Những ai cần bổ sung vitamin?
Vitamin là chất dinh dưỡng cần thiết để cơ thể hoạt động bình thường. Cơ thể chúng ta không thể tự tạo ra vitamin, vì vậy phải bổ sung vitamin qua chế độ ăn uống.
Vậy những ai cần bổ sung vitamin?
Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), vitamin có thể tan trong chất béo hoặc tan trong nước.
- Các vitamin tan trong chất béo: Vitamin A, D, E và K được lưu trữ trong mô mỡ, gan và cơ của cơ thể, vì vậy chúng được hấp thụ tốt hơn khi dùng cùng với thực phẩm béo.
- Vitamin tan trong nước không được lưu trữ trong cơ thể, do đó lượng dư thừa thường được bài tiết qua nước tiểu.
Có 13 loại vitamin được coi là “thiết yếu”. Những chất này bao gồm vitamin A, C, D, E, K và các vitamin nhóm B ( thiamine, riboflavin, niacin, axit pantothenic, biotin, B6, B12 và folate). Đối với hầu hết mọi người, chế độ ăn uống cân bằng là đủ để đáp ứng nhu cầu vitamin hàng ngày.
Vitamin A dễ dàng hấp thụ được thông qua chế độ ăn uống cân bằng, vitamin E có nhiều trong các loại thực phẩm thông thường và hầu hết mọi người đều hấp thụ đủ vitamin C nếu ăn trái cây, rau quả như cam, dâu tây, ớt chuông. Tuy nhiên, một số người không nhận đủ vitamin từ nguồn thực phẩm, cần bổ sung.
Có 13 loại vitamin được coi là “thiết yếu” với cơ thể.
1. Đối tượng dễ bị thiếu hụt vitamin
Sự thiếu hụt một số loại vitamin có thể gây ra các vấn đề sức khỏe. Ví dụ, vitamin A giúp duy trì thị lực tốt. Trẻ em không bổ sung đủ lượng vitamin A sẽ có nguy cơ bị mù.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin D hỗ trợ sức khỏe xương và chức năng miễn dịch, nên những người ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể dễ mắc các bệnh về xương như loãng xương hơn.
Vitamin B12 rất cần thiết cho quá trình sản xuất tế bào hồng cầu và chức năng thần kinh. Folate hỗ trợ tổng hợp DNA và ngăn ngừa dị tật ống thần kinh (dị tật bẩm sinh ở não, cột sống hoặc tủy sống), do đó, phụ nữ cần bổ sung đủ lượng folate trước và trong thời kỳ đầu mang thai.
Nhu cầu bổ sung của mỗi cá nhân sẽ khác nhau tùy theo tình trạng sức khỏe…
Nhu cầu bổ sung của mỗi cá nhân sẽ khác nhau tùy theo tình trạng sức khỏe, chế độ ăn uống, vấn đề hấp thu và thiếu hụt chất dinh dưỡng… Một số nhóm có thể có nhu cầu bổ sung vitamin nhiều hơn những nhóm khác, ví dụ:
- Mặc dù chế độ ăn thuần chay có thể đáp ứng nhiều nhu cầu dinh dưỡng, nhưng có một số loại vitamin nhất định, chẳng hạn như vitamin B12 và vitamin D, có thể cần được chú ý nhiều hơn.
- Những người cần tránh một số loại thực phẩm do dị ứng hoặc không dung nạp cũng có thể cần bổ sung.
Video đang HOT
- Những người mắc một số bệnh về đường tiêu hóa như bệnh Celiac, bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng, có thể bị suy giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các loại vitamin tan trong chất béo.
- Bệnh gan cũng có thể làm suy yếu khả năng dự trữ một số vitamin của cơ thể, đặc biệt là những loại vitamin tan trong chất béo.
- Bệnh thận mạn tính có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng của một số loại vitamin, đặc biệt là vitamin D.
Chất lượng và độ an toàn của các loại thực phẩm bổ sung có thể khác nhau rất nhiều vì chúng không được quản lý chặt chẽ như thuốc.
- Các vận động viên có khối lượng tập luyện cao cũng có thể cần thêm vitamin để hỗ trợ quá trình chuyển hóa năng lượng và sức khỏe xương.
Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thực phẩm bổ sung. Chỉ cần làm một xét nghiệm máu đơn giản có thể cho bạn biết có thể có bị thiếu hụt chất dinh dưỡng cụ thể nào hay không, để bổ sung cho hợp lý.
