Tại sao học sinh không thích đến trường?

Theo dõi VGT trên

Theo chuyên gia tâm lý học nhận thức người Mỹ – Daniel T. Willingham, học sinh không muốn đến lớp bởi giáo viên không biết trình bày kiến thức theo cách kích thích bộ não.

Gần đây, tôi đọc một cuốn sách viết bằng tiếng Anh, có tên Why don’t students like school (tạm dịch là Tại sao học sinh không thích đến trường) của chuyên gia tâm lý học nhận thức người Mỹ tên là Daniel T. Willingham.

Cuốn sách này nhận được khá nhiều bình luận, chủ yếu là khen ngợi của những người hoạt động trong lĩnh vực giáo dục. Chỉ cẩn vào Google, đánh tên cuốn sách và tên tác giả bạn sẽ thấy điều đó.

Bốn quy luật nhận thức

Theo Daniel, học sinh không thích đi học bởi giáo viên không có hiểu biết đầy đủ về các quy luật nhận thức, do đó không biết cách trình bày kiến thức theo cách thức kích thích bộ não của người học.

Ví dụ, nội dung dạy học quá khó hoặc quá dễ hoặc không dựa trên kiến thức, hiểu biết trước đó của người học. Nhằm giúp giáo viên làm tốt công việc của mình hơn, Daniel đưa ra một số quy luật về nhận thức.

Tại sao học sinh không thích đến trường? - Hình 1

Trong đó, bốn quy luật đáng chú ý là Quy luật 1. Con người thường tò mò, song về bản chất không có phương pháp tư duy tốt; nếu không có điều kiện nhận thức phù hợp, chúng ta sẽ lảng tránh hoạt động tư duy.

Quy luật 2: Xử lý những vấn đề có độ khó vừa phải mang lại cảm giác hưng phấn nhưng xử lý những vấn đề quá dễ hoặc quá khó mang đến sự khó chịu.

Video đang HOT

Quy luật 3: Trí nhớ không phải là sản phẩm của cái bạn muốn nhớ hay cái bạn cố gắng nhớ; nó là sản phẩm của cái bạn nghĩ đến.

Quy luật 4: Học đi học lại có thể ảnh hưởng hết sức tiêu cực đến động lực học tập. Nếu học đi học lại quá nhiều lần, động lực sẽ sụt giảm, người học không còn cố gắng, và như vậy không có sự học đúng nghĩa nào xảy ra.

Theo tác giả, nếu giáo viên nhận thức được những quy luật trên, áp dụng các tri thức mới nhất của khoa học nhận thức về cách thức não người làm việc vào việc thiết kế bài giảng, tổ chức lớp học, học sinh của họ sẽ yêu trường lớp.

Cũng như hầu hết độc giả trao đổi ý kiến trên mạng, sau khi đọc xong, tôi đánh giá cao cuốn sách bởi nó đã phần nào trả lời được một câu hỏi hết sức cơ bản trong lĩnh vực giáo dục bằng những ví dụ cụ thể, những giải thích gần gũi mà độc giả ngoài ngành cũng có thể hiểu được.

Tuy nhiên, thói quen về tư duy thôi thúc tôi tiếp tục tìm hiểu, nghiên cứu xem nội dung cuốn sách đã trả lời đầy đủ câu hỏi nó đặt ra ngay ở tiêu đề chưa; có quan điểm nào đáng xem xét thêm không?

Thật may mắn, tôi tình cờ đọc được bài báo của tiến sĩ Peter Gray, phản bác các luận điểm của Willingham trong cuốn sách nói trên, với thông điệp chính ngay ở phần tiêu đề là Trẻ con không thích đi học bởi chúng yêu tự do.

Theo Peter Gray, Daniel đã cố tình lảng tránh không nói ra một sự thực mà hầu hết mọi người có thể đã biết, đó là: Khi đến trường, học sinh không được tự do và chính điều đó làm các em không thích đi học.

Theo ông, trường học chẳng khác mấy so với nhà tù bởi học sinh phải mặc đồng phục, có nơi cả tuần, từ bỏ những hứng thú cá nhân để làm chính xác những điều giáo viên và nhà trường yêu cầu, bị phạt khi không hoàn thành nhiệm vụ được giao…

Như vậy, làm sao trẻ em thích trường được kể cả khi phương pháp giáo dục phù hợp với nhu cầu nhận thức, khả năng nhận thức của chúng. Từ những phân tích trên, Peter đề xuất cung cấp cho trẻ em công cụ để nhận thức và để các em sử dụng chúng một cách tự do.

