Sự ‘khó đoán’ của Tổng thống Nga Putin với phương Tây
Moskva báo hiệu rằng họ đang rút một số binh sĩ đóng quân gần biên giới, nhưng đồng thời tăng cường thúc đẩy công nhận các khu vực đòi độc lập ở miền Đông Ukraine.
Theo Politico.eu, vốn luôn là người khó hiểu, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gửi những tín hiệu trái chiều vào ngày 15/2 về việc liệu Moskva có rút khỏi bờ vực của một cuộc xung đột rộng lớn hơn ở Ukraine hay không.
Xe tăng Nga chuẩn bị rút khỏi khu vực gần biên giới với Ukraine. Ảnh: EPA
Trong một động thái làm giảm căng thẳng, Tổng thống Nga thừa nhận quân đội nước này đã quyết định “rút một phần” binh sĩ trong số hơn 100.000 quân đóng ở gần biên giới với Ukraine. Tuy nhiên, đồng thời, Quốc hội Nga đã nỗ lực thúc đẩy công nhận hai khu vực đòi độc lập ở miền Đông Ukraine – một động thái có thể ảnh hưởng đến việc làm giảm leo thang trên phạm vi rộng hơn.
Điều này có thể coi là sự khó đoán, có chủ ý của ông Putin với các đồng minh phương Tây, trong bối cảnh Nga yêu cầu rút đáng kể lực lượng NATO khỏi Đông Âu. Ngay sau khi Bộ Quốc phòng Nga cho biết một số đơn vị Nga đã “bắt đầu rút quân”, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng có cơ sở để lạc quan thận trọng về thông điệp ngoại giao mới nhất của Moskva, nhưng không có bằng chứng cụ thể nào về việc Nga rút vũ khí hạng nặng của mình.
Tổng thống Putin khẳng định rằng Nga không khơi mào cho một cuộc chiến với Ukraine, nhưng ông cũng không có dấu hiệu lùi bước trước yêu cầu của Moskva rằng: các nước phương Tây phải đàm phán đảm bảo an ninh cho Nga về sự mở rộng của họ về phía Đông của NATO và việc Liên minh quân sự này triển khai lực lượng và khí tài quân sự trên khắp Trung và Đông Âu.
Video đang HOT
“Chúng ta có muốn có chiến tranh không? Dĩ nhiên là không. Chúng tôi đã chuyển đề xuất về một quá trình đàm phán mà kết quả của nó phải là đảm bảo an ninh bình đẳng cho tất cả các bên, trong đó có Nga. Thật không may, Moskva vẫn chưa nhận được câu trả lời thực chất, mang tính xây dựng về các đề xuất của mình”, ông Putin nói trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Đức Olaf Scholz, người đang ở Moskva để thảo luận về căng thẳng quân sự leo thang tại châu Âu.
Đáp lại, ông Scholz cho biết việc NATO mở rộng thêm về phía Đông không phải là một viễn cảnh sắp xảy ra. Ông Putin đã đặc biệt yêu cầu đảm bảo rằng Ukraine và Gruzia sẽ không bao giờ gia nhập NATO.
Những động thái trên cho thấy bắt đầu có dấu hiệu giảm leo thang cuộc khủng hoảng đang diễn ra. Tuy nhiên, trọng tâm ngoại giao dường như đang chuyển sang khu vực Donbass ở miền Đông Ukraine, nơi những người đòi độc lập muốn lập ra “nước cộng hòa nhân dân” tự trị.
Cùng ngày (15/2), các nhà lập pháp tại Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga đã bỏ phiếu áp đảo ủng hộ việc gửi kiến nghị trực tiếp tới ông Putin yêu cầu công nhận các khu vực Donetsk và Luhansk là các nước cộng hòa tự trị. Điện Kremlin cho biết chưa có quyết định chính thức nào về yêu cầu này.
Việc công nhận các khu vực này là độc lập có thể sẽ làm giảm động lực cho các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa các đồng minh phương Tây và Nga về thực hiện Thỏa thuận Minsk. Nga và Ukraine đã ký một loạt các thỏa thuận vào năm 2014 và 2015, đảm bảo các khu vực này sẽ vẫn là một phần của Ukraine, mặc dù có “tình trạng đặc biệt”.
Trong khi các thỏa thuận thất bại trong việc ngăn chặn cuộc xung đột kéo dài ở Donbass – Moskva và Kiev bất đồng gay gắt về việc thực hiện chúng – các nhà lãnh đạo phương Tây cho rằng việc khôi phục các thoả thuận Minsk có thể là cơ sở khả thi để giảm leo thang.
