Đằng sau bức ảnh UFO khiến cả thế giới sửng sốt

Vào tháng 8/1990, hai người đàn ông ở Scotland gửi những bức ảnh về vật thể bay không xác định có hình thoi cho báo chí.

Sau 35 năm, những chi tiết xoay quanh sự kiện này vẫn là một bí ẩn.

Vào một ngày tháng 8/1990, hai người đàn ông đang đi bộ đường dài trên đồng cỏ quanh Calvine, một ngôi làng tọa lạc ở Perth và Kinross, Scotland thì nhìn thấy một phương tiện hình thoi khổng lồ bay phía trên đầu. Họ hoảng sợ và ngã xuống đất, trốn sau một gốc cây. Sau đó, một chiếc máy bay chiến đấu Harrier xuất hiện, bay vòng quanh để đánh giá phương tiện kỳ lạ. Một người đã chụp loạt ảnh trước khi phương tiện này bay thẳng đứng rồi biến mất.

Khi đó, Craig Lindsay là sĩ quan báo chí tại căn cứ Không quân Hoàng gia Anh ở Pitreavie Castle tại Dunfermline, cách đó 80 km. Hai người tận mắt chứng kiến vụ việc – đầu bếp tại khách sạn Fisher – đã gửi 6 bức ảnh cho tờ Daily Record, sau đó biên tập viên ảnh Andy Allen đưa cho ông Lindsay một bức ảnh đẹp nhất.

Ông Lindsay chưa bao giờ thấy bức ảnh nào về vật thể bay không xác định (UFO) rõ nét tới vậy, nên đã chuyển cho Bộ Quốc phòng Anh (MoD). Theo yêu cầu của MoD, ông Lindsay liên lạc với hai người đàn ông, nghe họ kể chuyện và thu thập 5 tấm ảnh còn lại cùng phim âm bản.

MoD nói họ sẽ xử lý, nên ông Lindsay lãng quên vụ việc. Mùa thu cùng năm, trong khi tham dự một cuộc họp thường kỳ ở London, ông bất ngờ nhìn thấy bức ảnh về UFO Calvine trong văn phòng MoD. Khi so sánh với 5 ảnh còn lại, máy bay phản lực Harrier di chuyển từ bên phải sang bên trái, trong khi chiếc UFO vẫn đứng nguyên.

Một số chuyên gia điều tra vụ việc nói không có bằng chứng nào cho thấy những bức ảnh là sản phẩm lừa bịp. Song Daily Record không đưa tin, hai người đàn ông chưa bao giờ công khai câu chuyện và công chúng chưa từng thấy những bức ảnh này suốt 32 năm qua.

Một bức ảnh về UFO xuất hiện tại làng Calvine tháng 8/1990.

Không giải thích được vật thể

Vào những năm 1990, giáo sư David Clarke – giảng viên Đại học Sheffield Hallam – là một phóng viên. Ông lần đầu biết tới vụ UFO Calvine vào năm 1996 khi cựu quan chức quốc phòng Nick Pope xuất bản cuốn Open Skies, Closed Minds.

Trong cuốn sách, tác giả mô tả UFO Calvin là “một trong những vụ án hấp dẫn nhất trong lịch sử Bộ Quốc phòng Anh”. Ông Pope khẳng định phân tích từ MoD kết luận bức ảnh là thật và “không giải thích được vật thể, vụ án khép lại và không có thêm diễn biến nào khác”.

Đến năm 2009, ông Clarke quản lý phát hành hàng nghìn tài liệu về UFO cho Cục Lưu trữ Quốc gia. Trong số đó có bản vẽ sao chép một phương tiện hình thoi bên cạnh một máy bay, có ghi chú vài dòng cho các bộ trưởng quốc phòng thuộc nội các Thủ tướng Margaret Thatcher.

“Đã xem xét các bức ảnh, không có kết luận chắc chắn về vật thể hình thoi lớn. Chắc chắn là máy bay phản lực Harrier. Không có hồ sơ nào về Harrier hoạt động tại địa điểm vào ngày/giờ đã nêu. MoD không nhận được bất kỳ báo cáo nào khác về hoạt động không lưu bất thường hoặc các vụ việc tại địa điểm/ngày/giờ đó”, dòng ghi chú viết.