Năm việc có thể làm ngay

Cá nhân tôi cho rằng cả Daniel và Peter đều có những điểm đúng và những luận điểm họ đưa ra rất đáng tham khảo trong công cuộc cải cách giáo dục phổ thông nước nhà.

Trên cơ sở những ý kiến của Daniel và Peter và kinh nghiệm, hiểu biết về giáo dục của mình, tôi xin đề xuất một số việc có thể làm ngay để cải thiện chất lượng dạy và học:

Thứ nhất, cần thực hiện một cách triệt để quy định về dạy thêm – học thêm do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, đặc biệt là ở cấp tiểu học và trung học cơ sở.

Bản thân tôi do trước đây từng làm quản lý giáo dục nên thường xuyên được nghe người thân, đồng nghiệp chia sẻ về sự học của con em họ.

Có những em học sinh Tiểu học, ngoài 10 buổi học/tuần tại trường, phải học thêm từ 4-6 buổi tại nhà riêng của giáo viên các môn: Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh.

Học nhiều như vậy, các em lấy đâu ra thời gian để tư duy, ôn tập và chắc gì các em đã nhớ được nhiều hơn so với học ít nhưng nội dung học tập là những thứ thiết thực, gắn với nhu cầu của các em.

Quan trọng hơn như Daniel nhận định học đi học lại như vậy, nhất là khi học thêm không xuất phát từ nhu cầu thực của người học, sẽ khiến trẻ em giảm động lực học tập; nhiều em không muốn đi học là tất yếu.

Thứ hai, về phương pháp tổ chức các hoạt động nhận thức, thay vì giao tất cả học sinh trong một lớp thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ giống hệt nhau khiến những em giỏi không tư duy cũng giải quyết được vấn đề, những em yếu cảm thấy quá sức, dễ bỏ cuộc, giáo viên cần tổ chức học sinh theo nhóm trên cơ sở phân loại năng lực.

Để làm được điều này quy mô lớp học phải hợp lý; nếu lớp đông phải có giáo viên trợ giảng; đồng thời việc tổ chức dạy học theo nhóm cần bàn tròn, ghế ngồi riêng thay cho bàn ghế 4-5 chỗ ngồi, xếp hàng ngang hiện nay ở đa số trường phổ thông.

Thứ ba, để nhà trường thực sự thân thiện như mục tiêu giáo dục nước ta đang hướng tới, chúng ta cần làm cho học sinh cảm thấy thoải mái hơn khi ở trường, thấy nhà trường gần gũi với gia đình và xã hội hơn.

Thí dụ, thay vì yêu cầu học sinh sử dụng đồng phục hoặc quần sẫm, áo trắng tất cả các ngày trong tuần như ở một số trường, chúng ta nên cho phép các em sử dụng những bộ quần áo màu sắc khác, phù hợp với thuần phong mỹ tục, theo sở thích cá nhân hay đơn giản hơn để các em được ngồi trả lời câu hỏi của thầy, của bạn thay vì đứng lên thưa gửi, làm mất đi sự tự tin và hồn nhiên.

Thứ tư, tạo điều kiện cho học sinh đóng vai trò “trung tâm” trong lớp học. Thay vì mệnh lệnh uy quyền, tạo khoảng cách lớn giữa người dạy và người học, chúng ta cần tạo cơ hội cho các em được bày tỏ chính kiến của mình, nhất là những vấn đề về chính trị, xã hội để các em phát triển các loại tư duy bậc cao, có giá trị cải tiến xã hội như tư duy phản biện, tư duy sáng tạo.

Để làm được điều này đòi hỏi sự thay đổi nhận thức về vị trí, vai trò của người thầy. Như nhiều nước phương Tây quan niệm, ngày nay, giáo viên sắm vai người tổ chức các hoạt động nhận thức chứ không phải là người dạy, người cung cấp tri thức như trước đây.

Làm như vậy, học sinh sẽ cảm thấy tự tin, thoải mái hơn, đặc biệt là khi tranh biện, nêu ý kiến cá nhân của mình.

