Nhớ bánh ống gạo ngày xưa

Những buổi chiều mưa đó, hòa vào nhịp điệu tí tách của giọt mưa là tiếng máy đùng bánh ống gạo chạy xình xịch, mùi gạo thơm lừng lan trong không khí, những bịch bánh ống gạo thuôn dài, đều tăm tắp treo lủng lẳng khắp quán chờ người đến mang về…

=Ai ở lứa tuổi 8X, 9X hẳn không thể không biết đến chiếc bánh ống gạo, một trong những món ăn vặt yêu thích của đám trẻ con ngày ấy. Thời bấy giờ, nếu mang theo nguyên liệu thì khá nặng và cồng kềnh, nên những người làm bánh chỉ mang theo chiếc máy là chính, còn nguyên liệu là do người dân tự chuẩn bị lấy. Do đó, chiếc bánh được làm ra của nhà này hoàn toàn không giống với nhà khác. Bởi nguyên liệu chính là gạo trắng, nhưng tùy khẩu vị từng nhà mà có người cho thêm gạo lứt, bắp, đường, đậu xanh, đậu đỏ… để tạo vị khác lạ.

Bánh ống gạo. Ảnh: PV

Trong ký ức của tôi, những ngày mưa đầu mùa, mẹ thường xúc một lon gạo, một lon bắp cùng ít đường trộn đều cho vào chiếc túi ni lông con con, rồi bảo tôi đạp xe vào chợ chiều, hoặc đến nhà xay xát cuối xóm để đùng gạo. Ngày ấy xăng dầu còn khan hiếm, thường thì khi có đông người đến xát gạo hoặc nổ ống, ông chủ mới khởi động máy, vì thế tôi thường rủ thêm mấy đứa bạn trong xóm đi đùng bánh gạo cùng.

Trong lúc khởi động máy, chúng tôi nhanh chóng đổ đường, bắp, gạo đã trộn sẵn vào chiếc chậu nhôm. Bác thợ trộn thật đều các nguyên liệu rồi đổ vào một đầu máy loe ra như cái phễu. Trong tiếng máy chạy xình xịch vui tai, một lát sau, ở đầu máy bên kia, những ống gạo thuôn dài, màu trắng ngà đã chạy ra, còn nóng bỏng và bốc khói nghi ngút. Bác thợ nhanh tay dùng kéo cắt ống gạo thành từng đoạn, cho vào thúng trong ánh mắt háo hức của lũ trẻ. Những ống gạo vừa ra khỏi máy còn giòn tan. Cắn miếng ống gạo giòn rụm, ngậm một chút trong miệng, thấy thấm đẫm hương thơm, vị bùi, dẻo. Rồi đứa này cho đứa kia nếm thử miếng bánh gạo của nhà mình với đủ hương vị. Không chỉ thơm ngon, bánh ống gạo còn hấp dẫn bởi màu sắc dịu nhẹ. Bánh nhiều gạo có màu trắng đục, bánh nhiều bắp có màu vàng, bánh nhiều đậu xanh có màu xanh dịu, bánh nhiều đậu đỏ có màu nâu nhạt…

Chờ cho ống gạo nguội bớt, khỏi bị hấp hơi, bác thợ xếp ngay ngắn lại, bọc cẩn thận bên ngoài bằng túi bóng rồi cho vào bao để chúng tôi xách về. Lũ trẻ chúng tôi đứa cầm bao, đứa bỏ bánh vào, vừa phụ làm, vừa nói chuyện rôm rả. Những hôm trời mưa, vừa cắn ống gạo kêu rôm rốp vừa ngắm mưa đã trở thành niềm vui đơn giản của đám trẻ quê chúng tôi. Chúng tôi vừa ăn, vừa mong trời mưa dầm thật lâu để có cớ xin gạo đi nổ ống.

Lũ trẻ trong xóm lại chờ đợi đến rằm tháng Bảy, bởi trên mâm cúng rằm tháng Bảy ở quê tôi không thể thiếu bịch bánh ống gạo. Nhưng loại bánh ống gạo này cầu kỳ hơn, bánh ống gạo có ruột xoắn. Mâm cúng vừa dọn xuống, bịch bánh ống gạo được mẹ chia đều cho mấy chị em. Đám trẻ con lại tụ tập để so kè xem ai có thể kéo được phần ruột xoắn ra khỏi bánh mà không bị đứt, tiếng hò reo vang cả một góc đường.

Bánh ống gạo – món quà vặt dân dã của tuổi thơ, nhưng luôn có sức hút kỳ lạ. Giá mà giờ có được vài ba đứa bạn ngồi ăn bánh ống gạo, kể cho nhau nghe chuyện của tuổi thơ thì vui biết bao!…

2 cách làm cơm gà chay mới lạ hấp dẫn đơn giản tại nhà

Nếu bạn đang không biết nên nấu gì cho cả gia đình vào những ngày chay? Hôm nay, sẽ mách bạn 2 công thức làm cơm gà chay thơm ngon nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ giá trị dinh dưỡng cho bữa ăn gia đình.