2. Cần đảm bảo bổ sung vitamin an toàn
Các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E và K có thể tích tụ trong cơ thể và dẫn đến ngộ độc nếu dùng quá nhiều. Các vitamin tan trong nước (như vitamin B và C) thường được bài tiết ra ngoài nếu dùng quá liều, nhưng liều lượng lớn vẫn có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
Bên cạnh đó cần chú ý đến chất lượng và độ an toàn của sản phẩm. Do không được quản lý chặt chẽ như thuốc nên có sự khác biệt về lượng chất dinh dưỡng được liệt kê trên nhãn, cũng như nguy cơ nhiễm bẩn… Do đó, nên chọn những thương hiệu và sản phẩm có uy tín.
Chỉ bổ sung lượng vitamin D cần thiết nếu xét nghiệm xác nhận tình trạng thiếu hụt. Sẽ rất nguy hiểm nếu nồng độ vitamin D duy trì ở mức cao trong thời gian dài vì lượng quá nhiều có thể gây ra nhiều vấn đề, bao gồm cả sỏi thận.
Ngoài ra, cần phải nhận thức được bất kỳ tương tác tiềm ẩn nào giữa vitamin và các loại thuốc khác… Ví dụ, tương tác thuốc xảy ra khi các vitamin như vitamin K làm giảm hiệu quả của thuốc làm loãng máu hoặc canxi, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ kháng sinh.
Để bổ sung vitamin được an toàn, người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi bắt đầu dùng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung mới nào.
Bổ sung vitamin và khoáng chất làm đẹp da thế nào cho an toàn?
Một số loại vitamin và khoáng chất có thể giúp nuôi dưỡng làn da từ bên trong. Tuy nhiên, thiếu hay thừa vitamin, khoáng chất đều gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe nói chung...
1. Vitamin A
Vitamin A là dưỡng chất cần thiết cho làn da, mang lại nhiều công dụng như:
Ngăn ngừa lão hóa sớm
Bảo vệ da chống lại tác hại của tia cực tím
Thúc đẩy tái tạo tế bào khỏe mạnh
Giúp da sáng và đều màu
Hỗ trợ kiểm soát và loại bỏ mụn trứng cá...
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Bộ Y tế), lượng vitamin A cần thiết lần lượt cho nam và nữ giới trưởng thành là 600 - 650mcg và 450 - 500mcg mỗi ngày. Thiếu vitamin A sẽ khiến da trở nên khô, ngứa và thô ráp. Tuy nhiên, nếu bổ sung quá nhiều vitamin A có thể gây ngộ độc cấp hoặc mạn tính với các biểu hiện như vàng da, chóng mặt, đau bụng, nôn.
Bổ sung vitamin A tốt nhất từ thực phẩm tươi sống vì dễ hấp thu và ít nguy cơ ngộ độc. Một số thực phẩm giàu vitamin A như các loại trái cây có màu vàng, cam, rau lá xanh...
Các thực phẩm có màu vàng hoặc cam như chanh, cam quýt, cà rốt... là những nguồn cung cấp vitamin A dồi dào cho cơ thể.
2. Vitamin B
Vitamin nhóm B được biết đến khả năng chống viêm, rất hữu ích đối với các tình trạng da mụn, kích ứng... Vitamin B3 giúp sáng và làm đều màu da. Trong khi đó, vitamin B5 giúp tăng cường chức năng của hàng rào bảo vệ da, giữ cho da không bị mất nước, duy trì trạng thái săn chắc. Vitamin B7, hay còn gọi là biotin, cũng rất cần thiết cho da, tóc và móng.
Lượng khuyến nghị bổ sung mỗi loại vitamin B sẽ khác nhau. Đối với người trưởng thành, lượng vitamin B3, B5 và biotin cần thiết mỗi ngày lần lượt là 11 - 12mg, 5mg, 30mcg.
Các vitamin B đều tan trong nước và sẽ thải trừ qua nước tiểu. Bổ sung vitamin B theo đường thực phẩm tự nhiên hoặc dùng thực phẩm bổ sung theo liều khuyến cáo tương đối an toàn. Tuy nhiên, nếu dùng liều quá cao của một số loại vitamin B nhất định có thể dẫn đến tác dụng phụ .
Ví dụ, quá nhiều vitamin B3 gây tăng lượng đường trong máu, do đó người mắc bệnh đái tháo đường cần cẩn trọng khi bổ sung vi chất này. Ngoài ra, thừa vitamin B3 cũng có thể gây ra huyết áp thấp, mệt mỏi, đau đầu, phát ban và tổn thương gan.
3. Vitamin C
Vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp ngăn ngừa lão hóa da. Do đó, ngoài thực phẩm tự nhiên, vitamin C còn xuất hiện nhiều trong các loại thực phẩm bổ sung, sản phẩm làm đẹp.
