Nga nói Mỹ từ chối gia hạn hiệp ước vũ khí cuối cùng

Thứ trưởng Ngoại giao Nga nói Washington không chấp nhận đề xuất gia hạn hiệp ước vũ khí hạt nhân New START trước khi nó hết hiệu lực năm sau.

“Chính quyền hiện tại của Mỹ đã quyết định không gia hạn Hiệp ước Giảm Vũ khí Tấn công Chiến lược Mới ( New START ). Mỹ thể hiện rõ ràng rằng họ không thoải mái với đề xuất của Nga , thậm chí cho rằng chúng không thể chấp nhận được”, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết hôm nay.

Tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Minuteman III được Mỹ phóng thử hôm 29/10. Ảnh: USAF .

Phát biểu được đưa ra một tuần sau khi Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov bày tỏ lo ngại rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump và ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden ít khả năng đưa ra đề xuất với Moskva về thỏa thuận này, bất chấp “việc gia hạn nó sẽ mang lại lợi ích cho tất cả các bên”.

Hiệp ước New START được Mỹ và Nga ký năm 2010 và có hiệu lực đến tháng 2/2021, cho phép mỗi nước triển khai không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân, mức thấp nhất trong hàng chục năm qua. Hai nước cũng bị giới hạn về số lượng tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất và tàu ngầm, cũng như oanh tạc cơ mang bom và tên lửa hành trình hạt nhân.

Tổng thống Trump và các cố vấn cho rằng New START không liệt kê đầy đủ các loại vũ khí hạt nhân của Nga, đồng thời muốn đưa Trung Quốc vào khuôn khổ kiểm soát vũ khí rộng hơn. Nhiều nghị sĩ Mỹ và chuyên gia coi đề xuất này là biện pháp phá hủy New START và chấm dứt giới hạn kiểm soát kho vũ khí hạt nhân chiến lược của Mỹ, do Trung Quốc đã bác bỏ hoàn toàn ý tưởng trên.

Washington sẽ không còn bị ràng buộc bởi bất cứ hiệp ước kiểm soát vũ khí nào với Moskva nếu từ bỏ New START. Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 10 đề xuất hai nước gia hạn New START trong ít nhất một năm mà không kèm điều kiện, nhưng Mỹ bác bỏ. Hai nước cũng bất đồng trong các điều khoản gia hạn hiệp ước, dù đã trải qua nhiều tháng đàm phán.

Nga tuyên bố không quay trở lại Hiệp ước INF sau khi Mỹ rút

Nga cho rằng, việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung là "một sai lầm không thể sửa chữa", khiến Nga không thể quay lại với Hiệp ước này.

Hôm qua (11/7), Thứ trưởng Ngoại giao Nga khẳng định Nga không thể quay trở lại Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) sau quyết Mỹ quyết định đơn phương rút khỏi Hiệp ước này.

Ảnh minh họa: SCMP.

Phát biểu trong cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình quốc gia, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov khẳng định, việc Mỹ đơn phương rút khỏi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung là "một sai lầm không thể sửa chữa" buộc Nga không thể quay lại với Hiệp ước này. Bên cạnh đó, ông Sergei Ryabkov cũng cho rằng việc Mỹ rút khỏi chính là nguyên nhân chính khiến Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung - hiệp ước được đánh giá là cơ sở vững chắc cho an ninh châu Âu trong nhiều thập kỷ sụp đổ.

Cũng trong buổi phỏng vấn, ông Sergei Ryabkov cho biết, Chính phủ 2 nước Mỹ và Nga đang nỗ lực thực hiện từng bước để hạ nhiệt quan hệ căng thẳng song phương. Thứ trưởng Nga cũng cho biết Nga đang hối thúc Mỹ có những bước tiến thỏa hiệp, đồng thời khẳng định Nga sẽ không hy sinh lợi ích quốc gia hoặc đồng ý với các yêu cầu bất khả thi từ phía Chính phủ Mỹ.

Trước đó vào tháng 8/2019, Mỹ đã chính thức rút khỏi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung được ký kết với Nga năm 1987, với lý do Nga đã vi phạm Hiệp ước này. Việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước này đã chấm dứt thỏa thuận kiểm soát vũ khí giữa Mỹ và Nga nhằm hạn chế việc phát triển các tên lửa phóng từ mặt đất với tầm bắn từ 500km tới 5.500km. Điều này cũng làm dấy lên lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang trong tương lai.