Sau cuộc bỏ phiếu của Duma Quốc gia Nga, các đồng minh phương Tây cảnh báo phản đối bất kỳ sự công nhận độc lập nào, cho rằng điều đó có thể phá vỡ các nỗ lực ngoại giao đang diễn ra.
“Nếu điều đó xảy ra, đó sẽ là sự vi phạm lãnh thổ và chủ quyền của Ukraine một lần nữa”, ông Stoltenberg nói. Thủ tướng Đức Scholz cũng đưa ra quan điểm tương tự tại cuộc họp báo với ông Putin: “Điều đó sẽ vi phạm các thỏa thuận Minsk. Đó sẽ là một thảm họa chính trị”, lưu ý rằng chỉ khi tất cả các bên “tôn trọng” thỏa thuận, “chúng ta mới có thể tiến lên”.
Chuyên gia Nga đ.ánh giá lý do Moskva giảm leo thang tình hình về Ukraine
Nga bắt đầu có những tín hiệu giảm leo thang căng thẳng với Ukraine bằng cả lời nói và hành động, đáp trả những cáo buộc của phương Tây về một cuộc "xâm lược" tiềm tàng của Moskva nhằm vào Kiev.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Sergey Lavrov và Bộ trưởng Quốc phòng Sergey Shoigu hôm 14/2 để thảo luận về tình hình an ninh khu vực và quốc tế.
Cuộc thảo luận được tổ chức vào đêm trước cái gọi là "cuộc xâm lược" của Nga đối với Ukraine, vốn được truyền thông phương Tây đăng tải liên tục trong thời gian gần đây. Theo báo Vedomosti (Nga), Moskva muốn tiếp tục theo đuổi tiến trình đàm phán với phương Tây thay vì đối đầu, bởi vì Nga không coi cánh cửa đối thoại đã khép lại.
Xe tăng Nga trong một cuộc tập trận. Ảnh: AP
Tại cuộc họp, Ngoại trưởng Lavrov đã thông báo với ông Putin rằng điều quan trọng là phải tiếp tục các cuộc đàm phán an ninh ở châu Âu. Hơn nữa, khi Tổng thống Nga hỏi ông Lavrov rằng liệu Moskva có cơ hội đạt được thỏa thuận với Mỹ và NATO "về các vấn đề quan trọng" hay đó chỉ là một nỗ lực nhằm lôi kéo Nga "vào một quá trình đàm phán kéo dài", Ngoại trưởng Lavrov cho biết vẫn "luôn có cơ hội" để đạt được sự thỏa hiệp.
Tổng biên tập tạp chí Các vấn đề toàn cầu của Nga Fyodor Lukyanov nói với Vedomosti rằng tuyên bố của ông Lavrov và ông Putin có thể coi là một tín hiệu cho phương Tây rằng họ đang gây ra sự hoảng loạn không cần thiết. Theo đó, Moskva bày tỏ mong muốn tiếp tục các cuộc đàm phán, điều này "có thể được hiểu là thời điểm bắt đầu giảm leo thang".
Sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nga đã báo cáo về tình hình các cuộc tập trận, vốn đang gây lo ngại ở các nước phương Tây, và theo nhận định của ông Shoigu, một phần của cuộc diễn tập sẽ được hoàn thành sớm hơn. Theo một nguồn tin thân cận với Bộ Quốc phòng Nga, rõ ràng điều này bao gồm cả cuộc tập trận ở Belarus, dự kiến kết thúc vào ngày 20/2.
Người đứng đầu Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga Andrey Kortunov nhận định, tuyên bố của ông Shoigu và Lavrov có thể được hiểu là dấu hiệu làm giảm leo thang căng thẳng xung quanh Ukraine, lưu ý rằng những điều ông Shoigu và Lavrov nói là một "tín hiệu tích cực".
Ngày 15/2, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận bắt đầu rút bớt quân trú đóng gần biên giới với Ukraine, cho rằng đây là một "tiến trình bình thường". Việc Nga ra lệnh cho rút binh sĩ được triển khai gần biên giới với Ukraine trại là một dấu hiệu hạ nhiệt đầu tiên. Sự hiện diện của lực lượng này đã làm dấy lên mối lo ngại nhiều tuần qua về khả năng xảy ra một cuộc tấn công nhằm vào Ukraine, trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và phương Tây.
Lý do Tổng thống Pháp tích cực giúp hạ nhiệt căng thẳng Nga-phương Tây Tổng thống Pháp E. Macron đang tìm cách khuyến khích Nga đưa ra quyết định lịch sử. Theo ông Macron, không thể xây dựng hòa bình ở châu Âu mà không đối thoại với Nga. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mới đây đã tiến hành một loạt cuộc hội đàm với những người đồng cấp Mỹ, Nga và Ukraine, những người theo cách...