Những lầm tưởng về vitamin và chất bổ sung

Vitamin và khoáng chất là những chất rất cần thiết cho cơ thể. Thế nhưng chỉ nên bổ sung khi cơ thể bị thiếu hụt và bổ sung sao cho an toàn. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn những lầm tưởng khi bổ sung các chất này, dẫn tới lạm dụng gây hậu quả xấu cho sức khỏe…

Quan niệm bổ sung nhiều hơn sẽ tốt hơn?

Khi nói đến vitamin, bổ sung nhiều hơn không phải lúc nào cũng tốt hơn mà còn gây nguy hiểm. Các sản phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất luôn có sẵn mà không cần đơn, nên mọi người có thể cho rằng chúng an toàn ở bất kỳ liều lượng nào.

Tuy nhiên, liều lượng lớn một số vitamin có thể gây hại. Ví dụ, quá nhiều vitamin C có thể cản trở khả năng hấp thụ đồng – một kim loại cần thiết cho cơ thể; quá nhiều phốtpho có thể ức chế sự hấp thụ canxi. Cơ thể không thể loại bỏ một liều lượng lớn vitamin A, D, K, và những vitamin này có thể tích lũy trong cơ thể gây độc khi uống quá nhiều.

Ngoài ra, quá nhiều vitamin C hoặc canxi có thể gây tiêu chảy và đau dạ dày. Uống quá nhiều vitamin D trong thời gian dài có thể khiến canxi tích tụ trong cơ thể, gây tăng canxi huyết. Tăng canxi huyết có thể làm suy yếu xương và gây hại cho tim và thận.

Có thể an toàn khi uống cùng các loại thuốc khác?

Các chất bổ sung thường mua không cần đơn nên nhiều người cho rằng nó an toàn và có thể dùng cùng các loại thuốc khác.

Trên thực tế, nhiều sản phẩm trong số này có chứa các thành phần hoạt tính có thể tương tác bất lợi với các thuốc điều trị khác, làm tăng hoặc giảm tác dụng điều trị hoặc làm tăng bất lợi của thuốc.

Không ít quan niệm sai lầm dẫn tới việc lạm dụng vitamin và các chất bổ sung.

Trong một đánh giá năm 2012, các nhà khoa học đã điều tra “tương tác thuốc và chống chỉ định liên quan đến các loại thảo mộc và thực phẩm chức năng”. Họ đã tìm thấy 1.491 tương tác khác nhau giữa thảo dược và thực phẩm chức năng với thuốc. Đặc biệt, các chất bổ sung có chứa magiê, rong biển St.John, sắt, canxi và bạch quả có số lượng tương tác lớn nhất.

Thực tế, phần lớn những người dùng thảo dược hoặc thực phẩm chức năng thường không thông báo về việc sử dụng này cho bác sĩ. Đây là những vấn đề tiềm ẩn của các tương tác bất lợi.

Bổ sung vitamin và khoáng chất bảo vệ sức khỏe tim mạch?

Ý tưởng rằng việc bổ sung vitamin và khoáng chất sẽ bảo vệ trái tim khỏe mạnh. Tuy nhiên, một đánh giá lớn và phân tích tổng hợp được xuất bản vào năm 2018 không tìm thấy lợi ích đáng kể nào. Các tác giả kết luận: Nhìn chung, dữ liệu về các chất bổ sung phổ biến (vitamin tổng hợp, vitamin D, canxi và vitamin C) không cho thấy lợi ích nhất quán đối với việc phòng ngừa bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ, cũng như không có lợi ích cho mọi nguyên nhân tỷ lệ tử vong để hỗ trợ việc tiếp tục sử dụng chúng.

Vitamin C ngăn ngừa cảm lạnh?

Các bằng chứng cho thấy, tác dụng của vitamin C trong ngăn ngừa cảm lạnh là rất yếu. Một tổng quan của Cochrane năm 2013 đi sâu vào các bằng chứng hiện có nhằm tìm hiểu xem liệu vitamin C có làm giảm tỷ lệ mắc, thời gian hoặc mức độ nghiêm trọng của cảm lạnh thông thường khi được sử dụng như một chất bổ sung thường xuyên liên tục mỗi ngày hoặc như một liệu pháp khi bắt đầu các triệu chứng cảm lạnh hay không. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng việc bổ sung vitamin C không ngăn ngừa được cảm lạnh thông thường ở người dân nói chung. Tuy nhiên, nó làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và thời gian của cảm lạnh.

Vitamin D ngăn ngừa ung thư?

Các nhà khoa học đã thực hiện một số lượng lớn các nghiên cứu để điều tra xem liệu vitamin D có thể giúp giảm hoặc điều trị ung thư hay không. Mặc dù có rất nhiều nghiên cứu, nhưng vẫn chưa có sự đồng thuận về tác dụng này.

Trong năm 2018, một nghiên cứu đối chiếu với placebo ngẫu nhiên liên quan đến 25.871 người tham gia điều tra bổ sung vitamin D và nguy cơ ung thư. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng việc bổ sung vitamin D “không dẫn đến tỷ lệ mắc các biến cố tim mạch hoặc ung thư xâm lấn thấp hơn so với giả dược”.

Chất chống oxy hóa kéo dài tuổi thọ?

Quá trình oxy hóa là một phản ứng hóa học xảy ra như một phần của nhiều quá trình trong cơ thể con người. Quá trình oxy hóa tạo ra các gốc tự do, có phản ứng hóa học cao và có thể làm hỏng tế bào và các thành phần của chúng.

Chất chống oxy hóa là các hợp chất ngăn chặn quá trình oxy hóa, và chúng bao gồm vitamin C, vitamin E, vitamin A, selen…

Nói chung, trái cây và rau quả rất giàu chất chống oxy hóa. Vì những thực phẩm này rất quan trọng đối với sức khỏe. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người ăn nhiều rau và trái cây ít có nguy cơ mắc một số bệnh; tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu những kết quả này có liên quan đến lượng chất chống oxy hóa trong rau và trái cây, hay còn liên quan đến các thành phần khác của những thực phẩm này, hoặc các yếu tố dinh dưỡng và cách lựa chọn lối sống lành mạnh khác…

Các nghiên cứu đã xem xét liệu chất bổ sung chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa các bệnh mạn tính, bao gồm ung thư, bệnh tim mạch và đục thủy tinh thể hay không, nhưng trong hầu hết các trường hợp, chất chống oxy hóa không làm giảm nguy cơ phát triển các bệnh này.