1. Cơm gà Hội An chay

Nguyên liệu làm Cơm gà Hội An chay

Gạo 200 gr

Mì căn 250 gr

Nghệ 2 củ

Gừng 1 củ

Hành tây 1 củ

Hành tím 100 gr

Rau răm 150 gr

Chanh 2 quả

Nước dừa tươi 400 ml

Dầu ăn 120 ml (khoảng 12 muỗng canh)

Hạt nêm chay 1 muỗng cà phê

Đường/ bột ngọt 1 ít

Cách chọn mua mì căn ngon

Mì được đóng gói kỹ lưỡng không chảy nhớt, màu trắng không có mốc xanh, bao bì còn nguyên hạn sử dụng, không bị xé mất góc,...Bạn nên chọn mì căn loại có bao bì không bị rách nát, còn hạn sử dụng, nhìn bên trong mì căn không bị chảy nhớt, thâm đen, nổi mốc xanh,..\

Cách chế biến Cơm gà Hội An chay

1

Sơ chế các gia vị

Gừng và nghệ rửa sạch để nguyên vỏ. Đem cắt thành các lát mỏng và đập dập.

Hành tím xắt lát mỏng.

Chanh bổ đôi, vắt lấy nước cốt để riêng.

Rau răm nhặt gốc, rửa sạch, thái nhỏ.

2

Xào gạo

Vo thật sạch 200gr gạo rồi chắt hết nước, để ráo. Tiếp theo bắt chảo lên bếp, cho 20ml dầu ăn vào đun nóng rồi bỏ gừng, hành tím, nghệ đã thái lát vào xào với lửa lớn 2 - 3 phút cho đến khi thơm.

Sau đó cho gạo vào đảo sơ qua, thêm 1/3 muỗng cà phê bột ngọt, 1/2 muỗng cà phê hạt nêm chay, 1/2 muỗng canh đường, xào đều, đảo khoảng 5 phút với lửa vừa, khi thấy gạo chuyển sang màu vàng đều thì tắt bếp.

3

Làm nước nghệ và nấu cơm

Bắc một chảo khác với 400ml nước dừa tươi, bỏ thêm vài lát gừng và nghệ xắt lát vào để nấu nước dùng. Nấu với lửa vừa khoảng 3 - 5 phút cho gừng và nghệ ra màu vàng ươm thì bạn dùng rây lọc lấy phần nước.

Kế đến đổ hết chỗ gạo đã xào vào nồi cơm điện, thêm phần nước trên vào sao cho xăm xắp mặt gạo (lượng nước ít hơn so với nấu cơm bình thường vì gạo đã được rang và cơm cho món này cần nấu khô cho hạt cơm chín khô ráo và tơi ra), để thêm vài lát gừng và nghệ lên trên rồi cắm điện nấu cơm chín.

4

Chiên mì căn và bào hành

Cho chảo lên bếp, đổ 100ml dầu ăn vào chờ nóng rồi cho mì căn vào chiên với lửa vừa, chiên tầm 3 - 5 phút cho mì căn vàng đều các mặt, vớt ra để ráo dầu rồi xé sợi như sợi gà.

Đem 1 củ hành tây bào thành những lát mỏng vừa ăn.

5

Trộn gỏi

Cho mì căn xé sợi vào một cái thau nhỏ, sau đó cho thêm hành tây đã bào mỏng, hành tím xắt lát, rau răm cắt nhỏ.

Trộn hỗn hợp trên với 1/3 muỗng cà phê bột ngọt, 1/2 muỗng cà phê hạt nêm chay, 2 muỗng canh đường và nước cốt của 2 quả chanh.

Trộn đều tay cho các nguyên liệu thấm đều gia vị, bỏ thêm 1/3 muỗng cà phê tiêu, nêm nếm lại cho vừa với khẩu vị gia đình.

6

Thành phẩm

Khi cơm chín mềm, bạn có thể cho vào bát nhỏ rồi úp ngược lên dĩa để trông đẹp mắt hơn. Bạn cho mì căn xé sợi, 1 ít gỏi, 1 ít dưa chua lên trên, thêm ít ớt cho đẹp mắt và thưởng thức cùng chén nước mắm chua ngọt.

Cơm gà Hội An chay với phần cơm vàng óng. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được đầy đủ tất cả mùi vị từ rau răm, đến hành cay xé, đến mì căn giòn dai, đến cơm thơm dẻo làm cho món ăn thêm phần hấp dẫn.

