Politico: EU dự kiến chi 1 tỷ euro để mua đạn pháo cho Ukraine
Châu Âu muốn đảm bảo ngân sách 1 tỷ euro dành riêng cho các loại đạn pháo mà Ukraine đang rất cần để chống lại Nga.
Pháo binh Ukraine nã lựu pháo M777 về phía vị trí Nga ở t.iền tuyến miền đông, ngày 23/11/2022. Ảnh: AFP/Getty Images
Trong một kế hoạch chi tiết mới về hỗ trợ quân sự cho Ukraine, Liên minh Châu Âu (EU) sẽ đề xuất dành riêng 1 tỷ euro cho đạn dược, đặc biệt là đạn pháo 155mm – theo một tài liệu mà tờ Politico xem được.
EU đang giúp cung cấp vũ khí cho Ukraine thông qua một quỹ t.iền mặt liên chính phủ ngoài ngân sách có tên là Cơ chế Hòa bình châu Âu (EPF), được sử dụng để hoàn trả cho các quốc gia gửi vũ khí sang Ukraine. Cho đến nay, EPF đã giải ngân 3,6 tỷ euro viện trợ quân sự cho Ukraine, với các quốc gia thành viên đã quyết định vào tháng 12 năm ngoái để tăng tài trợ thêm 2 tỷ euro vào năm 2023.
Cho đến nay, nhu cầu chi tiêu đã được xác định nhưng EU hiện đang tập trung nhiều vào đạn dược, vì các lực lượng Ukraine đang bị mắc kẹt trong các trận chiến tiêu hao bằng lựu pháo với lực lượng của Nga ở miền đông, xung quanh các thành phố điểm nóng như Bakhmut.
Nhà ngoại giao hàng đầu của EU là Josep Borrell dự định đề xuất một “gói hỗ trợ đặc biệt” trị giá 1 tỷ euro tập trung vào việc cung cấp đạn dược – theo tài liệu của EU, được soạn thảo bởi cơ quan ngoại giao của khối, Ủy ban châu Âu và Cơ quan Quốc phòng châu Âu.
Tài liệu này cho biết khoản t.iền trị giá 1 tỷ euro nên được tập trung vào đạn dược, “đặc biệt là loại đạn pháo 155mm”, ngay sau khi khoản bổ sung 2 tỷ euro cho EPF được “kích hoạt”. Theo một quan chức EU, điều này có nghĩa là một nửa số t.iền của quỹ này trong năm nay sẽ được dành riêng cho đạn dược, chủ yếu là đạn pháo.
Binh sĩ Ukraine chuẩn bị đạn pháo cho lựu pháo L119. Ảnh: AFP/Getty Images
Tài liệu của EU cũng dự kiến đẩy mạnh sản xuất công nghiệp của châu Âu, vốn đang trong tình trạng căng thẳng để có thể đảm bảo sản xuất đạn dược với tốc độ mà chiến sự ở Ukraine đòi hỏi.
Đề xuất cũng trích dẫn “một tỷ lệ hoàn trả thuận lợi, chẳng hạn như lên tới 90%… do tính cấp bách cực độ và sự cạn kiệt nguồn dự trữ của các quốc gia thành viên.”
Tỷ lệ cao như vậy có thể nhằm trấn an các nước thành viên cung cấp trợ giúp quân sự lớn. Vào năm ngoái, khi tỷ lệ hoàn trả giảm xuống dưới 50%, điều này đã gây ra vấn đề cho một số quốc gia EU, đặc biệt là Ba Lan, một trong những nhà tài trợ vũ khí lớn nhất của EU cho Ukraine.
Đề xuất tài trợ cũng cung cấp một giải pháp khả thi như “đóng góp tài chính tự nguyện” cho các quốc gia không tham gia, chẳng hạn như Áo, quốc gia trung lập; hoặc quốc gia miễn cưỡng cung cấp vũ khí như Hungary.
Video đang HOT
Văn bản trên nhấn mạnh rằng các ràng buộc pháp lý cụ thể của một số quốc gia “sẽ được xem xét”, trong đó đề cập đến khả năng “từ bỏ mang tính xây dựng đối với các biện pháp viện trợ sát thương”.
