Sách giáo khoa nặng, đã có sách tham khảo, bổ trợ và dạy thêm – học thêm
Thực ra, chương trình, sách giáo khoa mới hay cả chương trình hiện hành nặng không phải là chuyện khó hiểu đối với giáo viên và phụ huynh từ hàng chục năm qua.
Năm học 2020-2021 là năm học đầu tiên ngành giáo dục áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới ở lớp 1 nhưng ngay từ khi thực hiện đã bộc lộ những hạn chế, bất cập. Điều này đã được nhiều giáo viên, phụ huynh lên tiếng trong suốt mấy tuần vừa qua.
Chính vì thế mà Bộ đã phải ra công văn hướng dẫn các Sở trong việc thực hiện chương trình, sách giáo khoa lớp 1, Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã có hướng dẫn việc thay đổi mục tiêu ở lớp học này.
Nhưng, đây chỉ là bắt đầu cho một vòng đời của chương trình, sách giáo khoa mới. Sang năm sẽ là lớp 2, lớp 6 và các năm tiếp theo sẽ lần lượt áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới cho đến lớp 5, lớp 9 và lớp 12.
Vì vậy, những bất cập, hạn chế chắc chắn sẽ còn được phản ánh nhiều trong những năm tới đây bởi năm nay chỉ mới là lớp 1, các môn học cơ bản vẫn khá giống với chương trình năm 2000.
Nhiều giáo viên, phụ huynh đã lên tiếng về chương trình, sách giáo khoa lớp 1 có phần nặng – (Ảnh minh họa: Thùy Linh)
Những góp ý của các chuyên gia, đội ngũ giáo viên đã bị để ngoài tai
Theo dõi những bước đi của chương trình giáo dục phổ thông 2018 từ những ngày đầu nên chúng tôi thấy có rất nhiều những băn khoăn vì biết sẽ có những bất cập xảy ra khi thực hiện.
Vì thế, ngay từ khi Bộ công bố dự thảo, rồi công bố chương trình tổng thể, chương trình môn học thì chỉ riêng trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam này đã có hàng trăm bài viết góp ý, phản biện nội dung chương trình tổng thể, chương trình môn học…
Nhưng tiếc rằng đến khi công bố chính thức thì không có nhiều thay đổi so với dự thảo ban đầu.
Video đang HOT
Chúng tôi chỉ nhận thấy sự thay đổi nhiều nhất giữa dự thảo và bản công bố chính thức môn Ngữ văn là các tác giả chương trình môn học bỏ bớt đi những yêu cầu khó ở cấp Trung học phổ thông và thêm vào một số tác phẩm văn học tự chọn bắt buộc mà thôi.
Còn lại, cơ bản các môn giống như bản dự thảo ban đầu.
Lớp 1 năm nay chỉ có “hoạt động trải nghiệm” là mới mà giáo viên còn than vãn, còn thấy khó thì sang năm các môn học hoàn toàn mới sẽ không hề dễ dàng chút nào cho đội ngũ giáo viên đứng lớp.
Không phải giáo viên Lí nào cũng có thể “ôm” được cả môn Sinh,môn Hóa và ngược lại, nhất là những giáo viên đã ra trường nhiều năm, đã quen dạy 1 phân môn như lâu nay.
Nhưng bây giờ, có lẽ “gạo đã nấu thành cơm” rồi, Bộ đang bước vào thẩm định và phê duyệt sách giáo khoa lớp 6 thì gần như chẳng hy vọng vào sự thay đổi bởi nếu thay đổi thì ngay từ khi chương trình tổng lấy ý kiến Bộ đã thay đổi rồi…
Chương trình, sách giáo khoa mới khó và nặng kiến thức cũng…dễ hiểu thôi
So với chương trình năm 2000 thì mục tiêu chương trình năm 2018 ở các môn học cao hơn. Chẳng hạn như môn Tiếng Việt thì mục tiêu học sinh biết đọc cũng sớm hơn.
Trong khi, chương trình, sách giáo khoa mới không tiến hành dạy thực nghiệm như chương trình năm 2000 mà chỉ thực nghiệm một số tiết nhất định đối với những kiến thức khó và mới và việc thực nghiệm song hành với việc viết sách giáo khoa.
Việc không tiến hành thực nghiệm trên diện rộng nên rất khó có thể rút được kinh nghiệm cũng như thu nhận những góp ý, phản biện rộng rãi của giáo viên, phụ huynh khi giảng dạy chương trình mới.
Điều đáng nói là khi chương trình môn học còn chưa chính thức thông qua thì các nhà xuất bản đã bắt tay vào việc biên soạn sách giáo khoa. Việc nhiều tác giả “đóng nhiều vai” ở chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 cũng là một…hạn chế.
Thực ra, chương trình, sách giáo khoa mới hay cả chương trình hiện hành nặng không phải là chuyện khó hiểu đối với giáo viên và phụ huynh từ hàng chục năm qua.
Phải khó thì mới có nhiều sách bổ trợ, sách tham khảo được ra đời chứ nếu kiến thức phổ thông không khó mà phù hợp với các đối tượng học sinh, phù hợp với kiểm tra, thi cử thì sách tham khảo, sách bổ trợ viết ra bán cho ai mua?
Chúng tôi vào website của Nhà sách Minh Khai thấy có một tác giả là đồng chủ biên sách giáo khoa một môn học ở cấp Trung học phổ thông (chương trình năm 2000) đã có tới 25 đầu sách tham khảo cho môn học này.
