Nguy cơ từ hội chứng chuyển hóa

Những người bình thường mắc hội chứng chuyển hóa sẽ có nguy cơ tử vong cao gâp đôi nguy cơ bị cơn nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não cao gâp 3 lân.

Kiểm tra đường huyết thường xuyên là giải pháp để phát hiện bệnh liên quan hội chứng chuyển hóa – Ảnh chụp tại Bệnh viện 115 (TPHCM)

Các chuyên gia dinh dưỡng, nội tiết cho biết thời gian gần đây, các bệnh mãn tính không lây và hội chứng chuyển hóa gia tăng nhanh chóng trong cộng đồng. Hội chứng này là tình trạng cùng lúc cơ thể có sự hiện diện của nhiều yếu tố nguy cơ gây bệnh như đái tháo đường, tim mạch, rối loạn cương dương…

Gia tăng theo độ tuổi

Bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, cho biết hôi chứng chuyên hóa được xác định khi có ít nhất 3 trong số các yếu tố, gồm: béo bụng, tăng đường huyêt lúc đói, tăng triglyceride, giảm HDL – cholesterol (cholesterol có lợi), tăng huyêt áp. Hội chứng này nguy hiêm vì nguy cơ gây biến chứng tim mạch, bệnh lý mạch vành, tai biến mạch máu não, đái tháo đường.

Nguyên nhân gây ra hội chứng chuyển hóa là do cơ thể đê kháng insulin và tình trạng béo phì, đặc biêt là béo trung tâm (béo bụng). Khi tình trạng đê kháng insulin xảy ra, tuyên tụy bị kiêt quê, không đủ sức tiêt insulin dân đên đường huyêt cao liên tục và cuôi cùng là bênh đái tháo đường.

Còn béo phì gây nhiêu hâu quả trâm trọng đôi với sức khỏe như bênh tim mạch, đái tháo đường tuýp 2, ung thư… Tình trạng tích mỡ quá mức ở nôi tạng (có thê ước đoán bằng cách đo vòng bụng) liên quan chặt chẽ và có tính cách “chỉ điêm” đôi với hôi chứng chuyên hóa.

Ở nước ta, tỉ lê người trưởng thành mắc hôi chứng chuyên hóa là 18,4% tỉ lê tăng cholesterol máu là 29,1% và tăng triglyceride là 34,2%. Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM từng có một khảo sát tại TPHCM trong vòng 8 năm qua với kết quả tỉ lệ hội chứng chuyển hóa tăng từ 12% lên 17,7% tỉ lê đái tháo đường gia tăng nhanh chóng từ 2 đến 3 lần (từ 3,7% lên 7%). Số người mắc bệnh đái tháo đường, thừa cân béo phì và hội chứng chuyển hóa trên địa bàn TP có xu hướng trẻ hóa.

Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nguy cơ mắc bệnh chuyển hóa gia tăng theo độ tuổi. Cụ thể, người 20-30 tuổi có tỉ lệ nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa chiếm khoảng 10% và tỉ lệ này tăng lên đến 40% ở những người trên 60 tuổi. Hội chứng chuyển hóa cũng gia tăng ở trẻ em, đặc biệt tại các khu vực đô thị do ngày càng có nhiều trẻ nhỏ bị béo phì.

Tự cứu mình

Những người bình thường mắc hội chứng chuyển hóa sẽ có nguy cơ tử vong cao gâp đôi nguy cơ bị cơn nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não cao gâp 3 lân, nguy cơ phát triên thành bênh đái tháo đường cao gâp 5 lân. Ngoài ra, hội chứng này còn gây rối loạn cương dương, làm tăng huyết áp, đau chân cách hồi…

Bác sĩ Lê Kim Huệ, Trưởng Ban Truyền thông Giáo dục sức khỏe – Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM, cho rằng để phòng ngừa hội chứng chuyển hóa, không giải pháp nào tối ưu hơn là phải tự cứu mình. Việc này cần thực hiện từ khi còn trẻ, mỗi cá nhân phải có chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý.

Cách lựa chọn thực phâm và chê biên, thói quen ăn uông sẽ ảnh hưởng trực tiêp đên tình trạng béo bụng và tạo tiên đê cho quá trình tăng đê kháng insulin. Duy trì lối sống năng động, lựa chọn các loại hình hoạt động thể lực phù hợp hằng ngày sẽ góp phần hạn chế nguy cơ mắc bệnh.

Các bác sĩ cũng lưu ý bệnh nhân mắc hội chứng chuyển hóa cần điều trị để giảm cân nặng, béo bụng (khi nam giới có vòng bụng từ 90 cm trở lên và nữ từ 80 cm trở lên) giảm lượng muối hạn chế rượu, bia, lượng đường, thực phẩm giàu cholesterol (như: da, lòng, óc, phủ tạng của động vật, cá viên chiên, thịt mỡ) không hút thuốc lá tăng lượng kali hằng ngày tăng cường sử dụng rau củ quả…

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hiện có khoảng 20% – 25% người trưởng thành trên toàn cầu mắc hôi chứng chuyên hóa. Hội chứng này làm gia tăng sô người bị đái tháo đường sẵn có, căn bênh mãn tính phô biên nhât trên thê giới và là môt trong các nguyên nhân gây tử vong hàng đâu.

Theo VNE