Về việc mua sắm chung, cụ thể là đề xuất các nước EU hợp tác mua vũ khí, Cơ quan Quốc phòng châu Âu cùng với các nước thành viên sẽ sử dụng một kế hoạch mới nhằm mua “bảy loại vũ khí từ cỡ vũ khí nhỏ cho đến nòng 155mm”.
Dự án này sẽ được “tiến hành trong thời hạn 7 năm” và cho đến nay, 25 quốc gia thành viên EU cộng với Na Uy đã xác nhận mong muốn tham gia.
Đặc biệt, việc mua sắm đạn pháo 155mm nên được đẩy nhanh “thông qua thủ tục nhanh chóng để đàm phán trực tiếp” với một số nhà cung cấp. Loại đạn này đặc biệt có nhu cầu cao do được các lực lượng Ukraine sử dụng trong các trận địa pháo chính xác, tầm xa.
Theo văn bản, thời gian là điều cốt yếu: “Do tính cấp bách, Thỏa thuận Dự án cần được ký kết chậm nhất là vào tháng 3″. Và các hợp đồng nên “được ký kết sơ bộ từ cuối tháng 4 đến cuối tháng 5.”
Tài liệu cũng chỉ ra sự cần thiết phải tăng cường hỗ trợ để đẩy mạnh sản xuất, vì các nhà máy vũ khí ở châu Âu gần như đã hoạt động hết công suất và chi phí tăng vọt. Các biện pháp có thể bao gồm “xác định và giúp loại bỏ các nút cổ chai trong sản xuất ở EU” cũng như “tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác của các công ty có liên quan trong nỗ lực chung của ngành nhằm đảm bảo tính sẵn có và nguồn cung”.
Tài liệu nói trên sẽ được các bộ trưởng quốc phòng EU thảo luận tại một cuộc họp không chính thức ở Stockholm vào tuần tới và sau đó dự kiến sẽ được các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng chính thức thông qua vào ngày 20/3. Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng dự kiến sẽ phê chuẩn lần cuối tại cuộc họp vào ngày 23 và 24/3.
Ngành quốc phòng Mỹ căng sức sản xuất vũ khí: Quá muộn cho giai đoạn quyết định ở Ukraine?
Để duy trì việc cung cấp vũ khí cho Ukraine và xây dựng lại kho dự trữ của riêng mình, Lầu Năm Góc buộc phải lên kế hoạch chạy đua tái vũ trang, bắt tay vào đợt gia tăng sản xuất đạn dược lớn nhất trong nhiều thập kỷ.
Vỏ đạn pháo 155mm được đúc bên trong nhà máy Scranton. Ảnh: CNN
Bên trong một nhà máy rộng lớn ngay gần đường cao tốc President Biden ở trung tâm thành phố Scranton, bang Pennsylvania, những quả đạn pháo nóng hổi được đưa ra khỏi lò, hướng về một tương lai phục vụ cho cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine.
Với công suất ngày đêm, nhà máy sản xuất đạn dược lục quân Scranton dự định đạt sản xuất khoảng 11.000 quả đạn pháo/tháng. Thoạt nghe con số đó có vẻ là nhiều nhưng số đạn đó chỉ đủ để quân đội Ukraine b.ắn trong vài ngày.
Để đáp ứng nhu cầu trên, nhà máy Scranton đang được mở rộng quy mô bằng hàng triệu USD từ khoản chi tiêu quốc phòng mới của Lầu Năm Góc. Xưởng vũ khí này đang đầu tư vào máy móc công nghệ cao mới, thuê thêm vài chục công nhân và cuối cùng sẽ chuyển sang lịch trình sản xuất liên tục 24/7.
Theo đài truyền hình CNN, trong năm 2022, Mỹ và các đồng minh đã chi khoảng 50 tỷ USD viện trợ và thiết bị cho quân đội Ukraine. Tuy nhiên, động thái đó đã đẩy kho dự trữ vũ khí của Mỹ đứng trước nguy cơ cạn kiệt. Để duy trì việc cung cấp vũ khí cho Ukraine và xây dựng lại kho dự trữ của riêng mình, Lầu Năm Góc buộc phải lên kế hoạch chạy đua tái vũ trang, bắt tay vào đợt gia tăng sản xuất đạn dược lớn nhất trong nhiều thập kỷ và đặt các đơn vị công nghiệp quốc phòng nước này vào tình thế sẵn sàng chiến tranh mặc dù xét về mặt kỹ thuật, Mỹ không có chiến tranh.
