Nga và Ukraine nỗ lực bẻ gãy chuỗi lây nhiễm COVID-19
Nga và Ukraine, hai quốc gia có tỷ lệ tiêm phòng COVID-19 thấp tại châu Âu, đều đang trải qua làn sóng dịch nghiêm trọng chưa từng thấy, với số ca mắc mới và t.ử v.ong liên tục tăng lên các mức cao mới trong những ngày qua.
Phun thuốc khử trùng nhằm ngăn chặn sự lây lan của COVID-19 tại ga tàu hỏa ở Moskva, Nga, ngày 19/10/2021. Ảnh: THX/ TTXVN
Cụ thể, ngày 22/10 là ngày thứ 4 liên tiếp Nga ghi nhận số ca t.ử v.ong vì COVID-19 trong một ngày tăng lên mức cao chưa từng thấy, với 1.064 ca. Đây cũng là ngày thứ 2 liên tiếp số ca mắc mới lập kỷ lục, với 37.141 ca. Hiện Nga ghi nhận tổng cộng trên 8,16 triệu ca, trong đó có trên 228.400 ca t.ử v.ong.
Tình hình dịch bệnh diễn biến xấu đi khi vẫn còn khoảng 1 tuần nữa biện pháp đóng cửa các cơ quan công sở trên cả nước theo chỉ thị của Tổng thống Vladimir Putin mới có hiệu lực. Người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định quyết định của Tổng thống Putin về việc áp dụng biện pháp mới từ ngày 30/10 – 7/11 sẽ tạo cơ hội để bẻ gãy chuỗi lây nhiễm virus hiện nay. Tuy nhiên, quan chức này cũng thừa nhận tình hình dịch bệnh COVID-19 đang “đặc biệt khó khăn”.
Ông Peskov cũng cho biết hiện Chính phủ Nga chưa xem xét các biện pháp nghiêm ngặt hơn nhưng với tình hình hiện nay, “không ai chắc chắn biểu đồ dịch bệnh sẽ diễn biến thế nào”. Ông cũng không loại trừ khả năng các biện pháp khác sẽ tiếp tục được triển khai sau ngày 7/11 nếu cần thiết đồng thời tái khẳng định tình hình diễn biến xấu do ý thức đi tiêm phòng của người dân chưa cao.
Theo người phát ngôn này, chương trình tiêm phòng tại Nga diễn ra chậm trễ hơn nhiều so với các quốc gia châu Âu. Trên thực tế, trong khi ngày càng ít người đi tiêm phòng thì lại có ngày càng nhiều người nhiễm virus, đặc biệt là khi các biến thể mới nguy hiểm hơn của virus xuất hiện.
Tổng thống Putin cũng cho phép chính quyền các địa phương tự quyết các biện pháp hạn chế bổ sung tùy theo tình hình từng nơi. Thủ đô Moskva đã yêu cầu những người dân trên 60 t.uổi ở nhà 4 tháng nếu chưa được tiêm phòng và áp dụng trở lại các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt nhất từ ngày 28/10, theo đó chỉ có các cửa hàng bán đồ thiết yếu như siêu thị và nhà thuốc mới được hoạt động.
Tại Ukraine, sau thời gian lắng dịu trong mùa hè, tình hình dịch COVID-19 lại căng thẳng với số ca mắc mới tăng mạnh trong những ngày gần đây. Nhiều trường học tại các điểm nóng dịch bệnh đã phải đóng cửa từ ngày 22/10 và đây cũng là ngày Ukraine ghi nhận thêm một kỷ lục mới về số ca t.ử v.ong, với 614 ca trong 24 giờ qua. Cụ thể, các trường học ở thủ đô Kiev bắt đầu đóng cửa trong 2 tuần trong khi các trường học ở những vùng đỏ (có tỷ lệ lây nhiễm cao) cũng chỉ được phép mở cửa trở lại nếu tất cả các giáo viên trong trường đều được tiêm phòng đầy đủ.