2. Cơm gà Hải Nam chay

Nguyên liệu làm Cơm gà Hải Nam chay

Gà chay 500 gr

Gạo 500 gr

Táo ta 7 quả

Lê xanh 2 quả

Táo tây 1 quả

Củ cải trắng 1 củ

Gừng 150 gr

Chanh 1/2 trái

Ớt hiểm 2 quả

Tỏi 8 tép

Bột nghệ 1 muỗng cà phê

Hạt nêm chay 1/2 muỗng canh

Nước mắm 1/2 muỗng canh

Dầu ăn 3 muỗng canh

Gia vị thông dụng 1 ít (Muối/ đường/ bột ngọt)

Cách chế biến Cơm gà Hải Nam chay

1

Sơ chế các nguyên liệu làm nước dùng

Quả táo ta, lê xanh, táo tây mua về bạn mang đi rửa sạch rồi gọt bỏ vỏ. Đem dao cắt lê xanh và táo tây thành dạng múi cau.

Củ cải trắng bào sạch vỏ rồi chẻ đôi.

Bắp cải cắt làm hai sau đó rửa sạch với nước.

2

Nấu nước dùng

Bắc một nồi nước sôi, cho tất cả các nguyên liệu đã sơ chế ở trên vào nấu với lửa lớn khoảng 3 phút, thêm vào 1 muỗng canh muối rồi đậy nắp lại hầm trong 1 tiếng cho ra chất ngọt để lấy nước dùng nấu cơm.

3

Xay gừng và tỏi

Đem 150gr gừng gọt vỏ rồi cắt gừng thành các miếng nhỏ. Sau đó đem đi xay nhuyễn rồi vắt bỏ nước lấy phần xác.

Làm tương tự với 4 tép tỏi, bạn bóc sạch vỏ rồi cũng đem đi xay nhuyễn.

4

Xào gạo và nấu cơm

Gạo bạn vo sạch rồi chắt bỏ nước để ra rổ cho ráo.

Bắc chảo lên bếp, cho khoảng 2 muỗng canh dầu ăn vào chảo cùng với 2 muỗng canh gừng nhuyễn và 1 muỗng canh tỏi xay. Phi thơm ở lửa vừa.

Cho tiếp 500gr gạo, 1/2 muỗng cà phê bột ngọt, 1/2 muỗng canh muối, 1/2 muỗng canh hạt nêm chay vào, đảo đều tay, xào khoảng 3 phút với lửa nhỏ khi ngửi được mùi thơm của gạo rang thì bạn tắt bếp.

Cuối cùng, bạn cho gạo vào nồi cơm điện, đổ phần nước dùng đã lược xâm xấp phần cơm, cách bề mặt cơm khoảng 1 lóng tay. Đậy nắp nồi lại, bật chế độ Cook nấu đến khi nút chuyển sang chế độ Warm tức là cơm đã chín. Khi cơm chín bạn mở nồi cơm ra và xới đều cho thật tơi cơm.

5

Sơ chế và ướp gà chay

Bạn mang đi rửa sạch 500gr gà chay với nước, thêm 1 muỗng cà phê bột nghệ vào ướp hai mặt của miếng gà chay cho thấm đều màu, để thấm gia vị trong 10 phút. Bạn chú ý chà xát gia vị thật đều để miếng gà chay được thấm mùi hương và đậm đà hơn.

6

Chiên gà chay

Đầu tiên, đặt chảo với 1 muỗng canh dầu ăn, đợi dầu nóng rồi cho phần gà chay đã ướp vào chiên cho vàng đều 2 mặt ở lửa nhỏ rồi vớt ra để ráo dầu.

Sau đó, đem cắt dọc thành các miếng vừa ăn.

7

Làm nước mắm

Bạn lấy chén rồi cho 2 muỗng canh nước và thêm vào chén 1/2 muỗng cà phê muối, 1 muỗng canh đường rồi khuấy đều cho phần đường tan ra.

Thêm vào 1 muỗng cà phê nước mắm và khuấy đều lần nữa

Sau đó bạn thêm nước cốt 1/2 quả chanh vào cùng với 1/2 muỗng canh tỏi và 1/2 muỗng canh ớt đã xay nhuyễn. Thêm tiếp 2 quả ớt băm nhỏ, 1/2 muỗng canh tỏi dầu phi, nêm nếm lại sao cho vừa khẩu vị rồi khuấy đều là xong.

8

Thành phẩm

Cơm gà chay Hải Nam với từng hạt cơm vàng ươm, dẻo dẻo thật cuốn hút, quyện cùng thịt gà chay săn chắc và đặc biệt còn có chén nước mắm cay nồng đúng là tuyệt vời!

Nếu thích, bạn có thể chuẩn bị thêm dưa leo, cà chua để ăn kèm, vậy là món ăn của chúng ta đã hoàn thành rồi.