Cuối cùng, liên quan đến nội dung dạy học, như nhiều nhà biên soạn chương trình dạy học phương Tây đề xuất, thay vì đưa quá nhiều những nội dung được coi là quan trọng, cần chú trọng đến những nội dung có tính chất kích thích tranh biện, phát triển tư duy bởi giá trị của tri thức có thể thay đổi hoặc bị người học quên lãng còn phương pháp tư duy sẽ là công cụ giúp họ học tập, lao động suốt đời.

Làm cách này sẽ giúp tránh được căn bệnh kinh niên trong giáo dục – quá tải nội dung sách giáo khoa.

Mỗi nền giáo dục có những mục tiêu cụ thể khác nhau song chắc chắn rằng giáo dục sẽ không thể được coi là tiến bộ, nhân văn nếu học sinh không cảm thấy vui khi đến trường. Đây có lẽ sẽ là một trong những định hướng để chúng ta tiến hành cải cách giáo dục nước nhà.

Theo Nguyễn Dư / Tia Sáng

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin đang nóng

Lời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên QuangLời khai của tài xế ô tô tránh xe máy, đâm bé gái tử vong ở Tuyên Quang
22:48:46 23/12/2024
Vĩnh Long: Bắt được kẻ chủ mưu trong vụ nổ súng ở quán bidaVĩnh Long: Bắt được kẻ chủ mưu trong vụ nổ súng ở quán bida
20:45:15 23/12/2024
Quỳnh Nga - Việt Anh check-in ở Tokyo, NSND Thu Quế tuổi 55 trẻ đẹp khi mặc quân phụcQuỳnh Nga - Việt Anh check-in ở Tokyo, NSND Thu Quế tuổi 55 trẻ đẹp khi mặc quân phục
23:33:36 23/12/2024
Thấy chồng buồn bã khi bác sĩ thông báo vợ mang thai con gái, cô liền nháy mắt nói một câu khiến anh tá hỏaThấy chồng buồn bã khi bác sĩ thông báo vợ mang thai con gái, cô liền nháy mắt nói một câu khiến anh tá hỏa
20:13:11 23/12/2024
Cặp sao Việt tái hợp lần 6 gây sốt MXH, nhà gái thăng hạng nhan sắc ngoạn mục nhờ làm 1 điều chưa từng thấyCặp sao Việt tái hợp lần 6 gây sốt MXH, nhà gái thăng hạng nhan sắc ngoạn mục nhờ làm 1 điều chưa từng thấy
23:49:02 23/12/2024
Chuyện gì đang xảy ra với Ngô Thanh Vân - Huy Trần?Chuyện gì đang xảy ra với Ngô Thanh Vân - Huy Trần?
21:03:47 23/12/2024
Đi đám cưới có mặt Xemesis, Xoài Non công khai chạm môi với 1 người khácĐi đám cưới có mặt Xemesis, Xoài Non công khai chạm môi với 1 người khác
20:56:09 23/12/2024
Sự thật về anh chàng bán lạp xưởng gây sốt vì ngoại hình giống ca sĩ SoobinSự thật về anh chàng bán lạp xưởng gây sốt vì ngoại hình giống ca sĩ Soobin
21:54:50 23/12/2024

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022
Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này
Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022
Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...
Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022
Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)
Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022
Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ
Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022
Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm
Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022
Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...
Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022
Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...
Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022
UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...
Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022
Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022
Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy
Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022
Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế
Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022
Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...

Có thể bạn quan tâm

Danh tính "trùm cuối" trong When the Phone Rings được hé lộ nhờ một chi tiết không ai ngờ đến

Danh tính "trùm cuối" trong When the Phone Rings được hé lộ nhờ một chi tiết không ai ngờ đến

Phim châu á

06:04:44 24/12/2024
Tính đến thời điểm hiện tại, bộ phim đã đi được hơn nửa chặng đường, song những kẻ thủ ác đứng sau vẫn còn là một ẩn số.
Loạt phim Việt lỗ nặng 2024, cảnh nóng lẫn sao hot không cứu nổi doanh thu

Loạt phim Việt lỗ nặng 2024, cảnh nóng lẫn sao hot không cứu nổi doanh thu

Hậu trường phim

06:04:10 24/12/2024
Trong số những phim Việt có doanh thu chạm đáy năm 2024, có tác phẩm dù ngập cảnh nóng cũng không bán được vé, thậm chí rời rạp chỉ sau vài ngày.
Mùa Giáng sinh, làm cánh gà nướng mật ong mù tạt thơm nức mũi chiêu đãi cả nhà

