Người thầy truyền cảm hứng nghiên cứu Toán học cho nhiều thế hệ học trò

Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học (GS ,TSKH) Nguyễn Minh Chương năm nay bước sang tuổi 90.

Ông đã có hàng chục công trình nghiên cứu về Toán học được công bố tại nhiều nước như: Nga, Pháp, Mỹ, Đức… và là người hỗ trợ nhiều học sinh, nhà nghiên cứu thành đạt và có nhiều đóng góp cho lĩnh vực Toán học và các chuyên ngành khoa học khác của nước nhà. Tinh thần say mê khoa học của thầy đã truyền cảm hứng mạnh mẽ đến nhiều thế hệ học trò.

GS, TSKH Nguyễn Minh Chương chủ trì hội thảo khoa học tại Trường đại học Sư phạm Hà Nội 2.

Sinh ra tại Bình Định, một tỉnh giàu truyền thống lịch sử và văn hóa, thầy Nguyễn Minh Chương sớm bộc lộ năng khiếu Toán học và lòng ham học hỏi. Vượt qua bao khó khăn trong học tập, sau khi tốt nghiệp phổ thông, thầy được Ty Giáo dục Liên khu V cử đi học Sư phạm Toán cao cấp tại Nam Ninh, Trung Quốc. Năm 1955, thầy xung phong về Trường Văn hóa Quân đội dạy học.

Năm 1960, thầy là giảng viên Toán tại Trường đại học Sư phạm Hà Nội. Năm 1964, thầy được cử làm nghiên cứu sinh và bảo vệ thành công luận án Phó tiến sĩ tại Trường đại học Tổng hợp Lômônôxốp tại Nga. Năm 1983, TS Nguyễn Minh Chương đã bảo vệ luận án Tiến sĩ Khoa học ở Bộ môn Phương trình vi phân Trường State Moscow Univ.

Với kiến thức phong phú, lĩnh vực nghiên cứu của thầy rất rộng, bao gồm nhiều ngành quan trọng của Toán học như Toán tử giả vi phân, Giải tích điều hòa, Sóng nhỏ và p – adic,… Toán ứng dụng cũng là một ngành được Viện Toán học quan tâm nhằm ứng dụng kiến thức toán học vào thực tiễn. Với cương vị là Trưởng phòng Giải tích số, thầy cùng học trò có nhiều công trình nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực.

Thầy đã cộng tác, trao đổi nghiên cứu với các giáo sư toán học hàng đầu trên thế giới. Do vậy, thầy đã tổ chức thành công hai hội thảo quốc tế lớn về Giải tích trừu tượng và ứng dụng năm 2002 tại Viện Toán học và năm 2004 tại Trường đại học Quy Nhơn (Hội thảo quốc tế về Giải tích trừu tượng lần thứ hai). Mỗi hội thảo có sự tham gia đông đảo của các nhà toán học trong nước và thu hút gần 40 nhà toán học nổi tiếng từ Nga, Mỹ, Đức, Australia, Nhật Bản,… tham dự và báo cáo.

Kỷ yếu của hội thảo “Giải tích trừu tượng và ứng dụng” được phát hành bởi Nhà xuất bản World Scientific, Singapore. Hiện nay, thầy đã có hơn 80 công trình nghiên cứu, trong đó có nhiều công trình được công bố trên các tạp chí chuyên ngành quốc tế có uy tín cao của Nga, Mỹ, Pháp như Doklady Akademii Nauk, Uspekhi Matematicheskikh Nauk, Proceedings of the American Mathematical Society, Fractional Calculus and Applied Analysis, Comptes Rendus de l’Acaddémie des Sciences,… Mới đây, ở độ tuổi 90 thầy có cuốn sách giá trị “Pseudodifferential Operators and Wavelets over Real and p – Adic Fields”, được Nhà xuất bản có tiếng Springer phát hành năm 2018 và có nhiều công trình nghiên cứu đăng trên các tạp chí SCI-E, Scopus.

PGS, TS Trần Đình Kế, Trưởng Bộ môn Toán Giải tích Trường đại học Sư phạm Hà Nội nhận xét: “Nguồn năng lượng giúp thầy có thể làm nghiên cứu đến năm 90 tuổi xuất phát từ niềm đam mê với Toán học. Những dịp trò chuyện cùng thầy, tôi cảm nhận rõ sự lo lắng của thầy đối với tương lai của nền khoa học và công nghệ nước nhà. Thầy muốn chúng tôi, những học trò của thầy, giữ được niềm đam mê khoa học giữa những bộn bề khó khăn của cuộc sống”.

PGS, TS Khuất Văn Ninh, nguyên Phó hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm Hà Nội 2 chia sẻ: “Thầy Nguyễn Minh Chương là một nhà khoa học lớn và là chuyên gia về chuyên ngành đạo hàm riêng và giải tích. Thầy là một tấm gương về cống hiến cuộc đời cho khoa học. Thầy thường yêu cầu nghiên cứu sinh phấn đấu để có các kết quả nghiên cứu đạt chất lượng cao. Thầy luôn quan tâm đến giáo dục đại học. Nhiều giảng viên từ các trường đại học sư phạm được thầy hướng dẫn đã nghiên cứu và bảo vệ thành công luận án tiến sĩ. Các học trò luôn học tập ở thầy về đức độ và tinh thần nghiên cứu khoa học”.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Tuấn, nguyên Hiệu trưởng Trường đại học Thủ đô Hà Nội nói, được học tập tại Viện Toán, mỗi học viên sẽ có điều kiện tham dự các hội thảo hàng tuần. Tại hội thảo do GS, TSKH Nguyễn Minh Chương chủ trì, chúng tôi được báo cáo kết quả học tập, nghiên cứu của mình.

Ngoài ra, chúng tôi còn được tiếp xúc với công trình nghiên cứu mới của các giáo sư nổi tiếng khác của Viện Toán học, Viện Công nghệ thông tin (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cũng như các giáo sư của một số trường đại học lớn. Các báo cáo này đã truyền cảm hứng cho chúng tôi trong nghiên cứu khoa học cũng như bổ sung ý tưởng, phương pháp giải quyết và nhất là quan niệm đúng về học tập và phục vụ.

Không phụ lòng mong đợi của thầy, các thế hệ học trò được thầy hướng dẫn đều cố gắng nghiên cứu và bảo vệ luận án, luận văn đúng hạn. Trong đó, có nhiều người có các công trình được đăng trên các tạp chí khoa học quốc tế có uy tín. Đến nay, nhiều học trò của thầy đã là giảng viên, cán bộ quản lý của trường đại học. Nhân dịp sinh nhật lần thứ 90 cũng là tròn 62 năm tuổi Đảng, những học trò của thầy, những người được GS, TSKH.

Nguyễn Minh Chương dìu dắt, trợ giúp luôn noi gương thầy trong nghiên cứu Toán học và cống hiến cho xã hội ở mỗi lĩnh vực mình công tác góp phần nhỏ bé vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhất là trong bối cảnh hội nhập về phát triển công nghệ hiện nay.