Hiện nguồn cung vaccine và tỷ lệ bao phủ tiêm chủng tại Ukraine đang thấp hơn rất nhiều so với các quốc gia châu Âu. Đến nay, mới chỉ có 6,8 triệu trong tổng số 41 triệu người dân được tiêm phòng đầy đủ. Các quốc gia ở Đông Âu là những nơi ghi nhận tỷ lệ tiêm phòng thấp nhất trên toàn châu lục.
Một số quốc gia trong nhóm này đã chứng kiến làn sóng lây nhiễm mới nghiêm trọng nhất từ trước tới nay, trong đó có nước ghi nhận tỷ lệ t.ử v.ong cao nhất thế giới trong những ngày gần đây
Video đang HOT
Nhằm thúc đẩy tiêm phòng, Ukraine đã yêu cầu các nhân viên chính phủ phải tiêm vaccine, những người dân chưa tiêm sẽ gặp phải một số hạn chế khi tới nhà hàng, địa điểm thể thao và các sự kiện công cộng.
Bộ trưởng Y tế Ukraine Viktor Lyashko cho biết quốc gia này đã nhận khoảng 25 triệu liều vaccine phòng COVID-19 và dự kiến nhận thêm 16 triệu liều vào cuối năm nay. Ngoài ra, chính phủ cũng đã đảm bảo một số nguồn cung oxy bổ sung từ các quốc gia láng giềng như Ba Lan. Nhiều địa điểm tiêm chủng mới cũng được thiết lập, bao gồm cả các địa điểm ở các ga tàu.
Đến nay, Ukraine ghi nhận tổng cộng khoảng 2,72 triệu ca mắc, trong đó có 63.003 ca t.ử v.ong.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thăm 3 nước Biển Đen – Khẳng định cam kết của Washington
Trong Chiến lược an ninh quốc gia mới, Mỹ xoay trục sang Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, song không vì thế mà Washington xem nhẹ các khu vực ảnh hưởng truyền thống như châu Âu-Đại Tây Dương.
Tàu khu trục trang bị tên lửa dẫn đường của Mỹ USS Ross. Ảnh: AFP/ TTXVN
Ngày 17/10, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã tới thăm Gruzia, chặng dừng chân đầu tiên trong chuyến công du của ông tới 3 nước đồng minh-đối tác của Mỹ nằm bên bờ Biển Đen gồm Gruzia, Rumania và Ukraine.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của một Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đến thăm Gruzia kể từ năm 2014. Bộ trưởng Austin có kế hoạch gia hạn chương trình huấn luyện quân sự và thể hiện cam kết của Mỹ đối với Tbilisi - quốc gia vốn mong mỏi trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) từ nhiều năm nay.
Tàu khu trục Defender của Anh tại cảng Batumi, Gruzia, ngày 26/6/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Khẳng định cam kết của Mỹ
Trước khi bắt đầu chuyến công du 3 nước đồng minh ở Đông Nam Âu, người đứng đầu Lầu Năm Góc khẳng định ông mong đợi cuộc thảo luận với người đồng cấp Ukraine, Gruzia và Romania để thực thi cam kết của Mỹ đối với một "châu Âu an toàn, ổn định và thịnh vượng". Bộ trưởng Quốc phòng Austin dự kiến cũng thảo luận với các nhà lãnh đạo châu Âu về an ninh tại khu vực Biển Đen, cũng như tìm cách tăng cường hợp tác giữa 3 quốc gia ven biển.
Biển Đen - một cửa ngõ an ninh, chính trị ở Đông Nam Âu và cũng là "điểm nóng" cạnh tranh ảnh hưởng của Nga và phương Tây. Chuyến công du 3 nước của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, trước khi tham dự Hội nghị Bộ trưởng NATO là một phần trong nỗ lực củng cố cam kết với khu vực này. Biển Đen tiếp tục là khu vực gắn với lợi ích địa chính trị đối với Mỹ. Trong khi đó, NATO đang trong quá trình soạn thảo định hướng chiến lược tương lai bao gồm cả sự hiện diện ở Biển Đen. Trong bối cảnh đó, chuyến công du của người đứng đầu Bộ quốc phòng Mỹ ở thời điểm này sẽ mang nhiều ý nghĩa.
