Số phận bi thảm của trẻ em trong chiến tranh

Trẻ em bị biến thành “bia đỡ đạn”, thành những kẻ đánh bom liều chết… Bằng những chi tiết gây sốc, báo cáo hàng năm của LHQ đã lột tả tận cùng nỗi cơ cực của trẻ em trong chiến tranh.

Trong báo cáo hàng năm dày 51 trang, Liên Hiệp Quốc (LHQ) đã lột tả những điều khủng khiếp mà trẻ em ở những khu vực có chiến tranh phải chịu đựng. Thông điệp này rất rõ ràng: ngày càng có nhiều trẻ em không phải là “nạn nhân ngẫu nhiên” của chiến tranh.

Với những chi tiết gây sốc trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 12/2011, các quan sát viên LHQ – dưới sự lãnh đạo của Phái viên LHQ Radhika Coomaraswamy đặc trách về trẻ em trong các cuộc xung đột vũ trang – đã lập ra “Danh sách ô nhục” bao gồm 23 quốc gia trên thế giới xâm phạm nghiêm trọng quyền trẻ em trong các cuộc chiến tranh và xung đột vũ trang. Tổng cộng có 52 bên tham gia xung đột được nêu tên: từ các mạng lưới khủng bố như al-Qaeda đến đến Quân đội kháng chiến của lãnh chúa (LRA) ở Uganda.

Một số lượng lớn các vụ phạm tội ác với trẻ em đã được các chuyên gia LHQ phát hiện ở miền Trung châu Phi. Ở các nước như Cộng hòa Dân chủ Congo, Cộng hòa Chad và Nam Sudan, số trẻ em bị thiệt mạng hoặc bị thương lên đến con số hàng trăm. Lần đầu tiên bị nêu danh trong “Danh sách ô nhục” này có các bên tham gia xung đột ở Syria, Libya, Yemen và Sudan.

Trong báo cáo nói trên, LHQ đã liệt kê 6 tội ác mà trẻ em ở các khu vực có chiến tranh hoặc xung đột vũ trang phải gánh chịu. Đó là:

- Xâm hại tình dục
- Bắt trẻ em đi lính hoặc lao động khổ sai
- Giết chết hoặc làm bị thương trẻ em
- Bắt cóc trẻ em
- Tấn công các trường học và các bệnh viện
- Ngăn chặn viện trợ nhân đạo

Từ năm 2002, một cơ quan riêng của LHQ đã được thành lập và thu thấp tài liệu về số phận của trẻ em trong các cuộc xung đột vũ trang. Với “Danh sách ô nhục” này, các chuyên gia LHQ đã cáo buộc một quốc gia có những hành vi xâm phạm nghiêm trọng quyền trẻ em.

Một xu hướng đặc biệt lo ngại trong danh sách này là số lượng nước nhiều lần vi phạm quyền trẻ em đã tăng gấp đôi so với năm 2010.

Đặc biệt gây lo ngại là hành vi của Quân đội kháng chiến của lãnh chúa (LRA) ở Trung Phi. Trong nhiều năm qua, các lực lượng quốc tế đã truy lùng quân đội của lãnh chúa phạm tội ác giết người hàng loạt Joseph Kony. Tuy nhiên, các một số đơn vị LRA vẫn lọt lưới và tiếp tục bắt cóc trẻ em.

Trong vòng có 3 năm qua, LHQ đã liệt kê được 600 vụ bắt cóc trẻ em, mặc dù con số này trên thực thế còn cao gấp bội. Các vụ bắt cóc thường xảy ra ở Cộng hòa Dân chủ Congo, Cộng hòa Trung Phi và Nam Sudan.

Theo LHQ, trẻ em bị bắt cóc này bị biến thành lính chiến, gián điệp, lao công và đầu bếp. Chúng thường bị ép buộc phải nổ súng giết người thân và bạn bè.

Theo những phát hiện gần đây, lãnh chúa Kony vẫn có trong tay từ 300 đến 500 quân lính và một nửa trong số đó là lính trẻ em. Một nửa số trẻ em bị bắt cóc là gái, thường bị cưỡng hiếp hoặc lạm dụng tình dục.

Các nhân viên LHQ đặc biệt chú ý đến số phận trẻ em ở Syria, một lò lửa chiến tranh mới. Kể từ tháng 3/2011, Syria bị sa vào nội chiến và trẻ em luôn “đứng giữa hai làn đạn”. Kể từ khi có thỏa thuận ngừng bắn giữa quân nổi dậy và quân chính phủ Syria hồi tháng 5/2012, đã có tới 50 trẻ em bị thiệt mạng trong tổng số hơn 400 nạn nhân được thống kê.

Đặc phái viên LHQ Radhika Coomaraswamy cảnh báo: “Hiện đang có tình trạng phạm tội có hệ thống chống lại trẻ em tại Syria. Nhiều trường học ở đây đã bị tấn công có chủ ý”. Không những thế, theo báo cáo của LHQ, nhiều trẻ em đã bị các bên tham chiến biến thành “bia đỡ đạn”.

Một xu hướng đáng lo ngại nữa là ngày càng có nhiều trẻ em bị biến thành những kẻ đánh bom liều chết. Chỉ riêng ở Pakistan và Afghanistan trong năm ngoái, các nhà điều tra LHQ đã phát hiện được 11 trường hợp trẻ em bị biến thành những kẻ đánh bom liều chết, trong đó có một em mới tròn 8 tuổi.

Sau đây là một số hình ảnh đáng báo động về trẻ em trong chiến tranh:

Lính Mỹ và thường dân Afghanistan. Ảnh REUTERS

Lính trẻ con ở Darfur, Sudan. Ảnh REUTERS

Quân đội LRA của lãnh chúa Joseph Kony bắt cóc trẻ em “làm bia đỡ đạn”. Ảnh REUTERS

Những “cỗ máy giết người” vị thành niên. Ảnh REUTERS

Trẻ em Somalia quen súng đạn còn hơn sách vở. Ảnh REUTERS

Hàng chục trẻ em bị thảm sát ở làng Houla, Syria. Ảnh AP

Tuổi thơ trong chiến tranh: Lực lượng kế cận của quân nổi dậy ở Syria.
Ảnh AFP

Bao giờ mới có hòa bình? Một bé gái ở tỉnh Helmand, Afghanistan. Ảnh AFP

Theo Báo Đất Việt