Quân nhân Ukraine b.ắn pháo gần t.iền tuyến ở vùng Zaporizhzhia, Ukraine ngày 5/1/2023. Ảnh: Reuters
Lầu Năm Góc đã phân bổ khoảng 3 tỷ USD để mua vũ khí ở nước ngoài từ các đồng minh và tăng cường sản xuất trong nước. Một phần số t.iền đó sẽ được dùng để sản xuất đạn pháo 155 mm - một loại đạn chủ lực trong xung đột Ukraine.
Lục quân cũng đang lên kế hoạch tăng 500% sản lượng đạn pháo, từ 15.000 viên mỗi tháng lên 70.000 viên. Phần lớn số lượng đạn pháo này sẽ do nhà máy Scranton sản xuất.
Trên khắp nước Mỹ, các nhà máy sản xuất vũ khí đang tăng sản lượng nhanh nhất có thể. Một nhà máy của tập đoàn Lockheed Martin ở Camden (bang Arkansas) đang tổng lực sản xuất rocket và tên lửa, bao gồm cả những tên lửa được sử dụng trong hệ thống Patriot của quân đội Mỹ. Hồi tháng 1, ông Doug Bush, trợ lý Bộ trưởng Lục quân phụ trách mua sắm, tiết lộ lực lượng này đang xây dựng một nhà máy mới ở Garland (bang Texas) để sản xuất đạn pháo, trong khi một nhà máy khác đang được mở rộng ở Middletown (bang Iowa) để lắp ráp đạn pháo 155 mm.
Theo ông Bush, Lục quân Mỹ dự định tăng gấp đôi sản lượng tên lửa chống tăng Javelin, sản xuất thêm khoảng 33% tên lửa đất đối đất tầm trung cho Hệ thống tên lửa phóng nhiều hướng (GMLRS) mỗi năm và sản xuất tối thiểu 60 tên lửa phòng không Stinger mỗi tháng.
Tên lửa Stinger và Javelin là hai trong số các loại vũ khí quan trọng nhất và được Ukraine tin cậy để ngăn chặn các bước tiến của Nga. Ukraine từng bày tỏ nguyện vọng với Mỹ rằng cần tới 500 tên lửa mỗi loại mỗi ngày.
Cuộc đua với thời gian
Một chiếc xe bệ phóng HIMARS đang được lắp ráp tại nhà máy Lockheed Martin ở Camden, bang Arkanas.
Khi xung đột ở Ukraine sắp sửa bước sang năm thứ hai, Mỹ và các đồng minh phải đối mặt với một vấn đề cấp bách. Ukraine đang đốt cháy kho đạn dược nhanh hơn cả khả năng sản xuất của Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Chủ đề về tình trạng nguồn cung vũ khí ngày càng cạn kiệt đã trở thành tâm điểm trong một cuộc họp ở Brussels tuần này. Các thành viên của Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine, một liên minh gồm 54 quốc gia hỗ trợ quốc phòng Ukraine, đã thảo luận trực tiếp về những thách thức trong việc tiếp tục duy trì nguồn cung cấp đầy đủ cho quân đội Ukraine.
Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg ngày 13/2 cho biết tỷ lệ sử dụng đạn dược hiện tại của Ukraine cao hơn nhiều lần so với tốc độ sản xuất của NATO và điều này đang khiến ngành công nghiệp quốc phòng của NATO gặp khó khăn.
Phần lớn hoạt động sản xuất vũ khí của NATO do các nhà thầu quốc phòng Mỹ phụ trách. Tuy nhiên, ngay cả khi Mỹ bắt tay vào một nỗ lực lịch sử để tái vũ trang, vẫn xuất hiện nghi vấn liệu công cuộc này có đủ và kịp thời hay không. Trong khi Ukraine đang chuẩn bị trước một cuộc tiến công lớn của Nga được cho là sẽ triển khai trong một vài tuần tới, phải mất nhiều năm nữa Mỹ mới đạt được mức tăng sản lượng vũ khí dự kiến.
