Sức quyến rũ của bề bề

Nếu phải để miêu tả vị ngọt của bề bề (tôm tích, hoặc tôm tít) ở Quảng Ninh, rất khó tìm được một tính từ để điền cho trọn vẹn.

Chỉ biết là ai lần đầu ăn thử món ăn này, dù là hấp chín bề bề lên, không cho thêm chút gia vị nào, lột vỏ bề bề, chấm với một chút tương ớt đỏ sánh, thế mà nhớ mãi vì sự đậm đà của món ăn vùng biển.

Con bề bề bắt bằng cách kéo lưới. Đấy là cách truyền thống. Thế nhưng nếu có dịp đi ra đảo Quan Lạn của huyện Vân Đồn, bạn sẽ được những đứa trẻ ở đây đưa đi “chộp” bề bề bằng tay. Nghĩa là thế này, nước biển xuống, chỉ còn lấp xấp ngang mắt cá chân, một chiếc đèn pin, một cái xô nhựa, bạn soi đèn xuống mặt nước và nhìn theo dấu hiệu “khả nghi”.

Những đứa trẻ vùng biển hết sức tinh ranh, loáng một cái, nó đã biết đang có bề bề hay mực sim hay tôm đang cọ quạy. Khẽ khàng, thằng bé ụp ngón tay xuống nước, túm lên một con bề bề bằng 2 ngón tay người lớn đang giãy giãy. “Chị chưa quen thì đừng chộp, nó sẽ chém đấy”.

Vâng, chiếc đuôi sắc lẹm của bề bề chẳng kém gì dao lam, làm đứt tay người cầm như chơi. Một tối ở Quan Lạn, hai thằng nhóc kém tôi 4 tuổi sau 2 giờ lang thang ngoài biển, xách về chừng 2 cân bề bề. Mấy chị em rửa qua, cho lên bếp, 15 phút sau ngồi ngay trước nhà “đánh chén”.

Bún bề bề được chế biến cầu kỳ trong những nhà hàng ở Hạ Long

Đúng mùa bề bề, ở Quảng Ninh món ngon này rẻ hều. Con to bự, chắc nịch, bụng anh ách trứng, vậy mà giá chỉ 150.000đ/kg. Đấy là mua ở chợ, nếu mua trực tiếp ở những thuyền kéo lưới, giá còn rẻ nữa.

Bề bề làm món gì ăn cũng ngon quên sầu: bề bề hấp, bề bề rang muối, bề bề nấu canh. Trông xù xì, vỏ thô cứng, nhưng người quen ăn, chỉ cần cầm chiếc kéo cắt hai đường bên thân con bề bề là có thể lột vỏ dễ dàng. Phần thịt bề bề mang nấu bún, làm nem hải sản đủ khiến người ta ăn một lần rồi nhớ.

Bún bề bề thật ra như một cách biến tấu lạ miệng đầy sáng tạo của người Quảng Ninh. Nguyên liệu chính là bề bề tươi sống. Cũng giống như muôn vàn hải sản khác, ươn một cái là món ăn thất bại ngay.

Người ta dùng nước luộc bề bề ngọt thanh làm nước dùng. Thịt bề bề thơm làm nhân. Kết hợp với chút hành phi, cà chua, rau thơm, tô bún bề bề đã bày ra trước mắt với màu sắc hài hòa của trắng – hồng – xanh nhìn đã thấy no nê, thỏa mãn.

Ăn bún bề bề nhớ kèm theo chút thân chuối sắt mỏng, lá tía tô, măng muối ớt chua ngọt, thêm một chút ớt chưng, trộn đều lên. Thấy ngọt chua cay mặn đang lan tỏa, mồ hôi ướt đầm, câu chuyện giữa hai người đang rôm rả đến mấy thì cũng khó có thể tiếp tục, vì bát bún đang nghi ngút khói kia rồi.

Bề bề tươi sống ở Quảng Ninh

Một lần nghe loáng thoáng tôi nhắc đến món bề bề, anh bạn tôi đang ở Hà Nội, đi công tác Quảng Ninh phải gọi điện ngay để tìm quán. Hai từ bề bề được anh nhắc đi nhắc lại trong nhiều lần sau đó, từ lý do cái tên kỳ lạ của loài sinh vật sống dưới biển tới cách chế biến món bún bề bề “ngon rất lạ” – lời anh nói.

Một lần, tôi và anh trai khá bất ngờ khi đi ngang qua khu hồ Trúc Bạch, quận Tây Hồ, thấy thực khách chen chân vào một quán ăn ghi bún hải sản. Sự tò mò hơn là tâm lý “chở củi về rừng”, chúng tôi gọi 1 tô bún, chưa hết 1/3 của món ăn có giá 50.000 đồng, ai nấy đều méo xệch miệng.

Tô bún lèo tèo con tôm, khúc mực ống nhợt nhạt, miếng bề bề thịt đã bở tơi. Ngồi trong cái quán hơn 10 mét vuông, nêm kín người với mùi mỡ hành, lại thấy nhớ quay quắt một cái quán vỉa hè lộng gió biển, những chiếc bàn ăn có trải khăn caro màu tím, người phục vụ cười tươi, lọn tóc bết trên quầng trán rám nắng, tô bún bề bề đẹp như bày sẵn cho người thích chụp ảnh có thể dễ dàng mà chụp lại. Bề bề, đơn giản thế thôi, sao mà thương nhớ…