Nguy cơ giảm 50% tuổi thọ do thói quen khoái khẩu của giới trẻ

Chất béo chuyển hóa trong thức ăn nhanh như pizza, gà rán được coi là không tốt. Tổ chức Y tế Thế giới đã cảnh báo rằng 500.000 người chết vì chất béo chuyển hóa do bệnh tim mạch mỗi năm.

Gần đây, một nghiên cứu của Trường Y tế Công cộng thuộc Đạihọc Y Quảng Đông (Trung Quốc) cho thấy việc tăng lượng chất béo chuyển hoátrong thời gian dài sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa của cơ thể và rất có khảnăng làm giảm đáng kể tuổi thọ.

Chất béo chuyển hóa ( axit chuyển hóa) là axit béo khôngbão hòa, không tốt cho sức khỏe. Chất béo chuyển hóa có hai nguồn chính từ tựnhiên và nhân tạo. Axit béo chuyển hóa tự nhiên được tìm thấy với một lượng nhỏtrong thịt và sữa của động vật nhai lại. Axit béo chuyển hóa nhân tạo chủ yêúcó nguồn gốc từ dầu thực vật hydro hóa một phần. Nó thường được tìm thấy trong thực phẩm chế biến như thực phẩm chiên, bánh nướng và thức ăn nhanh.

Không giống như các chất béo khác có thể được tiêu thụtrong chế độ ăn uống, chất béo chuyển hóa không tốt cho sức khỏe và không phảilà chất dinh dưỡng mà cơ thể cần. Tiêu thụ quá nhiều axit béo chuyển hóa làmtăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, có thể dẫn đến tăng mức cholesterol “xấu”trong máu và giảm mức cholesterol “tốt”.

Ảnh minh họa

Nó cũng có thể ảnh hưởng xấu đến chức năng não, tăng nguycơ mắc bệnh tiểu đường… Nhiều quốc gia và khu vực đã bắt đầu hạn chế hoặc cấmsử dụng axit béo chuyển hóa trong thực phẩm. Các nghiên cứu ban đầu đã chỉ ra rằngtiêu thụ 5 gram chất béo chuyển hóa mỗi ngày có liên quan đến việc tăng 25%nguy cơ mắc bệnh tim.

Thực phẩm giàu axit béo chuyển hóa chủ yếu bao gồm: Thứcăn nhanh như khoai tây chiên, gà rán, bánh mì kẹp thịt, pizza…, bánh quy vàbánh ngọt… Khi mua thực phẩm, hãy chú ý đến thành phần axit béo chuyển hoátheo thông tin ghi trên nhãn.

Gần đây, các nhà nghiên cứu từ Trường Y tế Công cộng thuộcĐại học Y Quảng Đông đã xuất bản một bài báo có nội dung liên quan đến việctiêu thụ axit béo chuyển hóa mãn tính rút ngắn tuổi thọ ở ruồi giấm đực. Nghiêncứu được đăng trên tạp chí “Biogerontology”.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tăng lượng axit béo chuyển hóa trong chế độ ăn isocaloric có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa của ruồi giấmvà giảm 50% tuổi thọ của chúng. Ngoài ra, lượng axit béo chuyển hóa có thể dẫnđến tăng trọng lượng cơ thể và mức chất béo trung tính, cũng như stress oxyhóa, thiếu hụt tập thể dục, tổn thương hàng rào ruột.

Theo mô hình chế độ ăn kiêng, ruồi được chia thành banhóm: Nhóm A có chế độ ăn bình thường, nhóm B là HSHF (chế độ ăn nhiều đường vàchất béo cao), nhóm C là HSHF TFA (chế độ ăn nhiều đường, chất béo cao chếđộ ăn chất béo chuyển hóa). Không có sự khác biệt đáng kể về lượng thức ăn giưãba nhóm.

Vào ngày 18 và 24, trọng lượng ruồi ở hai nhóm sau tăng đáng kể. Vào ngày 24, những con ruồi trong nhóm C nặng hơn đáng kể và có hàm lượngprotein, chất béo trung tính cao hơn.

Ngoài ra, chế độ ăn axit béo chuyển hóa đã rút ngắn đángkể tuổi thọ của ruồi. Tỷ lệ sống trung bình của ruồi giảm từ 48 ngày xuống còn24 ngày, rút ngắn 50% so với nhóm đối chứng.

Xét về tuổi thọ trung bình, nhóm ăn kiêng bình thường,nhóm ăn HSHF và nhóm ăn HSHF TFA lần lượt là 51,5 ngày, 32,4 ngày và 26,8ngày. Có thể thấy, axitbéo chuyển hóa làm rút ngắn tuổi thọ trung bình của ruồi giấm.

Về tuổi thọtối đa, ba nhóm này lần lượt là 94,2 ngày, 50,9 ngày và 40,5 ngày. Điều này chothấy axit béo chuyển hóa cũng rút ngắn tuổi thọ tối đa của ruồi giấm.

Phân tích sâu hơn cho thấy chất béo chuyển hóa cũng tăngcường phản ứng căng thẳng oxy hóa ở Drosophila, làm trầm trọng thêm các khiếmkhuyết về vận động và làm tổn hại hàng rào ruột.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các tác động xấu đến sức khoẻcủa axit béo chuyển hóa có thể được phát hiện trong khoảng thời gian tương đôíngắn dành cho chế độ ăn nhiều calo, làm giảm tuổi thọ trung bình và tối đa củaruồi giấm, tăng stress oxy hóa, gây ra khuyết tật vận động, làm tổn thương hàngrào đường ruột.

Kết quả của nghiên cứu này cho thấy vai trò tiềm năng cuaảxit béo chuyển hóa trong tuổi thọ sinh học, và cũng cảnh báo mọi người nhận thứcđược những rủi ro sức khỏe có thể liên quan đến việc hấp thụ axit béo chuyểnhóa lâu dài. Do đó, việc giảm lượng axit béo chuyển hóa và lựa chọn nguồn chấtbéo lành mạnh hơn là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe, kéo dài tuổi thọ.

Ngoài ra, theo những nghiên cứu trước đó, chất béo chuyểnhóa có thể được xem là loại chất béo xấu nhất cho cơ thể con người vì chúng làmgiảm hàm lượng cholesterol tốt (HDL); tăng cholesterol xấu (LDL) vàtriglycerides. Chất béo chuyển hóa còn gây nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp 3lần so với chất béo bão hòa. Và việc loại bỏ ra khỏi cơ thể còn khó hơn chấtbéo bão hòa.

Nghiên cứu đã chứng minh, chất béo chuyển hóa làm tăngnguy cơ đau tim, đột quỵ và bệnh đái đường loại 2 đồng thời làm tăng nguy cơphát triển bệnh béo phì, hội chứng chuyển hóa, kháng insulin, vô sinh, một sốloại ung thư…

Tuy khó có thể tránh hoàn toàn chất béo chuyển hóa vìchúng hiện diện trong nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn và các loại đồ ăn nhanhphổ biến, nhưng theo các chuyên gia dinh dưỡng, có thể hạn chế tối đasử dụng chất béo chuyển hóa bằng cách hạn chế ăn thịt đỏ, tránh đồ uống có đườngvà các thực phẩm chế biến sẵn…