Nga, Mỹ gia hạn hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân
Nga và Mỹ đạt thỏa thuận gia hạn hiệp ước kiểm soát hạt nhân New START trong cuộc điện đàm giữa Putin và Biden, theo Điện Kremlin.
“Hai tổng thống bày tỏ hài lòng sau cuộc trao đổi tài liệu ngoại giao về thỏa thuận gia hạn Hiệp ước Giảm Vũ khí Tấn công Chiến lược Mới (New START). Trong vài ngày tới, các bên sẽ hoàn tất quy trình để thúc đẩy hoạt động của cơ chế quốc tế quan trọng nhằm kiểm soát kho vũ khí hạt nhân này”, Điện Kremlin cho biết trong thông cáo về cuộc điện đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Joe Biden hôm 26/1.
Hai tổng thống cũng thảo luận về vấn đề Mỹ đơn phương rút khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở, duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran, tình hình Ukraine và đề xuất của Nga nhằm tổ chức một cuộc họp thượng đỉnh giữa các thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, theo thông cáo.
Video đang HOT
Tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Minuteman III được Mỹ phóng thử năm 2019. Ảnh: USAF .
Nhà Trắng chưa xác nhận thông tin của Nga, nhưng cho biết Biden và Putin đã thảo luận nhiều vấn đề trong cuộc điện đàm và thống nhất hai bên sẽ gấp rút làm việc để hoàn thành gia hạn New START trước khi thỏa thuận hết hạn vào ngày 5/2.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 21/1 cho biết Tổng thống Biden muốn gia hạn New START thêm 5 năm, mức tối đa trong thỏa thuận.
New START là hiệp ước kiểm soát vũ khí cuối cùng giữa Nga và Mỹ, cho phép mỗi nước triển khai không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân, mức thấp nhất trong hàng chục năm qua. Hai nước cũng bị giới hạn về số lượng tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất và tàu ngầm, cũng như oanh tạc cơ mang bom và tên lửa hành trình hạt nhân.
Cựu tổng thống Donald Trump không muốn gia hạn New START vì cho rằng hiệp ước không liệt kê đầy đủ các loại vũ khí hạt nhân của Nga, đồng thời muốn đưa Trung Quốc vào khuôn khổ kiểm soát vũ khí rộng hơn. Nhiều nghị sĩ Mỹ và chuyên gia coi đề xuất này là biện pháp phá hủy New START và chấm dứt giới hạn kiểm soát kho vũ khí hạt nhân chiến lược của Mỹ, do Trung Quốc đã bác bỏ hoàn toàn ý tưởng trên.
Nga ủng hộ việc gia hạn Hiệp ước New START thêm 5 năm
Ngày 20/1, Bộ Ngoại giao Nga ra thông báo cho biết Nga ủng hộ việc gia hạn Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (New START) thêm 5 năm.
Tên lửa được phóng từ hệ thống S-400 của Nga tại căn cứ quân sự Ashuluk. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, thông báo đăng trên trang web chính thức của Bộ Ngoại giao Nga có đoạn: ""Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục ủng hộ việc gia hạn New START từ quan điểm thực tế nhất. Chúng tôi cho rằng chỉ có thể kéo dài thời hạn theo hình thức như trong Thỏa thuận đã ký và không có bất kỳ điều kiện tiên quyết nào. Việc gia hạn tối đa 5 năm được quy định trong Thỏa thuận có vẻ thích hợp hơn. Điều này sẽ cho phép Nga và Mỹ nghiêm túc cùng đi tìm câu trả lời cho những vấn đề đang phát sinh trong lĩnh vực ổn định chiến lược và an ninh quốc tế".
Bộ Ngoại giao Nga cho rằng việc gia hạn New START sẽ giúp duy trì mức độ minh bạch và khả năng dự đoán về vũ khí tấn công chiến lược và điều này đáp ứng lợi ích an ninh của cả hai quốc gia và toàn thế giới.
Phía Nga cho biết đã chuyển văn bản liên quan cho Mỹ, dựa trên đề xuất cùng nhau xây dựng một "phương trình an ninh" mới có tính đến toàn bộ các yếu tố ổn định chiến lược, bao gồm cả sự phát triển trong lĩnh vực vũ khí và công nghệ quân sự.
Theo Bộ Ngoại giao Nga, cần tập trung chú ý vào tất cả các loại vũ khí tấn công và phòng thủ, vũ khí hạt nhân và phi hạt nhân có khả năng giải quyết các nhiệm vụ chiến lược, đặc biệt chú trọng đến các phương tiện được áp dụng trong cuộc phản công đầu tiên nhằm vào lãnh thổ của các bên tham gia Hiệp ước.
Nga cũng cho rằng các bên cần thảo luận thực chất về chủ đề đảm bảo an toàn cho các hoạt động ngoài không gian và ngăn chặn một cuộc chạy đua vũ trang ngoài không gian. Tuyên bố lưu ý phía Nga mong đợi chính quyền mới của Mỹ có cách tiếp cận mang tính xây dựng đối với New START, đồng thời khẳng định Nga sẵn sàng cho công việc như vậy trên nguyên tắc bình đẳng và tính đến lợi ích của các bên.
New START được lãnh đạo Nga và Mỹ ký vào năm 2010 và chính thức có hiệu lực vào ngày 5/2/2011. Các điều khoản trong hiệp ước này quy định mỗi bên sẽ giảm kho vũ khí hạt nhân của mình sau 7 năm kể từ khi ký hiệp ước và tiếp sau đó tổng số vũ khí không vượt quá 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, tên lửa đạn đạo trên tàu ngầm và máy bay ném bom hạng nặng cũng như 1.550 đầu đạn và 800 bệ phóng đã triển khai và chưa triển khai.
Thỏa thuận quy định Nga và Mỹ mỗi năm 2 lần phải trao đổi thông tin về số lượng đầu đạn và các phương tiện mang phóng. Ngày 5/2/2018 là thời hạn chót để Nga và Mỹ đạt được các chỉ tiêu quy định trong New START và sau đó đến 5/2/2021 hai bên cần phải ký gia hạn hiệp ước.
Nga nói Mỹ từ chối gia hạn hiệp ước vũ khí cuối cùng Thứ trưởng Ngoại giao Nga nói Washington không chấp nhận đề xuất gia hạn hiệp ước vũ khí hạt nhân New START trước khi nó hết hiệu lực năm sau. "Chính quyền hiện tại của Mỹ đã quyết định không gia hạn Hiệp ước Giảm Vũ khí Tấn công Chiến lược Mới (New START). Mỹ thể hiện rõ ràng rằng họ không thoải...