Ông Clarke đã truy tìm nguồn gốc bức ảnh, nhưng đi vào ngõ cụt. Ông gọi điện cho Daily Record và nói chuyện với biên tập viên tin tức và hình ảnh, nhưng họ không tìm thấy thêm thông tin và không có đồng nghiệp nào còn nhớ tới bức ảnh.

Trong thập niên tiếp theo, ông Clarke tiếp tục làm việc tại Cục Lưu trữ Quốc gia để duyệt các tệp UFO được giải mật. Năm 2018, ông tìm ra một manh mối: Bộ Quốc phòng chưa xóa tên một cựu quan chức từ bộ phận Tình báo Quốc phòng. Sau khi tìm được cách liên lạc với người này, ông Clarke hỏi liệu họ có thấy điều gì “không thể giải thích được” trong thời gian làm việc tại MoD không.

Viên sĩ quan tình báo ngay lập tức đề cập đến vụ UFO Calvine. Nội bộ MoD khi đó bàn tán xôn xao về bức ảnh và cho rằng vật thể này là tàu vũ trụ thử nghiệm thuộc sở hữu của Mỹ. Từ đó, ông Clarke tìm đến ông Lindsay.

Kevin Russell là ai?

“Tôi đã chờ ai đó gọi cho tôi về việc này suốt 30 năm qua”, ông Lindsay nói với ông Clark vào năm 2019.

Sau vài tuần lục tung đống giấy tờ trong garage, ông Lindsay tìm thấy một bản sao của bức ảnh kẹp trong một cuốn sách. Ông Lindsay giao cho ông Clark với 2 điều kiện: Lưu giữ trong thư viện Sheffield Hallam và nếu người đàn ông xuất hiện thì phải trả lại bức ảnh cho họ.

Giáo sư David Clarke (phải) và cựu sĩ quan báo chí Craig Lindsay.

Andrew Robinson – đồng nghiệp của ông Clarke, giảng viên cấp cao về nhiếp ảnh tại Sheffield Hallam – đã phân tích và xác định bức ảnh cùng vật thể là thật.

Ông Clarke công bố bức ảnh vào năm 2022, giữ nguyên nguồn ghi bằng mực đỏ ghi phía sau: “Bản quyền thuộc Kevin Russell c/o Daily Record GLASGOW.”

Kevin Russell là ai? Ông Clarke cho rằng một đầu bếp khách sạn khó có thể nghĩ tới chuyện yêu cầu bản quyền ảnh. Có thể Russell là nhiếp ảnh gia của Daily Record, hoặc một biên tập viên ảnh. Song tờ báo không có Kevin Russell nào từng là cộng tác viên hay nhân viên chính thức. Ông Allen – người gửi bức ảnh cho MoD – có thể làm sáng tỏ, nhưng đã qua đời từ năm 2007.

Ông Clarke hy vọng sẽ có một Russell nào đó liên lạc, nhưng không. Nhóm ông đã liệt kê 140 Kevin Russell, duy nhất có một người từng làm nhân viên rửa bát trong bếp quanh khu vực vào thời điểm đó nhưng phủ nhận mọi thông tin liên quan.

Đâu là sự thật?

Danh tính người chụp bức ảnh UFO Calvine vẫn là một bí ẩn, cũng như nguồn gốc của vật thể này.

Một số nhà khoa học nhận định hình dáng của UFO Calvine không giống loại máy bay nào từng được biết đến, nên có thể đây là phi thuyền ngoài hành tinh hoặc mẫu máy bay được chế tạo dựa trên tàu vũ trụ của người ngoài hành tinh. Có người đặt giả thuyết về Aurora, một loại máy bay do thám tuyệt mật của quân đội Mỹ. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng xác thực về sự tồn tại của dự án này.

