Mỹ nghi Trung Quốc xây “căn cứ quân sự bí mật” ở UAE

Tình báo Mỹ nghi ngờ Trung Quốc xây dựng một “cơ sở quân sự bí mật” bên trong cảng thương mại Khalifa tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất ( UAE), một đối tác quan trọng của Mỹ ở khu vực.

Cảng Khalifa, cách thủ đô Abu Dhabi của UAE hơn 800km (Ảnh: Reuters).

Tranh cãi bùng nổ vào đầu năm nay khi các cơ quan tình báo Mỹ nghi ngờ Trung Quốc đang bí mật xây dựng một cơ sở quân sự tại cảng Khalifa, cách thủ đô Abu Dhabi của UAE hơn 800 km, WSJ dẫn nguồn tin thân cận cho biết.

Mặc dù Trung Quốc và UAE mô tả đây là liên danh cảng thương mại thuần túy, nhưng tình báo Mỹ đã quan sát thấy các tàu quân sự cải trang thành tàu thương mại mà quân đội Trung Quốc thường sử dụng để thu thập tín hiệu tình báo vào cảng.

Hình ảnh vệ tinh cũng cho thấy công trình “khả nghi” bên trong bến container do tập đoàn vận tải biển Trung Quốc (COSCO) xây dựng và vận hành. Địa điểm cũng “bị che đậy” để tránh sự giám sát.

Vì tính chất cấp bách và đáng báo động, chính quyền Biden lên tiếng cảnh báo chính phủ UAE rằng, sự hiện diện quân sự của Trung Quốc như thế này có thể đe dọa mối quan hệ giữa hai quốc gia. Sau các cuộc họp khẩn và các chuyến thăm như con thoi của các quan chức Mỹ, việc xây dựng gần đây đã bị đình chỉ.

Theo nguồn tin, hồi cuối tháng 9, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan và điều phối viên Trung Đông của Nhà Trắng Brett McGurk đã đến UAE để bàn khẩn cấp về căn cứ xây dựng trên. Sau đó, trong chuyến thị sát gần đây, các quan chức Mỹ xác nhận công trình này đang bị bỏ hoang.

Các quan chức UAE cũng cho biết, họ không biết gì về các hoạt động quân sự này. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ vẫn còn chia rẽ về mức độ mà UAE biết về mục đích thật sự của Trung Quốc. Khi WSJ liên lạc, Đại sứ quán UAE tại Washington không trả lời đề nghị bình luận về vấn đề trên, nhưng cho biết, UAE chưa bao giờ có kế hoạch thỏa thuận, đàm phán hoặc có ý định tổ chức căn cứ quân sự hoặc tiền đồn của Trung Quốc dưới bất kỳ hình thức nào.

Trong khi đó, cả Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ và Đại sứ quán Trung Quốc từ chối bình luận về việc này.

Mỹ vẫn nhiều lo ngại

Vụ việc trên diễn sau 4 năm kể từ khi Bắc Kinh xây căn cứ quân sự nước ngoài đầu tiên ở Djibouti, động thái khiến Washington lo ngại và leo thang căng thẳng hai nước. Và vụ việc lần này là minh chứng mới nhất về sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa Mỹ và Trung Quốc trên toàn cầu.

Trong khi đó, CNN dẫn hai nguồn tin thân cận khác cho biết, nhiều quan chức Mỹ đã cảnh báo rằng những lo ngại an ninh về sự hiện diện của Trung Quốc ở UAE vẫn chưa được giải quyết.

Mặc dù việc xây dựng đang bị đình chỉ, các quan chức Mỹ vẫn lo rằng sự hiện diện lớn hơn của Trung Quốc ở UAE vẫn có thể gây nguy hiểm cho thương vụ quân sự giữa nước, trong đó có kế hoạch bán máy bay chiến đấu F-35, máy bay không người lái Reaper và các loại vũ khí tiên tiến khác giữa hai nước.

Vấn đề trên đã trở thành tâm điểm của hàng loạt các tranh cãi trong những tháng gần đây của các quan chức cấp cao Nhà Trắng và các nghị sĩ Quốc hội. “Lần cuối cùng kiểm tra, chúng tôi đã thuyết phục UAE đóng cửa dự án”, nguồn thạo tin cho biết. “Nhưng nó vẫn là một vấn đề nhức nhối”.

Mỹ xem UAE là đối tác quan trọng trong các nỗ lực chống khủng bố trong khu vực và có hàng nghìn binh sĩ đóng tại một căn cứ không quân chỉ cách Abu Dhabi hơn 30 km.

Và theo CNN, dự án ở UAE là cơ sở mới nhất nằm trong chiến lược phát triển các tiền đồn của Trung Quốc trên khắp thế giới. Đây là điều các quan chức Mỹ xem là một nỗ lực rõ ràng để phát triển một chỗ đứng cho quyền tiếp cận quân sự trong trường hợp xấu.

Trung Quốc đã phát triển các cảng thương mại ở Pakistan và Sri Lanka, cũng như xây dựng căn cứ quân sự ở nước ngoài đầu tiên ở Djibouti vào năm 2017.