Mùa Giáng sinh, làm cánh gà nướng mật ong mù tạt thơm nức mũi chiêu đãi cả nhà

Ẩm thực

06:02:43 24/12/2024
Cánh gà nướng mật ong mù tạt là món ăn tuyệt vời cho những buổi tiệc, bữa ăn nhẹ hoặc trong mùa Giáng sinh quây quần cùng gia đình.
Thái Lan siết chặt biên giới với Myanmar vì bệnh tả

Thái Lan siết chặt biên giới với Myanmar vì bệnh tả

Thế giới

06:02:33 24/12/2024
Theo Bộ Y tế Công cộng Thái Lan, dịch tả đang lây lan tại thành phố Shwe Kokko ở Myanmar gần với biên giới Thái Lan. Hiện Thái Lan đã ghi nhận 2 trường hợp mắc bệnh tả và đều ở tại huyện Mae Sot, tỉnh biên giới Tak.
Sai lầm khiến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trở nặng

Sai lầm khiến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trở nặng

Sức khỏe

06:00:38 24/12/2024
Chính vì vậy, một số bệnh nhân khi đã được điều trị thuốc và thấy đỡ khó thở lại dừng điều trị và không đi khám nữa. Như vậy, chúng sẽ tạo điều kiện hình thành nên những đợt cấp rất nặng bác sĩ Thủy nhấn mạnh.
Nam ca sĩ được NSƯT Tân Nhàn 'cho mượn nhà để ở và ôn thi' là ai?

Nam ca sĩ được NSƯT Tân Nhàn 'cho mượn nhà để ở và ôn thi' là ai?

Nhạc việt

06:00:32 24/12/2024
Giữa bóng tối mịt mờ của con đường hiện thực hoá giấc mơ thành ca sĩ, cơ duyên được gặp NSƯT, giảng viên Tân Nhàn khiến cuộc đời của Lê Vĩnh Toàn được tái sinh.
Jennifer Lopez chia sẻ về khó khăn hậu ly hôn Ben Affleck

Jennifer Lopez chia sẻ về khó khăn hậu ly hôn Ben Affleck

Sao âu mỹ

05:58:29 24/12/2024
Ngôi sao 55 tuổi Jennifer Lopez vượt qua khó khăn bằng cách nghĩ rằng mọi chuyện xảy ra là vì cô cần rút ra bài học cho chính mình.
Xuân Son muốn ghi hat-trick vào lưới Singapore

Xuân Son muốn ghi hat-trick vào lưới Singapore

Sao thể thao

00:55:03 24/12/2024
Tiền đạo nhập tịch Nguyễn Xuân Son cho biết anh muốn ghi 3 bàn vào lưới Singapore ở trận bán kết lượt đi AFF Cup 2024.
Khám phá những loài vẹt độc đáo trên thế giới

Khám phá những loài vẹt độc đáo trên thế giới

Lạ vui

00:54:37 24/12/2024
Họ vẹt (Psittacidae) gồm những loài chim rừng có màu sắc sặc sỡ, mỏ ngắn và quặp, sống ở các khu vực nhiệt đới. Với đặc tính thú vị, nhiều loài vẹt đã trở thành vật nuôi phổ biến trên thế giới.
Nữ giám đốc ở TPHCM vẽ dự án "ma", chiếm đoạt hơn 830 tỷ đồng

Nữ giám đốc ở TPHCM vẽ dự án "ma", chiếm đoạt hơn 830 tỷ đồng

Pháp luật

23:48:41 23/12/2024
Phạm Thị Tuyết Nhung, Trần Thị Mỹ Hiền và các đồng phạm đã lập 18 dự án không có thật để chuyển nhượng với 589 cá nhân, chiếm đoạt hơn 834 tỷ đồng.
Mỹ nhân 1.000 ngày không ai mời đóng phim vì gương mặt biến dạng, hết thời vẫn sống sung túc trong biệt thự 4.000 m2

Mỹ nhân 1.000 ngày không ai mời đóng phim vì gương mặt biến dạng, hết thời vẫn sống sung túc trong biệt thự 4.000 m2

Sao châu á

23:43:04 23/12/2024
Ngày 21/12, QQ đưa tin nữ diễn viên Lâu Nghệ Tiêu khiến công chúng sửng sốt khi khoe biệt thự rộng tới 4.000 m2 nằm dưới chân Vạn Lý Trường Thành của mình.