Hoặc toàn bộ vụ việc là trò đùa, như một số người cho rằng đây là quả cầu bằng bìa cứng được buộc vào một sợi dây và treo trên cành cây, hoặc ảo giác quang học do phản chiếu một hòn đảo trên mặt hồ.

Sean Kirkpatrick – cựu chuyên gia săn UFO cho Lầu Năm Góc – ủng hộ giả thuyết thứ 2, cho rằng bức ảnh bị chỉnh sửa. Song trên thực tế, quanh sườn đồi Calvin không có hồ nước nào.

Ông Craig Lindsay cùng bức ảnh UFO Calvine.

Những thuyết âm mưu giật gân càng được củng cố bởi một thực tế: Tổng biên tập tờ Daily Record vào năm 1990, cố nhà báo Endell Laird, từng là thành viên của Ủy ban D notice của MoD.

D notices – từ năm 2015 đổi tên thành DSMA notices – là các thông báo do Ủy ban Truyền thông về Quốc phòng và An ninh áp đặt nhằm ngăn công bố các tin tức gây nguy hại đến an ninh quốc gia. Liệu ông Laird có cùng MoD che giấu chuyện này không?

Không rõ Daily Record có bị áp đặt mã D notice không, nhưng ông Nick Pope xác nhận MoD – bên cầm toàn bộ ảnh và phim âm bản – đã ngăn cản công bố những bức ảnh. MoD cho rằng bức ảnh là thật, UFO Calvine “là một vật thể rắn và có kích thước khá lớn”, ông Pope nói.

Ngoài ra, câu chuyện do Richard Grieve – người làm việc cùng 2 người đàn ông tại khách sạn Fisher – kể lại khiến giả thuyết “UFO Calvine là giả” kém thuyết phục.

Theo ông Grieve, vào một buổi tối trời mưa tầm tã, họ đang hút thuốc trong giờ nghỉ giải lao thì một chiếc ôtô màu đen vào bãi đỗ xe. “Hai người đàn ông mặc vest tối màu bước xuống và quát: ‘Hết giờ nghỉ rồi’, đồng thời ra hiệu cho hai đồng nghiệp của tôi”, ông Grieve kể lại. “Mấy gã này trông như mật vụ, mặc đồ đen, đứng giữa trời mưa tầm tã để nói chuyện với đồng nghiệp tôi”.

Hai người này trở vào làm việc, “mặt cắt không còn một giọt máu. Có chuyện gì đã xảy ra với họ. Họ đã nhìn thấy điều gì đó. Nhìn thấy ai bước ra khỏi xe cũng khiến họ chết khiếp”, ông Grieve nói.

Sau đó, họ không còn cư xử như trước, uống rất nhiều rượu, nghỉ làm liên miên và ngủ trong xe bên ngoài khách sạn. Sau 4 tuần kể từ vụ việc, cả hai biến mất không dấu vết và đã 34 năm, không đồng nghiệp nào biết họ ở đâu.

Trong khi đó, phát ngôn viên MoD nói họ không bình luận thêm về UFO/UAP (hiện tượng trên không không xác định), đồng thời gửi liên kết về một bài báo điện tử trên tờ Daily Express có giả thuyết phương tiện hình thoi là “đỉnh núi phủ sương mù”.

Ông Clarke cho biết chuyên gia nhiếp ảnh không đồng tình với ý tưởng này.

“Bộ Quốc phòng có thể dễ dàng làm sáng tỏ bí ẩn bằng cách công bố phân tích vào năm 1990 và 1992″, ông Clarke nói. “Nếu báo cáo kết luận bức ảnh là giả, họ không cần đề cập tới thông tin cá nhân của nhiếp ảnh gia. Khi họ từ chối bình luận, công chúng càng lan truyền thuyết âm mưu và cho rằng MoD đang che đậy điều gì đó”.

“Năm nay là 35 năm kể từ thời điểm bức ảnh đẹp nhất về UFO ra đời. Giờ là lúc lộ diện và cho chúng tôi biết chuyện gì đã xảy ra”, ông gửi lời tới hai người đàn ông.