Đây là bước đi cụ thể nhằm triển khai chiến lược đối ngoại mới của chính quyền Tổng thống Joe Biden, vốn ít nhiều bị trì hoãn bởi đại dịch COVID-19. Ngày 3/3/2021, Tổng thống Biden công bố chiến lược an ninh quốc gia, trong đó nhấn mạnh vào việc điều chỉnh và hàn gắn mối quan hệ r.ạn n.ứt của Mỹ với các đồng minh và đối tác sau 4 năm dưới nhiệm kỳ cựu Tổng thống Donald Trump.
Trong chiến lược mới, dù trọng tâm được Washington xoay trục sang Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, song không vì thế mà giảm nhẹ cam kết đối với không gian chiến lược truyền thống châu Âu - Đại Tây Dương. Do vậy, chuyến công du 3 nước Đông Nam Âu của ông Austin mang theo thông điệp rõ ràng, khẳng định cam kết của chính quyền Tổng thống Joe Biden đối với các đồng minh và đối tác ở châu Âu, cụ thể là các nước nằm ở rìa phía Đông của khối và gần với Nga.
Chuyến công du diễn ra trong bối cảnh khá nhạy cảm khi hai nước Gruzia và Ukraine đang cho thấy tâm lý mệt mỏi và thất vọng vì nỗ lực xin gia nhập NATO của hai nước này tới nay vẫn chỉ là hứa hẹn. Một điểm nữa, chuyến thăm của Bộ trưởng Austin có lẽ cũng nhằm trấn an, lên giây cót tinh thần cho các đối tác của Washington ở Đông Âu, giữa lúc Biển Đen đang tiềm ẩn những cơn sóng ngầm hết sức căng thẳng và nguy hiểm giữa Nga và phương Tây, kéo theo đó là nguy cơ đụng độ quân sự và cạnh tranh chiến lược leo thang.
Tập trận Gió biển năm 2020 tại Biển Đen. Ảnh: Reuters
Hiện thực hóa chiến lược của Mỹ ở Biển Đen
Trong chiến lược an ninh quốc gia mới của Chính quyền Tổng thống Joe Biden, quan hệ giữa hai bờ Đại Tây Dương, trong đó các chính sách của Washington đối với các quốc gia vốn nằm trong không gian ảnh hưởng của nước Nga hậu Xô Viết, vẫn là một ưu tiên. Chiến lược này có tính kế thừa và xuyên suốt qua các đời tổng thống Mỹ gần đây.
Nhìn lại những năm qua, rõ ràng Mỹ đã liên tục đẩy mạnh chính sách gia tăng ảnh hưởng, thúc đẩy hợp tác quân sự-an ninh với các quốc gia Đông Nam Âu, những quốc gia nằm gần biên giới với Nga. Đặc biệt, Washington đã ký các thỏa thuận hợp tác quốc phòng để triển khai các hệ thống tên lửa và quân đồn trú tại Rumani và Ba Lan.
Kể từ khi Nga sáp nhập Bán đảo Crimea năm 2014, hoạt động quân sự của Mỹ và các nước NATO đã gia tăng một cách đáng báo động ở Biển Đen. Trong 9 tháng đầu năm nay, NATO đã thực hiện hơn 800 chuyến bay do thám trên không phận vùng biển này. Hạm đội 6 của Mỹ cũng triển khai nhiều tàu chiến trang bị tên lửa tiến vào khu vực. Bên cạnh đó, số cuộc tập trận chung của quân đội Mỹ, NATO với các nước bên bờ Biển Đen như Ukraine cũng tăng lên đáng kể.