Và, vị này lại là chủ biên một môn học của chương trình giáo dục phổ thông năm 2018! Rồi đây, sách bổ trợ, sách tham khảo chắc lại được xuất bản khá nhiều…
Vì vậy, chương trình, sác giáo khoa nặng cũng dễ hiểu thôi. Chương trình, sách giáo khoa khó thì bắt buộc giáo viên, học sinh và phụ huynh phải mua sách tham khảo để dạy, để học…
Hai chục năm qua thì chương trình năm 2000 đã thế, chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 rồi cũng sẽ vậy thôi. Mục tiêu, chiến lược kinh doanh sách giáo khoa của các nhà xuất bản, các tác giả không có nhiều thay đổi.
Kiến thức nặng, khó thì sẽ cho ra đời sách hướng dẫn, sách gợi ý, sách luyện thi…
Dù chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 có thêm 1 bộ sách không phải của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam nhưng cứ nhìn vào những “người quen” đã có thâm niên biên soạn sách, xuất bản thì dù cho suy nghĩ tích cực cũng không tránh khỏi những băn khoăn cho vòng đời của chương trình, sách giáo khoa mới!
* Bài viết thể hiện quan điểm, góc nhìn của tác giả
Cách nào để trẻ lớp 1 không phải học bài vào buổi tối?
Mặc dù Bộ Giáo dục - Đào tạo đã có công văn chỉ đạo các trường không giao thêm bài cho học sinh để tránh áp lực cho các cháu, nhưng nhiều phụ huynh vẫn lo lắng vì sợ con mình không theo kịp chương trình.
Hình minh họa.
Bà Lê Trần Mai Khanh, một phụ huynh ở TP HCM chia sẻ: "Bé đầu nhà tôi năm ngoái học lớp 1, năm nay lên lớp 2, mọi chuyện ổn. Tuy nhiên năm nay cháu thứ 2 vào lớp 1, cả gia đình tôi đều cảm thấy khá căng thẳng vì cháu bảo chương trình khó, chán học, mệt mỏi.
Tôi có kèm thêm cho cháu nhưng cũng rất mất thời gian. Mỗi buổi tối đ.ánh vật với con xong cũng gần 11 giờ. Chồng tôi có bàn cho con đi học thêm nhưng tôi không nỡ vì thấy hiện nay con đã mất hầu như toàn bộ thời gian của ngày vào việc học rồi".
Trên các diễn đàn về giáo dục, nhiều phụ huynh đưa ý kiến rằng học sinh hiện nay vất vả nhiều quá so với trước kia. Những thế hệ trước, học sinh cấp 1 chỉ phải đi học 1 buổi, thời gian còn lại là làm bài tập về nhà và vui chơi. Giờ đây, các cháu mất cả ngày trên lớp học cộng với buổi tối phải đ.ánh vật với việc ôn bài, sửa soạn bài cho sáng mai.
Phụ huynh nào "liều mình" cho con giảm tải học hành, ôn tập buổi tối thì lên lớp con không theo kịp bạn bè, sinh ra thụt lùi, tự ti. Nhiều phụ huynh cho rằng, những năm đầu trẻ chỉ cần nhận biết mặt chữ, biết làm phép tính, còn lại là các kĩ năng khác, không nên đặt nặng kiến thức gây áp lực học hành cho con trẻ.
Mới đây, Bộ Giáo dục - Đào tạo có văn bản gửi Giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo các tỉnh, thành phố về việc tăng cường chỉ đạo thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp Tiểu học.
Theo đó, các nhà trường xây dựng kế hoạch giáo dục thực hiện chương trình lớp 1 theo hướng phân bổ hợp lý về nội dung và thời lượng dạy học giữa các môn học, hoạt động giáo dục để không gây quá tải, đáp ứng yêu cầu triển khai thực hiện chương trình mới được xây dựng theo hướng mở; giúp học sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập ngay tại lớp học, không giao thêm bài tập về nhà cho học sinh.
Thời khóa biểu cần bảo đảm tỉ lệ hợp lý giữa các môn học và hoạt động giáo dục, phân bổ hợp lý về thời lượng, thời điểm trong ngày học và tuần học phù hợp với tâm sinh lý lứa t.uổi học sinh tiểu học, đặc biệt là học sinh lớp 1.
Trước văn bản này, phụ huynh bày tỏ thái độ rất hồ hởi, ủng hộ. Tuy nhiên, nhiều người cũng cho rằng, nói thì dễ, làm mới khó. Hiện chương trình cải cách còn mới toanh, không chỉ học sinh, phụ huynh mà ngay cả giáo viên cũng còn bỡ ngỡ và gặp không ít khó khăn, thế nên, để "giải quyết" hết các vấn đề trong giờ lên lớp không phải dễ dàng gì đối với các thầy cô.
Thêm vào đó, tâm lý phụ huynh thấy chương trình khó, con chưa thẩm thấu được sẽ sinh ra sốt ruột, kèm cặp, bắt con học, không tránh khỏi việc cha mẹ con cái tiếp tục "cày" bài vào buổi tối.
Chính vì thế, việc cho trẻ giảm tải áp lực việc học, không phải học vào buổi tối, có t.uổi thơ vui vẻ hơn thì cần phải có sự nỗ lực của nhiều phía, là một chặng đường khá vất vả chứ không phải một, hai văn bản có thể giải quyết được.
Tìm cách gỡ khó cho thầy - trò lớp 1 Sau chỉ đạo giảm tải cho học sinh lớp 1 của Bộ GDĐT, tiếp đến TP Hồ Chí Minh cũng vừa có yêu cầu "gỡ rối" chương trình lớp 1 trước thực tế việc triển khai dạy sách giáo khoa lớp 1 còn gặp một số khó khăn. Triển khai dạy sách giáo khoa lớp 1 còn gặp một số khó khăn. Cần...