Theo khuyến nghị, mỗi người trưởng thành cần 85mg vitamin C mỗi ngày. Một ly nước ép bưởi 180ml sẽ cung cấp 70 - 95mg vitamin C, tương đương nhu cầu hàng ngày.
Việc bổ sung thừa vitamin C cũng có thể dẫn tới nhiều tác hại. Nếu dùng vitamin C liều cao kéo dài, có thể gặp các tác dụng không mong muốn như rối loạn tiêu hóa, loét dạ dày, đau đầu, mất ngủ, cản trở hấp thụ vitamin A, B12... Do đó, cần tham khảo liều lượng phù hợp khi dùng thực phẩm bổ sung, tránh lạm dụng, tự ý bổ sung khi không cần thiết.
Những loại trái cây thuộc họ cam quýt như cam và chanh là nguồn vitamin C phổ biến, dễ tìm.
4. Vitamin E
Tương tự vitamin C, vitamin E cũng là một hợp chất chống oxy hóa hiệu quả, có tác dụng chống viêm, tăng cường hệ miễn dịch và giúp tái tạo da.
Việc tiếp xúc với tia UV trong ánh nắng mặt trời sẽ làm tăng hình thành các gốc tự do, phá vỡ collagen và cấu trúc làn da. Bổ sung vitamin E giúp ngăn chặn những vấn đề này, làm chậm quá trình sản xuất sắc tố melamin, thông qua ức chế hoạt động của một loại enzym, có tác dụng phòng chống các chứng tăng sắc tố da như đồi mồi, tàn nhang, sạm da. Không những thế, vitamin E có tác dụng giữ ẩm và ngăn chặn sự bốc hơi nước qua da.
Liều lượng bổ sung vitamin E hàng ngày là 6,5mg đối với nam giới và 6mg đối với nữ giới. Các loại thực phẩm dưới đây rất giàu vitamin E:
Các loại dầu: Dầu hướng dương, dầu đậu nành, dầu mầm lúa mì, dầu ngô;
Các loại hạt: Hạt hạnh nhân, hướng dương, quả phỉ, bơ đậu phộng, đậu phộng;
Trái cây: Kiwi, xoài, cà chua;
Rau: Rau bina, bông cải xanh.
Do các vitamin tan trong dầu được dự trữ trong chất béo, chúng có thể tích tụ trong trong cơ thể, gây độc, đặc biệt là khi bạn bổ sung quá nhiều thông qua thực phẩm bổ sung.
5. Kẽm
Kẽm hoạt động như một chất chống oxy hóa. Sự thiếu hụt kẽm có thể gây ra các tình trạng liên quan đến mụn trứng cá, bệnh vẩy nến. Kẽm còn bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.
Khuyến nghị về lượng kẽm hàng ngày là 10mg đối với nam và 8mg đối với nữ. Hàu, thịt bò, các loại đậu, quả hạch và ngũ cốc nguyên hạt là những nguồn cung cấp kẽm dồi dào mà bạn có thể bổ sung trong chế độ ăn để tăng cường lượng kẽm trong cơ thể.
Nên bổ sung kẽm qua thực phẩm. Dùng vitamin tổng hợp với liều lượng kẽm quá cao có thể gây rối loạn tiêu hóa, nôn, cản trở hấp thu sắt...
Bổ sung kẽm cũng là biện pháp ngăn ngừa mụn trứng cá.
6. Selen
Selenium là một khoáng chất quan trọng đối với sức khỏe của da, tóc, móng. Nam giới trưởng thành cần 34mcg và nữ giới cần 26mcg selen mỗi ngày. Bạn có thể thêm hạnh nhân, quả óc chó, lạc, hạt điều vào món salad hoặc ăn trong bữa phụ... để cung cấp kẽm cho cơ thể.
Ngoài ra, các loại thịt như thịt bò, thịt heo, thịt gà, các loại cá, trứng... cũng cung cấp selen và các chất dinh dưỡng khác. Ước tính, một quả trứng sẽ cung cấp khoảng 20mcg selen dù được chế biến theo bất kỳ cách nào. Trong khi đó, 85g thịt gà trắng sẽ cung cấp khoảng 22 - 25mcg selen.
Phần quý của quả cam được chứng minh đẩy lùi nhóm bệnh gây chết người, giúp vòng eo thon Vỏ cam thường hay bỏ đi nhưng các nhà nghiên cứu Mỹ vừa phát hiện tác dụng của chúng. Theo đó, lại giúp đẩy lùi nhóm bệnh gây chết người, giúp vòng eo thon. Vỏ cam được chứng minh đẩy lùi nguy cơ nhóm bệnh tim mạch Bệnh tim mạch hiện là nhóm bệnh gây chết người hàng đầu thế giới và có...