Việc Mỹ và NATO tăng mạnh sự hiện diện quân sự đã làm dậy sóng Biển Đen, biến vùng biển này thành một điểm nóng, tiềm ẩn nguy cơ đụng độ quân sự, gây ra một thách thức an ninh lớn cho Hạm đội Biển Đen của Hải quân Nga. Trên thực tế, một số vụ đụng độ nhỏ đã xảy ra như vụ Nga bắt tàu hải quân Ukraine ở Eo biển Kerch hồi năm 2018 hay mới đây nhất là vụ Nga n.ổ s.úng cảnh cáo tàu khu trục Hải quân Hoàng gia Anh vi phạm hải phận Nga ở Biển Đen.
Nhìn một cách tổng thể, sách lược của Mỹ ở Biển Đen là sự kế thừa của Tổng thống Biden, theo đó Washington gia tăng hiện diện quân sự, bao vây Nga, đồng thời lôi kéo thêm nhiều đồng minh và đối tác trong khu vực nhằm gây áp lực với Moskva ở đây. Nga đã nhiều lần lên tiếng và bày tỏ quan ngại trước những động thái này.
Tàu hải quân Nikopol của Ukraine được lai dắt tới cảng ở Ochakiv, Ukraine. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
"Cầm cương" chiến lược của NATO ở Biển Đen
Vì ý nghĩa chiến lược về địa chính trị của Biển Đen, Mỹ chắc chắn sẽ tiếp tục triển khai các sách lược nhằm gia tăng ảnh hưởng, duy trì sự hiện diện ở mình ở khu vực này để cạnh tranh với Nga. Có điều, Mỹ thời Tổng thống Biden sẽ không làm điều này 1 mình, mà thông qua phối hợp với các đồng minh - đối tác của họ ở châu Âu, đặc biệt là các nước thành viên NATO.
Là nước có ảnh hưởng lớn nhất trong liên minh, Mỹ biết cách làm thế nào để chi phối và "cầm cương" chính sách của NATO tại châu Âu-Đại Tây Dương nói chung, cũng như khu vực Biển Đen nói riêng.
Chuyến thăm ba nước Đông Nam Âu lần này của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin, ngay trước thềm Hội nghị NATO, là thông điệp cho thấy Mỹ và NATO sẽ tiếp tục coi Nga là một đối trọng an ninh, ứng phó với Moskva sẽ là một nội dụng trọng tâm của hội nghị sắp tới.
Hiện nay, một số nước thành viên NATO bắt đầu hoài nghi việc khối này coi Nga là một mối đe dọa tiềm tàng. Tuy nhiên, viễn cảnh quan hệ Moskva - Brussels chuyển từ đối trọng sang hợp tác ổn định có lẽ còn một chặng đường dài.
Chiến lược của NATO do Mỹ đứng đầu về cơ bản sẽ không thay đổi nhiều, đó là mở rộng đường biên giới liên minh về phía Đông, tăng cường lôi kéo các nước láng giềng của Nga và gia tăng gây sức ép với Moskva.
Bộ Quốc phòng Nga đã tung video ghi lại khoảnh khắc hai máy bay chiến đấu Sukhoi Su-30 của nước này cất cánh và bay áp sát một máy bay tuần tra hàng hải P-8 Poseidon của Mỹ trên Biển Đen ngày 6/7/2021. (Nguồn: RT)
Tổng thống Ukraine muốn gặp người đồng cấp Nga dưới mọi hình thức Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky đã bày tỏ sẵn lòng gặp gỡ người đồng cấp Nga Vladimir Putin bất kể hình thức nào. Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky. Ảnh: EPA "Về phần mình, Ukraine muốn một cuộc gặp với Tổng thống Nga dưới mọi hình thức", ông Zelensky trả lời phỏng vấn kênh ICTV ngày 18/10. Ngoài ra, Tổng thống Zelensky cũng đề...