

Theo đó, Điều 14 quy định trách nhiệm của thí sinh phải tuân thủ các quy định sau đây trong phòng thi (trích):

Không được trao đổi, chép bài của người khác, sử dụng tài liệu trái phép để làm bài thi hoặc có những cử chỉ, hành động gian lận, làm mất trật tự phòng thi; nếu muốn có ý kiến phải giơ tay để báo cáo cán bộ coi thi, sau khi được phép, thí sinh đứng trình bày công khai với cán bộ coi thi ý kiến của mình;

Không được đánh dấu hoặc làm ký hiệu riêng, không được viết bằng bút chì, trừ tô các ô trên Phiếu trả lời trắc nghiệm; chỉ được viết bằng một màu mực (không được dùng mực màu đỏ);

Bảo quản nguyên vẹn, không để người khác lợi dụng bài thi của mình; phải báo cáo ngay cho cán bộ coi thi để xử lý các trường hợp bài thi của mình bị người khác lợi dụng hoặc cố ý can thiệp;

Không được rời khỏi phòng thi trong suốt thời gian làm bài thi trắc nghiệm; đối với buổi thi môn tự luận, thí sinh có thể được ra khỏi phòng thi và khu vực thi sau khi hết 2/3 (hai phần ba) thời gian làm bài của buổi thi, phải nộp bài thi kèm theo đề thi, giấy nháp trước khi ra khỏi phòng thi;

Trong trường hợp cần thiết, chỉ được ra khỏi phòng thi khi được phép của cán bộ coi thi và phải chịu sự giám sát của cán bộ giám sát; việc ra khỏi phòng thi, khu vực thi của thí sinh trong trường hợp cần cấp cứu phải có sự giám sát của công an cho tới khi hết giờ làm bài của buổi thi và do Trưởng Điểm thi quyết định;

Chỉ được mang vào phòng thi: bút viết, bút chì, compa, tay, thước kẻ, thước tính; máy tính bỏ túi không có chức năng soạn thảo văn bản, không có thẻ nhớ; Atlat Địa lí Việt Nam đối với môn thi Địa lí (không có đánh dấu hoặc viết thêm bất cứ nội dung nào khác) do Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành; các loại máy ghi âm, ghi hình chỉ có chức năng ghi thông tin nhưng không thể nghe, xem và không thể truyền, nhận được thông tin, tín hiệu âm thanh, hình ảnh trực tiếp nếu không có thiết bị hỗ trợ khác;

Cẩm mang vào phòng thi: Giấy than, bút xóa, đồ uống có cồn; vũ khí và chất gây nổ, gây cháy; tài liệu, thiết bị truyền tin hoặc chứa thông tin có thể lợi dụng để gian lận trong quá trình làm bài thi và quá trình chấm thi.

Cùng với đó, khi dự thi các bài thi trắc nghiệm, ngoài các quy định tại Điều này, thí sinh phải tuân thủ các quy định:

Không được nộp bài thi trước khi hết giờ làm bài; khi hết giờ làm bài, phải nộp Phiếu trả lời trắc nghiệm cho cán bộ coi thi và ký tên vào hai Phiếu thu bài thi;

Chỉ được rời khỏi phòng thi sau khi cán bộ coi thi đã kiểm đủ số Phiếu trả lời trắc nghiệm của cả phòng thi và cho phép rời khỏi phòng thi. 6. Khi có sự việc bất thường xảy ra, phải tuyệt đối tuân theo sự hướng dẫn của cán bộ coi thi và những người có trách nhiệm tại Điểm thi.

Trách nhiệm của cán bộ coi thi, cán bộ giám sát, thanh tra thi

Điều 22 quy định (trích), cán bộ coi thi phải bảo vệ đề thi trong giờ thi, không để lọt đề thi ra ngoài phòng thi sau khi tính giờ làm bài 15 phút (đối với bài thi độc lập và đối với mỗi môn thành phần trong bài thi tổ hợp), cán bộ coi thi nộp các đề thi thừa đã được niêm phong cho người được Trưởng Điểm thi phân công;

Chỉ cho thí sinh ra khỏi phòng thi sớm nhất sau 2/3 (hai phần ba) thời gian làm bài (đối với bài thi tự luận) sau khi thí sinh đã nộp bài làm, đề thi và giấy nháp; nếu thí sinh nhất thiết phải tạm thời ra khỏi phòng thi thì cán bộ coi thi phải báo cho cán bộ giám sát phòng thi để phối hợp thực hiện theo quy định;