"Cuộc chiến phụ thuộc rất nhiều vào sản xuất công nghiệp quốc phòng và đây là những khoản đầu tư quan trọng của Mỹ. Ukraine là bên được hưởng lợi. Câu hỏi đặt ra là liệu đã quá muộn với tất cả những kế hoạch này khi có thể sắp tới là giai đoạn quyết định của cuộc xung đột hay không. Đối với Ukraine, những thách thức là trước mắt và trung hạn hơn, trong khi với Mỹ, năng lực sản xuất sẽ mất 2 năm để hoàn thành", Michael Kofman, Giám đốc Nghiên cứu các vấn đề về Nga tại Trung tâm Phân tích Hải quân - một tổ chức phi lợi nhuận nghiên cứu an ninh quốc gia, cho biết.
Theo nhà chức trách Bush, sẽ mất từ 12 đến 18 tháng để Mỹ đạt được tốc độ sản xuất tối đa 70.000 quả đạn pháo mỗi tháng.
Nỗ lực lấp đầy kho vũ khí
Giá đỡ đạn pháo 155mm bên trong nhà máy Scranton. Ảnh: CNN
Ngoài việc đảm bảo quân đội Ukraine có các loại vũ khí họ cần, Mỹ còn phải đáp ứng các đơn đặt hàng thêm từ các đồng minh.
"Nhiều đồng minh ở châu Âu đang tăng đơn đặt hàng thiết bị quân sự của Mỹ do cuộc xung đột Nga - Ukraine, vì vậy, điều đó làm tăng thêm nhu cầu sản xuất của chúng tôi", ông Bush nói thêm rằng nhu cầu của Ukraine thay đổi từ tháng này qua tháng khác và khiến nó khó dự đoán hơn so với việc bán quân sự cho nước ngoài vốn thường được biết trước.
Ngoài ra, Mỹ còn rất nhiều việc phải làm trong việc bù đắp các kho dự trữ của chính mình.
Một báo cáo gần đây của Seth Jones, Giám đốc Chương trình An ninh Quốc tế của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cảnh báo rằng sự trợ giúp Ukraine của Mỹ đã làm cạn kiệt kho dự trữ một số loại hệ thống vũ khí và đạn dược, như tên lửa Stinger, pháo 155mm và tên lửa Javelin.
Chuyên gia Jones chỉ ra trong trường hợp xảy ra một cuộc xung đột ở Thái Bình Dương, số lượng vũ khí tầm xa quan trọng của Mỹ như tên lửa chống hạm tầm xa sẽ dùng hết trong chưa đầy một tuần.
Tại cuộc họp ở Brussels, các quan chức quốc phòng hàng đầu của Mỹ đã thể hiện sự lạc quan về việc có thể cung cấp cho Ukraine những gì nước này cần.
"Với sự thống nhất và khẩn trương, chúng tôi sẽ một lần nữa cung cấp sự hỗ trợ mà chúng tôi đã hứa với Ukraine", Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin nhấn mạnh.
Nhưng ở quê nhà, xuất hiện những sự hoài nghi về mức độ bền vững của cam kết này đối với Ukraine. Một cuộc thăm dò được công bố vào tháng 12/2022 cho thấy mức độ ủng hộ Mỹ viện trợ Ukraine đang giảm dần trong các thành viên đảng Cộng hòa và đã có những lo ngại rằng một Quốc hội do đảng Cộng hòa lãnh đạo có thể dẫn đến việc giảm viện trợ cho Ukraine.
1/3 số lựu pháo viện trợ cho Ukraine không hoạt động Lầu Năm Góc được cho là đã lập một cơ sở sửa chữa ngay bên kia biên giới Ukraine - Ba Lan để khắc phục số lựu pháo không hoạt động này. Lính Ukraine nạp lại một khẩu lựu pháo M777 vào ngày 23/11/2022. Ảnh: AFP Các loại pháo do phương Tây sản xuất gửi đến Ukraine liên tục bị hỏng hoặc hư...