Nếu có thí sinh vi phạm kỷ luật thì cán bộ coi thi phải lập biên bản xử lý theo đúng quy định; nếu có tình huống bất thường phải báo cáo ngay cho Trưởng Điểm thi giải quyết;

Bên cạnh đó, cán bộ giám sát phòng thi chịu trách nhiệm trước Trưởng Điểm thi và thực hiện các công việc sau (trích):

Giám sát việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ coi thi, các thành viên khác tại khu vực được phân công;

Giám sát thí sinh được cán bộ coi thi cho phép ra ngoài phòng thi; kịp thời nhắc nhở cán bộ coi thi, trật tự viên, công an, nhân viên y tế và lập biên bản nếu các đối tượng trên vi phạm Quy chế thi;

Kiến nghị Trưởng Điểm thi đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ hoặc thay đổi cán bộ coi thi, trật tự viên, công an, nhân viên y tế nếu có vi phạm;

Yêu cầu cán bộ coi thi lập biên bản thí sinh vi phạm Quy chế thi (nếu có); phối hợp với các đoàn thanh tra thi trong việc thanh tra, xử lý vi phạm.

Ngoài ra, thanh tra kì thi tốt nghiệp được phép tổ chức thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch quy định tại Quyết định số 1465/QĐ-BGDĐT ngày 6/5/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. [3]

Kiểm tra công tác coi thi của đoàn thanh tra được quy định như sau (trích): Kiểm tra việc chỉ đạo, tổ chức coi thi của Sở Giáo dục và Đào tạo (bao gồm cả việc thực hiện các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn bên ngoài khu vực in sao đề thi).

Cùng với đoàn thanh tra của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương cũng thành lập đoàn thanh tra kì thi tốt nghiệp để thanh tra trực tiếp, thanh tra lưu động tại các điểm thi.

Từ các căn cứ phân tích ở trên, theo người viết, không cần thiết phải bắt buộc tất cả học sinh lớp 12 phải ký cam kết thực hiện đúng quy chế. Ngoài ra, việc yêu cầu phụ huynh học sinh ký cam kết thực hiện đúng quy chế là bất cập.

Bởi, phụ huynh không được vào khu vực thi theo quy định, giả sử đề thi vì lí do nào đó đến được tay phụ huynh thì đã lộ, lọt đề, cam kết làm gì nữa. Phụ huynh cần nhắc con em thực hiện nghiêm túc quy chế thi tốt nghiệp, ví như không sử dụng tài liệu, trao đổi bài…

Làm lộ đề thi bị xử lý như thế nào?

Quyết định 59/2016/QĐ-TTg quy định về danh mục tài liệu thuộc loại tối mật trong ngành giáo dục và đào tạo gồm các tin, tài liệu thuộc phạm vi sau:

Đề thi chính thức, đề thi dự bị, đáp án, thang điểm bài thi, địa điểm ra đề thi, địa điểm sao in đề thi và các tài liệu liên quan đến các kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, thi chọn học sinh giỏi các cấp, thi chọn đội tuyển Olympic quốc tế và khu vực, thi tốt nghiệp, thi tuyển sinh và thi hết môn các cấp học, bậc học, ngành học, trình độ đào tạo chưa công bố.

Như vậy, đề thi của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông thuộc loại tài liệu bí mật của Nhà nước thuộc độ tối mật. Tiết lộ bí mật Nhà nước là tội phạm hình sự, có thể bị phạt tiền đến 100.000.000 đồng và xử lý đến mức cao nhất là 15 năm tù theo Điều 337 Bộ luật Hình sự 2015. [4]

Tài liệu tham khảo:

[1] https://tienphong.vn/thi-tot-nghiep-thpt-thi-sinh-phu-huynh-ky-cam-ket-khong-de-lo-lot-de-post1450356.tpo?fbclid=IwAR3Zfi-CD3mMu43TEAE_v1iehg3TntifdJMkYZ7ABC2tV2W9r4TP_wvDLNs

[2] https://luatvietnam.vn/giao-duc/thong-tu-15-2020-tt-bgddt-quy-che-thi-tot-nghiep-trung-hoc-pho-thong-184251-d1.html?layout=amp&fbclid=IwAR13BjnxMinOcOOf0OiGuvmK_0qzjbJ581Ib9cSy_ICZmtiXYdt9E1oRUU4

[3] https://luatvietnam.vn/giao-duc/quyet-dinh-1465-qd-bgddt-ve-thanh-tra-thi-tot-nghiep-thpt-nam-2021-201742-d1.html

[4] https://lsx.vn/lam-lo-de-thi-bi-xu-ly-the-nao/

(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.